NDBC BIDA BALITA (June 15, 2020)

NEWSCAST

7:00 AM

HEADLINES:

1. SANGGOL na nahawaan ng COVID-19 sa Cotabato city, gumaling na!

2. Ilang barangay ng Pigcawayan, Cotabato, nakaranas ng flash floods dahil sa malakas na ulan nitong linggo

2. RTWPB-12, may payo sa mga maliliit na negosyong hindi kayang magpatupad ng 10 pesos wage increase dahil sa COVID-19 pandemic.

3. DWSD 12, nagpaliwanag kung bakit nabalam ang cash assistance sa mga lugar na naapektuhan ng nagdaang lindol sa North Cotabato.

4. SIYAM sa sampung mga Pinoy, nakaranas umano ng ’stress’ dahil sa COVID-19 pandemic, ayon sa SWS survey

ANG DETALYE NG MGA BALITA

GUMALING NA RIN at nasa maayos na kondisyon ngayon ang siyam na buwang sanggol na nag-positibo sa Coronavirus Disease 2019 o COVID-19 sa Cotabato City.

Sa datos ng Department of Health o DOH 12 kahapon ang naturang sanggol ay nagpositibo sa virus noong May 20 matapos na magkaroon ng close contact sa isa pang batang babaeng COVID 19 patient din.

Muling isinailalim sa swab test ang sanggol kamakailan at naging negatibo na ang resulta nito.

Nabatid na siyam sa 14 na Covid-19 positive patients sa Cotabato City ang gumaling na.

Sa buong region 12, umaabot sa 39 ang COVID-19 cases at 22 sa kanila ang gumaling na.

Samantala, sa buong bansa, pumalo na sa 25 thousand, 930 ang confirmed cases matapos madagdagan pa ito ng 539 cases kahapon.

Nasa 14 na mga pasyente naman ang nasawi kaya ang COVID-19 related deaths sa bansa ay one thousand and 88 na.

Habang 248 pa ang gumaling sa naturang sakit hanggang kahapon kaya’t umakyat na sa five thousand, 954 ang total recoveries ng COVID-19 sa Pilipinas.

-0-

ABOT SA HALOS pitong mga low lying barangays ng Pigcawayan, North Cotabato ang nalubog sa tubig baha matapos maganap linggo ng hapon ang flash floods sa naturang lugar kasunod ng halos buong araw na pagbuhos ng ulan.

Walang iniulat na nasawi o nasaktan, ayon kay Mayor Jean Dino Roquero ng Pigcawayan.

Ang mga binahang lugar ay kinabibilangan ng Barangays Balogo, Capayuran, Upper Bager, Presbitero, New Panay, Anick, Maluao, Midpapan 2, New Igbaras and Kimarayag.

Agad in namang humupa ang tubig baha bago sumapit ang gabi pero nangangamba pa rin ang mga mamamayan dahil sa walang tigil na pag-ulan.

May mga residente na nagsabing ang tubig bahay ay umabot sa halos lampas tao ang taas at pumasok sa mga bahay.

AGad na nagpaabot ng tulong ang local govenrment unit para sa mga apektadong pamilya na pansamantalang nanuluyan sa barnagay covered court.

-0-

PATAY ang isa umanong miembro ng Bangsamoro Islamic Freedom Fighters o BIFF ang nasawi habang apat na iba pang ang nadakip matapos nilang makasagupa ang tropa ng mga sundalo sa Barangay Lumopog, Midsayap, North Cotabato.

Kinilala ni Army’s 602nd Brigade commander, Brigadier General Roberto Capulong ang nasawing BIFF member na si Tho Tayua ng Barangay Dado, Datu Piang, Maguindanao.

Ayon kay Capulong, nakasagupa ng Army’s 34th Infantry Battalion na pinamumunuan ni Lt. Col. Glenn Caballero ang grupo ni Kumander OB-10 ng BIFF Kumander Bungos faction sa naturang lugar.

Nagresulta aniya ito ng halos dalawang oras na palitan ng putok hanggang sa umatras ang mga rebelde matapos malagasan ng isang kasamahan.

Sinabi ni Capulong na ang grupo ni Kumander OB-10 ay sangkot sa pambobomba sa iba’t ibang mga lugar sa Central Mindanao.

Nakumpiska naman ng mga sundalo sa lugar ang isang AK47 rifle, isang M16 Armalite rifle, mga bala, subversive documents with high intelligence value, cell phones at mga personal na gamit ng mga rebelde.

Samantala, sa follow-up operation ng 34th IB apat pang mga rebelde ang nahuli sa quarantine checkpoint sa bahagi ng Barangay Olandang, Midsayap.

Isa sa mga ito ang nasugatan na nakilalang si Maguinale Nawal na nahuli.

-0-

ARESTADO ang isang drug suspect matapos makuhanan ng pinaghihinalaang shabu sa ikinasang Buy Bust Operation ng mga otoridad sa Purok Sampalok, Mother Barangay Bagua, Cotabato city.

Nakilala ang suspek na si IBRAHIM BANSAYANG, 26 anyos, pedicab driver na residente rin ng nabanggit na Barangay.

Sinabi ni Police Station 4 commander, Police Major Rashid Lincob na napagbentahan umano ng suspek ang isa sa mga pulis na nagpanggap na buyer pasado alas dose ng tanghali, kamakalawa.

Nakuha mula kay Bansayang, ang isang sachet ng pinaghihinalaang shabu, drug paraphernalia at ang buy bust money na ginamit sa operasyon.

-0-

PINAG-AAGAWANG lupa umano ang motibo sa pananambang sa dalawang mga magsasaka sa Datu Unsay, Maguindanao.

Nasawi sa insidente ang biktimang si Andy Pindig habang sugatan naman ang kasama nitong si Dondon Simino, pawang mga taga-Hill 224, Barangay Maitumaig ng bayan.

Sinabi ni Maguindanao PNP Director, Police Col. Arnold Santiago na sakay umano ng motorsiklo ang mga biktima at pauwi na nang tambangan sila ng mga suspek na armado ng M-16 armalite rifles.

Dead on the spot si Pindig nang tamaan ito ng bala sa ulo at likod.

Nakalayo naman ang isa pang biktimang si Simino bagaman at nasugatan ito.

May mga person of interest na ang mga otoridad kaugnay sa kaso ngunit tumanggi muna ang pulisya na pangalanan ang mga ito.

-0-

BUMIYAHE na muli ang Mindanao Star Bus Transit Inc. mula Davao Region patungo sa iba’t ibang mga lugar sa Region 12 at pabalik.

Ngunit nilinaw ni Mindanao Star Bus Manager Dodong Maglasang na sa ngayon ay limitado pa ang destinasyon ng mga ito.

Ayon kay Maglasang, maaari lamang silang bumiyahe mula Davao City patungong Bansalan; mula Sta. Cruz patungong Bansalan at Kidapawan City patungong Cotabato City.

Dagdag pa ni Maglasang, kalahati lang rin ng maximum capacity ng bus ang maaaring isakay.

Mahigpit ding ipinatutupad aniya ang no face mask, no ride policy.

Ayon kay Maglasang, bagaman at nalulugi ang kumpanya sa ngayon dahil sa mga limitadong byahe at pasahero ay kailangan nilang bumiyahe muli bilang bahagi ng kanilang responsibildad sa publiko.

-0-

DWSD 12, ipinaliwanag ang dahilan kung bakit nabalam ang pamamahagi ng cash assistance sa ilang mga lugar sa Cotabato Province na naapektuhan ng nagdaang lindol

Nagsisimula na sa pamimigay ng cash assistance ang Department of Social Welfare and Development Office sa mga pamilyang naapektuhan ng nagdaang lindol sa Cotabato Province.

Ito ay ang mga bayan ng Antipas, Arakan, Matalam, President Roxas at Kabacan Cotabato. Pero may iilang lugar pa rin sa probinsya na hanggang sa ngayon ay hindi pa nabibigyan. Ayon sa DSWD 12, ito ay ang mga bayan ng Tulunan, Makilala at sa Kidapawan City na ilan din sa mga lugar na lubhang naapektuhan ng kalamidad.

Paliwanag ng tanggapan ito'y dahil sa matagal na nakapagbigay ng listahan ng mga benepisyaryo ang ilang LGU at naabutan ng COVID-19 lockdown. Dumulog naman sa himpilan ng DXND ang ilang concern citizen na may ilang pamilya na sa bayan ng Makilala ang umuwi sa kanilang lugar pero niisa sa kanila hindi pa natanggap ang ipinangakong 10K pesos para sa partially damage at 30K pesos naman sa mga totally damage na bahay.

Ayon kay Jackson Piang na taga Barangay Bato, nais nilang malaman kung may matatanggap pa sila mula sa pamahalaan lalo na ngayong may kinakaharp na crisis dulot ng COVID-19. 

Samantala, pansamantalang nasuspende ang pagdownload ng pondo ng cash assistance sa mga earthquake victim dahil sa pandemya.

-0-

President Roxas PNP, muling nanawagan ng kooperasyon sa publiko sa pagtatapos ng Modified General Community Quarantine sa North Cotabato ngayong araw

Makipagtulungan at sumunod parin sa patakaran ng pamahalaan sa pag iwas sa COVID-19. Ito ang panawagan ni President Roxas PNP Chief Police Major Rolly Oranza sa mga Roxasnon lalo na ngayong magtatapos ng Modified General Community Quarantine kung saan maluwag na Quarantine protocols.

Ayon kay Oranza, simula nang ipatupad ang Community Quarantine nakapagtala ng halos tatlumpu na mga Quarantine violator ang PNP.

Kadalasan dito ang hindi pagsusuot ng face mask sa mga pampublikong lugar, hindi pagsunod sa curfew hours, at mga lasing na lumalaban pa sa mga otoridad.

Bilang disciplinary measure, isinailalim sa police booking procedure at community services ang mga nahuling lumalabag sa health protocols. Pagkatapos ng lockdown ay saka na sasampahan ng kaukulang kaso ang mga lumalaban sa mga Quarantine checkpoint.

Mas pinaiiting na rin ngayon ng mga pulis sa bayan ng President Roxas ang community awareness, tulad ng Barangay visitation at rikorida campaign maging sa magpost ng dagdag na kaalam sa social media hinggil sa guidelines na ipinatutupad.

Ngayong matatapos na ang Modified General Community Quarantine, apela ni Oranza sa publiko na kung maari ay mag “stat ay home” upang mapanatiling Zero positive case ng COVID-19 ang bayan.

-0-

Cotabato Province, nakapagtala na ng mahigit sa 400 na kaso ng dengue

Simula noong Enero hanggang sa kasalukuyan nakapagtala na ng 407 na kaso ng dengue ang North Cotabato.

Sa nasabing bilang, tatlo na dito ang namatay dahil sa komplikasyon dalawa mula sa Makilala at isa sa bayan naman ng Mlang. Batay sa ulat ng Integrated Provincial Health Office o IPHO Cotabato, pinakabatang naapektuhan ay ang sanggol habang ang pinakamatanda naman ay 93years old.

Ang mga lugar na may pinakamaraming kaso sa kasalukuyan ay ang Matalam apatnaput dalawa, Libungan apatnapu at Kidapawan City apat napu rin na kaso.

Sa ngayon, wala namang clustering ng mga kaso, ngunit iniimbestigahan na ng Integrated Provincial Health Office ang umano'y labintatlong kaso nito sa Barangay Ginatilan, Kidapawan City nitong nakaraang linggo. Ngayong nagsimula na ang tag-ulan, payo ng kagawaran ng kalusugan sa publiko na ugaliing malinis ang kapaligiran upang maiwasan na pamugaran ng lamok.

-0-

Pagtatanim ng kabute gamit ang teknolohiya itinuro sa mga dating supporters ng Communist Terrorist Group sa Magpet, North Cotabato

Itinuro sa dating supporters at sympathizers ng New People's Army o NPA ng Magpet Municipal Agriculturist Office katuwang ang tropa ng 72nd Infantry Battalion ng Philippine Army ang Mushroom Culture and Propagation sa Brgy Pangao-an, Magpet, North Cotabato nitong Sabado.

Nabatid na ang dating mga supporters ay nagmula sa mga bayan ng Magpet, President Roxas at lungsod ng Kidapawan na ngayo'y kabilang na sa People's Organization na binuo ng militar upang isailalim sa iba't-ibang mga skills training.

Ang nasabing aktibidad ay bahagi ng tuloy-tuloy na hakbang ng militar sa ilalim ng Community Support Program o CSP at tugon na rin upang i-angat ang pamumuhay ng mga dating miyebro ng Underground Mass Organization.

Maliban sa nasabing pagsasanay, ilang mga skills training na rin ang naisagawa ng 72nd IB sa mga dating rebel supporters.

Nabatid ayon sa ulat ng militar nasa halos isang libong mga dating NPA supporters ang kasapi na ngayon ng People's Organization ng 72nd IB.

-0-

Halos 200 mga law-enforcement operations nailunsad ng mga local police station sa North Cotabato kasagsagan ng General Community Quarantine

Sa kabila ng pagiging abala ng mga pulis na nakatalaga sa mga COVID-control points bilang mga frontliners ngayong may pandemya, hindi naman natigil ang pagsasagawa ng mga ito ng law-enforcement operations sa lalawigan ng North Cotabato.

Katunayan, nitong umiiral ang General Community Quarantine o GCQ, abot sa halos dalawang daang mga law enforcement operations ang naisagawa ng PNP mula sa iba't-ibang mga local municipal police stations sa ilalim ng Cotabato Police Provincial Office o CPPO.

Ito ay nakasentro sa anti-illegal drug operations o RA 9165, anti-gambling law o PD 1602 at RA 10591 o operations against illegal possession of firearms and ammunitions. Ayon sa ulat ng CPPO Investigation Unit, nitong GCQ, nangunguna ang Kabacan Municipal Police Station sa may pinakamaraming nailunsad na anti-illegal drug operations.

Ang anti-illegal drug operations ay kinabibilangan ng buy-bust at search warrant operations kung saan abot sa mahigit 80 operasyon ang naisagawa ng mga pulis sa North Cotabato nitong GCQ. Sa anti-gambling law naman na ayon sa ulat ng CPPO, pinakamarami ang naisagawa sa bayan ng Midsayap kung saan nabatid na kabuuang 96 ang naitala sa buong lalawigan nitong isinailalim pa ito sa GCQ.

Habang abot naman sa mahigit 20 na kaso ng illegal firearms and ammunitions ang naitala ng CPPO. Nilinaw ng North Cotabato Police Investigation Unit na hindi pa kasali sa bilang ang nasa 250 mga law-enforcement operations nitong unang tatlong buwan ng taon o bago ang pagsasailalim ng GCQ sa probinysa.

-0-

Regional Tripartite Wages and Productivity Board 12 Secretary may payo sa mga maliliit na negosyo sa rehiyon na hindi kaya magpatupad ng 10 pesos wage increase dahil sa COVID-19 pandemic.

Mag-apply ng wage exemption o pagpaliban muna ng sampung pisong dagdag sa sweldo ng kanilang mga mangagawa. Ito ang payo ni Regional Tripartite Wages and Productivity Board o RTWPB 12 Secretary Jessie Dela Cruz sa may ari ng mga maliliit na establisemento sa rehiyon.

Ayon kay Dela Cruz bagama’t walang batas na nagpapaliban sa wage benefits ng mga pribadong kumpanya maari itong hingin sa RTWPB. Ito ay base naman sa nakasaad sa Bayanihan to Heal as One Act. Gayunpaman nilinaw ni Dela Cruz na maaring lamang mag-apply ng deferment ang mga establisemento sa retail/service na hindi lagpas sa sampu ang mga mangagawa.

Ang mga ito ay dapat apektado din ng natural o man-made calamities. Ayon kay Dela cruz ang mga establisemento na nais magpatumad ng defernment sa wage increase ay maari lamang mag-apply hanggang sa June 25.

Nilinaw ni Dela Cruz na tatagal lamang ang deferment sa loob ng siyam na buwan o hanggang sa February 2, 2021. Binigyan diin nito na ang hindi humiling ng deferment ay obligadong ibigay ang ten pesos na pagtaas sa arawang sahod ng kanilang mga mangagawa.

Matatandaan na ang ten-peso minimum wage increase sa region 12 ay ipatutupad sana noong May 1. Hindi ito natuloy dahil sa COVID-19 pandemic.

Kabahagi ito ng 25 pesos wage increase na inaprubahan ng RTWPB 12 noong nakaraang taon kung kelan din ibinigay ang unang 15 pesos na dagdag sahod.

-0-

OFW at locally stranded individual na kararating lang sa bayan ng Banga, South Cotabato positibo sa Covid-19

Nasa maayos na kalagayan ang dalawang mga mamamayan na nagpositibo sa COVID-19 sa Banga, South Cotabato. Isa sa mga ito ay 37 years old na Overseas Filipino Worker mula Kuwait na dumating sa Maynila noong June 10. Habang ang isa naman ayon kay Banga Mayor Albert Palencia ay isang 23 years old na locally stranded invidual o LSI .

Ang mga ito ay kabilang sa mga pasahero na sakay ng sweeper flight mula Cebu na lumapag sa General Santos City International Airport noong May 31. Sinabi ni Palencia na katabi sa eroplano ng LSI mula banga ang isang COVID-19 positive sa bayan ng Tampakan.

Ayon kay Palencia ang dalawang mga COVID-19 patient ay agad na isinailalim sa reverse transcription-polymerase chain reaction o RT-PCR Confirmatory test. Ito ay matapos magpositibo sa antibody diagnostic test. Sinabi ni Palencia na ang dalawang mga COVID-19 patient ay mariing ding minomonitor ng mga health personnel ng Banga, at agad na inilipat sa COVID-19 Center ng lalawigan.

Base sa tala ng Integrated Provincial Health Office, lima sa mga naitalang kaso ng COVID 19 sa South Cotabato ay pawang active cases. Ang mga ito ay pawang mga kabilang sa nakinabang sa Hatid Probinsya Program ng pamahalaan. Gumaling naman sa COVID-19 ang unang tatlong mga kaso sa T’boli, Banga, at Koronadal City

-0-

14 court workers sa Gensan naka-quarantine ngayon dahil sa posibleng exposure sa COVID-19

Sumasailalim ngayon sa 14-day quarantine ang labinapat na mga personnel ng Regional Trial Court o RTC Branch 36 sa General Santos City. Ito ay bilang pagtalima naman sa utos ni RTC Branch 36 Acting Executive Judge Joyce Kho Maribueno.

Ayon kay Maribueno isa kasi sa kanilang mga staff ay nagkaroon ng close contact sa kanyang kapatid na ang mister ay positibo sa COVID-19 .

Sinabi ni Maribueno na nalaman lamang ito ng nasabing court employee na pumasok sa trabaho noong June 8 at 9 noong June 10. Kaya ayon kay Maribueno iniutos nito sa mga court employees na may direct contact sa isa nilnag kasama na mag-self quarantine.

Iniutos din dito ang pagsagawa ng contact tracing sa iba pang maaring nakasalamuha ng nasabing kawani nang magreport ito sa trabaho. Ayon kay Maribueno ito ay kanila na ring ipinaalam sa Office of the Deputy Court Administrator for Mindanao. Sinabi naman ni Gensan Acting city health Officer Dr. Rochelle Oco na mariin nilang minomonitor ang Hall of Justice sa lungsod pati na ang mga naka-quarantine nilang mga kawani.

Ayon kay Oco nakapagsagawa na rin sila ng disinfection sa RTC Branch 36 at katabing mga tanggapan.

-0-

Dengue cases sa South Cotabato bumaba, ayon sa provincial health office ng lalawigan

Nakapagtala ng 580 na kaso ng dengue ang Provincial Health Office ng South Cotabato mula Enero hanggang ngayong Hunyo. Tatlo sa mga biktima ay binawian ng buhay. Gayunpaman ito ay mas mababa sa 2,332 dengue cases sa lalawigan sa kaparehong panahon noong nakaraang taon kung kelan dalawampu ang binawian ng buhay.

Ito ay ayon kay Integrated Provincial Health Office o IPHO Disease Surveillance Officer Cecil Lorenzo. Sinabi ni Lorenzo ang mga nasawi dahil sa dengue sa South Cotabato ngayong 2020 ay nasa mga bayan ng Banga, Polomolok at T’boli. Kaugnay nito pinaigting na ng mga lokal na pamahalaan sa nasabing mga bayan ang kanilang Information Education Campign kontra dengue.

Kasabay din nito ang paglunsad ng kanilang Operation Kulob na may layong sirain ang mga breeding site ng mga lamok na nagdadala ng dengue. Nilinaw naman ni Lorenzo na sa kabila nito ay nanatili pa ring mababa sa alert level ang dengue cases sa lalawigan.

Matatandaan na ideneklara ang State of Calamity sa South Cotabato dahil sa dengue outbreak noong nakaraang taon.

-0-

DA namigay ng pinansyal na tulong sa mga rice farmers sa Palimbang, Sultan Kudarat Patuloy pa rin sa pamimigay ng ayuda sa mga magsasaka sa region 12 ang department of agriculture sa rehiyon. Pinakahuling nabigyan ng ahensya ng tig limang libong pisong cash assistance ang mga magsasaka ng Palay sa bayan ng Palimbang, Sultan Kudarat.

Ito ay ayon kay DA 12 Regional Executive Director Arlan Mangelen. Ayon kay Mangelen, ang mga nakatangga ng tulong pinansyal ay mga rice farmers nga benepisyaryo ng Rice Farmers Financial Assistance o RFFA ng DA.

Ang RFFA ay laan sa mga magsaskang apektado sa pagpapatupad sa Rice Tarrification Law. Ito ay bilang tulong din ng DA sa mga magsasakang apektado ng COVID-19 pandemic. Maliban sa Palimbang ang DA 12 ay namigay din ng hybrid seeds sa may isang daang mga rice farmer sa bayan ng Norala, South Cotabato.

Ito ay bilang pagapatupad naman sa Rice Resilliency Project ng ahensya.

-0-

NATIONAL NEWS………………….

Siyam sa sampung mga Pinoy ang nakaranas umano ng ’stress’ dahil sa COVID-19 crisis, base sa survey ng Social Weather Stations o SWS noong May 4-10.

Sa naturang survey, lumilitaw na ang coronavirus pandemic ay nagdala ng ‘great stress’ sa 55 porsiyento; “much stress” sa 34 porsiyento; habang 11 porsiyento naman ang nakaramdam ng “little to no stress.”

Halos 17% naman ng mga pamilyang Pinoy o nasa 4.2 milyong mga mamamayan ng bansa ang nakaranas umano ng ‘involuntary hunger’.

Sa mga hindi nakaranas ng gutom, mahigit kalahati o 52% naman ang nakaramdam ng great stress, at overall 90% ang nakakaramdam pa rin ng ilang uri ng stress.

-0-

UMAPELA ngayon si ACT-CIS Cong. Eric Yap sa pamahalaan na huwag munang buwisan ang mga online sellers at mga maliliit na negosyante dahil sa patuloy na nararanasang pandemya.

Ayon kay Yap na siyang chairman ng House Committee on Appropriations, bagama at kailangan ng gobyerno ang na pondo, dapat muna aniyang pag-aralang mabuti ng Department of Finance at BIR ang naturang plano.

Marami kasi aniyang maaapektuhan lalo na ang maliliit na negosyanteng nagbebenta ng mga gamit o pagkain sa internet para kumita kahit papano.

-0-

TINIYAK ni Sen. Panfilo Lacson na sasama rin siya sa mga magma-martsa kapag naabuso ang Anti-Terrorism law.

Tugon ito ni Lacson sa mga nagpahayag ng pangamba at pagkatakot sa magiging uri ng pagpapatupad ng mga awtoridad sa sandaling maging ganap na batas ang panukala.

Ayon sa senador, hindi biro ang pinagdaanan sa Senado ng nasabing panukala para lamang masiguro ang paglalagay ng safeguards, kaya hindi nila papayagan na masalaula ang implementasyon nito.