NDBC BIDA BALITA (Feb. 1, 2020)

NEWSCAST

7:00 AM

HEADLINES:

1. DALAWANG MGA LALAKI, sugatan sa magkahiwalay na mga insidente ng pamamaril sa Cotabato city at Alamada, North Cotabato.

2. Droga, Armas at mga bala, nakumpiska sa bahay ng isang suspek sa operasyon ng PNP sa Kabacan, North Cotabato

3. Dalawa pang NPA members, sumuko sa militar sa Sarangani

4. Davao del Sur, niyanig ng magnitude 4.9 na lindol kagabi. Walong aftershocks naitala.

ANG DETALYE NG MGA BALITA

NIYANIG NA MAY KALAKASANG lindol kagabi ang Digos City, Davao del Sur at kalapit na mga lugar sa silangan-kanlurang bahagi ng Mindanao. 

Ayon sa Phivolcs, ang magnitude 4.9 na lindol na naitala alas 7:18 ng gabi ay tectonic in origin at ang epicenter ay nasa 28 kilometro silangan ng Digos City.

Naramdaman din ang pagyanig sa bahagi ng Bukdinon, North Cotabato, Sultan KUdarat, South Cotabato at Sarangani.

Ito ay sinundan ng ilang aftershocks na ang epicenter ay nas Kiblawan, Davao del Sur.

Naganap ang may kalakasang lindol halos 3 buwan makalipas ang magnitude 6.5 earthquake na tumama sa Makilala, North Ctoabato noong October 31, 2019.

Walang iniulat na nasaktan sa lindol kagabi.

-0-

Duguan ng dalhin sa pagamutan ang isang lalaki matapos na magtamo ng tama ng bala makaraang pagbabarilin ng mga di nakilalang suspek alas tres pasado ng hapon kahapon sa Barangay Tamontaka 1, Cotabato City.

Nakilala ang biktima na si THO KASAN, nasa hustong gulang, residente ng na banggit na Barangay.

Base sa kwento ng Misis ng biktima, habang nakikipag kwentuhan ang kanyang Mister sa kaibigan nito sa tapat ng kanilang tahanan ng may bigla umanong huminto sa tapat nila ang isang motorsiklo lulan ang dalawang di nakilalang lalaki saka pinagbabaril ng isa sa mga ito si Kasan, saka mabilis na tumakas ang mga suspek.

Nagtamo ng tama ng bala sa kanyang kaliwang hita si Kasan.

SMANTALA, biktima rin ng pamamaril ang isang lalaki habang nagmomotorsiklo sa Natl Highway sa bahagi ng Alamada, North Cotabato.

Kinilala ang biktima na si NILO DELAPENA, nasa tamang idad, residente ng nasabing bayan.

Ayon sa kwento ng kasamahan ng biktima, ala sinco kamakalawa ng hapon habang nagmomotorsiklo sila pauwi ng parahin umano sila ng dalawang suspek sa gitna ng kalsada, at ng mapansin nila na kahina hinala ang dalawang lalaking pumara sa kanila ay bigla diumano nilang pinaharurot palayo ang kanilang motorsiklo ngunit pinagbabaril sila ng mga ito dahilan upang tamaan sa kanyang kanang paa si DELA PENA,.

Patuloy na nilalapatan sa pagamutan ang biktima, na ayon sa kanila ay nakilala nila ang mga suspek na namaril sa kanila.

-0-

ARESTADO ang isang dating myembro ng PNP na may kinakaharap na kasong murder sa inilunsad na Oplan Pagtugis laban sa mga wanted person ng CRIMINAL INVESTIGATION AND DETECTION GROUP, Regional Field Unit-BAR kahapon.

Ang operasyon ay pinangunahan ni CIDG-BARMM Regional Director PCol. James Gulmatico at ni Police Major Esmail Madin alas kwatro ng hapon kahapon sa bahagi ng Bimbi Hardware, Valmores Street, Barangay General Paulino Santos, Koronadal City.

Kinilala ni Gulmatico ang suspek na si PO2 EXPEDITO VILLAFUERTE ENERO, 52 years old na residente ng Barangay Limbo, Sultan Kudarat, Maguindanao.

Si Enero ay may standing warrant of arrest sa kasong murder sa ilalim ng Criminal Case No. 2017-9070 na inisyu ni Hon. ANNABELLE D.P. PIANG, Presiding Judge ng RTC, 12th Judicial Region, Branch 15, Shariff Aguak, Maguindanao.

Nasa kostudiya na ng CIDG-BAR sa PC Hill dito sa lungsod ang arestadong pulis.

-0-

HINDI dapat maalarma at magpanic kaugnay ng Novel Corona Virus o N-COV.

Sinabi ni IPHO Maguindanao Chief, Dr. Elizabeth Samama Na mas mabuti umanong magkaroon ng tama at sapat na kaalaman hinggil sa naturang Virus kaysa makinig sa mga fake news at matakot.

Ilan sa mga sintomas umano ng isang tao na mayroong ganitong uri ng sakit ay ang Lagnat, ubo, sipon at hirap sa pag hinga.

Ang Virus ay maaaring makuha o mailipat sa isang tao sa pamamagitan ng “Droplet."

Kaya`t dapat na alamin ang mga dapat na gawin para maka iwas sa N-COV.

Itinuring din ni Samama na “ Haram “ ang pagkain ng mga Exotic animal tulad ng Paniki na isa sa mga sina sabing pinagmulan ng N-COV.

Sa ngayon ay naka heightened alert ang Department of Health kasunod ng mabilis na pagkalat ng N-COV sa ibat ibang panig ng mundo.

Maliban sa Heightened Alert ay naka code white alert din ang lahat ng Ospital sa bansa kabilang na ang IPHO Maguindanao para maging handa sa lahat ng panahon.

Iminumungkahi naman ni Dr. Samama na magkaroon ng “ Thermal Scanner “ sa Airport at Pier sa lalawigan para matiyak na hindi makakapasok ang sinuman na maaaring nahawaan ng N-COV.

-0-

Nagsagawa kahapon ng First General Meeting ang League of the Municipalities in Philippines o LMP- Maguindanao Chapter.

Ito ay pinangunahan ni LMP President at Sultan Kudarat Mayor Shameem Mastura kung saan present ang halos lahat ng Alkalde sa lalawigan.

Ilan sa mga natalakay sa pagpupulong ay ang LMP Programs and Projects, paggawa ng Constitutions and By Laws, mga isyu at paano maresolba ang mga problema sa ibang munisipyo.

Sinabi ni Mayor Mastura, mas palalakasin ng mga ito ang kasamahan ng mga bayan sa probinsya upang mapadali ang implementasyon ng bawat proyekto.

Sinabi naman ni MILG Provincial Director Engr. Amina Dalandag na dapat sumailalim ang lahat ng Chief Executive ng Incident Command System o ICS Training and workshop for Executive upang may dagdag na kaalaman ang mga ito sa pagmanage ng Natural and Human Induced Calamities.

Kaugnay nito, sinuportahan naman ni Parang Mayor Cahar Ibay ang nasabing mungkahi ng MILG Maguindanao at sinang ayunan naman ng lahat ng Alkalde sa lalawigan.

Samantala, pinuri din ni Rajah Buayan Mayor Yacob Ampatuan ang mga mungkahi ng kanyang mga kasamahan partikular sa pagsuporta sa mga Non IRA municipalities sa implementasyon ng mga proyekto at programa.

-0-

INIUWI ng tatlong mag-aaral ng Prebitero National High School sa Pigkawayan North Cotabato ang kampeonato sa katatapos lng na 5th Division Kasagisagan Festival sa entry na Tagisan ng Talino Grade 11 Division Level na isinagawa sa Midsayap-Dilangalen National High School.

Kinilala ang tatlong mag-aaral na sina Jerry  Arandilla, Froilin Alipis, at Rica Rivero.

Sinabi ni Arandilla, na naging motibasyon umano nila ang mga nakaraang failures sa mga nilahukang kompitisyon.

Naging kalahok na nabanggit ng compitisyon ang lahat ng pampublikong mga paaralan sa North Cotabato.

Tema ng programa ngayong taon ay " Pagpupugay sa Galing at Talino ng Pilipino saan mang dako ng Mundo".

-0-

DENR 12 may panawagan sa publiko matapos mamataan ang libu-libong waterbirds sa isinagawang Asian Waterbird Census sa Lake Buluan sa Lutayan, Sultan Kudarat

Huwag hulihin o saktan ang mga waterbirds sa Lake Buluan dahil malaki ang maitutulong ng mga ito sa pagkakaroon ng balanseng ecosystem. Ito ang panawagan ng mga opisyal ng Department of Environment and Natural Resources sa mga mamamayan ng Lutayan, Sultan Kudarat. Namataaan kasi ng nasabing mga opisyal sa lugar ang libu-libong mga water birds specie.

Pero ayon kay Tacurong City Environment and Natural Resources Officer Mama Mulimpay ,napansin nila ang pagbaba ng populasyon ng mga waterbirds sa lugar lalong lalo na ang Brahminy Kite.

Naniniwala si Mulimpay na kabilang sa DENR Team na nag-inspeksyon sa lugar na ito ay dahil disturbance, climate change at pagpasok ng iba pang uri ng ibon sa Buluan Lake.

Ang pag-inspeksyonng DENR Team sa Lake Buluan ay bilang kabahagi ng taunang Asian Waterbird Census o AWC ng DENR. Makatuwang ito itinataguyod ng nasabing ahensya at mga lokal na pamahalaan ng Buluan, Maguindanao at Lutayan,Sultan Kudarat.

Sa pinakahuling AWC ng mga opisyal ng DENR 12, abot sa mahigit walong libong mga ibon ang kanilang nabilang gamit ang direct counting at unit-sample estimates.

Ayon kay Forester Sainoding Hadjimanan ng Sultan Kudarat Provincial Environment and Natural Resources Office makatutulong din ang AWC sa monitoring ng DENR sa posibleng illegal bird hunting sa Lake Buluan na may lawak na mahigit 6,300 hectares.

-0-

Tulong ng PNP at LGU para matigil na ang pagtatapon ng mga bangkay sa kanilang lugar hiniling ng mga opisyal ng Kablon, Tupi, South Cotabato

Aminado si Kablon, Tupi,South Cotabato Barangay Chairman Osting Tilo Jr na hirap silang imonitor ang malawak na pineapple plantation sa nasabing lugar. Ito ang dahilan kung bakit ayon kay Tilo kailangan nila ang tulong ng PNP at lokal na pamahalaan.

Matatandaan na ang nasabing lugar ay naging tapunan na ng mga bangkay nitong mga nakalipas na lingo. Ayon kay Tilo naghahanap pa sila ng paraan kung paano matigil ang pagtatapon ng mga bangkay sa kanilang lugar.

Ipinahayag ng nasabing barangay Chairman na nakikipag ugnayan ngayon ang konseho ng Kablon sa PNP, municipal government ng Tupi, at provincial government ng South Cotabato. Ito ay para masolsoyonan na ang nasabing problema. Kadalasan ang mga biktima na pagpatay na itinatapon sa pineapple plantation ay pawang mula sa karatig na General Santos City.

Matatandaan na pinakahuling itinapon sa lugar ang sugatan ngunit nakaligtas na OIC manager ng KAPA ministry international sa Alabel, Sarangani Province. Voice Clip…Si Kablon Tupi Barangay Chairman Osting Tilo Jr.

-0-

Deped 12 may paalala sa mga guro at magulang para manatiling ligtas sa novel coronavirus ang kanilang mga magaaral

Paigtingin pa ang pagtuturo ng proper hygiene sa mga bata bilang pananggalang sa pinangangambahang novel coronavirus o nCOV. Ito ang utos ng Department of Education o Deped 12 sa mga guro sa buong rehiyon. Sinabi ito ni Deped 12 Information Officer Antonio Maganto.

Ayon kay Maganto, bagama’t malayo sa rehiyon ang mga lugar na may kumpirmadong kaso ng nCov mas makabubuti na masiguro ang kaligtasan ng mga magaaral. Sinabi ni Maganto na dapat ay palaging paalalahanan ng mga guro ang kanilang mga estudyante na ugaliing maghugas ng kamay. Ayon kay Maganto may mga washing facilities naman ang mga eskwelahan para dito.

Payo naman ni Maganto sa mga magaaral na makakaramdam ng mga sintomas ng nCOV pumunta sa kanilang school clinic. Sinabi ni Maganto na may mahalagang papel din ang mga magulang para mapanatiling ligtas sa nCOV ang kanilang mga anak. Kaya payo nito sa mga magulang sa halip na magpanic, ituro din sa kanilang mga anak ang kahalagahan ng kalinisan sa katawan na pinakamabisang paraan para makaiwas sa nCOV. 

-0-

Dalawang NPA member sumuko sa militar sa Sarangani

Kinilala ng 73rd Infantry Batallion ng militar ang mga sumukong myembro ng New Peoples Army sa mga alyas na Yuhan at Analyn.

Ayon kay 73rd IB Commanding Officer Lieutenant Colonel Ronaldo Valdez ang mga ito ay pawang mga kasapi ng Platoon North ng Guerilla Front Tala-Far South Mindanao Region ng NPA. Dala ng dalawa sa kanilang pagsuko ang kalibre .30 M1 Garand semi-automatic rifle.g sumama sa NPA. Ayon kay Valdez si Analyn ay biktima rin ng panlilinlang umano ng rebeldeng grupo.

Sinabi ni Valdez na ang dalawang mga sumukong NPA member ay irerekomenda nila para makinabang sa Enhance Comprehensive Local Integration Program o E-clip ng pamahalaan.

Kaya panawagan nito sa iba pang mga myembro ng rebeldeng grupo sumuko na rin para makinabang din sa nasabing programa.

-0-

Imbestigasyon sa STL operation na isinusulong nito, ipinaliwanag ng isang city councilor sa Gensan

Pinaiimbestigahan ni General Santos City Councilor Franklin Gacal Jr. ang talamak umano na regulatory violation ng operasyon ng Small Town Lottery o STL Operation sa nasabing lungsod.

Ayon kay Gacal na siya ring Chairman ng Committee on Games ang Amusement ng Gensan City Council kasunod ito ng mga sumbong na kabiguan umano ng STL operators na sumunod sa mga kondisyon ng lokal na pamahalaan.

Kabilang sa mga ito ayon kay Gacal ang paglipana umano ng mga STL outlets malapit sa mga eskwelahan at simbahan. Hindi rin umano nagsusuot ng uniporme ang mga nagtatrabaho sa mga STL outlets. Sinabi din ni Gacal na bigo din ang Philippine Charity Sweepstakes office na i-remitt sa city government ang share nito sa STL operations sa nakalipas na anim na buwan.

Ayon kay Gacal ikinagulat din nito ang pagbaba ng computation sa share ng LGU sa 0.5 percent mula sa three percent. Babala ni Gacal sa Trento Gaming and Liesure Corporation na authorized agent ng PCSO maaring bawiin ng lokal na pamahalaan ang kanilang kasunduan dahil umano sa nasabing mga paglabag. Nilinaw ni Gacal na hindi sila tutol sa STL Operation.

Nais lamang nila na respetuhin ang city government at ibigay ang nararapat na share sa ng a local government mula sa kinikita ng STL.

-0-

Droga, Armas at mga bala, nakumpiska sa bahay ng isang suspek sa operasyon ng PNP sa Kabacan, North Cotabato

Inaresto ng mga tauhan ng Kabacan PNP ang isang drug suspek na nagtatago rin ng mga armas sa USM Avenue, Barangay Poblacion, Kabacan North Cotabato alas 3:30 ng madaling araw kahapon.

Nakilala ang naaresto na si King Dom Gatus Saladaga alas Butchok, 29 anyos, may asawa, isang negosyante at nakatira sa nasabing lugar.

Sa bisa ng search warrant na inisyu ni Henelinda Molina- Diaz, Presiding Judge ng RTC 12 ay hinalughog ang bahay nito kung saan nakuha ang labin-isang sachets ng pinaniniwalaang shabu, mga drug paraphernalia, isang unit ng caliber45 pistol, mga bala at cash na abot sa 12,000 pesos.

Ang operasyon sa pangunguna ni Kabacan PNP Chief Police Major Peter Pinalgan Jr at mga tauhan nito. Dagdag pa sa ulat, matagal na umanong minamanmanan ng mga pulis ang iligal na gawain ng suspek.

Sa ngayon nasa kustudiya na ng PNP Custoadial Facility ang suspek at nakatakdang sasampahan ng karampatang kaso sa korte.

Samantala, hindi na nakapalag pa ang isang drug suspek sa nagpapatuloy na anti-illegal drug operation ng pulisya sa Barangay New Cebu President, Roxas, North Cotabato.

Kinilala ang suspek na si Sherwin Bacus Barius, 32 anyos, alyas ungie, single at nakatira sa 4-A Barangay New Cebu, President Cotabato. Ang buy-bust operation ay isinagawa ng President, Roxas PNP sa pangunguna ni PNP Chief Police Major Rolly Oranza.

Nakuha sa kanya ang isang sachet ng pinaniniwalaang shabu, mga drug paraphernalia at nabawi rin ang buy bust money na ginamit sa operasyon. Inihahanda na ngayon ng PNP ang kasong paglabag sa Republic Act 9165 o Comprehensive Dangerous Drugs Act 2002 laban sa nahuling suspek.

-0-

Ilang mga negosyante sa Cotabato Province, inirereklamo ang umano’y sobrang singil ng tax ng Bureau of Internal Revenue o BIR

Inirereklamo ng mga negosyante na mga miyembro rin ng Chamber of Commerce and Industry sa North Cotabato ang umano’y sobra-sobrang singil sa tax ng taga Bureau of Internal Revenue o BIR Kidapawa City Revenue District Office.

Sa isinagawang press conference kahapon kasama ang ilang negosyante, hindi na umano naangkop ang hakbang ng mga taga BIR dahil sobra ang kanilang sinisingil kahit paman nakaranas ng pagkalugi ang mga negosyante dahil sa nagdaang kalamidad.

Ayon kay Dan Zambrano ang Chairman ng chamber of commerce, ito ay kanila ng ipinaabot sa Office of the President sa pamamagitan ni Senator Christopher Lawrence Bong Go upang mabigyan ng agarang aksyon.

Nais na din anya nilang palitan ang Revenue District Officer at ang mga collectors ng BIR- Kidapawan City Revenue District Office.

Dahil marami na rin anya silang natatanggap na reklamo galing sa kanilang mga kasamahan dahil milyon-milyon ang hinihingi ng mga taga BIR sa kanila. At sinasabing lahat ng mga nakolektang tax ay itutulong diumano ng BIR sa build-build program ng Pangulong Duterte.

Kaugnay nito magsasagawa ng Business Taxation Forum ang mahigit sa dalawang daan na mga maliit hanggang sa malalaking negosyante sa Cotabato Province sa February 04, martes sa JC Complex Lanao, Kidapawan City. Layon nito na mas mapalawak pa ang kaalaman ng mga local business person maging ang kanilang bookkeepers sa tulong ng National Taz Whizards sa posibleng mabawasan ang kanilang bayarin o obligasyon.

-0-

Drayber at backrider nito, patay sa vehicular crash sa Mlang, North Cotabato

Patay ang dalawang mga magsasaka makaraang masangkot sa aksidente sa Sitio Galpra Barangay Lika, Mlang North Cotabato alas 5:00 ng hapon nitong huwebes.

Sa ulat ng PNP, nakilala ang mga nasawing drayber na sina Lito Salle, 39 anyos habang ang backrider nito ay si Alfredo Sangcap na pawang mga residente ng Barangay New Pandan, Matalam Cotabato.

Sa imbestigasyon ng Mlang PNP traffic section, lumalabas na habang binabaybay ng mga nasawi ang Highway sakay ng motorsiklo pero nang pagsapit nito sa lugar ay nag-overtake umano ito dahilan para bumangga sa kasalubong na Izusu Forward Elf Truck na minamaneho ni Marlon Suarez, 34 anyos at nakatira sa Bukal Quezon.

Naisugod pa sa Mlang District Hospital ang dalawang biktima pero ideneklarang patay ng mga doctor. Sa ngayon, nasa kustudiya na ng Mlang PNP ang drayber ng truck na kinontrata ng isang pribadong kumpanya para magsagawa ng drillings sa linya ng internet at telepono.

Patuloy naman ang isinasagawang imbestigasyon ng PNP sa naturang aksidente habang muling nagpa-alala ang otoridad na magdoble ingat sa daan upang iwas disgrasya.

-0-

Bagong technical school na handog ng With Love Jan Foundation Inc., pinasinayaan

Pormal nang binuksan kahapon ng umaga sa pamamagitan ng blessing and turn-over ceremony ang mga bagong pasilidad para sa mga technical and vocational courses ng Peter Nancy Jan o PNJ Technical School sa Brgy Nuangan, Kidapawan City.

Ayon kay Ian Leo Domingo, siyang Administrator ng PNJ Technical School, limang mga technical courses pa lamang ang handog ngayon ng nasabing paaralan gaya ng Massage Therapy, Food and Beverages, Nail at Beauty Care at Solar Light-assembly.

Dagdag pa nito na ang City LGU ang pipili sa mga magiging estudyante ng nasabing technical courses maging sa mga guro dahil sila ang magpapasahod sa mga ito. Sinabi rin ng opisyal na hanggang dalawampu’t limang mga estudyante lamang ang maaaring makapag-enrol sa bawat kurso.

Kaugnay nito, ililipat na sa With Love Jan Foundation sa pamamagitan ng PNJ technical school ang lahat ng mga technical courses na hawak ng City Government ngayon dahil mas malaki ang kakayahan ng nabanggit na foundation na bigyan ng mas kalidad at state-of-the-art facilities ang mga mag-aaral.

Samantala, magiging libre at walang babayaran fee ang lahat ng mag-aaral ng PNJ ayon pa kay With Love Jan Foundation President Dr. Bernie Miguel, pero ito ay limitado lamang sa mga estudyanteng walang kakayahang makapag-aral.

Maliban dito, maaari na ring gamitin ng mga estudyante ng Alternative Learning System o ALS sa ilalim ng Department of Education o DepEd ang mga pasilidad ng PNJ sa loob ng nasabing foundation.

Isa mga layunin ng With Love Jan Foundation ay mabigyan ng scholarship program ang mga mahihirap na Kidapaweño at mabawasan ang kahirapan na dinaranas ng ilang mga mamamayan. NDBC BIDA BALITA