NDBC BIDA BALITA (Feb. 20, 2023)

HEADLINES

1   WANTED BIFF sub-commander, kasama patay sa law enforcement operation sa Tacurong City.

2   REWARD MONEY, alok ng LGU Pikit sa makapagtuturo ng pagpatay sa 13-year old student na si Fahad Guiamalon.

3   Babaeng STL agent, patay sa pamamaril sa Cotabato City

4   SOBRANG FINGERLINGS, isa sa mga dahilan ng fish kill sa Lake Sebu, South Cotabato, ayon sa agriculturist

5   PERMIT to carry firearms outside residence, sinuspende ng PNP sa Lanao Sur, Maguindanao at SGA-BARMM

6   LIMANG milyong halaga ng marijuana, nakumpiska ng PNP at PDEA Lanao del Sur

7   OIL PRICE HIKE, ipatutupad bukas ng mga oil company. Hindi abot sa piso ang price adjustment.

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

BIFF sub-commander na utak sa pagpatay sa police chief ng Ampatuan, Maguindanao, patay sa police at Army operation sa Tacurong City.

Ang nasawing si Abdulkaram Lumbatan Hasim ay nahaharap rin sa mga kasong harassment at iba pa sa Maguidnanao del Sur. 

Sangkot din siya sa serye ng pananalakay at harassment sa tropa ng pamahalaan sa lugar na mas kilala bilang SPMS box o magkadugtong na bayan ng Shariff, Pagatin o Datu Saudi, Mamasapano at Saydona Mustapha.

Patay din ang kasama nito sa law enforcement operation sa Tacurong integrated bus terminal.

Kasabay nito, nilinaw ni Tacurong Chief of Police Lt. Col. Bryan Bernardino na lehitimong law enforcement operation ng PNP at army ang naganap  sa public terminal ng lungsod  sa Barangay New Isabela na ikinasawi ng dalawa katao noong Sabado ng umaga.

Ito ayon kay Bernardino ay taliwas sa mga kumalat sa social media na shooting ang nangyari na nagdulot ng pangamba sa mga mamamayan ng lungsod.

Kinilala naman ni Bernardino ang nasawing wanted person na subject ng kanilang arrest warrant na si Abdulkarem Lumbatan Hasim, alyas “Kumander Boy Jacket” ng BIFF Karialan faction.

Ayon kay Bernardino si Hasim ay prime suspect sa pananambang at pagpatay kay Ampatuan, Maguindanao Del Sur Chief of Police Lt. Col. Leonardo Samson at Pol. Corp. Salipudin Endap sa barangay Kampimpilan noong August 30,2022.

Sangkot din sa Hasim sa pang-haharass sa Sitio Butalo, Barangay Sambulawan, Datu Salibu, Maguindanao Del Sur na ikinasawi ni Corp. Allan Balena ng army noong October 2022.

Ipinahayag ni Bernardino na sugatan din ang dalawang army sa pangha-harass ng grupo ni Hasim sa Barangay Labulabu, Datu Hofer, Maguindanao Del sur noong Nobyembre 2022.

Nang-harass din umano ang grupo ni Hasim nasabing barangay noong December 2022.

Ayon kay Bernardino nasawi din sa shootout ang kasama ni Hasim at driver ng sinakyang nilang motor na si Makmud Lumbatan.

Sinabi ni Bernardino na nakipagugnayan na rin sila sa mga pulis at army sa karatig lugar para matukoy at mahuli ang dalawa pang mga kasama nina Hasim at Lumbatan na tumakas patungong Lambayong, Sultan Kudarat.

-0-

Samantala…

PABUYA para sa makakapagturo sa pumatay sa 13-year old student, inalok ng Pikit LGU

Naglaan na ng mas malaking halaga ang Local Government Unit ng Pikit, North Cotabato para sa agarang pagkakahuli ng mga responsable sa pamamaril sa bayan.

Mula sa 100,000 naging 400,000 pesos na ang itinayag na rewaerd money sa makakapagturo o makakapagbigay ng impormasyon sa kinaruruonan ng mga suspect sa serye ng shooting incident.

200,000 pesos para kay Fahad Guimalon na 13-anyos na estudyante nitong February 14 at 200,000 rin para sa kaso ni Jose Neri Gonzales nito namang February 13.

Sila ay kapwa patay nang pagbabarilin ng di pa nakikilalang suspect sa magkaibang araw at magkaibang lugar.

“Stop the Killing”

Ito lang din ang hiling ng Pikit Municipal Police Station sa lahat ng mga nasasakupan ng bayan.

Samantala, sa pagbabalik eskwela ngayong araw, Lunes ay magtatalaga o maglalagay ang mga otoridad at Brgy Officials sa bawat barangay ng Road Security sa mga paaralan para sa seguridad nmahal na mga mag-aaral.

-0-

COMMITTEE on education ng SP North Cotabato nagpalabas ng statement of condemnation sa pagpatay sa isagn estudyante sa Pikit.

"Multisectoral approach"

Ito ang dapat na pairalin sa Pikit, North Cotabato dahil sa nadadamay na rin ang mga estudyante na menor de edad.

Nabahala na rin kasi ni Board Member Joseph Evangelista na siyang committee chair ng Sangguniang Panlalawigan dahil para sa kanya masakit dahil bakit kailangan pang madamay ang mga bata sa security problem ng bayan.

Naaapakan ang kanilang karapatan lalo na ang karapatang mamuhay ng mapayapa at makapag-aral.

Dahil kasi sa insidente maraming mag-aaral ang natrauma dahil sa sigalot at ang iba ay takot ng bumalik sa paaralan.

Kaugnay nito, sinabi niya na kailangan na ang pakikipagtulungan ng Department of Health, DepEd at DSWD para sa psycho social intervention at stress debriefing.

Bukod din anya dito, naapektuhan na ang mga lokal na ekonomiya at development ng bayan dahil sa sunod-sunod na insidente ng pamamaril.

Dagdag pa, hindi lang isa o dalawa kundi ang lahat ng ahensya ay pumagitna na rin upang malutas ang kaso o mabigyan ng tuldok ang mga insidente.

-0-

PNP may persons of interest na sa mga sangkot sa pananambang kay Lanao del Sur Gov. Adiong Jr

Yan ang sinabi ni PRO-BAR Regional Director, Brig. Gen. John Guyguyo matapos ang binuong provincial Special Investigation Task Group o SITG Gov. Adiong kasunod ng pananambang sa gobernador nitong byernes ng hapon sa Brgy. Bato Bato, Maguing, Lanao del Sur.

Ang provincial SITG ay pinamumunuan ni Lanao del Sur Provincial Director, Col. Robert Daculan AT ANG REGIONAL SITG ay pinamumunuan ni Colonel James Gulmatico.

Sa naunang panayam ng DXMS kay Guguyon, SINABI NIYA NA nakapwesto sa mataas na bahagi ng lugar ang hindi bababa sa sampung armadong lalaki at pinagbabaril ang convoy ni governor Adiong.

Tatlong mga police escort ang at isang civilian driver ang patay sa ambush.

Hindi muna pinangalanan ng PNP ang mga persons of interest DAHIL NAGPAPATULOY PA ANG IMBESTYIGASYON.

Mariin ding kinondena ng PRO-BAR ang insidente at sinigurong mabibigyan ng hustisya ang MGA BIKTIMA.

Sa ngayon, nasa ligtas na kondisyon na si Gov. Mamintal kasama ang iba pang sugatan sa ambush.

Nauna naring nagpaabot ng kalungkutan ang pamilya Adiong sa sinapit ng mga pulis escort at sibilyan.

-0-

KAHAPON DIN ay pinulong ni Colonel James Gulmatico, PRO-BARMM deputy director for operations na itinalaga bilang pinuno ng Regional SITG-Gov. Adiong ang lahat ng mga kasapi ng region task group.

Kasama sa ginawang case conference sa Camp Amai Pakpak sa Marawi City si provincial SITG-Gov. Adiong head Colonel Robert Daculan na siya ring hepe ng Lanao Sur provincial police office.

Sa pulong ay binalikan ang chrtonology of events bago ang ambush noong Feb. 17 sa Maguing, Lanao Del Sur na ikinasawi ng tatlong police at driver habang sugatan si Gov. Adiong at driver nito.

May affidavit na din ang mga balo ng nasawing police at statement ng mga saksi bilang suporta sa isasampang kaso laban sa mga suspect.

-0-

SINUSPENDE NI PNP director Gen. Rodolfo Azurin Jr ang lahat ng "Permit To Carry Firearms Outside of Residence” o (PTCFOR) sa tatlong mga lalawigna ng Mindanao kasunod ng ambush kay Gov. Adiong at serye ng pamamaril sa iling bayan, kabilang ang sa 63 barangays ng North Cotabato.

Ang suspension ay epektibo sa mga lalawigan ng Lanao del Sur, Maguindanao, at sa Special Geographic Area ng BARMM sa North Cotabato.

Ipinaliwanag ni Azurin na kailangang gawin ito upagn maiwasan ang mas seryosong problema ng karahasan.

Tinukoy ni Azurin ang bayan ng Pikit kung saan mataas ang kaso ng mga pamamaril.

-0-

DEAD ON ARRIVAL sa ospital ang isang 24-anyos na STL agent nang pagbabarilin sa bahagi ng Malagapas Street, Rosary Heights 10,Cotabato City mag aalas 7:00 ngayong gabi.

Kinilala ng Police Station 2 Commander Major Amil Andungan ang nasawing biktima na si Rizia Mae Pardillo Ycot, na taga Malagapas Street, RH 10, Cotabato City.

Ayon sa ulat, nakatayo lang ang biktima sa STL outlet nang lapitan ng gunman at pinagbabaril.

Narekober sa crime scene ang basyo ng caliber 9mm pistol.

Patuloy pang inaalam ang motibo ng krimen.

-0-

Local…

HIGIT P5-M na halaga ng Marijuana plants, binunot at sinunog ng PDEA at PNP sa Maguing, Lanao del Sur

Mahigit 25,000 marijuana plants ang nasamsam ng mga kasapi ng Lanao del Sur police office at Maguing PNP sa kasama ang PDEA-BARMM sa liblib na lugar sa Barangay Bato-Bato, Maguing, Lanao del Sur.

Ayon kay PRO-BAR Regional Director Brig. Gen. John Guyguyon, malaking tulong ang impormasyon na ibinigay ng mga residente upang matunton ng mga otoridad ang kinaroroonan ng plantation.

Agad namang tumakas ang mga armadong mga kakalakihan na nagbabantay sa marijuana farm nang makahalata na may mga police teams na dahan-dahang lumalapit sa kanilang kinaroroonan.

Ayon kay Guyguyon, nangako ang mga local leaders sa Maguing na tutulong sa pagkalap ng mga tunay na pangalan ng mga nagtanim ng marijuana para makasuhan ng paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act of 2002.

Ilang marijuana farms na sa Maguing ang sinira ng mga pulis nitong nakalipas na dalawang taon.

-0-

Mga pamilya ng biktima ng human rights abuses, nakatanggap ng pinansyal na tulong mula sa BARMM Government

ABOT SA P30, 000 pesos ang ipinagkaloob na tulong ng Bangsamoro Human Rights Commission o BHRC sa mga pamilya ng mga biktima ng human rights violations at abuses sa Bangsamoro Region.

Tiniyak naman ni BHRC Chairperson Atty. Abdul Rashid Kalim sa mga pamilya ng bikitma na handa ang Bangsamoro Government na tulungan silang makamit ang hustisya.

Sinabi rin nito na kabilang sa kanilang tutulungan ay ang mga Bangsamorong nanininirahan sa labas ng rehiyon alinsunod sa utos ni BARMM Chief Minister Ahod Balawag Ebrahim.

Ang komisyon ay nakipag-ugnayan na rin sa mga private lawyers para sa legal services sa mga biktima, kahit paman nasa labas ng BARMM ang hearing ng kaso.

Isa naman sa nakatanggap ng tulong pinansyal ang nagpa-abot ng pasalamat dahil sa natanggap na tulong mula sa BARMM government at iba’t-ibang ahensya ng pamahalaan kahit paman naninirahan ito sa labas ng Bangsamoro Region.

-0-

Provincial agriculturist may hamon sa mga lokal na opisyal para maresolba ang fish kill sa Lake Sebu, South Cotabato

Kailangan ang political will ng mga lokal na opisyal para maresolba ang problema sa fish kill sa Lake Sebu.

Ipinunto ito ni South Cotabato Provincial Agriculturist Raul Teves.

Ayon kay Teves isa kasi sa mga naging sanhi ng fish kill sa Lake Sebu ang pasaway na operators na sobra ang nilalalagay na tilapia fingerlings sa kanilang fish cages.

Naniniwala din ito na para ma-rehabilitate kailangan ang moratorium o pagbabawal muna ng mga aktidad sa nasabing lawa.

Ito ayon kay Teves ay matagal na ring pinagusapan ng Lake Sebu LGU.

Matatandaan na dahil sa fish kill na umabot sa mahigit P17 million ang danyos, idineklara ang LGU ang state of calamity sa Lake Sebu.

Ayon naman kay MDRRM Officer Robert Bagong, pinagaaralan nila sa ngayon ang pagpapatupad ng moratorium sa lawa.

-0-

Enforcement service at repair shops na walang accreditation pinagpapaliwanag ng DTI 12

Nakapag-inspeksyon ng 42 mga Service and Repair Enterprises o SRE sa rehiyon ang Department of Trade and Industry o DTI nitong Pebrero.

Ilan sa mga ito ay nabigyan ng DTI ng Notice of Violation o NOV dahil wala o expired ang accreditation.

Ayon kay DTI 12 Regional Director Flora Gabunales layon ng inspeksyon nila sa mga SRE na protektahan ang mga consumer sa pamamagitan ng pagtiyak na sumusunod ang mga ito sa mga regulasyon.

Kaugnay nito, pinayuhan ni Gabunales ang publiko na tangkilikin lamang ang mga SRE na may accreditation para matiyak ang dekalidad na serbisyo.

Habang ang mga SRE naman na nabigyan ng NOV ay binigyan ng DTI ng sapat na panahon na makapagsumite ng written explanation o personal na makapagpaliwanag sa DTI provincial director sa kanilang lugar.

-0-

Nakatanggap ng P8 million sustainable livelihood assistance ang 29 na mga organisasyon sa South Cotabato mula sa DSWD 12.

Ito ay kabahagi ng Office of the Presidential Adviser support to National Task Force to End Local Communist Armed Conflict o NTF-ELCAC program.

Iba sa mga nabigyan ng ayuda ay second time beneficiaries na inaasahang magagamit ang financial assisatance sa pagpapalago ng kanilang kabuhayan.

Ito ay ayon kay Provincial Social Welfare and Development Officer Sonia Bautista.

Bawat organisasyon na may tig sampung mga myembro ay nakatanggap ng tig P300,000 na puhunan.

Ayon kay Bautista napili ang South Cotabato para sa nasabing programa dahil sa  magandang performance nito sa paglaban sa karahasan lalo na sa mga malalayong lugar.

Ang mga grupo na nabigyan ng financial assistance ay mula sa mga bayan ng Polomolok, Norala, Tupi, Tampakan, Banga, Tboli, Lake Sebu at Koronadal City.

Pinaalalahanan din ni Bautista ang mga benepisyaryo na maging produktibong mga mamamayan at patunayan makapagpabuti sa kanila ang ayudang natanggap.

-0-

P51 million na halaga ng scholarship programs napapakinabangan ng mga iskolar ng TESDA provincial training center sa Surallah, South Cotabato

Handa na sa pagpapatupad ng kanilang scholarship program ngayong 2023 ang provincial training center o PTC ng TESDA 12 sa Surallah, South Cotabato.

Ayon kay PTC Surallah Administrator Bienvenido Solano Jr., kasunod ito ng pagtapos ng konstruksyon ng kanilang bagong gusali sa lote na bigay ng Surallah LGU.

Ipinahayag ni Solano na naipatayo ang nasabing gusali para ma-accommodate ang dumadaming  mga TESDA scholars sa lugar.

Ito ay pinaglaanan naman ng ahensya ng P51 million.

Ipinaliwanag din ni Solano na bahagi ng nasabing pondo ay inilaan naman sa sahod ng kanilang mga instructor at empleyado.

Ang scholarship program ng PTC Surallah ay napakinabangan na ng mahigit 3,200 na mga mamamayan buhat noong 2020.

Ito ay maliban pa sa 850 na Photovoltaic System  na ibinigay sa mga mamamayan  ng liblib na barangay ng Ned, Lake Sebu.

-0-

"Sensationalized at Fakenews"

Ito ang pahayag ni Kabacan PNP Chief LTCOL. Irish Hezron Parangan sa panayam ng Radyo BIDA hinggil sa lumabas na report ng ilang media outlets at social media na konektado sa mga insidente ng patayan sa bayan ng Pikit ang umano'y na ambush sa Lower Paatan, Kabacan, Cotabato madaling araw nitong Sabado.

Aniya, hindi ambush kundi lehitimong police operation ang nangyari kung saan isinalaysay nitong, nagasasagawa ng checkpoint ang tauhan ng PNP nang umiwas at tumakas ang mga ito nang nabatid ang mga operatiba.

Nagkahabulan at nakipagbarilan aniya ang mga suspek hanggang sa ma-neyutralisa sila. Sinubukan pa silang lapatan ng first aid pero binawian din ng buhay.

Identified ang isa sa mga suspek na kinilalang si Raheb Sambalani, 25 anyos na taga West Patadon, Matalam na ayon kay LTCOL Parangan isa sa mga suspek sa insidente ng agaw motorsiklo malapit sa Round ball ng nasabing bayan nakaraang taon kung saan nabaril at napatay ang biktima.

Maliban dito, sangkot din si aniya si Sambalani sa iligal na droga at hold-up incident sa isang grocery store sa Kabacan, hindi pa katagalan kung saan napatay ang security guard.

Sa koordinasyon ng PNP sa ibang unit lumalabas na may standing warrant of arrest ang suspek dahil sa mga nabanggit na kreming nagawa nito, lumalabas ding hindi naka focus sa Pikit ang kalakaran nito kundi sa Matalam at Kabacan.

Nakuha sa mga suspek ang mga baril, bala at pinaghihinalaang shabu.

Sa ngayon ay patuloy pang tinutukoy ang pagkakakilanlan ng isa pang kasamahan nitong napatay sa operasyon.

-0-

Pumanaw na ang 15 anyos na si Johnmark Carlos na siyang nagmaneho ng motorsiklong naipit ng dalawang sasakyan sa kahabaan ng Bual, Tulunan nakaraang Linggo.

Nabatid na ilang araw na comatose ang binata at nakatakda na sanang operahan matapos mailipat sa Cotabato Regional Medical Center kamakalawa, pero nalagutan na ito ng hininga.

Nabatid na tulong-tulong ang mag-anak, kakilala at mga netizens para mabuo ang pagpapa-opera kay Johnmark, na kalahating Milyon ang kinailangan.

Matatandaang, unang nasawi sa aksidente ang ate nitong si Julie May Carlos at 2 years old na pamangkin na si Nathaniel na kasalukuyang nakaburol sa tahanan nito sa Barangay Maybula.

Kasalukuyan namang nagpapagaling ang isa pang menor de edad na kapatid ni Johnmark at 3 month old na pamangkin sa isang ospital sa Tulunan, Cotabato.

Nakatakdang iuwi ang mga labi ni Johnmark anumang araw mula ngayon sa kanilang tahanan sa Maybula para sa burol nito.

-0-

Shabu na ibabagsak sana sa Cotabato City, naharang ng PDEA-BARMM sa Kabuntalan, Maguindanao del Norte

Abot sa 850,000 na halaga ng shabu ang nakumpiska ng PDEA-BARMM at Kabuntalan PNP sa Barangay Lower Taviran, Kabuntalan, Maguindanao del Sur.

Ayon sa PDEA-BARMM, ang droga na mula sa Datu Piang ay dadalhin sana sa Cotabato City pero agad na natunugan ng otoridad ang transaksyon at naharang ito sa bayan ng Kabuntalan.

Kinilala ang dalawang drug courier na sina Ben Dumpao Mohammad at Meri Abdul Batula, mga residente ng Barangay MOntay, Datu Piang.

Nakuha mula sa dalawa ang 125 na gramo ng shabu.

Sila ay nasa kustodiya na ng PDEA-BARMM.