NDBC BIDA BALITA (March 26, 2020)

NEWSCAST

7:00 AM

HEADLINES:

1. COTABATO CITY at Sultan Kudarat province, nakapagtala ng panibagong mga kaso ng COVID-19.

2. DOLE 12, may hiling sa mga pribadong kumpanya para makatulong sa kanilang mga manggagawang lubos na apektado ng lockdown dahil sa COVID-19

3. SUSPEK na bumaril sa isang lalaki sa Kidapawan City, patay matapos na pagtatagain ng kapatid ng biktima sa Kidapawan City

4. Tqcurong City, lockdown ngayon matapos ang pagpositibo sa COVID-19 ng isang residente na nilamayan pa bago nilibing

ANG DETALYE NG MGA BALITA

Patuloy ang pagtaas ng kaso ng Coronavirus Disease o COVID-19 sa Pilipinas.

Sa huling tala ng Department of Health o DOH hanggang kahapon ng hapon, pumalo na sa 636 ang kabuuang bilang ng COVID-19 cases sa bansa.

84 ang naitalang bagong kaso ng nakakahawang sakit sa nakalipas na magdamang.

Samantala, sinabi ng DOH na anim pang mga pasyente ang naka-recover mula sa sakit kaya’t umabot na sa 26 ang total recoveries.

Ayon pa sa kagawawan, tatlo naman ang karagdagang nasawi dahil sa COVID-19.

Bunsod nito, nasa 38 na ang death toll ng virus sa Pilipinas.

Samantala, sa region 12, umaabot na sa tatlo ang confirmed cases ng COVID-19 sa buong rehiyon.

Ito ay matapos na makapagtala ng dalawang panibagong mga kaso ng COVID-19 ang DOH 12.

Si patient 599 ay 68 years old na babaeng may travel history sa Maynila.

Gayunman, stable naman ang kondisyon ng pasyente kaya isinailalim na lamang ito sa mahigpit na home quarantine habang nagpapagaling.

Samantala, kumpirmado naman na infected ng COVID19 si patient 600 na nasawi na noong March 14.

Siya ay 87 years old na lalaki na taga Sultan Kudarat province at nasawi dahil sa acute respiratory failure at community acquired pneumonia.

-0-

UMAABOT NA sa siyam katao ang hinuli ng mga otoridad sa Midsayap, North Cotabato dahil sa paglabag sa Public Health Emergency at Executive Order No. 22.

Nakilala ang mga nadakip na sina Ben Lozada, 44 anyos, driver at taga -Matalam Cotabato; Alex Ubpon Sandalian Jr,39; Datu Ali Balad Unto, 21; Che Detoperez Guevarra, 44; Antonio Pabor Apatan, 59; Vergel Benito Ostique, 41; Ismael Gumayao Masulot, 37; at Amil Akmad Guiambal, 51, pawang mga pedicab driver at residente ng Midsayap.

Kasama rin sa mga hinuli si Luisito Reyes Rosauro, 48 anyos, na taga -Cotabato City.

Mismong si Midsayap PNP Chief, Police Lt. Col. John Miridel Calinga ang nanguna sa paghuli sa mga violator.

Mahigpit na ipinagbabawal sa Midsayap ang pamamasada ng pedicab, habal-habal, van, multicab at iba pa dahil sa pinaigting na kampanya ng Midsayap LGU laban sa Covid 19 at pagtalima na rin sa kautusan ni Pangulong Duterte.

Sa ngayon ang mga suspek ay nasa costudial facility ng Midsayap PNP at nakatakdang sampahan ng kaukulang kaso.

-0-

Pinaalalahanan naman ng Commission on Population and Development o POPCOM ang mga mag-asawa sa responsableng pagpapamilya at family planning.

Ayon sa POPCOM, oportunidad kasi para sa mga mag-asawa ang enhanced community quarantine para mag-usap sa mga responsibilidad bilang mga magulang at magkabiyak sa buhay.

Gayunman, sabi ng ahensya malaking hamon sa mag-asawa na iwasan ang unplanned pregnancy dahil sa kawalan ng access sa family planning supplies and services.

Sabi pa ni POPCOM executive director Undersec. Juan Antonio Perez III, ilalaban nila na maisama sa essential services ang basic family planning sa mga komunidad upang mapigilan ang hindi planadong pagbubuntis.

Paliwanag nito, hindi pa tiyak kung kailan matatapos ang sitwasyong dulot ng COVID-19 kaya ayaw nila na madagdag ang kasalukuyang problema dahil sa paglobo pa ng populasyon sa bansa.

Kaugnay nito, hinikayat ng POPCOM ang mga LGU na mamahagi ng family planning supplies tulad ng pills at condoms na tatagal ng tatlong buwan.

Ginawa ng opisyal ang pahayag dahil base anya sa kasaysayan ay tumataas ang bilang ng mga nabubunyis tuwing mayroong mga kalamidad dahil may matagal na panahon ang mga mag-asawa at magkarelasyon na magtalik.

-0-

Mabilis na isinugod sa ospital ang isang lalaki matapos siyang bartilin ng suspek na kanyang bayaw sa Barangay Bagoaenged, Datu odin Sinsuat, Maguindanao.

Nakilala ang biktima na si MUSA MONDI, 36 anyos, na residente ng nabanggit na bayan.

Base sa kwento ng misis ng biktima, pasado alas otso ng umaga nitong Lunes, habang abala sa pagpapakain ng kanyang mga alagang manok si Mondi nang dumating ang bayaw nitong di na kinilala sa report.

Bigla na lamang umano nitong binaril ang biktima na nagtamo ng tama ng bala sa kanyang tagiliran at ngayon ay patuloy na nilalapatan ng lunas sa isang pagamutan dito sa lungsod.

-0-

NATAGPUANG wala ng buhay sa loob ng kanilang tahanan ang suspek na namaril at pumatay sa tatlo katao sa Sito Kaguco, barangay Matuber, Datu Blah Sinsuat, Maguindanao.

Nagbigti umano ang suspek na si Sumagka Quimundo matapos na pagbabarilin at mapatay ang mga biktimang sina Nenita Kurasig, 58 years old, byuda at Yunidis Kurasig, 36, may-asawa.

Sugatan din sa insidente si Christian Kurasig. 

Ayon kay Datu Blah Sinsuat PNP chief, police Major Ronald De Leon, pinasok ng suspek ang bahay ng mga biktima noong linggo at pinagbabaril ang mga ito gamit ang 12-gauge shotgun.

Mabilis namang tumakas si Quimundo nang matunugan ang paparating na mga miyembro ng Barangay Peacekeeping Action Team o BPAT at mga pulis.

Tinugis naman ng mga otoridad ang suspek hanggang sa matagpuan na lamang nila ang bangkay ni Quimundo sa bahay nito.

Personal na alitan sa lupang sakahan ang sinasabing motibo sa naturang krimen.

-0-

Mga pamilya na lubhang naapektuhan ng COVID-19 sa North Cotabato, aasahang makatanggap ng tulong pinansyal mula sa DSWD

Aasahan na makakatanggap ng financial assistance ang mga pamilya na nawalan ng trabaho dahil sa epekto ng COVID-19 sa North Cotabato.

Sinabi ni Provincial Social Welfare and Development and Development Officer Jocelyn Maceda, sa ngayon inaantay pa ng tanggapan ang guidelines mula sa regional office bago ang pagpapatupad at implementasyon nito.

Ang mga kwalipikadong pamilya ay yaong mga poorest of the poor at mga daily wage earners tulad ng tricycle drivers at iba pa na mga walang pinagkakakitaan o mga informal worker dahil sa COVID. Dagdag pa niya, wala pang datus sa ngayon ang PSWDO kung ilang mga pamilya ang naapektuhan dahil sa virus na maaring makinabang sa tulong pinansyal.

Kung sakaling magpapalabas na ng guideline ang DSWD region 12 maaring makipag-ugnayan na lamang sa kani-kanilang Municipal o City LGU ang bawat pamilya sa mga magiging kinakailangang dokumento.

-0-

Suspek na bumaril sa isang lalaki sa Kidapawan City, patay matapos na pagtatagain ng kapatid ng sugatang biktima sa Kidapawan City

Patay dahil sa pananaga ang isa sa mga suspek na bumaril sa isang biktima sa Purok 8, Barangay Sudapin, Kidapawan, alas 8:30 kagabi. Kinilala ang namatay na si Emilito Borongan Jabines habang sugatan naman ang kasama nitong si Christopher Dedoro.

Ayon sa report, nasa loob lang noon ng kanilang bahay ang mga biktima na sina Roberto Pinantao Sarse at Elmo Pinantao Sarse nang bigla nalang umanong dumating ang mga suspek na sina Emilito at Christopher.

Dito ay pinagbabaril ng isa sa mga suspek si Elmo na tinamaan sa kanyang hita at dibdib. Dinipinsahan naman siya ng kanyang kapatid na si Roberto at tinamaan din sa kanyang lalamunan. Gamit ang bolo ay tinaga niRoberto ang suspek na si Emilto na agad binawian ng buhay.

Sugatan din ang kasamahan ng suspek na si Christopher at ngayon ay nasa isang ospital na sa lungsod. Habang ang magkapatid na Sarse naman ay agad na isinugod sa Cotabato provincial Hospital.

Lumalabas naman sa inisyal na imbestigasyon ng PNP na lasing noon ang mga suspek nang magawa angkrimen. Sa ngayon ay inaalam pa ng City PNP kung ano ang motibo ng mga suspek sa pagbaril sa biktima.

-0-

Tatlong mga bagong COVID-19 patients transport vehicle, dumating na sa North Cotabato

Handa na ang North Cotabato Provincial Government sa pagharap sa anumang hamon kaugnay sa paglaban sa kontra COVID-19.

Maliban sa nakahanda na ang isang isolation facility sa loob mismo ng Provincial Capitol na pangangasiwaan ng Cotabato Provincial Hospital, dumating na rin ang tatlong bagong COVID-19 Patients transport vehicle upang makapag bigay tugon kung makitaan ng sintomas ang isang indibidwal.

Sa huling tala ng Provincial Epidemilogy Surveillance Unit ng IPHO-Cotabato alas 4:00 ng hapon kahapon nasa 66 ang kabuuang bilang ng mga Persons under investigation sa buong lalawigan, 48 dito ang naka-home quarantine habang 16 ang tapos nang sumailalim sa 14 days quarantine.

Nasa kabuuang 1,325 naman ang mga itinuturing na Persons Under Monitoring, 314 dito ay galing sa ibang bansa, 1056 naman ang galing sa Luzon.

24 oras din ang ginagawang monitoring ng probinsya sa mga ipinatutupad na hakbang upang matiyak na ligtas ang mga mamamayan ng lalawigan kasabay ng patuloy na apela sa lahat na mahigpit na sundin ang mga alituntunin na itinakda ng DOH at ng DILG.

Hanggang sa ngayon, nanatiling COVID- Free ang buong probinsya.

-0-

North Cotabato PNP, patuloy ang pagbabantay sa lahat ng mga border checkpoints ngayong ipinatutupad na ang General Community quarantine sa rehiyon 12

Tuloy-tuloy na ginanampaman ng mga miyembro ng Philipine National Police hindi lamang sa North Cotabato maging sa buong SOCCKSARGEN region ang mas naghigipit pa ang seguridad ngayong nagsimula na ang pagpapatupad ng General Community Quarantine sa buong rehiyon.

Ayon kay PRO 12 spokesperson Police Lt Col Lino Capellan, nakatalaga na sa kani-kanilang border checkpoints ang PNP sa ibat-ibang bahagi ng region12. Ngayon, nasa ika-apat araw na ng implementasyon at ayon ay Capellan wala pa namang namomonitor na probelma o gulo na nangyrai sa kanilang mga checkpoint.

Patuloy din anya ang kanilang regular duty at ang kampanya laban sa iba pang kriminalidad . Umapela din ito na sa publiko na sumnunod sa alintuntunin ng otoridad upang makatulong na malabanan ang pagkakaroon ng at pagkalat ng virus.

-0-

Gobernadora ng North Cotabato, hinikayat ang ibang mamamahayag na magpalabas ng tamang impormasyon hinggil sa COVID-19 mula sa mga tamang personalidad

Kasabay ng paglilinaw ni North Cotabato Governor Nancy Catamco na wala pang kaso ng corona virus disease sa lalawigan, hinikayat din nito ang ibang mga mamamahayag sa probinsya na magpalabas ng tamang impormasyon na magmumula sa mga tamang personalidad.

Ayon sa gobernadora bukas ang linya ni Board Member Doctor Philbert Malaluan bilang Incident Manager at spokesperson for Covid-19 inter-agency task force, at deputy incident manager Dra Eva Rabaya ng Integrated Provincial Health Office o IPHO North Cotabato para sa mga tamang impormasyon hinggil sa usaping corona virus disease.

Dagdag pa nito na maliban sa kanya ay sila ang otorisado at may tamang kaalaman sa bilang ng mga PUI at PUM sa North Cotabato. Hinikayat din nito ang publiko na bukas din at nagbibigay ng tamang imporasyon ang mga facebook account ng provincial government na nagsisilbing health bulletin sa nagbabagong bilang ng mga PUM at PUI sa buong lalawigan.

Samantala, maliban sa pagsuri ng tamang impormasyon, hinikayat din nito ang publiko na sumunod sa mga inilabas na kautusan ng kanilang mga barangay officials, alkalde at maging ng provincial government dahil mas higit na kinakailangan ngayon ang kooperasyon at pagkakaisa ng lahat. 

-0-

Provincial Director ng PNP South Cotabato pinaaresto na ang mga lalabag sa curfew hours ngayong naka lockdown ang buong lalawigan dahil sa pangamba sa COVID-19

Arestuhin ang sinumang lumabag sa curfew hours kaugnay sa ipinatutupad ngayong enhanced community quarantine at calibrated total lockdown sa South Cotabato.

Ito ang iniutos sa mga police personnel ni South Cotabato PNP Provincial Director Police Colonel Jimuel Siason.

Sinabi ni Siason na hindi na maaring ipatupad ng pulisiya ang napagkasunduan noon sa inter-agency meeting task force na pagbibigay ng warning at pag-hold ng sampung oras sa mga lalabag sa curfew.

Paliwanag ni Siason sa kabila kasi ng lockdown marami pa ring mga pasaway na mamamayan ang lumalabag sa mula alas syte ng gabi hanggang alas singko ng madaling araw na curfew sa South Cotabato. Dinagdag din ng nasabing police official na dapat seryosohin ng publiko ang community quarantine para makatulong sa pagpigil sa COVID-19.

Bukod dito ayon kay Siason, ipinagutos mismo ng higher command ng PNP ang paghihigpit ng mga pulis sa mga border control points o checkpoints. Tiniyak din Siason na tuloy pa rin ang law enforcement operation at function ng PNP. Ito ay sa kabila ng pagbaba ng hanggang 90 percent ng crime rate sa South Cotabato dahil sa lockdown.

-0-

DOLE 12 Assistant Regional Director may hiling sa mga pribadong kompanya para makatulong sa kanilang mga mangagawa na apektado ng lockdown dahil sa COVID-19

Ibigay ng buo ang sahod ng kanilang mga kawani kahit sa kabila ng pagpapatupad ng flexible time sa kanilang mga trabaho.

Ito ang hiling ni Department of Labor and Employment o DOLE 12 OIC Assistant Regional Director Arlene Bisnon sa mga employer sa rehiyon.

Ayon kay Bisnon kahit naibsan ang oras ng trabaho ng mga mangagawa sa pribadong sektor sana ay buo pa rin ang sweldo na matatangap ng mga ito.

Umapela din si Bisnon sa mga employer sa private sector na kung kaya din lang nila, ibigay na ng advance ang 13th month pay ng kanilang mga mangagawa.

Ayon kay Bisnon sa ganitong paraan ay makatutulong ng malaki sa sa kanilang mga mangawa ang mga pribadong kompanya ngayong may pandemic sa COVID-19.

Sa ibang balita, pinalawig naman ng Philippine Health Insurance Corporation o Philhealth ang dealine ng pagbabayad ng premium contribution para sa first quarter ng 2020.

Kaya sa halip na sa March 31 pwede pang magbayad ng kanilang premium sa Philhealth ang mga Self-earning individuals, Professional Practioners and Members under the Group Enrollment Schemes hanggang sa April 30.

Paliwanag ng Philhealth, ang pagpapalawig sa deadline ay bunsod na rin ng declaration ng state of calamity sa bansa dahil sa COVID-19 pandemic.

-0-

Tulong sa mga tricycle driver na apektado ng General Community quarantine, hiniling ng DILG 12 regional director sa mga LGU ng rehiyon

Bawal bumiyahe ang mga tricycle na kabilang din sa public transportation ngayong naka General Community Quarantine ang mga lokal na pamahalaan sa rehiyon.

Ito ang binigyan diin ni Department of the Interior and Local Government o DILG 12 Regional Director Josephine Leysa. Kaya panawagan ni Leysa sa mga lokal na pamahalaan bigyan ng ayuda ang mga apektadong mga tricycle driver.

Pero ayon kay Leysa ang pagsawata sa COVID-19 ay hindi lamang laban ng pamahalaan kungdi lahat sektor. Kaya panawagan nito sa mga mamamayan na mas nakaangat din sa buhay, tulungan din ang iba pang myembro ng pamilya at kapwa na apektado ng lockdown.

Samantala nagsimula nang mamigay ng bigas sa mga mamamayan ng Koronadal na apektado ng enhance community quarantine at calibrated total lockdown sa South Cotabato ang lokal na pamahalaan. Ang nasabing tulong ay inihahatid mismo ng LGU sa mga barangay.

Matatandaan na ipinahayag ni Koronadal Mayor Eliordo Ogena na makatatanggap tig 30 kilograms na bigas na ibibigay ng ting-tingi ang may sampung libong mga mahihirap na mamamayan sa lungsod na apektado ng lockdown sa loob ng isang buwan

-0-

Governor Tamayo ipinaliwang kung bakit bawal muna sa South Cotabato ang mga mamamayan sa Sultan Kudarat at ibang mga lalawigan.

Bawal muna sa mga mamamayan ng Sultan Kudarat at iba pang lalawigan sa region 12 na pumasok sa South Cotabato.

Ito ang ipinahayag ni South Cotabato Governor Reynaldo Tamayo Jr. Ayon kay Tamayo ito ay bunsod na rin ng mga kaso ng person under investigation o PUI sa karatig lugar ng South Cotabato.

Binigyan diin ni Tamayo na mariing munang ipinagbabawal sa South Cotabato maging ang mga health workers mula sa ibang lalawigan. Sinabi ni Tamayo na papayagan lamang ang mga ito na pumasok muli sa South Cotabato kapag sumailalim sa 14-day quarantine.

Paliwanag ni Tamayo, kapag hindi kasi ito ginawa maaring ma-renew o ma-extend lang ang 14-day enhance community quarantine at calibrated total lockdown sa South Cotabato.

Pero nilinaw ni Tamayo na pwedeng pa ring makapasok sa South Cotabato ang mga sasakyan na may isang driver at helper na magdadala ng food supply.

-0-

Tacurong City isinailaim na rin sa enhance community quarantine dahil sa banta ng COVID-19

Suspendido na rin ang byahe ng mga pampublikong mga sasakayan tulad ng mga tricycle sa Tacurong City, Sultan Kudarat.

Kasunod ito ng utos ni Tacurong Mayor Angelo Montilla na pagsailalim sa lungsod sa enhance community quarantine. Ayon sa alkalde ito ay bilang pagiingat na rin laban sa pinangangambahang coronavirus disease 2019 o COVID-19.

Binigyan diin ni Montilla na minarapat nitong ipagbawal muna sa Tacurong ang mga dayo, kasunod naman ng pagsailalim sa South Cotabato at iba pang lalawigan sa rehiyon sa lockdown. Ayon kay Montilla pinaghahandaan na rin ng lokal na pamahalaan ang pagbibigay ng tulong sa apektadong mga mamamayan.

Kaugnay nito ipinahayag naman ni Tacurong Chief of Police Lieutenant Colonel Rey Egos na obligado ngayon ang mga mamamayan ng lungsod na mag-self quarantine.

Ipinahayag ni Egos na papayagan lamang na dumaan sa mga entry at exit points ng Tacurong ngayon ang nasa frontline services tulad ng mga health workers at kasapi ng law enforcement agency ng pamahalaan.

Pwede pa ring makapaghanapbuhay ang mga vendors, at mga nagtatrabaho sa mga banko, money transfer business, convenient store at botika. Magtatagal naman ang Enhance Community sa Tacurong City hanggang sa April 14.

Ayon naman kay Tacurong city Health Officer Dr. Giovanni Deles nag-negatibo sa COVID-19 ang isang person under investigation sa lungsod. Sa katunayan ayon kay Deles ang nasabing PUI ay nakalabas na ng ospital.

Nilinaw naman ni Deles na wala pang silang natanggap na kumpirmasyon sa DOH kung positibo nga o negatibo sa COVID-19 ang isang taga ibang bayan na PUI na binawian ng buhay sa isang ospital sa Tacurong City.