NDBC BIDA BALITA (feb. 16, 2021)

HEADLINES:

1    Sa isang barangay sa Arakan, North Cotabato, may kulto daw; wala oy, sabi ng kapitan.  

2.  IP leader sa North Cotabato, pumanaw dahil sa sakit, mga katutubo, nagluluksa.

3.   Mga bilangguan sa Region 12, over-crowded, mga preso, siksikan, ayon sa isang opisyal ng BJMP

4.   Dahil sa kambing, negosyante ng bulad mula Antipas, North Cotabato, namatay

5.   Barangay Kagawad sa Mlang, North Cotabato, huli sa anti-drug operation

6.   Kilalang IP leader sa North Cotabato, sumakabilang buhay dahil sa sakit

7.   Pagkain ng alternative food na mayaman sa protein, inirekomenda ng NNC-12.

8.  Presyo ng produktong petrolyo, tumaas na naman.

CUE VO………….. ‘ANG DETALYE NG MGA BALITA…. SUSUNOD’

-0-

Local…

SA BANGSAMORO REGION, isang taga Cotabato City ang nadagdag sa bilang ng mga nasawi dahil sa Covid.

Dahil diyan, umaabot na sa 151 ang death toll ng COVID-19 sa BARMM. Nakapagtala naman ng karagdagang apat na panibagong kaso ng coronavirus infection sa bangsamoro region ang MOH.

Dalawa sa mga bagong kaso ay taga Cotabato City at dalawa rin sa Maguindanao.

Dahil dito, pumalo na sa 4,032 ang total COVID-19 cases sa BARMM. Gumaling naman ang dalawa pang mga pasyente kung kayat meron na ngayung 3,735 total recoveries ng sakit sa rehiyon.

Nasa 146 naman ang aktibong kaso.

-0-

Local…

TINANGGAL NG COTABATO CITY COMELEC sa voters’ master list ang may 108 na mga pangalan dahil ang mga ito ay sumakabilang buhay na.

Kasabay nito, nanawagan si Cotabato City Comelec officer Atty.

Norpaisa Paglala sa lahat ng mga registered voters ng lungsod na i-check ang status ng kanilang voter’s registration.

Kaugnay ito ng ginagawang paghahanda ng Comelec para sa 2022 national and local elections.

Sinabi ni Paglala na merong mahigit 930 na mga pangalan sa Comelec data base na double registrants kayat sila ay tinanggal na din.

Sa ngayon, ang Cotabato City ay merong 109,638 active voters.

Itinakda din ng Copmelec ang bagong schedule ng continuing registration of voters.

Tuwing lunes, sarado ang Comelec office para sa disinfection.

-0-

Local…

BINAHA ANG ILANG low lying areas sa Cotabato City at Koronadal City matapos ang malakas na buhos ng ulan sabado ng gabi.

Kabilang sa mga binaha ay ang Notre Dame Village o Barangay Rosary Heights 8.

Binaha rin ang malaking bahagi ng Sinsuat Avenue at downtown area pero agad ding humupa matapos ang ilang oras.

Malinaw na barado ang mga drainage canal kayat hindi  kaagad dumadaloy ang tubig.

Paulit ulit ang panawagan ng Cotabato City LGU sa lahat na tumulong sa paglilinis ng mga kanal sa kani-kanilang mga lugar upang maiwasan ang pagbaha kapag malakas ang buhos ng ulan. 

SA KORONADAL, abot tuhod ang tubig baha sa Agredda subdivision kasunod din ng malakas na buhos ng ulan kahapon, araw ng mga puso.

Kabilang sa mga binaha ang Balmores Street at Osita.  
 

-0-

Local…

UPANG MATUGUNAN ang kakulangan ng supply ng dugo sa Philippine Red Cross-Sultan Kudarat office, nagsagawa ng blood letting activity ang Tacurong City LGU kahapon, araw ng mga puso.

Sinabi ni Tacurong City Mayor Angelo Montilla na bahagi ito ng kanilang contribusyon na makapagligtas ng buhay sa pamamagitan ng blood donation.

Tinatayang abot sa 150 bags ng dugo ang nalikom ng LGU para sa Red Cross.

Last year pa sana ito pero nagkapademic kaya na delay.
 

-0-

Local…

Arestado sa nagpapatuloy na anti-illegal drug operation ng PNP ang first termer na Barangay Kagawad ng Malayan, Mlang North Cotabato kahapon ng madaling araw.

Isinagawa ang operasyon ng pinagsanib na puwersa ng Philippine Drug Enforcement Agency (PDEA)-Cotabato, Police Intelligence Unit ng Cotabato Police Provincial Office, 1st CPMFC at Mlang PNP, sa mismong bahay ng kagawad na kinilalang si Moises Seniel III, 38 na taong gulang may asawa at residente ng nasabing Barangay.

Nakuha mula sa barangay official ang 2 medium sachets ng suspected shabu na may timbang na humigit kumulang ng 10 gramo at may street value na abot sa sa P68, 000.

Nakuha din mula sa opisyal ang isang kalibre 45 na baril na may bala.

Nahaharap ang Barangay kagawad sa paglabag ng section 11 ng Article II ng Republic Act 9165. Siya ay nakakulong custodial facility ng PNP.
 

-0-

Local…

 Napuno ng pagdadalamhati ang IP community sa North Cotabato matapos na pumanaw ang isa sa mga IP leader ng probinsya dahil sa sakit nitong linggo.

Para kay IP coordinator Leah Icdang Labrador, si Datu Ramon Dayaan ay isang leader na mayroong adbokasiya para sa kinabukasan lalo na mga bagong henerasyong tribu.

Siya ay naconfine sa ospital nitong simula nitong January 29 hanggang sa binawian ng buhay sa dahil sa sakit na “Guillain-Barre Syndrome na siyang kakaibang sakit na umaatake sa nerves sa utak at spinal.

Samantala, inaalala naman ng IP coordinator ang naging kontribusyo o legacy ni Datu Dayaan bago ito sumakabilang buhay kabilang na ang pagbabalik loob ng mga naenganyo nitong sumanib sa makaliwang grupo.

Ang tinig ni IP coordinator Leah Icdang Labrador.

Ang lamay ni Datu Dayaan ay nakatakdang dalhin sa kanilang bahay ngayong araw sa Amas, Kidapawan City.

Nagpaabot naman ng pakikiramay ang pamunuan ng Provincial Government sa maagang pagpanaw ni Datu Ramon.
 

-0-

Local…

Hindi dahil sa kulto kaya sunod-sunod na namatay ang tatlo katao sa Brgy Libertad, Arakan, Cotabato.
Ito ang sinabi sa Radyo Bida ni Brgy Libertad, Arakan Chairman Jimmy Bacag.

May sakit aniya ang tatlo na isang padre de pamilya, anak nitong lalaki at pamangking babae, kung saan dalawa aniya sa mga ito ay taga Temporan, Magpet.

Taliwas ito sa ulat na umano’y may kulto sa isang malayong lugar, limang oras pa mula sa sentro ng barangay Libertad ng bayan.

Sa ngayon ayon kay Bacag, naibaba na sa barangay Poblacion ng bayan ang nasa 36 na mga indibidwal kung saan tatlo rito ay nasa pagamutan matapos makaranas ng parehong sintomas sa tatlong mga namatay sa lugar.

Nabatid na una nang kumalat ang ulat na umano’y isang taon na ang naturang kulto sa nasabing barangay batay sa kwento-kwento ng mga tao sa lugar.

Si Brgy Libertad, Arakan Chairman Jimmy Bacag.
 

-0-

Local…

May pinakamaraming naitalang bagong kaso ng COVID-19 sa Kidapawan City sa buong North Cotabato batay sa report ng DOH-12 kagabi.

Mayroong kabuaang labing-isang COVID-19 infections kahapon. Pito ang mula sa Kidapawan City, habang tig dalawaang sa Pigcawayan at Tulunan.

Sa mga gumaling naman sa COVID-19, mayroong pitong recoveries mula sa Kidapawan, Makilala, Mlang at Tulunan.

Sa kabuuan, 775 ang total confirmed cases sa buong probinsya. 136 ang active cases habang mayroong 601 na recoveries.
 

-0-

Local…

 Pagkain ng  ibang mga produkto na mayaman din sa protina sa gitna ng pagtaas ng presyo ng karneng baboy  ipinayo sa publiko ng National Nutrition Council 12

Kumain ng masustansyang pagkain para malabanan ang COVID-19 virus habang naghihintay pa ng  bakuna para dito.

Ito ang payo sa mga mamamayan ni National Nutrition Council o NNC 12 Provincial Nutrition Coordinator Kristine Charl Nadela.

Binigyan diin ni Nadela na  mahalaga sa kasulugan ang pagkakaroon ng sapat na protina.

Paliwanag ni Nadela   ang kaulangan ng protina ay magiging sanhi ng pagbaba ng muscle na kailangan sa paggalaw.

Dinagdag din  ni Nadela na mabisa rin itong panlaban sa sakit.

Iginiit din Nadela na hindi dahilan ng kakakulangan ng protina ang pagtaas sa presyo ng karneng baboy.

Ayon kay  Nadela , tulad ng karneng baboy, mayaman din sa protina ang isda, itlog at mga butong gulay tulad ng mongo, sitaw, patani at maging ang tofu.

Voice clip….Si NNC 12 Provincial Nutrition Coordinator Kristine Charl Nadela

Tiniyak din ni Nadela na sa kabila ng pandemya tuloy pa rin ang mga programa ng NNC 12  para labanan ang malnutrisyon.

Kabilang dito ayon kay Nadela ang Early Childhood care and development  para sa mga 6 hanggang 23 months old na bata.

-0-

Local…

 Mahigit 112 million pesos na pondo sa education programs nito, ipinaliwanag ni South Cotabato Governor Reynaldo Tamayo Jr.

Gagamitin  ng provincial government ng South Cotabato ang 112 million pesos na pondo para suportahan ang operasyon ng mga pampbuliko at pribadong mga eskwelahan sa lalawigan.

Ito ay maliban pa sa expansion at pagpapatuloy ng college scholarship program.

Ayon kay Governor Reynaldo Tamayo Jr, kumuha din ang provincial government ng 215 na mga provincial board paid na mga guro at 387 na school-based security at utility personnel.

Layon nito ayon kay Tamayo na maiwasan ang pangongolekta ng dagdag na bayarin sa Parents-Teachers Association.

Sa pamamagitan nito ayon ay Tamayo ay matitiyak din ang libreng edukasyon  sa mga public schools sa lalawigan.

Dinagdag ni Tamayo na palalawakin din ng pamahalaang panlalawigan ang scholarship program nito at  pamimigay ng pinansyal na tulong sa mga estudyane sa public at private colleges at universities.

Makikinabang sa nasabing pondo ayon sa gobernador ang mga estudyante na hindi nalakip sa mga benepisyaryo ng Unifast o Unified Financial Assistance Systems for Tertiary Education Act.

Ang lalawigan ay nagbibigay ng dagdag na tig 2,000 pesos sa 7,500 pesos  cash assistance sa mga benepisaryo ng “Tulong Dunong” ng Commission on Higher Education o CHED kada semester.

Pero ang mga estudyante na hindi nalakip sa nasabing mga programa ayon kay Tamayo nabibigayan ng tig P8,000 per semester sa pamamagitan ng guarantee letter mula sa Office of the Governor.

Ito ay napapakinabangan ngayon  ng mahigit 15,000 na mga iskolar sa kolehiyo, siyam na mga law students at dalawa naman na nagaaral ng medisina.

Ayon  kay Tamayo nakikipag ugnayan din ngayon ang provincial government sa pribadong kolehiyo at unibersidad sa lalawigan na magbigay ng additional discounts sa kanilang mga estudyante.

Layon nito ayon sa gobernador na gawing libre ng buo ang college education sa South Cotabato simula sa susunod na school year.
 

-0-

Local…

 Pagdami ng mga inmate sa kanilang mga pasilidad ikinaalarma ng BJMP 12

Umabot sa 300 percent ang congestion rate ng mga pasilidad ng Bureau of Jail Management and Penology o BJMP sa region 12.

Ipinahayag ito ni BJMP 12 Assistant Regional Director for Operations Jail Superintendent Julius Arro.

Sa katunayan ayon kay Arro, umabot na sa 3,326 ang mga inmate sa mga pasilidad ng BJMP sa region 12.

Labintatlo sa nasabing mga pasilidad ay para sa mga kalalakihan at tatlo naman ay para sa mga babae.

Sinabi ni Arro na  naging dahilan naman ng biglang pagdami ng mga inmate sa  mga kulungan ng BJMP ay ang pagdami din  ng mga kasong may kaugnayan sa iligal na droga.

Ito ayon kay Arro ay problema hindi lamang sa SOCCKSARGEN kungdi maging sa  buong bansa.

Aminado din si Arro na kulang ang BJMP sa facilities sa rehiyon, pero ayon sa kanya ginagawan naman nila ito ng paraan.

Umaasa din si Arro na matutugunan ang nasabing problema bago magtapos ang termino ni Pangulong Rodrigo Duterte.

Sinabi  ni Arro na pinakamalaki sa labinlimang BJMP facility sa region 12 ay nasa General Santos City at pangalawa naman  sa Isulan, Sultan Kudarat

Voice clip…Si BJMP 12 Assistant Regional Director for Operations, Jail Superintendent Julius Arro.

-0-

Local…

Pedestrian na senior Citizen patay sa vehicular crash sa Surallah, South Cotabato

Ipinagluluksa ngayon ng  kanyang mga kaanak ang isang senior citizen na nasawi dahil sa vehicular crash sa Surallah, South Cotabato.

Kinilala ng Surallah PNP na pinamumunuan ni Police Major Romy Castañares ang biktima na si Rudy Amigos, 73 years old, byudo.

Ang biktimang si Amigos ay  dead on arrival sa ospital.

Ito ay matapos mabangga ng isang pick up truck habang tumatawid sa daan sa kanilang lugar sa Barangay Tubi-ala, Surallah.

Nakaligtas naman sa vehicular crash and driver ng pick up na nakabangga sa biktima na si Anthony Dajay 30 years old at kasamang misis na  si Beverly.

Sa bayan pa rin ng  Surallah, hinuli naman ng mga pulis ang isang 16 years old na menor de edad sa Barangay  Moloy.

Ang suspek na si alyas “Wen-wen” ay siya umanong nagnakaw  sa 30,000 na pera ng isang lalaki na naka-quarante sa Moloy Barangay Hall.

Nakuha ng mga pulis sa suspect na out of school youth ang walong libong pisong cash at sling bag na  may dried marijuana leaves.

Ang menor de edad na suspek ay pansamantalang ikinustodya ng Surallah PNP.
 

-0-

Local…

 Tourist destinations sa South Cotabato inihahanda ng provincial tourism office para sa accreditation ng DOT 

Sinimulan na ngayong Pebrero ng  Arts, Culture, Tourism and Museum o ACTM Development Unit ang awareness at information education campaign sa mga tourism-oriented establishments o TOEs at tourism-related establishments o TREs sa South Cotabato.

Ayon kay ACTM Tourism Caravan/Accreditation Focal Person Francisco Cerbo, nagsasagawa sila ngayon ng on-site validation  sa mga TOE at TREs sa lalawigan.

Layon nito na masuri ang mga  dokumento kaugnay sa kanilang operasyon na isusumite sa Department of Tourism o DOT para maproseso.

Ayon kay Cerbo  susunod nilang gawin ay ang site visitation sa mga tourist destination kasama ang DOT .

Ito ay upang malaman kung dapat  mabigyan ang mga ito ng accreditation ng nasabing ahensya.

Ang mga TOEs at TREs na ito na inaasahang mabibigyan ng accreditation ng DOT ay matatagpuan sa mga bayan ng Lake Sebu, Banga, Norala, Tboli, Tantangan, at Koronadal City.

-0-

Local…

Sisterhood agreement para sa pagsulong ng   negosyo, investment, turismo at edukasyon nilagdaan sa pagitan ng North Kalimantan Province ng  Indonesia at South Cotabato

Hihikayatin ni Indonesian Consul General Dicky Fabrian ang mga  negosyante sa North Kalimantan Province sa  kanilang bansa na mag-invest sa lalawigan ng South Cotabato.

Sinabi ito ni Fabrian matapos lumagda ng sisterhood agreement  ang  North Kalimantan Province na ikinatawan nito sa Provincial Government ng South Cotabato na pinamumunuan ni Governor Reynaldo Tamayo Jr.

Ayon kay Fabrian nakita mismo kasi  nito ang potensyal ng South Cotabato sa larangan ng agrikultura at turismo.

Sa katunayan ayon kay Fabrian isang Indonesian Village ang itatag sa bayan ng Tupi na may pinakamaraming Indonesian nationals 

Ayon naman kay Governor Tamayo, matapos magpahayag ng suporta si Fabrian prayoridad naman nito na isulong kasunod ng sisterhood agreement ang medical tourism.

Maliban naman sa province-to-province sisterhood, nag-alok din ang Indonesian consul General ng school-to-school sisterhood agreement sa mga Unibersidad, kolehiyo at state colleges sa South Cotabato.

Nag-alok din si Fabrian ng scholarship program para sa mga interesadong estudyante ng South Cotabato na libre ang expenses sa loob ng isang taon.

Inaasahan na tatalakayin ang mga ito sa susunod na mga pagpupulong ng mga opisyal ng nasabing mga lugar.
 

-0-

Local…

Ayon sa daily bulletin ng Dept of Health 12 kagabi, may 44 na mga pasyente ang naka-recover mula sa sakit.

Dahil diyan, abot na sa 4,529 ang total recoveries ng deadly virus sa rehiyon.

26 sa mga gumaling ay taga General Santos City, 7 North Cotabato, 6 South Cotabato at 5 Sultan Kudarat.

Pumalo naman sa 5,197 ang kabuoang bilang ng mga nagpopositibo sa COVID-19.

Ito ay matapos makapagtala ang DOH-12 ng karagdagang 25 panibagong kaso ng sakit sa rehiyon.

Pinakamarami sa mga bagong kaso ay taga North Cotabato na may 11 samantalang General Santos City at South Cotabato ay kapuwa may pitong bagong kaso.

Nasawi naman kahapon ang isang 70 taong gulang na babae na taga Mlang kung kayat umaabot na sa 185 ang COVID-19 related deaths sa rehiyon.

Bumaba naman ng hanggang 482 ang aktibong kaso.
 

-0-

Local…

Hindi na umabot ng buhay sa Cotabato Regional and Medical Center ang isang negosyante ng bulad na naka-motor matapos siyang sumemplang, tumilapon ang bumagsak ang ulo sa semento.

Ang dahilan ay nabundol niya ang biglang tumawid na kambing sa national h ighway ng Barangay Sta. Maria, Matalam, North Cotabato.  Nangyari ito kahapon ng umaga.

Nakilala ang nasawi na si Rolando Galope, 58 taong gulang at taga Barangay Malatab, Antipas, North Cotabato.

Batay sa kwento ng misis ng biktima, pauwi na sana ang kanyang mister matapos bumili ng bulad nang mabangga niya ang isang patawid na kambing.

Nawalan siya ng control sa manibela at natumba.  Naka-helmet naman ito pero sa lakas ng pagbagsak ay nabagok ang ulo sa semento.

Kritikal nang isugod sa isang ospital sa Matalam, dinala si Galope sa Cotabato pero di na ito umabot ng buhay.
 

-0-

TIMRA

ISINAGAWA SA DAVAO CITY ANG ISANG motorcade upang kumbinsihin si Davao City Mayor Sara Duterte na tumakabo sa pagkapangulo sa susunod na taon.
Tinawag na ‘Sara Para sa Bayan 2022’ motorcade, may tinatayang 50 mga pribadong sasakyan ang sumama sa parade na ginawa sa Araw ng mga Puso.
Ang motorcade ay inorganic ni Barangay 23-C chairman Alimoden Usman.

-0-

SA ZAMBOANGA SIBUGAY, anim na high value targets ng PDEA sa Region 9 ang inaresto at nadiskubre ang isang drug den.
Sinabi ni PDEA Region 9 director Emerson Margate, ang anim ay nadakip sa drug buy bust operation. Sila ay nasa loob ng drug den at gumagamti ng shabu nang datnan ng mga PDEA agents sa Barangay Tenan, Ipil, Zamboanga Sibugay.

-0-

SA DAVAO DE ORO, pinalalakas ng provincial government ang contact tracing sa mga taong nakasalamuha ng dalawang nagpositive sa UK Covid variant na taga lalawigan.

Bukod sa Davao de Oro, isang taga Davao City din ang nagpositibo sa Covid UK variant.  

Ang tatlong mga pasyente ay nagkakaedd ng 10 taong gulang na lalaki, 54 taong gulang na babae at 33–years-old na lalaking taga Davao Ctiy.

Ibig sabihin, nakarating na ng Mindanao ang bagong strain ng virus.

-0-

SA CAGAYAN DE ORO CITY, hiniling ng DA Region 10 sa lahat ng mga barangay officials na tumulong sa kampanya kontra African Swine Fever.

Sinabi ni DA undersecretary for livestock Dr. William Medrano na inilunsad ng ahensya ang "Bantay ASF sa Barangay" na naglalayong mailatag ang mekanismo kotnras ASF.

-0-

SPORTS….

BABALIK SI Chot Vincent Reyes bilang bagong head coach ng Talk and Text makalipas ang 10 taon.

Ayon kay Talk and Text Team Governor Ricky Vargas, papalitan ni Reyes si teach consultant Mark Dickel.

Sampung taon na ang nakalipas nang hawakan ni Reyes ang TNT kung saan sila ay nag-champion.

SAMANTALA, BUMALIK si Kevin Durant sa San Francisco bilang manlalaro ng Brooklyn nets at tinalo ang kanyang dating koponan na Golden State Warriors.

Salarangan ng Tennis, pasok na sa quarterfinals ng Australian Open si US tennis star Serena Williams.

Ito ay matapos talunin niya si Aryna Sabalenka ng Belarus sa score na 6-4, 2-6, 6-4.

Target ni Williams na makuha ang 24 Grand Slam championship at ang ika-walong Australian Open title.

-0-

ABROAD….

ABOT SA mahigit 500 sasakyan ang nasunog kasunod ng pagsabog ng isang fuel tanker sa boundary ng Aftghanistan at Iran.

Sa naturang insidnete, may 20 katao ang nasugatan na ngayon ay ginagamot na sa ibat-ibang pagamutan sa bayan ng Herat sa Afganmistan.

Kaugnay nito, humingi ng tulong si Herat Governor Waheed Qatail sa Iran dahil walang sapat na gamit ang Afghanistan.