NDBC BIDA BALITA (Sept. 14, 2022)

HEADLINES

1   15 katao, bagong nagka-COVID-19 sa Kidapawan City

2   Suspected gunrunner, huli sa Datu Paglas, Maguindanao; tatlong high powered guns nakumpiska

3   Kidapawan LGU, susunod sa kautusan ni Pangulong Marcos na pwede nang walang facemask sa outdoor places 

4   PUBLIKO, pinag-iingat ng DTI sa pagbili ng mga electric Christmas decors para iwas disgrasya. 

5.  P. MARCOS inaasahang dadalo sa inaugural session ng BARMM Bangsamoro Transition Authority.

6   TATLONG BARANGAY SA TAcurong, tinamaan ng ASF

7   P32-M na halaga ng marijuana, nakumpiska sa Lanao del Sur plantations; cultivator at mga gwardya ng plantation, nakatakas

Local…

TATLO PA ANG NADAGDAG SA BILANG NG MGA NAMATAY dahil sa complication sa COVID-19 sa Region 12.

Ang tatlo ay mula sa Gen. Santos, Koronadal at Kidapawan.

May naitala din ang DOH-12 na 80 kataong BAGONG nagpositibo sa COVID habang may 79 ang gumaling.

Sa Kidapawan, may 15 katao ang nagpositibo sa Covid.

-0-

Local…

MAHIGIT P32 MILLION NA HALAGA ng marijiuana plants ang nakumpiska at sinunog ng pinagsanib na pwersa ng PNP at Army sa Maguing, Lanao del Sur.

Kasama sa operation ang provincial drug enforcement unit, POlice Mobile Force Company, 5th Infantry Battalion, PDEA BARMM at mga kasapi ng Maguing municipal police station.

Ang marijuana ay nadiskubre sa dalawang barangays ng Pundulonan at Dilimbayan kung saan nakuha ang 160,000 puno ng marijuana na tinatayang nagkakahalaga ng P32 million.

Ang ibang mga nakumpiskang fully grown marijuana ay sinunog sa ugar habang ang iba ay dinala ng PNP upang gawing ebidensya laban sa mga cultivators.

Wala na sa lugar ang may-ari o nagmamantina ng plantation nang dumating ang tropa ng pamahalaan, ayon kay Lanao del Sur police director Colonel Jibin Bongcayao.

-0-

Local..

NAARESTO NG PNP sa Datu Paglas, Maguindanao and isang lalaking hinihinalaang nagbebenta ng armas matapos ang entrapment operation.

Kinilala ang suspect na si Nasrollah Kando Rajabuayan, na taga Poblacion, Datu Paglas, Maguindanao.

Nahuli ang suspek matapos nitong pagbentahan ng mga baril ang police undercover agent, pasado alas kwatro ng hapon sa Datu Paglas public market.

Nakuha sa suspek ang isang M16 rifle, caliber 5.56 bushmaster rifle, 5.56 colt rifle, 29 na mga bala at magazines.

Kulong na ngayon ang suspek at nakatakdang sampahan ng kaso.

-0-

LOCAL…

TATLONG MIEMBRO NG New People's Army o NPA ang sumuko sa PNP sa Bagumbayan, Sultan Kudarat.

Kinilala ang mga ito an sina Doy Kalong, Agustin Egot  at Sidon Umpeng, lahat kaspai ng Platoon Samsung, Guerrilla Front-73-MUSA ng Far South Region Mindanao.

Sila ay sumuko sa Sitio Par, Barangay Titulok, Bagumbayan, Sultan Kudarat at ibinigay sa mga police ang isang Uzi caliber 9-millimeter sub-machinegun, homemade caliber 5.56 millimeter rifle, and a caliber .38 revolver with ammunition.

Pagod na daw sila sa buhay rebelde at nais magbagong buhay kaya sila nagpasiyang magbagong buhay.

-0-

LOCAL..

Tatalima ang Kidapawan City sa nilagdaang Executive Order ni Pangulong Ferdinand Marcos dahil hindi na kailangan o boluntaryong paggamit ng facemask sa lahat ng outdoor at non-crowded areas.

Sa panayam kay Kidapawan City Mayor Atty. Paolo Evangelista, aasahang magpapalabas ito ng listahan ng mga specific places na hindi na kailangan pa ang pagsusuot ng mask.

Sa Kidapawan City, sa kakatapos na Timpupo Festival bagaman aminado siyang relax ang pagpapatupad ng facemask at physical distancing ay hindi nagkaroon ng COVID-19 surge.

Naniniwala siyang mayroong basehan ang Pangulo sa pag-apruba ng EO muling pagbangon ng ekonomiya.

Sa kanyang pagreview, hindi naman din conflicting ang EO ng pangulo sa existing ordinance ng LGU dahil nakasaad na ang paggamit ng facemask ay ipinatutupad sa panahon ng public health emergency na nagtapos nito nitong September 12.

-0-

lOCAL...

Maging ang alkalde ay naalarma na rin sa naitalang sunod-sunod na kaso ng pagpapakamatay sa Barangay Luz Village, Mlang North Cotabato.

Sinabi ni Mlang Mayor Russel Abonado, inatasan na ngayon ang Municipal Health Officer na bumuo ng isang grupo na makatulong sa pagsasailalim sa psychosocial sa mga kabataan na kadalasan nagco-ccomit ng suicide sa lahat ng barangay ng bayan.

Naniniwala ang opisyal na may malaking papel na ginagampanan ang mga magulang at kahalagahan ang komunikasyon ng bawat pamilya sa anak.

-0-

LOCAL...

Dahil sa sinasabing heated argument, humantong sa panunutok ng kutsilyo ang tricycle driver sa kanyang pasahero sa Kidapawan City.

Ito ang agad na nirespondehan ng PNP na siyang ikinalaarma naman ng mga pasahero na umuuwi pa sa gabi at bumabiyahe ng madaling araw patungong trabaho o klase.

Kahapon, naipafile na ang kaso laban sa suspect habang nakapagpresenta ang magulang ng medical certification na nagsasabing mentally challenged ang nasabing tricycle driver.

Ang tanong kung bakit may dalang patalim si driver ay hindi pa masagot ng mga pulis. Hindi rin nila batid kung bakit nakapagbiyahe kung siya ay may problema sa pag-iisip. 

-0-

LOCAL...

Nagpapagaling na ngayon sa ospital ang mangingisda matapos na pagbabarilin ng di pa kilalang suspect sa Barangay Ladtingan, Pikit North Cotabato kahapon ng umaga.

Sinabi sa Radyo BIDA ni Police Major Maxim Peralta, ang biktima ay si Jaime Angkatan Molde alyas Popoi. Batay sa ginagawang imbestigasyon ng mga pulis, pinagbabaril ang biktima habang padaong ang kanilang bangka kasama ang apat na iba pa.

Hindi naman nasaktan ang kanyang mga kasamahan dahil tanging si Molde lamang ang target ng mga suspect habang nakatakbo ang kanyang mga kasamahan. Pinapaliman pa ng PNP kung ano ang posibleng motibo ng mga suspect sa pagbaril sa biktima.

Nakatakda namang pakipag-usap sa sugatang biktima maging sa mga kasamahan nito na posibleng makakatulong sa ginagawang imbestigasyon.

-0-

Bangkay na nang matagpuan ang mag-ama sa Mahongkog, Magpet, Cotabato matapos maanod ng tubig baha.

Kinilala ang nasawi na isang Condrado Noa, Senior Citizen, magsasaka at anak nitong si Jimmy, grade 5 pupil na pawang mga residente ng nasabing lugar.

Ayon sa impormasyon mula sa lugar, nangangaryada lamang ang dalawa sakay ng kabayo nang inanod sila ng tubig baha kahapon kung saan maging ang kabayo ay patay din sa naturang insidente.

Kahapon lang ng umaga nang makita ang mga bangkay ng mag-ama matapos ang isinagawang search and rescue operation ng MDRRM Magpet at BLGU.

Nakita ang katawan ni Conrado sa Purok 6, ng nasabing barangay habang sa Sitio Little Baguio, Meocan, Arakan naman ang anak nito.

Sa naturang larawan, hubo't hubad at sugatan ang parehong mukha at mga katawan ng mag-ama dahil sa mga bato at debris ng baha. Nagdadalamhati sa ngayon ang mga kaanak at kakilala ng mag-ama sa sinapit ng dalawa.

-0-

LOCAL..

Arestado sa entrapment operation ng mga pulis ang isang drug suspect sa General Santos City.

Kinilala ni Police Regional Office 12 Director Brig. Gen. Jimili Macaraeg ang suspect na si Alyas Zoren, 37 anyos at taga Barangay Fatima, Gensan.

Nakumpiska ng mga pulis sa suspek na kanilang nakorner sa Barangay Bula ang mahigit P102,000 na halaga ng iligal na droga.

Ayon kay Macaraeg inaresto si Alyas Zoren matapos magbenta ng isang sachet ng suspected shabu sa isang police asset.

Ang nasabing drug suspek na kakasuhan ng paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act ay nakakulong ngayon sa Police Station 6 ng Gensan PNP.

Pinasalamatan din ni Macaraeg ang publiko na tumulong sa pulisiya para mahuli ang drug suspect at masawata ang illegal drugs sa rehiyon.

-0-

LOCAL...

Abot sa mahigit 3,000 seedlings ng mga kawayan, Lauan, Narra, mangrove at indigenous trees ang itinanim sa iba’t ibang lugar sa region 12 kahapon.

Ang malawakang tree planting activity ay pinangunahan ng Department of the Interior and Local Government o, Department of Environment ang Natural Resources, Department of Agriculture, Local Government Units at iba pang stakeholder.

Ito ay bilang pakibahagi din ng region 12 sa simultaneous nationwide tree planting activity na “Buhayin ang Pangangalaga sa Kalikasan,” Ang nasabing aktibidad ay pinangunahan naman ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. sa Old San Mateo Landfill sa Rizal province.

Sa Region 12 isinagawa ang tree planting activity sa mga Barangay ng La Union sa Maitum, Sarangani Province; Kenram sa Isulan , Sultan Kudarat; Reyes at Improgo sa Banga ,South Cotabato; at Amas sa Kidapawan City, North Cotabato.

Napili ring planting areas ang mga Brgy. ng Hinalaan sa Kalamansig, Sultan Kudarat; Data Tampal sa Malungon, Sarangani; at Bula sa General Santos City.

Ayon kay DILG 12 Regional Director Josephine Leysa, layon nito na masolusyonan ang environmental problems at maipaalala sa publiko ang kanilang katungkulan na pangalagaan ang mga likas yaman.

-0-

LOCAL..

Tumalima sa biosecurity measures o makipag ugnayan sa city veterinary office o sa mga agricultural technicians para magabayan. Ito ang panawagan sa mga mamamayan ng Tacurong ni City Veterinarian Dr. Allan Alimajen.

Payo pa ni Alimajen sa mga hog raiser sa lungsod ugaliin ang pag-dis infect o paglilinis ng kulungan ng kanilang mga alaga. Kasunod ito ng pag-depopulate ng mga alagang baboy sa Barangay San Antonio na nakapagtala ng unang kaso o index case ng African Swine Fever o ASF.

Saklaw ng depopulation ang mga alagang baboy na nasa 500-meter radius zone sa lugar na unang nakitaan ng ASF.

Nagsagawa din ng preemptive depopulation ang city veterinary office sa mga barangay ng Kalandagan at Rajah Muda kung saan na-detect din ang ila kaso ng ASF. Sa ngayon ay inihahanda na ng Tacurong LGU ang posibleng tulong para sa mga apektadong hog raiser. Ito ay maliban pa sa paghigpit ng kanilang mga checkpoints para mamonitor ang tranportasyon ng mga buhay na baboy at pork-based products.

-0-

LOCAL..

Maging mapanuri sa pagbili ng mga Christmas lights at iba pang mga palamuting pamasko para makaiwas sa sunog.

Ito ang paalala sa mga mamamayan ni Department of Trade and Industry o DTI South Cotabato Chief Operations Officer Elbert Capecio.

Payo ni Capecio sa mga consumer tiyakin na may Import Commodity Clearance o ICC sticker ang bibilhing mga Christmas decorations. Ayon kay Capecio ang mga sub-standards kasi na Chrismtas lights ay maaring maging sanhi ng sunog.

Hiling pa nito sa mga mamimili kung may pagdududa dapat hilingin sa mga establisemento ang certificate na makapagpapatunay na pumasa sa standard ang kanilang mga produkto.

Sinabi ni Capiecio na para madaling malaman kung sub-standard o hindi ang bibilhing produkto mag-download ng android application sa Bureau of Products Stands.

Binigyan diin din nito na maging mga establisemento ay tinuruan din ng DTI sa pagtiyak na nasa standard ang kanilang mga produkto.

Ayon kay Capecio pagsapit pa lang ng “Ber” months sinimulan na rin ng DTI ang surveillance sa mga establisemento sa South Cotabato na nagbebenta ng mga Christmas commodities.

-0-

LOCAL..

Nakinabang sa dalawang agri-infrustructure projects ng Department of Agriculture 12 ang mga mamamayan sa Bagumbayan Sultan Kudarat.

Kabilang sa mga ito ang P3.7 million na diversion dam na nai-turn over na ng ahensya sa Bansada Small Water Irrigation System Association. Ang nasabing proyekto ay magsu-supply ng tubig sa may 30 ektaryang sakahan sa barangay Poblacion.

Hindi na rin mahihirapan pa sa pagdalala ng kanilang mga produkto sa mga pamilihan ang mga magsasaka sa mga Barangay ng Busok at Kinayao.

Tapos na rin kasi ng ahensya ang konstruksyon ng isang kilometrong farm-to-market road na naguugnay sa nasabing mga barangay. Ito ay nagkakahalaga naman ng mahigit P24 million.

Ang kay Bansada SWISA President Olympio Catadman, dahil sa water irrigation system project hindi na sila mangangamba sa kakulangan ng supply ng tubig sa kanilang mga kasahan tuwing taginit.

Sinabi nito na ang konstrsuksyon ng nasabing mga proyekto ay katuparan ng matagal nang pangarap ng mga magsasaka sa kanilang lugar

-0-

PINAGTIBAY ng Sanguniang Panlungsod ang panukala ni Cotabato City Councilor Marouf Ayunan Pasawiran na muling ibalik ang Department of Foreign Affairs consular office sa Cotabato City.

Ibig sabihin nito, kapag naibalik ang DFA consular office, hindi na kailangan pang pumunta sa Kidapawan City, Gensan o Davao City ang mga taga Cotabato City at mga mamamayan mula sa kalapit na mga bayan para kumuha ng passport.

Aasahan aniya na bibilis na ang proseso ng mga gustong mangibang bansa dahil magkakaroon na ng DFA sa BARMM. Sinabi pa sa DXMS ni Councilor Pasawiran NA hindi lang passport at iba pang serbisyo ng DFA ang mapapakinabangan ng mga mamamayan sa lungsod kundi pati na sa larangan ng tourism at investment na tiyak magbibigay ng dagdag na kaunlaran sa lungsod. 

Maliban pa sa passporting services, magbibigay din ng assistance to nationals and distressed Overseas Workers, at Civil Registry para ma-update ang status ng mga manggagawang Pilipino sa ibang bansa ayon kay Concilor Pasawiran.

-0-

IPINAGKALOOB ng Japan government sa pamamagitan ng World Food Program (WFP) at Food and Agriculture Organization of the United Nations (UN-FAO) ang tulong para sa mga magsasaka at mangingisda sa rehiyon.

Isinagawa ng turn-over ng proyekto sa Department of Foreign Affairs o DFA sa Pasay City na dinaluhan ni Ministry of Agriculture, Fisheries, and Agrarian Reform o MAFAR Minister Mohammad Yacob at kinatawan mula Japan government.

Pinasalamatan ni Yacob ang tulong ng bansang Japan para maisulong at makamit ang food security and sufficiency sa rehiyon. Pakikinabangan ng may 7,500 na mga Bangsamoro farmer at fisherfolk ang tulong upang mapaunlad ang kanilang pangkabuhayan, matiyak ang kasapatan sa pagkain at tamang nutrisyon.

Sa pamamagitan nito ay mapapalakas pa ang agricultural value chain ng mga pamamagitan ng mahusay na market linkages, enhanced agricultural productivity, at Social and Behavior Change Communication (SBCC) activities.

Sinabi ni Japanese Ambassador to the Philippines Koshikawa Kazuhiko na layunin nilang mapaunlad pa ang Mindanao sa larangan ng pagsasaka.

Dagdag pa nito, tutulungan din nila ang mga magsasaka na gamitin ang Farm2Go, a WFP-owned digital Platform, na kokonekta sa magsasaka sa merkafo at maibenta ang kanilang produkto sa mas mataas na presyo.

-0-

MAHIGIT 1,400 katao mula sa Lanao del Sur ang nakatanggap ng ayuda o financial assistance mula sa Ministry of Social Services and Development sa ilalim ng social protection programs nito.

Nanguna mismo si MSSD Minister Atty. Raissa Jajurie sa ginawang payout sa mga beneficiary ng Sustainable Livelihood Program (SLP), Kupkop Program, and the Angat Bangsamoro: Kabataan Tungo sa Karunungan (ABaKa) Program.

Kabilang dito ang pamimigay ng start up capital sa mga qualified beneficiary para magsimula ng maliit na negosyo.

May 183 na mga orphans ang nakatanggap ng tig-P5,000 cash sa ilalim ng Kupkop Program.

-0-

P. Marcos, inaasahang dadalo sa inaugural session ng BTA-2 bukas, Huwebes sa Cotabato City.

Ito ay matapos na personal na anyayahan ni BARMM chief Minister Ahod “Kagi Murad” Ebrahim ang pangulo upang maging guest of honor ang speaker.

Mismong si Presidential Peace Adviser Carlito Galvez Jr. ang naghayag ng pagdalo ng pangulo sa mahalagang okasyon sa BARMM regional government center sa isang pagpupulong kahapon sa Davao City. Dumalo sa pulong si Special Assistant to the President Anton Lagdameo.

Ang inaugural session ay gagawin sa Shariff Kabunsuan Cultural Center. Inaasahan din ang pagdalo ng mga miembro ng diplomatic community at mga kinatawan ng mga bansang tumutulong sa pagsusulong ng kapayapaan sa Mindanao.

Umaasa si Galvez na tuloy ang pagdalo ng pangulo sa okasyon bukas. Inaasahan din ang pagdalo ni MNLF Chairman Nur Misuari na bago lang ay nagkaroon ng reunion kasama si Chief Minister Murad sa Davao.