NDBC BIDA BALITA (April 21, 2020)

NEWSCAST

7:00 AM

HEADLINES:

1. Cotabato City, wala pang naitatalang mga bagong kaso ng COVID-19; apat sa anim na mga pasyenteng nagpositibo sa sakit sa lungsod, gumaling na!

2. DILG- North Cotabato, may babala sa mga Local Government Official na hindi tatalima sa guidelins kaugnay ng pamamahagi ng social amelioration cash assistance ng DSWD

3. Apat katao na nagsasabong sa kabila ng umiiral na enhanced community quarantine, inaresto ng mga pulis sa T’boli, South Cotabato

4. RICE FARMERS, makatatanggap ng limang libong pisong financial assistance mula sa Department of Agriculture.

ANG DETALYE NG MGA BALITA

-0-

Good News para sa mga taga-Cotabato city!

Masayang ibinalita ni city mayor Cynthia Guiani na hanggang ngayon ay wala pang panibagong kaso ng Corona Virus Disease o COVID-19 sa lungsod sa nakalipas na 12 araw.

Ayon pa kay mayor Guiani, apat sa anim na mga pasyenteng nagpositibo sa COVID-19 sa lungsod ay gumaling na habang ang dalawang natitira pa ay hinihintay na lamang ang negative test results.

Wala pa rin umanong naitatalang Covid-related deaths sa syudad.

Habang 32 sa 35 mga Suspect Cases sa lungsod ay nakumpleto na ang mandatory 14-21 day home quarantine at hindi na umano nagpapakita ng sintomas ng sakit ang mga ito.

Una rito, matatandaang base sa datos ng Department of Health, walo na sa 16 na confirmed COVID-19 patients sa region 12 ang gumaling na.

Isa katao lamang ang nasawi sa naturang sakit sa buong rehiyon habang nasa 303 naman ang suspected COVID-19 cases at walang naitatalang probable cases ng virus.

Samantala, sa Bangsamoro Region, as of April 19 record ng Ministry of Health, wala ng naitalang probable case ng COVID-19 habang 235 naman ang suspected cases.

Siyam ang confirmed cases ng COVID-19 sa rehiyon; tatlo ang nasawi sa bilang na ito habang apat naman ang gumaling na.

Sa buong bansa, 41 mga pasyente pa ang gumaling sa naturang sakit kaya naman nasa 613 na ang total number of recoveries sa Pilipinas.

Umaabot naman sa six thousand, 459 ang kabuuang bilang ng nakumpirmang kaso ng COVID-19 sa bansa matapos na madagdagan ito ng 200 cases hanggang kahapon ng hapon.

Umaabot naman 428 ang death toll ng COVID-19 sa buong bansa.

-0-

SINIMULAN NA ng Bangsamoro government ang paggawa ng Survival Garden bilang bahagi ng kanilang long-term plan para matiyak ang sapat na supply na pagkain sa rehiyon sa gitna ng kinakaharap na COVID-19 crisis.

Nangunguna sa naturang proyekto ang Ministry of Environment, Natural Resources and Energy katuwang ang Provincial Environment, Natural Resources and Energy officers at ng Palaw Rangers.

Nanggaling naman sa Ministry of Agriculture Fisheries and Agrarian Reform o MAFAR-BARMM ang mga binhing gulay at iba pang mga pananim.

Una nang iniutos ni BARMM Executive Secretary at BARMM Environment Minister Abdulraof Macacua na magkakaroon ng food production areas sa BARMM na mapagkukunan ng pagkain ng mga mamamayan ng rehiyon sakaling tumagal pa ang Enhanced Community Quarantine.

Ito ay bilang pagtalima rin sa Republic Act No. 11469 o ang Bayanihan to Heal as One Act.

-0-

HAWAK NA NGAYON ng militar ang mag-asawang miyembro ng New People’s Army o NPA matapos na sumuko ang mga ito sa Sitio New Kanaan, Brgy. Alegria, Alabel, Sarangani.

Kinilala ni Army’s 73rd Infantry Battalion spokesperson 1^st Lt. Jessie Hinampas ang mga sumuko na sina Ramsy Lomasyon, 24-anyos at Rosalie Dubo, 19, parehong taga -Malapatan, Sarangani.

Ayon kay Hinampas, si Lomasyon ang lider ng Platoon Central, Guerilla Front TALA sa Far South Mindanao Region at front medical officer naman ang misis nito.

Nagdesisyon umano ang mag-asawa na sumuko upang makapagbagong buhay kasama ang kanilang dalawang taong gulang na anak.

Gayunman, walang dalang mga armas ang mag-asawa nang sumuko ang mga ito dahil dinis-armahan na umano sila ng kanilang lider na si Kumander Yoyong bago bumaba mula sa bundok.

-0-

SUGATAN ang tatlong mga pulis na magsisilbi sana ng warrant of arrest sa Kapatagan, Lanao Del Sur.

Nakilala ang mga sugatang pulis na sina Police Captain Karl Vincent Centenaje, Corporal Morsed Maliga at Patrolman Abdul Khamied Unda ng Kapatagan Municipal Police Station.

Sa report ng PNP-BARMM, magsisilbi sana ng warrant of arrest ang mga pulis kasama ang mga tauhan ng Army’s 5th Special Marine Battalion para kay Meranda Bagnas alyas Kens, 45 anyos at taga Barangay Dugoan ng bayan.

Ngunit papalapit pa lamang ang raiding team sa kanilang target ay bigla silang pinaputukan ng mga armadong lalaki.

Gumanti ng putok ang mga pulis at sundalo kaya umabot ng halos 45 minuto ang bakbakan ng magkabilang panig.

Lumikas naman ang daan-daang mga sibilyan sa lugar sa takot na maipit sa gulo.

Gayunman, umatras din ang armadong grupo nang matunugan ang paparating na karagdagang pwersa ng militar at pulisya.

-0-

NABIKTIMA ng mga pinaniniwalaang kawatan ang isang gasoline station sa kanto ng Ortouste Street at Sinsuat Avenue, na sakop ng Barangay Rosary Heights 7, Cotabato City.

Sa report ng City PNP, bandang alas onse ng umaga kahapon nang saglit na iniwan ng Cashier na si JESSY CHRISTY SANCHEZ ang Cashiers Booth para magtungo sa Manager’s Office.

Laking gulat na lamang nito nang madiskobreng nawawala na ang 17 libong piso sa kanyang kaha nang bumalik ito sa pwesto.

Sa CCTV footage, nakita ang pagsalisi ng suspek na lalaking sakay ng Kulay Orange na Motorsiklong walang plaka.

Agad namang nagtungo ang si Sanchez at manager nito sa Police Station 2 para i-report ang insidente.

-0-

Presyo ng ibenebenteng bigas sa gitna ng COVID-19 crisis sa North Cotabato, tumaas ayon sa DTI

Tumaas ngayon ang presyo ng mga ibenebentang bigas sa mga tindahan sa North Cotabatao sa gitna ng COVID-19 pandemic.

Batay sa price monitoring ng Department of Trade and Industry o DTI noong nakaraang buwan mula sa 1,500 bawat sako ng bigas na mula sa mga malalaking rice miller, ngayon nasa halos dalawang libo na ito. Sinabi ni DTI Provincial Director Ferdiannd Cabiles, sa kanilang patuloy na monitoring umabot na sa 40per kilo ang bigas ngayon mula sa 30-34 bawat kilo.

Pero ipinahayag din ng opisyal na hindi makakapag-isyu ng show cause order o notice of violation ang DTI dahil nasa hurisdiksyon na ito ng Department of Agriculture. Batid din ng DTI na humina ang deliviries ng mga produkto sa mga negosyante ngayon dahil sa krisis pero apela ni Cabiles na wag samantalahin ang pagkakataon.

May karampatang penalidad naman ang sinumang negosyante na hindi susunod sa ipinatutupad na Suggested Retail Price o SRP ngayong naka price freeze sa ilalim ng National State of Emergency ang buong Pilipinas.

-0-

DILG- North Cotabato, may babala sa mga Local Government Officials na hindi tatalima hinggil sa pamimigay ng social amelioration cash aide ng DSWD

Naibaba na ng Department of Interior and Local Government o DILG sa bawat LGU sa North Cotabato ang bagong direktiba hinggil sa pagpaskil ng pangalan ng mga benipisyaryo ng social amelioration program ng DWSD. Ito ang sinabi ni DILG-Provincial Director Ali Abdullah matapos ang anunsyo ni Secretary Eduardo Ano.

Layun anya nito na malaman ng taong bayan kung sinu-sino ang mga nakatanggap sa programa ng gobyerno na ipapakita sa mga pampublikong lugar tulad ng sa Barangay hall at iba pa. Kung may mga reklamo man sila o may makikita na mga pangalan ng mga indibidwal na hindi dapat kabilang ay maaring ereport sa hotline number ng DSWD region12 upang mabigyan ng karampatang aksyon.

Bagaman wala pang specific sanctions para sa mga LGU officials lalo na ang mga nasa Barangay na hindi tatalima sa nasabing kautusan tiniyak naman ni Abdullah na may kalalagyan din ang mga ito. 

Paalala din nito sa mga opisyal na gamitin sa tama ang pondo ng bayan sa halip maging tapat at tulungan ang bawat mamamayan.

-0-

Mga produkto ng mga local farmer sa North Cotabato, planong isali ng Provincial Government sa relief packs para sa mga pamilyang apektadong ng COVID-19 crisis

Nais ngayon ni North Cotabato Governor Nancy Catamco na imbes sa noodles at canned goods, ay produkto na lamang ng mga local farmer ang ilalagay sa relief goods para sa mga pamilyang apektado ng krisis. Maari isali dito ang kamoteng kahoy, saguing, kamote gulay at prutas upang masigurong masustansyang pagkain ang kanilang makakain ngayong umiiral parin ang Enhanced Community Quarantine.

Nabatid kasi na una ng binili ng Gobernadora ang mga produkto ng mga magsasakang hindi makababa sa merkado upang ibenta ito sa ilalim ng programang "Produkto natin, relief goods natin".

Nagpasalamat naman ang mga local farmers sa Provincial Government dahil kahit sa kunting pamamaraan ay malaking tulong na sa kanilang pang-araw-araw na pangangailangan.

-0-

Dalawang mga sisiw na agila na-rescue sa magkahiwalay na lugar sa North Cotabato

Nasa pangangalaga na ngayon ng Department of Environment and Natural Resources o DENR ang dalawang mga agila matapos ma-rescue ng mga residente sa magkahiwalay na mga bayan sa lalawigan. Unang narescue ang isang ‘Hawk Eagle’ sa Brgy Kanibong, Tulunan nitong linggo .

Ayon sa magsasakang si Baldz Lanao, ang mismong nakakita sa nasabing ibon, nahihirapan aniya itong gumalaw, hindi na makalipad pa at tila may pilay ang kaliwang paa. Agad naman itong humingi ng tulong sa mga barangay officials at na-iturn over ito ng maayos sa mga tauhan ng DENR.

Habang sa hangganan naman ng Kidapawan City at Magpet, North Cotabato ay na rescue rin ng Barangay Peacekeeping Action Team o BPAT member ang isang baby ‘serpent eagle’ na nanghihina na sa isang kakahuyan sa nasabing lugar.

Ayon sa mismong nakahuli na si Juan Suarez, papunta siya sa barangay hall nang makarinig siya ng huni ng ibon na nasa damuhan sa ilalim ng mga kakahuyan at nakita nito ang serpent eagle na nanghihina at tila may karamdaman.

Tantya nito na sisiw pa ang agila dahil maliban sa maliit ito, tila hindi pa nito kayang ibuka ang kanyang mga pakpak para makalipad.

Nabatid na may sugat ito sa bandang paa at paika-ika din ito kung maglakad. Sa kasalukuyan, ginagamot na nang mga tauhan ng DENR ang ibon at kung bumuti na ang kalagayan nito posibleng ibabalik ito sa kagubatan. Ang serpent eagles at madalas na makikitang palipad lipad sa mga kakahuyan ng Mount Apo at nasa endangered species narin ito habang ang hawk eagle naman ay endemic na rin na kadalasang makikita sa mga lowland areas.

-0-

Libreng gupit para sa mga frontliners pinangunahan LGBT Community sa bayan ng Tulunan, North Cotabato

Libreng gupit ang handog ng LGU Tulunan para mga frontliners na nagbabantay sa Task Foce COVID-19 checkpoint. Ito’y dahil mag-iisang buwan nang sarado ang mga barber shop at parlor kasunod pa rin ng ipinapatupad na lockdown hindi lamang sa bayan kundi maging sa buong lalawigan.

Pangungunahan naman ng mga miyembro ng LGBT at grupo ng mga barbero sa bayan ang libreng gupit kung saan pupunta sa bawat barangay ang mga ito upang gupitan ang mga frontliners.

Ikinatuwa naman ng mga ito ang nasabing hakbang ng LGU kung saan inuna ang mga brgy. officials, BHW, BNS, SK Officials, BPAT at iba pang mga checkpoint volunteers. Kahapon ay dalawang barangay pa lamang ang napuntahan ng mga ito at susunod naman ang natitirang iba pa.

Nabatid na hindi lamang mga lalaki kundi pati mga babae ring mga frontliners ang naka-avail sa libreng gupit. Mahigpit naman ipinatupad ang physical distancing upang maiwasan pa rin ang banta ng COVID-19.

-0-

Tulong para sa mga turista na na-stranded sa Soccksargen dahil sa COVID-19 lockdown tiniyak ng OIC Regional Director ng DOT sa nasabing rehiyon

Abot sa mahigit dalawang daang mga banyagang mga turista ang na-stranded matapos maabutan ng lockdown dahil sa COVID-19 sa region 12. Ayon kay DOT 12 OIC Regional Director Armin Hautea, limampu sa mga ito ay nakauwi na sa kani-kanilang mga bansa.

Kabilang sa mga ito ay mula sa Canada, Australia at Germany. Maliban dito ayon kay Hautea, humihingi na rin ng tulong sa kanila ang Kuwaiti Embassy para sa pagpapauwi sa labinlima nilang mga mamamayan.

Ayon kay Hautea ang mga ito ay nasa, Cotabato City, Pigcawayan sa North Cotabato at Maguindanao. Nanawagan din si Hautea sa mga local tourist na stranded sa rehiyon at iba pang mga lugar na magpatala. Ito ay sa pamamagitan ng pag fill-up sa form na makikita sa mga facebook page ng DOT 12 at Land of the Dreamweavers.

Layon nito ayon kay Hautea na ma-account at matulungan ang mga ito.

-0-

Testing laboratory para sa COVID-19 itatatag sa South Cotabato Suportado ng Department of Health o DOH ang pagtatag ng isang coronavirus disease 2019 o COVID-19 testing laboratory sa lalawigan ng South Cotabato.

Bilang paunang hakbang nagsagawa na ng inisyal na assessment sa isang ospital sa Koronadal City para paglagyan sa nasabing pasilidad ang mga kinatawan ng DOH.

Ito ay ayon kay Integrated Provincial Health Office o IPHO Health Education and Promotion Officer Hannah Ebeo.

Ayon kay Ebeo, inaasahan na matatanggap na nila rekomendasyon sa isinagawang on-site assessment process ng mga taga DOH ngayong araw. Ilalagay ang COVID-testing laboratory sa Dr. Arturo P. Pinggoy Medical Center o DAPPMC sa Koronadal.

Katuwang ng provincial government sa pagsulong ng COVID testing facility ang South Cotabato Medical Society. Gagamitin dito ang mga equipment ng South Cotabato Provincial Hospital at DAPPMC. Kalakip dito ang polymerase chain reaction o PCR machine na kasalukuyang nasa HIV/AIDS Core Team o HACT Clinic sa provincial hospital.

Nauna nang ipinahayag ni South Cotabato Provincial Health Officer Dr. Rogelio Aturdido na ang pagtatag ng COVID testing laboratory sa lalawigan ay hiniling nila sa DOH noong pang Marso. Kung matutuloy, isa ito sa mga COVID-testing facility sa bansa na itinatag sa pamamagitan ng public-private partnership.

-0-

COVID-19 patient sa Gensan magaling na raw ayon sa alkalde ng nasabing lungsod

Idineklara ng lokal na pamahalaan ng General Santos na cleared na sa coronavirus disease o COVID-19 ang nasabing lungsod. Kasunod ito ng pag-negatibo sa test ng kaisa isahang COVID patient sa lugar. Base naman ito sa resulta ng test sa swab sample ng pasyente na ipinalabas ng Southern Philipines Medical Center o SPMC sa Davao City.

Ayon kay Gensan Mayor Ronnel Rivera si patient 3669 ay nakalabas na ng hospital isolation noong pang Huwebes. Pero nilinaw nito na kailangan pa rin nitong sumailalim sa 14-day quarantine bilang pagsunod sa protocol ng Department of Health o DOH.

Ayon kay Rivera bago papayagan na lumabas ang 59 years old na COVID-19 survivor ay sasailalim muna sa ikalawang test. Siya ay kabilang sa mga cockfighting aficionados na tinukoy ng Gensan LGU na dumalo sa derby sa Matina Gallera sa Davao city noong Marso. Abot na sa dalawamput walong mga suspected patients sa Gensan ang nag-negatibo sa COVID-19.

Ito ay base naman sa pinakahuling tala ng kanilang City Health Office. Habang mahigpit namang minomonitor ng mga health officials sa lugar ang 98 katao na sumasailalim sa home quarantine.

-0-

Pagbaba ng supply ng ilang mga pangunahing pangangailangan sa South Cotabato ipinaliwanag ng DTI sa lalawigan

Pagbili ng maramihan ng mga local government units na namimigay ng relief goods at pagaantala ng pagdating ng mga stocks dahil sa lockdown. Ito ang mga sanhi ng pagkonti ng supply ng ilang mga pangunahing pangangailangan sa South Cotabato tulad ng mga sabon at delata.

Ito ay ayon kay Department of Trade and Industry o DTI South Cotabato Trade and Industry Development Specialist Ria Hallarsis.

Kaugnay nito, sinabi ni Hallarsis na inutusan na nila ang mga establisemento sa lalawigan na limitan ang pagbebenta ng mga prime commodities sa bawat mamimili. Umapela din si Hallarsis sa publiko na hindi magpanic-buying at iwasan ang hoarding ngayong may COVID-19 crisis.

Hiniling din nito sa mga mamamayan na para matiyak ang kaligtasan sundin ang mga payo kontra COVID-19 pamahalaan.

-0-

Apat katao na nagsasabong sa kabila ng umiiral na enhanced community quarantine inaresto ng mga pulis sa T’boli, South Cotabato

Kulong ang lima katao matapos maaktuhan ng mga pulis na nagsasabong sa bayan ng T’boli,South Cotabato. Kinilala ng T’boli PNP na pinamumunuan ni Police Major Bernie Faldas ang mga suspek na sina Anthony Narciso, 28 years old; Manuel Marco Jr., 26; at Gerald Jade Cagandang, 20 years old.

Arestado din ang mga kasama nilang sina Jay Roie Quilot, 26 at Bartolome Tadle, 59 years old. Ang mga ito ay pawang mga mga nakatira sa barangay Glamang, Polomolok, South Cotabato. Sila ay hinuli ng mga kasapi ng Polomolok PNP sa Sitio Lubia, Barangay Basag sa nasabing bayan.

Ito ay matapos isumbong ng isang concerned citizen ang kanilang iligal na gawain. Ikinadismaya naman ni PNP 12 Regional Director Brigadier General Alfred Corpuz ang pagkakaaresto sa mga suspek.

Ayon kay Corpuz sa kabila kasi ng mahigpit na pagbabawal ng illegal gambling ngayong sa gitna ng COVID-19 pandemic, marami pa ring ayaw makipagtulungan sa pamahalaan. Pero sinabi nito na patuloy pa rin ang law enforcement operation ng PNP sa kabila ng pagiging abala bilang mga front liners sa COVID-19 ng marami nilang mga personnel.

-0-

NATIONAL NEWS………………….

Tatanggap ng limang libong pisong ayuda mula sa Department of Agriculture o DA ang maliliit na rice farmers.

Ayon kay Agriculture Sec. William Dar, halos 600 libong mga magsasaka mula sa 34 mga lalawigan sa bansa ang natukoy na beneficiaries ng one-time cash assistance sa ilalim ng Rice Competitiveness Enhancement Fund.

Ang iba pang magsasaka ay masasakop naman sa social amelioration program ng DSWD.

Sa iba pang balita, epektibo na simula kaninang madaling araw ang rollback sa presyo ng mga produktong petrolyo ng mga kumpanya ng langis.

Sa abiso ng Total, PTT Philippines, Cleanfuel, Phoenix Petroleum, Seaoil, Shell, Petron, Flying V, Caltex at Petro Gazz ay mababawasan ng P1.15 ang bawat litro ng kanilang diesel habang 55 centavos naman sa kada litro ng gasolina.

Habang nasa 60 centavos naman ang ibinaba sa presyo bawat litro ng kerosene.

Sa kabilang dako, suportado ni Cagayan De Oro Rep. Rufus Rodriguez ang rekomendasyon na mapalaya ang low-risk at vulnerable detainees.

Ito’y matapos na magpositibo sa COVID-19 ang siyam na inmates sa Quezon City Jail.

Umapela si Rodriguez sa Korte Suprema at sa Department of Justice na palayain na ang low-risk inmates para maiwasang kumalat ang sakit sa mga kulungan.

Ayon sa kongresista, batid naman ng lahat na siksikan ang mga preso sa mga kulungan kaya imposibleng maipatupad ang social distancing sa detention facilities.