NDBC BIDA BALITA (April 18, 2023)

HEADLINES

1   HUSKY BUS, pinasabugan sa Isulan, pitong pasahero sugatan

2   MUNICIPAL councilor ng Maguindanao del Sur, patay sa pamamaril malapit sa town hall

3   LALAKI, patay sa pamamaril sa Koronadal; saksi, nagkwento paano ito nangyari

4   NORTH Cotabato agriculture office, nagpayo sa mga rainfed farmers na huwag munang magtanim ngayong dry season

5   SA KORONADAL, market official may babala sa mga vendor dahil may namimili gamit ang pekeng pera.

6   HULING araw ng filing ng Income Tax Return sa North Cotabato, maayos at matiwasay - ayon sa BIR

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

LOCAL…

MAGANDANG INDIKASYON sana ng lumalagong ekonomiya ang pagkakaroon ng double deck passenger bus sa central Mindananao at BARMM.

Palatandaan ito na nakikipagsabayan sa modernisasyon ang mga bus companies, kabilang ang Husky Tours na may biyaheng Gen. Santos-Koronadal-Tacurong-Isulan-Cotabato route and vice versa.

Hindi pa umabot ng isang buwan mula nang ito ay nagsimulang bumiyahe sa naturang ruta.  At kahapon, ito ay pinasabugan habang nakaparada sa Integrated Public Terminal sa Isulan, Sultan Kudarat.

Ang insidente ay kinasugat ng anim katao kabilang ang ilang mga bata na nagtamo ng minor injury.

Ito ay ayon kay Sultan Kudarat PNP Provincial Director for Operations Lt. Col. Lino Capellan. Ayon kay Capellan ang mga sugatang biktima ay dinala sa Sultan Kudarat Provincial Hospital sa Isulan.

Dagdag pa nito ang bomba ay sumabog sa middle lower portion ng double decker na husky bus na may byaheng Cotabato City-Isulan-Koronadal-Gensan.

Ayon kay Capellan patuloy ang imbestigasyon ng PNP para malaman kung sino ang suspek at ano ang motibo sa naganap na pagsabog.

Ipinahayag ni Capellan na inutos na rin nila sa mga Chief of Police na paigtingin pa ang checkpoint operations lalo na sa mga boundary ng Sultan Kudarat.

Hiling pa nito sa mga mamamayan ng Sultan Kudarat, huwag mangamba dahil dahil kontrolado pa rin ng PNP at mga sundalo ang peace and order situation sa nasabing lalawigan.

-0-

Local…

SAMANTALA, kinilala naman  PRO 12 Regional Director Brig. Gen. Jimili Macaraeg na pito  ang nasugatan sa husky bus bombing incident sa Isulan.

Ang mga ito ay sina John Ruskin Dela Cruz, 15 years old, at Jeffrey Dela Cruz, 14 years old, pawang taga Calumpang General Santos City.

Sugatan din sina Javiren Batican,13 years old, ng  Alabel, Sarangani Province; Edgar Cochoco, 56 years ng  Malabang, Lanao del Sur ; Ramsiya Alilayah, 60 years old, ng  Apopong, General Santos City ;  Nur Fatima Maca -antao, 25 years old ng  Marawi City at  Analia Bagundang, 57 years old ng PC Hill, Cotabato.

Ang insidente na ikinadamay ng mga sibilyan ay mariin namang kindonena ni Macaraeg.

Tiniyak din ng nasabing police official na patuloy na nagsasagawa ng imbestigasyon ang PNP at army kasama ang iba pang mga law enforcement agency para mapanagot ang mga suspek sa krimen at makamit ng mga biktima ang hustisya.

Inituos na rin ni PRO 12 Deputy Regional Director for Operations Pol. Col. Rogelio Raymundo sa Sultan Kudarat PNP na magtatag ng Special Investigation Task Group o SITG para manguna sa imbestigasyon.

-0-

Local…

NAGANAP ANG PAGSABOG isang araw matapos kumalat sa social media na may nagbabalak magpasabog ng bus o mga matataong lugar.

Unang kumalat ang report na ang bombing ay mangyayari sa North Cotabato kaya ang PNP gumawa ng mga hakbang pang-seguridad.

Kasabay nito ang panawagan sa publiko na mag report sa PNP sa halip na sa social media.

Ito ang pangalawang bus boming sa nakalipas na limang buwan sa Sultan Kudarat.

Noong November 6, 2022, sumabog ang isang IED sa loob ng Yellow Bus line habang ito ay papasok ng Tacurong City integrated bus terminal.

Isa ang nasawi at 10 ang sugatan, kabilang ang isang pasahero na naputulan ng paa at tinukoy ng PNP na siyang may dala ng pampasabog sa bus.

-0-

Local..

KIDAPAWAN City Terminal, mas naghigpit ng seguridad kasunod ng pagsabog ng bomba sa Isulan, Sultan Kudarat kahapon

Triple pa sa ngayon ang paghihigpit ng seguridad ng Cotabato Police Provincial Office kasunod ng pagsabog ng Improvised Explosive Device (IED) sa loob ng bus sa Isulan, Sultan Kudarat, tanghali kahapon.

Sa inisyal na pahayag ni CPPO Director PCOL. Harold Ramos sa Radyo BIDA, sinabi nitong nakaraang Linggo pa sila naka full alert simula ng kumalat sa Social Media ang umano'y planong pambobomba sa lalawigan.

Bago pa man makapasok sa boundary ng Cotabato Province ay obligadong pinapababa sa checkpoint ang mga pasahero ng Public Utility Vehicle (PUVs) maliban sa mga Senior Citizens, bata, PWDs at buntis.

Ganun din bago makapasok sa vicinity ng Kidapawan City Integrated Transport Station (KCITS) ay parehong proseso ang dadaanan nila sa pangunguna ng SWAT ng Kidapwan PNP.

Maliban dito ipinagutos din ni Ramos na parehong proseso ang masunod sa ibang terminal; pagkakaroon ng bus patrolling, pag alerto sa mga Terminal-EOD at 24-oras na police visibility.

Nanawagan naman ang pamunuan ng CPPO sa mga mamamayan ng Cotabato na bantay man o wala ay panatilihin ang culture of security at makialam dahil responsibilidad ng lahat ng kaligtasan ng bawat isa.

-0-

Local…

ITINALAGA ni BARMM Chief Minister Ahod Balawag Ebrahim si Abunawas Maslamama bilang senior minister ng Bangsamoro region.

Pinalitan ni Maslamama, kilala sa pangalang Von Al Haq, si Abduraof Macacua na itinalaga bilang OIC Governor ng Maguindanao del Norte.

Si Maslamama ay nagsilbi bilang deputy minister ng Ministry of Transportation and Communication at deputy minister ng Ministry of the Interior and Local Government.

-0-

LOCAL…

KINUNSULTA ng Bangsamotro Transition Authority ang mga mamamayan kaugnay ng panukalang naglalayong ilipat ang regional government center mula Coabato City patungong Parang, Maguindanao. Ayon kay Committee Chair Atty. Sha Elijah Dumama-Alba, nasa ilalim ng panukalang batas ang relokasyon ng Chief Minister's Office, the Bangsamoro Parliament, ibat ibang ministries, offices, at agencies ng BARMM government.

-0-

Local…

LIMANG TAGA TULUNAN, North Cotabato ang nagpositibo sa COVID-19 kahapon.

Batay ito sa pinakahuling report ng DOH-12.

Sa buong rehiyon, may 21 bagong kaso ng COVID-19 infections ang naitala.

May 12 katao naman ang gumaling at walang nasawi.

Sa BARMM, may anim na bagong kaso ang nadagdag sa listahan. Apat sa mga ito ay taga Cotabato City, isa mula Maguindanao at isa din mula Basilan.

-0-

LOCAL…

PATAY ON THE spot si Datu Salibo town Councilor Demson Daglok Silongan nang pagbabarilin ng riding tandem suspects padaso alas 8:00 ng umaga kahapon.

Sinabi sa DXMS Radyo Bida ni Maguindanao del Sur Police Provincial Office Director Col. Roel Sermese na nasa loob pa ng kanyang sasakyan si Councilor Silongan at kararating lang sa municipal hall compound na pagbabarilin.

Sugatan naman ang pamangkin nito habang swerteng hindi tinamaan ang isa pa nitong kasama sa loob ng kanyang sasakyan.

Sinabi ni Sermese na wala namang natatanggap na banta sa buhay si Councilor Silongan at wala ring ka-rido ang kanilang angkan sa Datu Salibo.

Binuo na rin ng Maguindanao del Sur PNP ang Special Investigation Task Group o SITG para tutukan ang imbestigasyon.

Inaalam pa ng PNP kung may kinalaman sa politika ang pamamaril sa kanya.

Si Councilor Silongan ay isa lamang sa mga elected local officials sa Maguindanao na pinaslang ngayong taon.  Una rito ay mga barangay kapitan at iba pang opisyal.

-0-

Local…

Walang matatanggal na kawani ng dating Maguindanao province na may plantilla positions at mananatili sila sa Maguindanao del Norte provincial government offices.

Yan ang pangako ni Maguindanao del Norte OIC Governor Abdulraof Macacua matapos MAGPAHAYAG ng pangamba ng mga empleyado kung may matatanggal sa kani-kanilang posisyon.

Nauna na kasing sinabi ni Macacua na iku-konsulta siya sa Civil Service Commission kung dumaan sa tamang proseso ang paglilipat ng mga empleyado mula dating Maguindanao.

Pero kahapon SINABI NI Macacua sa press conference na mananatili at walang matatanggal sa 237 mga empleyado ng probinsya.

Tumanggap narin ng dalawang buwang sahod ang lahat ng mga empleyado ayon kay Macacua.

Sa ngayon ay pinoproseso narin ang kanilang sahod para sa buwan ng marso at hiniling na mag-antay lang dahil sa mga prosesong kailangang sundin matapos ang kanyang appointment.

Samantala, ibinahagi naman ni Macacua na maging mabunga ang pag-uusap nila ni Datu Odin Mayor Lester Sinsuat. Nagpahayag narin umano ng suporta ang bayan ng Talitay. Nakatakda ring makipag-usap sa kanya si Sultan Kudarat Mayor Tocao Mastura.

Nauna nang nanawagan ng pagkakaisa sa lahat ng mga local leaders si Macacua para sa ikauunlad ng probinsya.

-0-

LOCAL…

KORONADAL market officials nagbabala sa mga market vendors laban sa grupong gumagamit ng peke na pera sa pamilihang bayan.

Magingat sa mga masasamang loob na nagpapakalat ng pekeng pera.

Ito ang babala sa publiko lalo na sa mga vendor ni Koronadal Public Market Supervisor Pastor Junard Manansala.

Ayon kay Manansala kadalasang target ng mga nagbabayad ng pekeng pera ang mga nakatatandang vendor ng mga gulay sa merkado publiko.

Ito ang sinabi ni Manansala matapos ang pagkakahuli nito sa suspek na si Omboc Mamucao, 38 anyos na may mga address na Barangay Proper, Banisilan, North Cotabato at Barangay Kulambog, Sultan Sabarongos, Maguindanao.

Ayon kay Manansala nabisto ng collector ng satellite market ang modus operandi ni Mamucao.

Ito ay nang magpapalit ng P500 bill sa collector ang matandang vendor na bibiktimahin sana nito.

Ang suspek na si Mamucao na nakumpiskahan ng higit sa P7,000 na tig 500 peso bill ay ikinustodya na ng Koronadal PNP.

-0-

LOCAL…

Balakid sa pagpasok ng investment sa South Cotabato lalo na sa upper valley area ang mahal na singil sa kuryente.

Ito ay ayon kay Governor Reynaldo Tamayo Jr.

Ipinunto ni Tamayo na una kasing tinatanong sa kanya ng mga posibleng investors na kailangang magtayo ng processing plant ang presyo ng kuryente sa lalawigan.

Ayon kay Tamayo walang problema sa 9 hanggang 10 pesos per kilowatt hour na singil sa kuryente sa unang  distrito ng lalawigan na saklaw ang mga bayan ng Polomolok, Tupi at Tampakan.

Ang problema ayon kay Tamayo ang 15 hanggang 16 pesos per kilowatt hour na singil ngayon sa kuryente sa upper valley area.

Kabilang dito ang Koronadal at mga bayan ng Banga, Surallah, Lake Sebu, Tboli, Sto. Nino, Norala at Tantangan.

Kaya hamon ni Tamayo sa management ng SOCOTECO 1 kung hindi kayang ibaba ang presyo ng kuryente, iturn-over na ang pamamahala dito sa provincial government.

Ayon kay Tamayo kaya kasing pababain ng LGU ang singil sa kuryente sa loob ng anim na buwan.

-0-

LOCAL…

Lalaki patay sa pamamaril sa Koronadal

Binaril ang biktima sa harap mismo ng kabubukas nitong tindahan sa Domingo Street sa Barangay General Paulino Santos, Koronadal mag-aalasyete ng umaga kahapon.

Kinilala ng pamangkin nito ang biktima na si Ronnie Almodia, 51 anyos, at nakatira din sa nasabing barangay.

Si Almodia na nagtamo ng matinding tama ng bala ng baril sa dibdib ay binawian ng buhay habang ginagamot sa ospital.

Inaalam  pa ng pulisiya kung sino ang salarin at ano ang motibo nito sa pagpatay sa biktima.

Pero isa sa mga saksi ang nakakita sa suspek  na naka-sombrero at naka-facE mask ang bumaril  kay Almodia.

-0-

LOCAL..

Nakarekober ng higit sa P12.1 million na halaga ng shabu at marijuana ang mga otoridad sa SOCCKSARGEN sa unang quarter ng 2023.

Patunay ito na nangunguna pa ring illegal drug choice sa SOCCKSARGEN ang nasabing mga iligal na droga.

Ito ay ayon kay PDEA 12 Regional Director Atty. Aileen Lovitos.

Ayon kay Lovitos ang 227 anti-illegal drug operation ng mga otoridad ay nagresulta sa pagkakakumpiska nila ng higit sa 1,159 grams ng shabu at may 577 grams ng dried marijuana leaves.

Nakarekober din ang mga ito ng higit sa 21,000 na puno ng Marijuana plants mula Enero hanggang Marso.

Inireport din ng PDEA sa Regional Inter-Agency  Committee on Anti-Illegal Drugs Coordinating Group meeting, na nakaaresto din sila ng 257 drug personalities.

Kalakip sa mga ito ang 31 high value target.

Dagdag pa ni Lovitos,  dalawa na lang sa 141 na mga barangay sa Sarangani, 26 sa 199 na mga barangay sa South Cotabato, 70 sa 480 barangay sa North Cotabato, dalawa sa 149 Barangay sa Sultan Kudarat at 14 sa 26 na mga barangay sa Gensan ang natitira ngayong drug affected areas.

-0-

LOCAL..

Aasahan pa daw ng maraming mga mamamayan sa North Cotabato ang mas mainit na panahon sa mga susunod na buwan.

Ito ay dahil sa papalapit na ang El Nino phenomenon na magsisimula sa buwan ng Hulyo hanggang sa katapusan ng taong kasalukuyan.

Ang init na nararanasan ngayon ay dulot ng easterlies o dahil sa mainit na karagatan sa pacific-ocean na may dalang mainit na hangin patungo sa eastern section

Sinabi ni Pag-asa weather specialist Alvin Bautista, sa mga maiinit na lugar sa North Cotabato, katulad ng Kabacan, Midsayap, Libungan, Matalam, Pikit, Tulunan at Pigcawayan ay mas mataas anya ang normal temperature o mas mataas ang naitalang heat index.

Sila ay kadalasang nakakapagtala ng 40 degrees na heat index.

Aasahan pa na habang paparating ang El nino ay tataas nang taaasa pa ang temperatura sa mga lugar na ito o above normal heat index.

Samantala sa Kidapawan City, nasa 34 to 36 lang pero ramdam pa rin ang kakaibang init ng panahon.

-0-

Local..

Nababahala na ang maraming magsasaka lalo na ang mga palay farmers na umaasa lang sa ulan ngayong aasahan na ang mahabang panahon ng tag-init.

Ang payo ni Office o the Provincial Agriculturist Remedios Hernandez sa mga ito, huwag na lang munang magtanim dahil sa posibleng maabutan ng epekto ng El Nino.

Sa naging karanasan noon ng OPAG, lalo na kapag nasa reproductive stage na ay maaring maging failure lang rin, kung may tubig man wala namang water pump.

Kumpara sa irrigated areas, hindi sila lubhang apektado dahil sa irigasyon at ang apektado dito ay ang mga rainfed palay farmers.

Bilang alternatibo, maari anya silang magtanim ng mga produkto na nabubuhay sa tag-init at may kaunti pang pag-ulan ay ang root crops katulad ng kamote, casava at iba pang gulay.

Namimigay anya ngayon ang OPAG ng libreng plnating materials at kailangan lang na magrequest sa tanggapan.

-0-

Local..

Nabahala na rin ang mga taga Kidapawan City sa ulat na umano’y nakapasok na sa lungsod ang mga insidente ng pangangatok na unang naireport sa Makilala, North Cotabato.

Particular ito sa Barangay Singao kung saan sa social media pa humigi ng saklolo ang may-ari at kasamahan sa bahay.

Dahil dito, gagamit na ngayon ang Barangay Singao sinabi ni Kapitan Eduardo Loma ng kuratong na nakakalikha ng ingay upang magbigay ng alarma sa mga kapit-bahay tuwing maranasan itong muli.

Yan ang hakbang sa lebel ng Barangay sa ngayon dahil marami na ang nagtaka at natakot sa pangyayari.

Samantala, pinayuhan naman nito may contact number ng PNP at Barangay Official sa bawat telepono upang agad na makatawag at agaran rin ang pagresponde.

Samantala, ayon naman kay Barangay Poblacion Chairman Arnold Sumbiling, naalarma rin sila sa ulat dahil sa malapit na ito sa kanilang Barangay.

Agad silang nagpatawag ng meeting sa mga dapat na hakbang.

Hindi pa rin naman makumpirma kung kulto ang kumakatok dahil walang basehan at wala pa namang nakapagsumbong.

Ang kanya na lamang payo, kung may kumatok man sa pintuan, huwag itong buksan bagkus agad na i-report sa otoridad.