NDBC BIDA BALITA (Jan. 16, 2020)

NEWSCAST

7:00 AM

HEADLINES:

1. ISA KATAO, patay habang tatlong iba pa, sugatan sa nangyaring barilan sa Cotabato city kahapon.

2. MGA EMPLOYER na hindi umano magpapatupad ng 25 pesos na umento sa sahod sa Region 12, pagmumultahin ng DOLE 12

3. Binatilyo, patay matapos malunod sa abandonadong Hukay sa Koronadal city.

4. DOH, naglabas ng listahan ng mga gamot na isinailalim sa price freeze

ANG DETALYE NG MGA BALITA

PATAY ang singkwenta anyos na lalaki habang sugatan naman ang tatlong iba pa sa naganap na barilan sa Rajah Tabunaway Blvd., Barangay Poblacion 6, Cotabato City pasado alas tres ng hapon, kahapon.

Base sa Report ng Police Station 1 kinilala ang nasawi na si Asraf Bajunaid, na taga Barangay Bagua Uno ng lungsod.

Lumalabas sa inisyal na imbestigasyon ng pulisya na si Bajunaid umano ang unang namaril sa biktimang nakamotorsiklong si John Kubato, 39 years old.

Sakay umano ng kotse si Bajunaid at dalawang iba pa na nanambang kay Kubato.

Nagtamo ng tama ng bala sa pwet si Kubato pero nagawa pa nitong habulin ang mga suspek at nabaril din ang mga ito pagsapit sa bahagi ng Jose Lim Sr. Street.

Nasawi si Bajunaid habang sugatan naman ang mga kasamahan niyang sina Suharto Panalangin at isang hindi pa nakikilalang lalaki.

Patuloy pang ginagamot sa ospital ang biktima at ang dalawang mga suspek habang patuloy ang imbestigasyon ng mga otoridad sa insidente.

Nasa kustodiya na ng City PNP ang kotseng ginamit ng mga suspek at ang dalawang cal. 45 pistols.

-0-

SABAY-SABAY NA ISINUGOD sa pagamutan ang anim katao makaraang bumaliktad ang kanilang sinasakyang Fortuner sa national highway na sakop ng Dalican, Barangay Poblacion, Datu Odin Sinsuat, Maguindanao.

Nakilala ang mga sugatan na sina BENIDECTA MACABANGON, MAISARA MACABANGON, MUAMAR MACABANGON, ALOHA ALOP at isang nakilala lamang sa pangalang AMOR, pawang mga taga Lanao Del Sur.

Sa report ng pulisya, pauwi na sana ang anim sa Lanao del Sur mula Sarangani nang mangyari ang aksidente sa DOS.

Nawalan umano ng kontrol ang driver ng kanilang sinasakyan matapos na iwasan ang kasalubong na sasakyan.

SAMANTALA, isang ginang naman naman ang nasa malubhang kondisyon ngayon matapos na mabundol ng kotse pasado alas nuebe ng umaga kahapon sa Mabini Street, Barangay Bagua Mother, Cotabato City.

Nakilala ang biktima na si NENENG SABINA BANSALAO, negosyante na residente rin sa lugar.

Tumatawid umano ang biktima sa naturang kalsada nang mangyari ang aksidente.

Sa lakas ng pagkakasalpok ay tumilapon si Bansalao at bumagsak sa sementadong kalsada.

-0-

NAGPATUPAD ng mas mahigpit na operasyon ang Cotabato City Public Safety Office laban sa mga payong-payong na patuloy na bumibyahe sa lungsod.

Sinabi ni City Public Safety Office Chief Rolen Balquin na naging katuwang nila sa operasyon ang mga operatiba ng Traffic Management Center at Traffic Management Unit kahapon.

Inikot ng mga pangunahing lansangan sa lungsod na nagresulta sa pagkakadakip ng limang mga Payong Payong drivers.

Nakahuli rin sila ng isang driver ng pampasaherong jeepney na nag-i-iligal terminal, limang mga driver ng private vehicle na mali ang parking at nagsanhi ng road obstruction.

Samantala, pinulong naman ni city mayor Cynthia Guiani ang mga Traffic Enforcer sa Lungsod.

Pinaalalahanan ng alkalde ang mga ito na huwag mangotong o tumanggap ng pera bilang suhol mula sa mga mahuhuling motorista.

Pinagsabihan din ang mga ito na ayusin ang penmanship sa pagsulat ng halaga at violation sa mga ini isyung citation ticket para madaling maintindihan ng City treasury office.

Pinatitiyak din ni mayor Guiani na mabubuwag ang mga iligal na terminal sa lungsod ngunit mahigpit na ibinilin ng mayora sa mga traffic enforcer na WAG MAGING AROGANTE at maging maayos sa pakikitungo sa mga motoristang nahuhuli.

Babala pa ng alkalde, ang sinumang traffic enforcer na mapapatunayang nangongotong o tumatanggap ng suhol ay kaagad na matatanggal sa serbisyo.

-0-

TINUPOK ng apoy ang dalawang mga bahay pasado alas otso ng umaga kahapon sa Purok Mapayag, Barangay Poblacion Syete, Cotabato city.

Sa report ng Bureau of Fire Protection o BFP-Cotabato city, nagsimula ang sunog sa ikalawang palapag ng bahay ng isang Fahad Ocso at nadamay naman ang katabing bahay nito na pag aari ni Kadiguia Zacaria.

Nabatid na nagtamo ng minor injury si Ocso dahil sa sunog.

Agad na nagresponde sa sunog ang mga mamamayan sa lugar kaya’t mabilis na naapula ang apoy sa tulong na rin ng mga bomberong rumesponde.

Tinataya namang nasa 120 thousand ang estimated cost of damage ng sunog.

-0-

NASAWI sa inilunsad na operasyon ng mga otoridad ang dalawang mga miembro umano ng Dawlah Islamiyah – ISIS inspired Maute Group sa barangay Pagalamatan, Saguiaran, Lanao del Sur pasado alas dos ng madaling araw kahapon.

Nakilala ang mga napatay na sina Jalaloding Mocsir at Nasrullah Capal na pawang mga taga taga barangay Moriataobae, Masiu.

Sa report ng Lanao del Sur PNP, magsisilbi sana ng warrant of arrest ang mga otoridad ngunit sa halip na sumuko ay naglaban umano ang dalawa.

Narekober sa mga bangkay ng suspek ang isang glock 9mm pistol at isang KG-9 cal. 9mm pistol gayundin ang walong sachets ng suspected shabu.

Sinasabing ang dalawa ay kasapi umano ng grupo ni Osoph Hadji Nasif alyas Commander Asrap na pangunahing suspect sa pananambang kay Masiu Mayor Nasser Pangandaman Jr. na nagresulta naman sa pagkakapaslang kay Police Staff Sgt. Jabbar Pangandaman.

-0-

Proseso sa pagkuha ng permit para sa mga menor de edad na pupunta ng ibang bansa, hinigpitan ng DSWD 12 para iwas trafficking at pangabuso.

Hihigpitan pa ng Department of Social Welfare and Development o DSWD 12 ang pagbibigay ng clearance sa mga minors travelling abroad o MTA. Layun nito na maiwasan ang kaso ng trafficking at exploitation. Ito ay ayon kay DSWD 12 Regional Director Cezario Joel Espejo.

Sinabi ito ni Espejo matapos kumpirmahin na mahigit syamnaraang mga menor de edad ang nabigyan nila ng clearance para pumunta sa ibang bansa noong nakaraang taon.

Paliwang ni Espejo ang pagkuha ng clearance para sa mga MTA ay bilang pagtalima na rin sa Special Protection of Children Against Abuse,Exploitation and Descrimination Act. Iniutos din ito ng Philippine Passport Act.

Ayon kay Epejo dapat mapaigting ang pagbibigay proteksyon sa mga menor de edad . Ito ay dahil sa dami ng mga short study grants at out of the country competitions na maaring lahukan ng mga ito.

Kaugnay nito, sinabi naman ni DSWD 12 Social Protective Program Chief Nairah Aratuc na kailangan ng mga MTA ang mga sumusunod: Photocopy ng Birth Certificate o Philippine Statistics Authority issued Birth Certificate , notarized affidavit of consent ng mga magulang o legal guardian.

-0-

Empleyado ng isang kooperatiba patay sa pamamaril sa Polomolok, South Cotabato

Kinilala ng Polmolok PNP na pinamumunuan ni Police Lieutenant Colonel Marvin Duadua ang nasawing biktima na si Stephen Faren, 38 years old may asawa, nakatira sa Barangay Cannery Site, Polomolok, South Cotabato.

Si Faren na kawani ng DARBC o Dolefil Agrarian Reform Benefeciaries Cooperative ay binaril habang nagmamaneho ng kanyang motorsiklo sa nasabing barangay.

Ito ay para sana sunduin ang kanyang anak sa Dole Cannery Elementary School.

Ang biktimang si Faren ay agad na binawian ng buhay sanhi ng matinding mga tama ng bala ng baril sa iba’t ibang parte ng kanyang katawan.

Narekober ng mga pulis sa crime ang limang basyo ng 45 pistol. Hindi pa batid ng Polomolok PNP kung sino ang tumakas na suspek na sakay ng motorsiklo at ano ang motibo nito sa krimen.

-0-

Pagtutol sa peace talk sa CPP-NPA-NDF ipinaliwanag ng regional director ng National Intelligence Coordinating Agency 12

Tutol si National Intelligence Coordinating Agency o NICA 12 Regional Director Eduardo Marquez sa pagsulong muli ng usaping pangkapayapaan sa pagitan ng pamahalaan at Communist Party of the Philippines-New Peoples’ Army-National Democratic Front o CPP-NPA-NDF.

Sinabi ni Marquez na sinasamantala lamang kasi ng rebeldeng grupo ang peace process para palakasin ang kanilang grupo.

Ayon kay Marquez hindi rin sineseryoso ng mga ito ang napagusapan sa peace process. Paliwanag ni Marquez ito ang napagaralan nila sa testimonya ng dating mga kasapi ng rebelding grupo.

Pero nilinaw ni Marquez na tutol man ito, buo pa rin ang kanyang suporta sa gobyerno sakali mang ituloy muli ang peace talk sa CPP-NPA-NDF.

Pinangunahan ni Marquea ang orientation hinggil sa National Task Force to end Local Communist Armed Conflict o NTFLCAC.

-0-

Job fair sa mga barangay isusulong ng Public Employment Service Office ng Koronadal City

Plano ng public employment service office o PESO Koronadal na magsagawa ng mini job fair sa mga barangay. Ayon kay Koronadal PESO Manager Bernard Taperla, nakita kasi nila sa katatapos lang na Hinugyaw Job Fair ang dami ng mga nangangailangan ng trabaho.

Ito ay nilahukan ng limampung mga kompanya na nagalok ng trabaho sa loob at labas ng bansa. Ang nasabing job fair ay dinagsa ng mahigit isang libong mga aplikante.

Ayon kay Taperla tatlumput dalawa sa mga ito ay hired on the spot o agad na tinanggap sa trabaho ng mga lokal na kampanya.

Umaasa si Taperla na sa pamamagitan ng recruitment activities sa mga barangay ay mabibigyan ng mas maraming pagkakataon ang mga mamayan sa Koronadal na makahanap ng trabaho.

-0-

Paggamot sa mga may sakit na Filariasis sa South Cotabato tiniyak ng Mosquito-borne Disease Coordinator ng provincial health office ng South Cotabato

Maliban sa isang buntis isinasailalim na sa gamutan ng provincial health office ang dalawamput walo katao na nagpositibo sa Filariasis sa South Cotabato. Ito ay ayon kay Provincial Mosquito-Borne Disease Coordinator Jose Barroquillo. Nabatid na dalwamput lima sa mga ito ay mga nakatira sa mga Sitio ng Flan at Coong sa Barangay Ma’an, T’boli.

Habang ang dalawang iba pa ay mula sa mga Sitio ng New Tupi at Tinugas sa Barangay Ned, Lake Sebu. Ayon kay Barroquillo nakumpirma ang pagtataglay ng mga ito ng Filariasis matapos lumabas ang resulta ng Field Testing Strip na kanilang isinagawa Nobyembre noong nakaraang taon.

Sinabi ni Barroquillo na para mapigilan ang pagkalat ng nasabing karamdaman namigay sila ng limampung long lasting insecticide treated nets sa mga apektadong lugar. Ito ay maliban pa sa pagpapaigting ng pagpapalawak ng kaalaman hinggil sa sakit na Filariasis.

Ayon kay Barroquillo, magsasagawa rin ang kanilang team ng indoor residual spraying sa mga lugar na may positibo sa filariasis. Ipinahayag ni Barroquillo na isusulong din nila ang paglilinis ng mga kanal at sapa na maaring pamahayan ng lamok na magdadala nito.

Ayon kay Barroquillo magsasagawa din ang kanilang Mosquito-borne Disease o MBD Team ng nocturnal blood examination, filariasis test strip at vector mapping sa iba pang mga Sitio ng nasabing mga barangay. Nauna nang nilinaw ni South Cotabato Provincial Health Officer Dr. Rogelio Aturdido Jr. na ang mababang bilang ng mga nagpositibo ay hindi sapat para bawiin ang filariasis-free declaration ng World Health Organization sa lalawigan.

-0-

Binatilyo patay matapos malunod sa hukay sa Koronadal City

Kinilala ng Koronadal PNP na pinamumunuan ni Police Lt. Col. Joefel Siason ang biktima na si Jerremey Balikat, dose anyos nakatira sa Purok Marcos, Barangay Rotonda sa lungsod. Ang biktimang Grade 7 student ay nalunod. Ito ay habang naliligo sa malaking abandonadong hukay sa kanilang lugar kasama ang ilang mga kaibigan kahapon ng tanghali.

Ayon sa mga saksi ang biktima na hindi pala marunong lumangoy ay napunta sa malalim na bahagi ng hukay na nagging sanhi ng kanyang pagkalunod.

Umabot pa ng halos isang oras bago nakita ng mga nagtulungang mga residente ang kanyang katawan.

Ang biktima ay dead on arrival sa South Cotabato Provincial Hospital. Nagpapatuloy pa ang imbestigasyon sa insidente ng Koronadal City PNP

-0-

Mga employer na hindi magpapatupad ng 25 pesos na umento sa sahod sa Region 12, papatawan ng penalidad – ayon sa DOLE

Papatawan ng karampatang penalidad ng Department of Labor and Employment o DOLE Region 12 ang mga employer na hindi susunod sa tamang umento na 25 pesos sa sahod ng mga private employee sa buong Region 12. Ito ay ayon kay DOLE 12 Regional Director Sisinio Cano sa naging panayam ng Radyo BIDA.

Anya, makakatanggap ang lahat ng mga mangagawa na sumasahod ng minimum wage at ito ay ipatutupad sa dalawang tranches. Base sa wage order, makatanggap ng daily minimum wage rate na 15 pesos para sa first trance ang mga mangagawa na ipatutupad matapos ang labinlimang araw na publication sa newspaper at ang 10 naman ay matatanggap sa May 1, 2020.

Sinabi ni Cano, dapat sumunod ang lahat ng employer sa bagong kautusan ito matapos aprobahan ng Regional Tripartite Wages and Productivity Board ang wage order No. 21 noong Disyembre. 

Dagdag pa rito, magsasagawa anya sila ng massive information drive katuwang ang DTI, Employers group at workers group upang magkaroon ng malawakang pagkalaam hinggil sa ipatutupad na wage increase. Sinabi nito kung may mga reklamo man ang mga empleyado sa kanilang mga employer ay maaring lumapit lamang sa pinakamalapit sa DOLE field office upang mabigyan ng aksyon.

-0-

Bilang ng mga naaksidente sa daan sa bayan ng Makilala, North Cotabato, bumaba noong 2019 kumpara sa taong 2018

Bumaba umano ang bilang ng mga naaksidente sa daan sa bayan ng Makilala, North Cotabato noong 2019 kumpara sa taong 2018.

Ito ang ipinahayag sa Radyo BIDA ni PNP Chief Police Major Arniel Melocotones. Batay sa datus na kanyang ibinahagi, noong nakaraang taon 2019 nakapagtala ang Makilala PNP traffic section ng 153 na kaso ng vehicular crash ito ay mas mababa kumpara noong 2018 na mayroong 182.

Bukod sa pagmamaneho ng lasing na kadalasang dahilan kung bakit marami na ang nasugatan at nasawi sa National Highway ito ay dahil din sa ilang bahagi ng daan na wala pang ilaw at mga under construction road.

Kung kaya’t ito ang isa sa mga magiging rekomendayson ng PNP sa LGU- Makilala na malagyan na ng solar lights ang daan lalo na sa mga accident prone areas upang sa gayun ay maiwasan na ang mga naaksidente.

-0-

Voters registration sa Kidapawan City, itutuloy ng COMELEC sa January 20

Muling itutuloy ng Commission on Elections o COMELEC sa Kidapawan City ang pagpapatala ng mga bagong botante para sa May 2022 National and Local Elections.

Ayon kay City Election Officer Angelita Failano, sa January 20, 2020 gagawin ang pagpapatala ng mga bagong botante. Sakop nito ang registration of voters, transfer ng voter registration, pagpapalit o pagtatama ng voter registration records, reactivation ng voter registration records; at pagpapabalik ng pangalan ng botante sa listahan ng Comelec.

Lahat ng mga indibidwal na 18 taong gulang bago o sa mismong araw ng Halalan sa May 9, 2022, residente ng Pilipinas sa loob ng isang taon o anim na buwan na nakatira sa lugar kung saan buboto ang botante bago o sa mismong araw ng eleksyon ang pwedeng magpa rehistro.

Hinihikayat ang mga botante na personal na dumulog at i-update ang kanilang voting records sa tanggapan ng City Comelec sa JP Laurel Street sa likurang bahagi ng City gymnasium sa Barangay Poblacion.

Bukas ang Comelec alas 8:00 ng umaga hanggang alas 5:00 ng hapon Lunes hanggang Sabado pati na ang Holidays. Ang registration period naman ay mula January 20, 2020 hanggang September 30, 2021.

-0-

Matalam PNP patuloy na tinututukan ang serye ng pamamaril sa bayan ng Matalam, North Cotabato

Tinututukan ngayon ng Matalam PNP ang pagreresolba sa sunod-sunod na kaso ng pamamaril sa bayan ng Matalam, North Cotabato.

Ayon kay Matalam PNP Chief Police Major Brian Placer, hindi aniya konektado ang mga kaso ng pamamaril sa bayan maliban na lamang sa huling kaso naitala nitong linggo sa Barangay Latagan na isang ‘retaliation case’ dahil sa rido.

Nabatid na ayon sa datus, abot na sa walo katao ang biktima ng pamamaril sa bayan kung saan anim dito ay binawian ng buhay, habang apat naman ang nasugatan ngayong nasa ika-lawang linggo pa lamang ng bagong taon.

Dagdag pa ni Placer, nakipagpulong na ang law enforcement unit sa LGU, tropa ng militar at bangsamoro leaders upang malutas ang sanhi ng mga kaso ng pamamaril sa nasabing bayan. Katunayan, nasampahan na ng kaso ang ilan sa mga sinasabing suspek sa naturang krimen. 

-0-

Dalawang mga lalaki na residente ng Kabacan, patay sa pamamaril sa Pikit, North Cotabato

Hindi na umabot pa ng buhay sa ospital ang dalawang mag lalaki makaraang pagbabarilin sa Sitio Manampan, Barangay Batulawan Pikit Cotabato kahapon ng umaga. Sa ulat ng PNP, kinilala ang mga nasawing biktima na sina Benjie Embac Lumacod, 39 anyos, may asawa ng Mantawil Extension Kabacan at Nasrodin Guialudin, 28 anyos, single na taga Barangay Kayaga Kabacan.

Sa isinagawang imbestigasyon ng Pikit PNP, lumalabas na alas 9:45 ng umaga kahapon habang nakatayo lamang sa naturang lugar ang dalawang biktima nang bigla silang nilapitan ng di pa kilalang suspek pinagbabaril gamit ang matataas na uri ng baril.

Mabilis na isinugod sa Cruzado Medical Hospital ang mga biktima pero ideneklara ng patay ng attending physicians. Sa ngayon, isinasagawa na ang hot pursuit operation ng Pikit PNP sa panibagong kaso ng pamamaril sa bayan. NDBC BIDA BALITA

-0-

NATIONAL NEWS………………….

NAGLABAS NA ng listahan ang Department of Health o DOH ng mga gamot na isinailalim sa price freeze sa lahat ng lugar na apektado ng pag-alboroto ng Bulkang Taal.

Ayon kay Health Secretary Francisco Duque III, ito ay matapos makatanggap ng mga ulat ang kagawaran ukol sa hoarding at pagtataas ng presyo ng ilang gamot.

Layon aniya nitong maprotektahan ang mga consumer.

Sakop ng price freeze ang maintenance medicines at essential drugs kabilang ang analgesics, anti-allergics, anticonvulsants, antiseptics, antidotes, at antibiotics.

Sa iba pang balita, ipinatupad na ang total deployment ban ng mga manggagawa Pinoy sa Kuwait.

Ayon sa Department of Labor and Employment o DOLE, ito ay matapos aprubahan ng Philippine Overseas Employment Administration-Governing Board ang resolusyon.

Inirekomenda ito ni DOLE Secretary Silvestre Bello III matapos lumabas sa autopsy report ng National Bureau of Investigation na maliban sa pananakit ay sexually abused din ang nasawing OFW na si Jeanelyn Villavende.

Sa hiwalay pang autopsy report ng NBI, napag-alamang nawawala ang ilang internal organs ni Villavende.

-0-

SPORTS ……………. 

KABILANG sa Philippine Team na maglalaro sa International Tennis Federation - Junior tournament ang atletang mula sa Mlang, North Cotabato.

Sinabi ni Mlang Vice Mayor Joselito Piñol, nag-qualify upang maglaro sa Australia si Tennielle Bedua Madis, mag aaral ng Southern Baptist College, ngayong March 22-27.

Si Madis, na 12 taong gulang lang, ang isa sa tatlong pinaka batang manlalaro na kabilang sa Philippine Team.

Una rito ay naglaro na rin si Madis sa under 12 girl’s division sa South East Asia finals sa Kazakhstan noong nakaraang taon kung saan nagtapos ang kanilang grupo sa top 6, mula sa 12 mga bansang sumabak sa torneyo.

Gold Medalist din si Madis sa nagdaang Palarong Pambansa.