NDBC BIDA BALITA (Feb. 4, 2020)

NEWSCAST

7:00 AM

HEADLINES:

1. MILF member na suspect sa agaw baril sa Cotabato City, napatay ng mga police sa loob ng Husky bus sa Shariff Aguak

2. PITO pang NPA members, sumuko sa magkakahiwalay na lugar sa Sarangani

3. Department of Trade and Industry o DTI North Cotabato, may panawagan sa mga nananamantalang negosyanteng nagbebenta ng overpriced face mask

4. ISANG pasyenteng may novel coronavirus, kumpirmadong nasawi sa Pilipinas; 80 iba pa, inooberbahan na!

ANG DETALYE NG MGA BALITA

Local………………..

PATAY ang isang lalaki matapos magtangkang manlaban sa mga police sa loob ng Husky bus sa Shariff Aguak, Maguindanao noong sabado.

Nakilala ang suspek na si Sammy Upam, 37 anyos, taga-Mamasapano, Maguindanao at kasapi umano ng MILF 105^th Base Command. Siya ay armado ng dalawang cal. 45 pistol at isang granada, ayon sa Shariff Aguak PNP.

Si Upam ay sumakay sa Husky Bus mula Barangay Awang, Datu Odin Sinsuat, Maguindanao hanggang Shairff Aguak.

Pagdating ng bus sa Shariff Aguak terminal, pinapababa ang mga pasaherong walang ticket upang magbayad sa ticket booth.  Pero, namataan na mga pasahero na si Upam ay may dalang baril kayat ang driver ay humingi ng tulong sa PNP.

Dumating ang mga police sa pangunguna ni Shariff Aguak town police chief Major Erwin Tabora at kinausap si Upam upang mapayapang sumuko sa mga otoridad ngunit bigla itong bumunot ng baril kaya inunahan na siya ng mga pulis.

Naisugod pa si Upam sa Maguindanao Provincial Hospital ngunit hindi na ito umabot ng buhay.

Si Upam ay suspect sa pang-aagaw ng baril ni security guard na si Tahir Solayman ng ng isang mall malapit sa Cotabato City City Hall.  Sa pagmamadali nitong makasakay ng jeep papuntang Datu Odin, naiwan ni Upam ang kanyang bag kayat nakilala siya ng mga otoridad.

Sa Barangay Awang, pinara niya nag bus at sumakay pauwi ng kanyang bayan.

-0-

MAGKAKASABAY na isinugod sa ospital ang tatlo katao matapos magtamo ng mga tama ng bala makaraang pagbabarilin ang kanilang sinasakyang truck sa Simuay Sultan Kudarat, Maguindanao.

Nakilala ang mga sugatang biktima na sina HAINIE PANDITA, ALADIN GABIBA at ARNEL ESPOLONG na pawang mga taga dun din sa lugar.

Base sa kwento ng mga kasamahan ng biktima, pasado alas  tso ng umaga kamakalawa habang binabaybay nila ang kalsada patungong Pikit, North Cotabato para mag deliver sana ng hollow blocks nang sabayan sila ng isang motorcycle-riding tandem suspects at bigla na lamang silang pinagbabaril.

Nagtamo ng tama ng bala sa katawan ang tatlong mga biktima na agad namang dinala sa pagamutan ng mga nagrespondeng otoridad.

SAMANTALA, duguan din at walang malay tao nang isugod sa ospital ang isang misis matapos magtamo ng matinding sugat nang mabundol siya ng motorsiklo pasado alas dos ng hapon kahapon sa tapat ng isang gasoline station sa Sinsuat Avenue, Mother Barangay Rosary Heights, Cotabato City.

Nakilala ang biktima na si NADTILO TIAGO, 55 anyos, taga Datu Blah Sinsuat, Maguindanao.

Base sa kwento ng anak ng biktima, patawid sana ang kanyang ina nang mabangga ng humaharurot na motorsiklo na minamaneho ng hindi kinilalang lalaki.

Sa lakas ng pagkakasalpok sa biktima ay tumilapon ito at tumama ang katawan at ulo sa sementadong kalsada.

-0-

NANAWAGAN ngayon si Maguindanao 1 Schools Division Superintendent Hadja Bai Alibai Benito Aliuden sa lahat ng mga mag-aaral ng Satan Elementary School na pumasok pa rin sa kanilang mga klase.

Ito ay sa kabila ng pagkasunog ng ilang classrooms ng naturang paaralan na nasa sa Barangay Satan, Shariff Aguak, Maguindanao.

Ayon kay Aliuden, magpapatupad ng shifting of classes ang naturang paaralan upang patuloy na makapag-aral ang mahigit 300 mga estudyante ng naturang paaralan.

Batay sa report ng Bureau of Fire Protection o BFP-Maguindanao, apat na mga classroom ang natupok ng apoy sa nangyaring sunog nitong Sabado.

Iniimbestigahan din sa ngayon ng BFP ang kumakalat na impormasyong sadyang sinunog ang naturang mga silid-aralan.

-0-

MAHIGIT ISANG LIBONG mga aplikante para sa posisyong Teacher 1 ang pumasa sa hiring and screening process na isinagawa ng Regional Human Resource Merit Promotion and Selection Board ng Ministry of Basic, Higher and Technical Education sa Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao o BARMM.

Nasa 310 elementary teachers ang pumasa sa screening process para sa Maguindanao One habang 259 naman sa Secondary level.

Sa Maguindanao 2 naman, mayroong 282 elementary teachers ang pumasa habang 296 sa Secondary level.

Samantala, isasagawa naman ng Mass Signing and Oath taking ng mga pumasang guro sa February 6-7 sa Shariff Kabunsuan Cultural Complex sa Cotabato City.

Maaari namang bisitahin ang Official Facebook page ng MBHTE para sa kumpletong listahan ng mga bagong hired na guro.

Sa iba pang balita, pinangunahan ni Army’s 6th Infantry Division chief Major-General Diosdado Carreon ang send off ceremony ng mga bagong sundalo na madedestino sa iba't ibang units sa Central Mindanao.

Sa mahigit 200 mga sundalo, nasa isang daan ang na-deploy na sa iba't ibang lugar sa Central Mindanao habang 56 naman ang naitalaga sa Post Engineer Detachment.

-0-

SINAMANTALA NA ng ilang mga magulang sa Cotabato city ang pagpapatala ng kanilang mga anak sa unang araw ng early registration ng mga mag-aaral sa pampublikong paraalan para sa school year 2020 – 2021.

Sinabi ni City Schools Division Administrative Officer Johnny Balawag na bagaman at naka-ugalian na ng marami na sa huling araw na nagpapatala ay mayroon din naman aniyang mga magulang na maagang ipinarehistro ang kanilang mga anak.

Sakop ng naturang early registration ang mga mag-aaral na papasok sa Kindergarten, Grade 1, Grade 7 at Grade 11.

Kasama rin ang transferees, out of school youth at children with special needs sa mga maaaring lumahok sa maagang pagpaparehistro na magtatapos sa March 6.

Ayon pa kay Balawag, layunin ng early registration ng Department of Education na matukoy at mapaghandaan ang dami ng mga batang papasok ngayong school year at malaman ang kinakailangang budget para rito.

-0-

Reponsibilidad ng mga magulang sa pagabay sa kanilang mga anak, iginiit ng information officer ng Deped 12

Responsibilidad hindi lamang ng mga guro kungdi lalo na ng mga magulang ang pagabay sa kanilang mga anak. Ito ang binigyan diin ni Deped 12 Information Officer Antonio Maganto.

Paglilinaw ni Maganto mandato lamang ng mga guro na maging pangalawang magulang sa kanilang mga estudyante. Kaakibat nito ang pagbibigay ng dagdag na kalaaman sa mga bata para maging mabuting mga mamamayan.

Ayon kay Maganto tungkulin din ng mga guro na turuan ng magandang asal ang kanilang mga estudyante na mas matagal nilang nakasasama bawat araw. Naniniwala si Maganto na dapat bukas ang komunikasyon sa pagitan ng mga magulang at kanilang mga anak o guardian.

Ayon kay Maganto mahalaga kasi sa mga bata na magkaroon ng makausap o mahingan ng payo sa kanilang mga problema. Sinabi ito ni Maganto matapos umanong magpakamatay ang isang Grade 9 student sa South Cotabato noong nakaraang lingo. 

-0-

Pangamba ng publiko sa mga ibong maaring magdala ng coronavirus, pinawi ng city veterinarian ng Koronadal City

Wala pang patunay na nagdadala ng coronavirus ang mga I Layang layang o barn swallows na dumadagsa ngayon sa Koronadal City tuwing gabi. Kaya walang dapat ipangamba sa mga ito ang publiko. Ito ang ipinahayag ni Koronadal City Veterinarian Dr. Charliemagne Calo.

Tugon ito ni Calo sa pangamba ng ilang mga mamamayan sa Koronadal na maaring pagmulan ng novel coronavirus ang nasabing migratory bird. Gayunpaman pinagiingat din ni Calo ang publiko laban sa paghuli at pagkain ng mga paniki.

Ayon kay Calo ang mga paniki ay maaring nagtataglay hindi lamang ng coronavirus kungdi maging ng iba pang virus at rabies. Kaya ayon kay Calo bilang wild specie hindi dapat lapitan o kainin ng tao ang mga paniki.

Nauna nang nilinaw ni Calo na ang unti unting pagkasira ng kanilang natural habitat sa mga kabundukan ang sanhi ng pagdagsa ng ibong barn swallow sa sentro ng Koronadal.

-0-

Pito pang NPA member sumuko sa magkakahiwalay na lugar sa Sarangani Province

Matapos ang pagsuko ng dalawang myembro ng New Peoples Army noong nakaraang lingo, pito pang mga myembro ng nasabing grupo ang sumuko sa militar sa Sarangani Province.

Ayon kay Philippine Army 73rd Infantry Batallion Commander Lieutenant Colonel Ronaldo Valdez, apat sa mga returnees ay sumuko sa tropa ng pamahalaan sa Sitio Lampasak, Barangay Alegria, bayan ng Alabel. Kinilala ni Valdez ang mga ito na sina Ariel Tumbo alyas ‘Justin”, Roger Fa alias Bambo,” Ariel Fa alias “Jasper,” at Larry Campaan alias “Jasig,”.

Ang mga ito ay pawang mga dating myembro ng Platoon North, Guerilla Front Tala ng Far South Mindanao Region ng NPA. Ayon naman kay 73rd IB Alpha Commander Ist Lieutenant Orestes Fausto, bago sumuko ,ang apat na mga dating NPA member ay nagpadala na ng surrender feeler sa militar. Kasunod ito ng pagsuko ng platoon lider nilang si alyas Yuhan.

Ayon kay Fausto sumuko ang mga dating NPA member dahil sa kawalan ng pagasa sa kanilang ipinaglalaban at pagkakasangkot sa mga extortion activities. Pagod na rin umano ang mga ito ayon kay Fausto na mamuhay sa bundok.

Samantala ,tatlo pang mga NPA member ang sumuko naman sa Sitio Loot, Barangay Poblacion, Malapatan. Dala nina Jemel Pondong alias “Rodel,” Onil Pondong alias “Arnel” at Roger Balandan alias “Dab” sa kanilang pagsuko ang .30 caliber M1 Garand rifle.

Ayon kay Valdez ang pagsuko ng nasabing mga NPA member ay resulta ng opensiba ng militar at encounter sa Sitio Manag-agol, Barangay Kinam, Malapatan noong January 29 na ikinasawi ng dalawa nilang mga kasama.

Ipinahayag ni Valdez na para sa tuloy-tuloy na pagbabagong buhay, irerekomenda nila para malakip sa mga benpisyaryo ng Enhanced Comprehensive Local Integration Program o E-Clip ng gobyerno ang mga sumukong NPA member

-0-

Motorsiklo natangay ng apat nga mga suspek sa dalawang mga biktima sa gitna ng pineapple plantaion sa Polomolok,South Cotabato

Inagaw ang motorsiklo na sinakyan ng mga biktima habang naghahanap ng picture-perfect na tanawin sa pineapple plantion sa Barangay Poblacion, Polomolok, South Cotabato.

Ito ang sumbong ng mga biktima sa Polomolok PNP na pinamumunuan ni Police Lieutenant Colonel Marvin Duadua. Kinilala ang mga natangayan ng motorsiklo na sina Marife Noquera, 49 years old nakatira sa Barangay Zone 2, Koronadal City at Rhean Patigayon, 22 taga Poblacion, Polomolok.

Kwento nina Noquera at Patigayon sa mga pulis, wala na silang nagawa ng tutukan ng armas at pinababa ng apat na mga suspek na nakasakay din sa dalawang mga motorsiklo na walang license plate.

Natangay mula sa dalawang mga biktima ang sinakyan nilang Suzuki Raider 150 motorcyle na nakarehistro kay Renante Dela Cerna ng Barangay 2, Koronadal.

Bigo naman ang mga rumespondeng pulis na maabutan ang hinabol nilang mga tumangay sa motorsiklo ng mga biktima. Ang nasabing insidente ay naitimbre na rin ng Polomolok PNP sa mga pulis sa karatig lugar.

-0-

Ban sa karne at buhay na baboy kasunod ng kaso ng Africal Swine Fever sa Davao Occidental ipinatupad ng lokal na pamahalaan ng Gensan

Mariing ipinagbabawal ng lokal na pamahalaan ang pagpasok ng karne at buhay na baboy sa General Santos City. Ito ay matapos kumpirmahin ng Department of Agriculture ang kaso ng African Swine Fever o ASF sa Davao Occidental.

Ayon kay Gensan Veterinarian Dr. Antonio Ephrem Marin minomonitor nila ngayon ang mga border ng lungsod para matiyak na mapanatiling ligtas ito sa ASF. Ayon kay Marin may mga personnel silang nagbabantay biente kwatro oras sa mga entry at exit points ng Gensan patungo sa mga bayan ng Davao Occidental.

Sinabi ni Marinna pinalawak nila ang coverage sa ASF ban matapos madale ng ASF ang mahigit isang libong mga baboy sa mga bayan ng Don Marcelino at Malita sa nasabing lalawigan.

Tinukoy ni Marin ang Executive Order ni Gensan Mayor Ronnel Rivera na noon ay nagbabawal lamang ng mga pork products mula sa mga lugar sa Luzon na apektado ng ASF. Ayon kay Marin bawal din sa mga meat processors, restaurants at kahalintulad na mga establisemento sa Gensan ang magdala ng pork products mula sa ibang lugar.

Binigyan din ni Marin na mahigpit ang ginagawa nila ngayong surveillance para matiyak na hindi makapasok sa Gensan ang ASF. Sa katunayan ayon kay Marin, marami na silang nakumpiskang kahina-hinalang meat shipment sa Gensan simula noong nakaraang taon.

-0-

Department of Trade and Industry O DTI North Cotabato, may panawagan sa mga tindahan na nagbebenta ng facemask na overpricing

Nanawagan ang Department of Trade and Industry o DTI sa mga negosyante na nananamantala na nagpataas ng presyo ng ibenebentang face mask sa probinsya o overpricing matapos pumutok ang isyu ng Corona Virus o NcoV sa bansa.

Ayon kay DTI Consumer and Protection Division Chief Kenn Wong, simula pa nang pagputok ng bulkang taal ay nagsagawa na sila ng monitoring hinggil dito sa mga tindahan kung saan nabibili ang N95 face mask. Sinabi ng DTI kung may mga mamonitor silang negosyante na magpapataas ng presyo nito ay kanilang ipapatawag at papatawan ng karampatang reklamo.

Ito matapos marami na ang nagpaabot ng reklamo na umao’y may iilang negosyanteng nananamantala na magpataas na halos doble sa orihinal nitong presyo. VC- WONG Si DTI Consumer and Protection Division Chief Kenn Wong.

Dagdag pa rito, ang mga medical supplies gaya ng face mask ay cover na ng Department of Health pero dahil sa kakulalangan ng tao ay tumutulong na ang DTI. Kung may mamonitor ay kanilang ipapaabot sa DOH at maging sa Local Government Unit.

-0-

Bagong Upong Commander ng 39th IB ng Philippine Army mas palalakasin ang community support program lalo na sa mga liblib na lugar

Upang mapapanatili ang kapayapaan at kaunlaran, mas palalakasin ngayon ng bagong upong Battalion Commander ng 39th Infantry Battalion ng Philippine Army ang Community Support Program lalo na sa mga malalayong barangay o mga community stricken-areas sa ilalim ng kanilang area of responsibility.

Ito ang isa sa mga mensahe ni 39th IB Commanding Officer Lt.Col Geoffrey Carandang kasabay ng isinagawang Change of Command Ceremony sa headquarters ng 39th IB sa Makilala, North Cotabato kamakailan. Ayon sa opisyal, sa kanyang pag-upo pagtutuonan nito ng pansin ang mga conflict-stricken areas sa pagbibigay serbisyo sa mga ito lalo sa mga nais magbalik loob sa gobyerno.

Aniya, mas magiging madali ang pagpapatupad ng Community Support Program at maging ang isinasagawang Ending Local Communist Armed Conflict o ELCAC ng pamahalaan katuwang ang mga local government units at iba pang mga partner agencies. 

Si Lt.Col. Carandang ay mula sa Camp General Manuel T. Yan na nakabase sa Barangay Tuburan, Mawab, Compostela Valley sa ilalim ng 10th Infantry Division.

Habang, inilipat na ang dating commander ng 39th IB na si Lt.Col Rhodjun Rosales bilang Assistant Chief of Staff for Intelligence sa 10th ID. Ang 39th ay nag-ooperate sa ilang mga lugar sa mga lalawigan ng North Cotabato, Davao del Sur at Columbio sa Sultan Kudarat.

-0-

Makati City Government, nagbigay ng tulong pinansyal sa mga lugar na apektado ng lindol sa North Cotabato

Nagbigay ng tulong pinansiyal ang lokal na pamahalaan ng Makati City sa mga bayan ng Mlang at Kidapawan City, para sa mga biktima ng naganap na lindol nitong nakalipas na taon. Personal na ibinigay ni Makati Mayor Abby Binay ang tseke kay Mlang Mayor Russel Abonado na nagkakahalaga ng P500, 000.

Tinanggap din ni Mayor Joseph Evangelista mula kay Mayor Binay ang tseke na nagkakahalaga naman ng P700, 000. Gagamitin ang ibinigay na pondo para sa Pagbangon ng mga biktima ng lindol na ang ilan sa mga ito ay nananatili parin sa mga evacuation centers.

Samantala, tinanggap din ng abot sa 267 na mga residente ng Kabacan ang ayuda mula sa lalawigan ng Cotabato at sa Department of Social Welfare and Development Office.

Ayon kay MDRRM Officer David Don Saure at MSWDO Susan Macalipat, ang mga tumanggap ay mga residenteng nasiraan ng bahay kasunod ng mga naranasang paglilindol noong nakaraang taon

Nabatid na mula sa 11 Barangay ng Kabacan ang nasabing mga biktima.

Samantalang, limang indibidwal mula sa Barangay Kayaga at Barangay Magatos ang totally damaged ang kanilang tirahan. Nagbigay ang tanggapan ng 10,000 para sa partially damaged at 30,000 naman sa totally damaged. Ito ay beneripika ng DSWD XII at ng MDRRMO.

Namahagi naman ang lalawigan ng Cotabato sa pangunguna ni Governor Nancy Catamco ng mga materyales tulad ng yero, plywood, pako at mga food packs. Lubos naman ang pasasalamat ni Kabacan Mayor Herlo P. Guzman, Jr. sa lalawigan ng Cotabato at sa DSWD XII sa ayudang ibinigay sa mga residente ng Kabacan. 

-0-

BIR Kidapawan, sinagot ang hinaing ng mga negosyante hinggil sa mataas na bayarin ng buwis

Iginiit ng Bureau of Internal Revenue o BIR Kidapawan 108 District na hindi sila sumisingil ng lampas sa itinatakda ng batas.

Ito ang sinabi ni Kidapawan 108 Revenue District Officer Eddie Castillo sa eksklusibong panayam ng DXND-Radyo BIDA matapos na umangal umano ang mga negosyante sa siyudad at sa lalawigan sa sobra at mataas na singil sa kanilang buwis.

Paliwanag ni Castillo na nakadepende lamang umano ang pagpataw ng buwis sa sales o kita ng mga negosyante. Ngayon lamang umano pumalag ang mga negosyante dahil sa mahigpit na pag monitor mg Bureau Di kagaya dati na Ang mga negosyante na Ang magdedeklara mg kanilang gustong ibabayad na buwis.

Mayroon kasing order ang commissioner ng Kawanihan ng Rentas Internas na palakasin ang koleksiyon bunsod ng pagpapatupad ng Train Law.

Gayunpaman, hindi saklaw ng pagsingil ng buwis ang mga kumikita ng P250 thousand pababa bagay na bumaba ang koleksiyon ng BIR.

Kailangan din umanong tugma ang sales ng national at ng local at sa gagawing re-Vat ng ahensiya at ang deperensiya dito ay kailangan nilang bayaran. Paliwanag ni Castillo na hindi niya iniipit ang mga negosyante sa North Cotabato dahil sinusunod lamang nito kung anu ang sinasabi ng batas at sa bangko naman bumabayad ang mga negosyante sa kanilang buwis dahil hindi nagpapabayad ng cash ang BIR.

Wala din umanong katotohanan ang ipinupukol sa kanya na nangolekta siya ng P15 Milyun at P1 Milyun lamang ang inilagay sa resibo. Hindi naman siya mangingiming tanggalin sa posisyon ang mga collector o examiner na gumagawa ng hindi tama.

Dagdag pa nito na unang pagkakataon sa BIR Kidapawan sa nakalipas na 12 taon na kanilang naabot ang quota ng kanilang koleksiyon. Target nila ngayon ang koleksiyon na P1.7 Bilyun mula sa P1.3 Bilyun noong nakaraang taon.

Pinayuhan din nito ang mga negosyanteng naapektuhan ng nagdaang lindol na ang buwan lamang ng operation ang kanilang ideklara dahil di naman magsisingil ang bureau sa mga panahon na wala silang operasiyon.

Handa naman siyang bumaba sa kanyang pwesto kung ito ang gusto ng mga negosyante sa kabila ng pagbabagong kanyang ipinapatupad sa BIR 108 District, dahil aniya hindi siya kapit tuko sa posisyon.

-0-

NATIONAL NEWS………………….

Naitala sa Pilipinas ang unang insidente ng pagkamatay ng isang pasyenteng may novel coronavirus.

Kinumpirma kahapon ni Health Secretary Francisco Duque III ang pagkasawi ng 44-anyos na lalaking Chinese, ang pangalawang kumpirmadong kaso ng deadly 2019-novel coronavirus sa Pilipinas.

Ang nasabing lalaki ay kasamahan ng 38-anyos na babaeng Chinese na unang kaso ng bagong coronavirus sa bansa na hanggang ngayon ay ginagamot sa ospital.

Parehong galing ng Wuhan City ang dalawa na dumating sa Pilipinas noong January 21, 2020.

Samantala, sinabi ni Duque na umakyat na sa 80 ang bilang ng mga taong binabantayan ng mga health authority na posibleng may 2019-nCoV-Acure Respiratory Disease.

Ayon kay Duque, nasa 30 naman dito ang nagnegatibo sa bagong strain ng virus, dalawa ang positibo habang 48 naman ang naghihintay ng resulta.

Sinabi ng kalihim na sa pagtaas ng bilang ng mga pasyente, binabantayan ito ng pinabuting surveillance system ng ahensya at contact tracing ng epidemiology bureau.

Sa kaugnay na balita, kasunod ng nararanasan na kakapusan sa suplay, isang lokal na manufacturer ng medical equipments ang nangako na gagawa at magsusuplay ng dalawang milyong N-88 face masks para sa mga Pilipino.