Friday Mar, 29 2024 11:37:50 PM

NDBC BIDA BALITA (March 8, 2023)

NDBC BALITA • 09:30 AM Wed Mar 8, 2023
2
By: 
NDBC NCA

HEADLINES

1   MGA BATANG Overweight dapat isama sa mga programa kontra malnutrition sa South Cotabato

2   ILANG BARMM leaders, nasa Northern Ireland para sa study tour tungkol sa peace process.

3   MGA INSIDENTE ng pamamaril sa Pikit, sinimulan nang imbestigahan ng Bangsamoro Transition Authority 

4   FINANCIAL COOPERATIVE office sa Magpet na walang security guard, pinasok ng magnanakaw, main door sinira, safety vault winasak

5   TREE GROWING activity, bahagi ng Kidapawan women’s month celebration 

6   PANGAMBA ng mga parents ng Koronadal senior high school na nawalan ng malay sa school activity, pinawi ng education official

7   COTABATO CITY Mayor Matabalao, nag sorry dahil sa pantay na pagwagayway ng Phil. Flag at BARMM flag sa harap ng city hall

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

Local...

HALOS 100 NA AFTERSHOCKS ang naitala ng Phivolcs matapos ang magnitude 5.9 na lindol na tumama sa Davao del Oro kahapon.Alas 2:02 ng hapon nang maganap ang lindol na ayon sa Phivolcs ay tectonic in origin o paggalaw ng lupa sa ilalim at natukoy sa bayan ng New Bataan, Davao de Oro.

Ang pagyanig ay naramdaman hanggang South Cotabato at Sultan Kudarat, Misamis oriental, Bukidnon, Lanao del Sur at North Cotabato.

Pinakamalakas na aftershock ay nasa magnitude 3, sabi ng Phivolcs.

BAgo ang magnitude 5.9 ay merong naitalang mga foreshocks ang Phivolcs, o mga mahihinang lindol bago ang malakas na lindol kahapon.

Nakapagtala ang Davao de Oro disaster units ng limang landslides na nagsara sa ilang kalsada, mga bahay na bumagsak, pader na nabuwal, nabasag na mga inumin at beer sa loob ng ilang grocery stalls at malls, bahagi ng national highway na nawasak dahil sa pagyanig at mga cracks sa public at private buildings.

Hindi pa batid ng provincial disaster offices kung may nasawi dahil sa lindol.

-0-

local...

HUMINGI NG PAUMANHIN SI COTABATO CITY Mayor Bruce Matabalao sa hindi sinasadyang pantay na pagwagayway ng bandila ng Pilipinas at ng Bangsamoro Flag sa harap ng city hall.

GINAWA ni Mayor Matabalao ang public apology matapos batikusin ng isang policy analyst at political strategist na si Ma. Lourdes “Malou” Tiquia ang pantay na pagtaas ng watawat ng Pilipinas at Bangsamoro Flag.

Sa facebook post ni Tiquia, tinanong nito kung tama ba na ang watawat ng Pilipinas at watawat ng BARMM ay magkatabi at pareho ng taas?

Binanggit pa niya na nakasaad sa Republic Act No. 8491 o ang Flag and Heraldic Code of the Philippines Sec 12 na nananatiling mataas ang Philippine Flag kumpara sa ibang bandila.

Nakasaad din sa Bangsamoro Organic Law o Republic Act 11054 Article II Sec. 2 na ang watawat ng BARMM ay maarign ibandera katabi ng Philippine flag.

Sinabi pa ni Mayor Matabalao na hindi sinasadya at lalong walang intensyon na bastusin ang watawat ng Pilipinas.

Kaugnay nito, agad niyang tinawag ang pansin ng mga kawani ng LGU na ibaba nang bahagya ang BARMM flag at tiniyak na hindi na mauulit ang pagkakamali.

Nagpasalamat naman si Tiquia kay Mayor Matabalao dahil napansin nito ang kaniyang tanong.

-0-

LOCAL…

AKTIBONG PAGLAHOK NG MGA KABABAIHAN sa usaping pangkapayapaan at women’s empowerment sa Bangsamoro Region naging tampok sa ginanap na round table discussion sa Cotabato City.

Pinangunahan ng Relief International at Balay Mindanao ang programa kung saan 40 mga kababaihan mula Lanao del Sur at Maguindanao Provinces ang dumalo at nag-bahagi ng kanilang mga kwento hinggil sa women empowerment..

Tampok din sa aktibidad ang paghikayat sa bawat kababaihan sa mga komunidad na makibahagi sa decision making lalo na sa pagresolba ng mga karahasan sa kanilang mga lugar.

Ang aktibidad ay ilan lang sa mga tampok ngayong Women's Month celebration na kumikilala sa sektor ng kababaihan lalo na sa usaping pangkapayapaan.

-0-

Local

"Hindi lang sila basta babae, hindi lang sila biktima ng giyera, sila ay may boses na."

Ito ang paglalarawan ng dating senatorial candidate at women advocate na si Samira Gutoc sa mga kababaihang Bangsamoro sa makabagong panahon.

Aniya, mataas na ang kamalayan ng mga kababaihan sa pangkalahatan na mas nabibigyan na sa ngayon ng pagkakataon at boses na matagal ding ipinaglaban sa kasaysayan.

Sa pamamagitan ng pagdiriwang ng Women's Month ay nabibigyan nila ng pagkilala ang tagumpay sa sektor ng kababaihan.

Sa kabila nito ay nakikita nilang mababa pa rin ang partisipasyon ng Bangsamoro women sa gobyerno, partikular sa kakatatag na Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao o BARMM.

Inihayag ni Gutoc na sa mahigit kumulang 90 na ministers ng BARMM Government ay 10 lang dito ang babae.

Naniniwala si Gutoc na kailangan ng collaborative approach at shared power ng kalalakihan at kababaihan lalo na panunungkulan sa mamamayan.

Umaasa itong magkakaroon pa ng mas mabibigyan pa ng mas maraming pagkakataong maipamalas ng mga kababihan ang kanilang kakayahan sa larangan ng pagseserbisyo.

-0-

“Ang mga kababaihan at ang kalikasan”.

Maihahambing at may pagkakatulad ang babae sa kalikasan para kay Ruby Padilla-Sison na isa sa mga Women Advocate sa Kidapawan City.

Ito anya ang pinakasimbolo ng aktibidad ngayong Women’s Day Celebration ngayong araw kung saan magiging sentro ang pagtanim ng higit isang daan nap uno ng kahoy sa paligid ng Lake Malingling sa Barangay Ganatan, Arakan, North Cotabato.

Sinabi ni Sison, ang Lake ay nagiging source na rin ng livelihood ng mga mamamayan sa lugar bilang isa sa mga tourist spot.

Anya, katulad ng babae ang kahoy at ang ating kalikasan ay kailangan rin na proteksyonan at alagagaan. Ito anya ay “call of climate justice” dahil na rin sa naranasang climate change.

-0-

Local

Apat na engkuwentro ang sumiklab sa loob lamang ng dalawang araw sa Barangay Kilangan, sa Pagalungan Maguindanao.

Ayon kay 6th Infantry Battalion Spokesperson Lt. Col. Dennis Almorato, rido pa rin ang puno’t dulo ng hidwaan ng dalawang magkalabang grupo sa nasabing lugar at daan-daang sa mga pamilya ang apektado.

Kinumpirma niya kahapon na nakabalik na sa kani-kanilang tahanan ang unang lumikas na mga pamilya dahil nabatid kasi na isang sibiliyan ang sugatan ng hidwaan.

Ang grupo ay sa pagitan ni Ustadz Norodin Abubakar ng 128th base command ng Bangsamoro Islamic Armed Forces at Maula Matalam anak ng Barangay Chairman ng Kilangan.

Samantala, nagkaroon na rin ng pag-uusap ang mataas na lider ng grupo sa tulong ng 602nd brigade, MILF-CCCH at maging lokal na leaders.

24hours naman na nakabantay ang AFP and PNP sa naturang area upang masiguro at mapanatili ang tigil putukan dito.

-0-

Local..

Ikonsidera din dapat sa pagresolba ng malnutrisyon ang mga overweight o obese na mga bata.

Binigyan diin ito ni National Nutrition Council o NNC 12 Nutrition Program Coordinator Retsebeth Laquihon.

Ayon kay Laquihon, bagama’t 1.62 percent lang ang prevalence rate ng overnutrition sa region 12 abot pa rin sa libo-libo ang aktwal na bilang nito.

Sa katunayan ayon kay Laquihon, ang bilang ng mga overweight na mga bata sa rehiyon ay 6,552 base na rin sa 2022 na data ng kanilang Operation Timbang.

Ipinunto ni Laquihon na kadalasan hindi prayoridad sa mga nutrition programs ang mga overweight na mga bata.

Ito ayon kay Laquihon ay nakababahala dahil ang mga batang obese ay prone sa noncommunicable diseases tulad ng hypertension, diabetes, at chronic disorder tulad ng cancer.

Gayunpaman sa pangkalahatan ayon kay Laquihon pababa ang trend ng malnutrition rate sa region 12 mula 2020 hanggang 2022.

-0-

Local..

Nakaaresto ng 36 na mga drug suspect ang mga pulis sa kanilang isang linggong One Time Big Time Operations sa region 12.

Nagresulta naman ito sa pagkakakumpiska nila sa higit sa P327,000 na halaga ng iligal na droga

Kabilang dito ang may 40 grams ng shabu at may 12 grams ng dried marijuana leaves.

Mahigit P102,000 na halaga ng illegal drugs ay nakumpiska ng Regional Police Drug Enforcement Unit; may P111,000 ang Gensan PNP; tig P18,000 ang Cotabato at South Cotabato Provincial Police Office, P14,000 ang Sultan Kudarat PNP at may P8,000 ang Sarangani PNP.

Ayon kay PRO 12 Regional Director Brig. General Jimili Macaraeg ang pagkakahuli ng mga pulis sa nasabing mga drug suspect at pagkakumpiska ng iligal na droga ay magsisilbi sanang babala sa mga drug user at dealer sa rehiyon.

Tiniyak din ni Macaraeg ang pagpapaigting ng PRO 12 ng kanilang kampanya kontra iligal na droga.

-0-

Local…

Pinatunayan ng 72 mga persons deprived of Liberty o PDL sa South Cotabato Provincial Jail na hindi handlang kanilang  pagkakakulong para makapagaral.

Ayon kay OIC Provincial Jail Warden Lorry Celeste ang mga ito kasi ay enrolled ngayon sa isang kolehiyo sa Koronadal.

Sinabi ni Celeste na ang nasabing mga PDL ay nagaaral ng libre ng Bachelor of Science in Business Administration o BSBA gamit ang module.

Ipinunto ni Celeste na isa ang edukasyon sa mga isinusulong sa provincial jail.

Sa katunayan ayon kay Celeste 30 ding mga PDL ang nakapagtapos ng  primary education sa ilalim ng Alternative Learning System o ALS.

Ayon kay Celeste 20 sa mga ito ay nagtapos ng elementarya at sampu naman sa sekondarya.

Sinabi din ni Celeste na 25 din sa mga PDL na nagaaral ng Electrical Installation sa TESDA ang nakapasa sa NC II assessment.

Maliban sa mga ito ayon kay Celeste, 25 iba pang PDC ang recipient ng libreng farm tool kits sa ilalim ng organic agriculture farming program.

-0-

Local..

Nasa maayos nang kalagayan ang mga senior high school students ng Koronadal National Comprehensive High School o KNCHS na nawalan ng malay sa kanilang foam party.

Tiniyak ito ni KNCHS Senior High Assitant School Principal for Accountancy, Business and Management Strand o ACAD Chona Bernabe.

Paliwanag ni Bernabe ilan sa mga estudyante nila ang nawalan ng malay marahil dahil sa matinding siksikan at alikabok sa kanilang foam party.

Ayon kay Bernabe mayroon din na nawalan ng malay na nabasa ng tubig matapos mababad sa tindi ng init ng araw.

Ang foam party ay bilang kabahagi ng culmination ng intramurals ng KNCHS.

Tiniyak ni Bernabe na ito ay kanilang pinaghandaan kaya sila  may naka-standby na medical team.

Ipinunto nito na isinagawa nila ito hindi para sa mga guro kungdi para rin sa mental health ng kanilang mga estudyante.

-0-

Local..

Target ng DA 12 na mapababa ng 5 percent ang kahirapan at 6 percent ang malnutrisyon sa rehiyon.

Ito ay sa pamamagitan ng kanilang GATAS program.

Layon nito na maituro sa publiko ang kahalagahan ng gatas sa kalusugan ng mga bata.

Pero ayon kay DA 12 OIC Regional Technical Director for Operations Zaldy Boloron, may iba pang mga programa ang Government Action Towards Transformation in Agriculture for Sustainability o  GATAS program ng ahensya.

Ang mga ito ay ang Palayamanan, Corn-Livestock Integration, Gulayan sa Barangay, Organic Agriculture, at Inland o Marine fishery .

Ayon pa kay Boloron nakatuon din ang nasabing programa sa Dairy Production sa mga komunidad.

Isinusulong nito ayon kay Boloron ang pagalaga ng mga baka, kalabaw, at kambing para makapag-supply ng gatas at magbibigay din ng kabuhayan sa mga target communities.

Ayon kay Boloron isinusulong din nito ang katiwasayan at kaayusan sa mga liblib na lugar.

Matatandaan na itinalaga ng Regional Development Council o RDC 12 ang Marso bilang “Buwan ng Gatas” sa pamamagitan ng isang resolusyon noong December 2022.

-0-

Local…

ISANG SUSPECT DRUG PEDDLER ang naaresto at higit P640,000 na halaga ng shabu ang nakumpiska ng Pigcawayan PNP sa ikiinasang anti-drug operation.

KINILALA ni Pigcawayan Municipal Police Station commander Police Major Andres Sumugat Jr. ang suspek na si Fahad Salipada Macauyag 32 years old na taga Barangay Gang, Sultan Kudarat Maguindanao.

Ayon kay Major Sumugat, ang suspek ay naaresto sa ginawang buy-bust operation ng Municipal Drug Enforcement Unit (MDEU) pasado alas otso kagabi sa Barangay Poblacion 3 sa naturang bayan.

Nakumpiska sa suspek ang 100 gramo ng shabu na tinatayang nasa P640,000 ang halaga at isang Toyota Innova.

Kasong paglabag sa RA 9165 ang isasampang kaso  laban sa suspek ba ngayun ay nasa custodial facility na ng Pigcawayan MPS.

-0-

Local…

Ilang mga Bangsamoro leaders ang bumisita sa Northern Ireland upang mapalawak pa ang kaalaman pagdating sa peace process

ANG MGA lider na namamahala sa BARMM lalo na pagdating sa usaping political process sa  rehiyon ay isang linggong nasa United Kingdom upang alamin ang prosesong pangkapayapaan mula mismo sa mga political leaders at peacemakers ng Northern Ireland na may malawak na kaalaman sa peace process.Ang lakbay aral na pinangunahan ng international peacebuilding organisation Conciliation Resources, ay naglalayong suportahan ang peace process sa Bangsamoro Region sa pamamagitan ng pag-alam sa mga naging hamon at tagumpay Northern Ireland pagdating sa peace process.

Kabilang sa mga tumungo ay ang mga MILF at MNLF leaders, Indigenous People’s representative, communities, civil society, at women’s organisations.

Napalawak naman ang kaalaman ng mga dumalo kasunod ng mga ibinahaging kaalaman mula rin sa mga kinatawan ng Northern Ireland peace process kabilang ang mga nasa academe, dating combatants at civil society leaders.

Kabilang din sa mga tinalakay ay ang ibang mahahalagang usapin kagaya na lamang kung paano naging political parties ang mga dating armed group, disarmament, reconciliation and transitional justice at ang pagtiyak na hindi napag-iiwanan ang mga kababaihan at ang mga nasa minority.

Ngayong taon ay ang ika-25 taon na ng Northern Ireland mula nang makalaya sa kaguluha

-0-

Local…

BARMM investigation sa serye ng patayan sa Pikit, North Cotabato, sinimulan na.

Layunin ng parlimanetary investigation na alamin kung ano ang puno't dulo ng mga naitalang pamamaril sa Pikit at Maguindanao Provinces at hanapan ng solusyon upang ito ay matuldukan na.

Ang imbestigasyon ay pinangunahan ng BTA Committee on Public Order and Safety.

Kabilang sa mga naimbitahan ay ang kinatawan mula sa security forces, Local Chief Executive, Bangsamoro Human Rights Commission at ang Ministry of Public Order and Safety.

Sinabi ni Member of Parliament Kelly Antao, RIDO o clan war ang isa sa mga nakikitang dahilan ng mga pamamaril at ito aniya ang susubukang bibigyang solusyon sa ginawang parliamentary investigation.

Sunod namang ipapatawag sa committee hearing ang mga kapitan, local prosecutors at mga hukom para hinggiin din ang kanilang mga pananaw.

-0-

Local…

Walang guwardiya kapag gabi dahilan kung bakit kumpisyansa ang magnanakaw na pumasok sa branch ng Makilala Multi-purpose Cooperative sa Magpet, North Cotabato.

Puwersahan kasing pinasok ng mga di pa nakikilalang kawatan ang nasabing establisyimento na dumaan sa likurang bahagi ala 1:00 ng madaling araw.

Sa imbestigasyon ng Magpet PNP, sinira ng suspect ang cash vault ng cooperatiba na naglalaman ng 40 thousand pesos.

Bukod dito, natangay din ng mga kawatan ang isang unit ng caliber 38 revolver na issued pistol ng off duty security guard.

Ang naturang establisyemento ay mayroong walong nakainstall na CCTV pero sinira ng mga suspect at tinabunan pa ang iba. Kabilang din sa kinuha ay ang computer box ng CCTV.

Nabatid na posibleng madaling araw pa ito ginawa ng mga suspect pero pasado alas 7:00 na napansin ng mga empleyado.

Sa ngayon, nagpapatuloy pa ang mas malalimang imbestigasyon ng mga pulis sa posibleng pagkakakilanlan ng mga suspect.

Winds destroy houses in Magsur, NoCot

COTABATO CITY --- Some 40 houses were destroyed by strong winds that pummeled lowlands in the adjoining towns of Montawal, Maguindanao del Sur and...

UK: Bangsamoro one of world’s few successful peace processes

MANILA – The United Kingdom has hailed the creation of the Bangsamoro region as one of the world’s few successful peace processes as it joined...

Antipas LGU releases official list of victims of highway mishap

OFFICIAL list of victims of March 25, 2024 vehicular accident involving passenger van and cargo truck. The list is from the local government of...

Cotabato Light announces April 6 power service interruption

Cotabato Light announcement:  To all our valued customers, please be informed of the scheduled power interruption affecting a portion of...

BARMM has new police regional director

CAMP SK PENDATUN, Maguindanao Norte - Police Brig. Gen. Prexy Dugas Tanggawohn was installed as new police regional director for the Bangsamoro...