NDBC BIDA BALITA (Dec. 4, 2023)

HEADLINES

1   CONTAMINATED water, dahilan ng cholera outbreak sa Maguindanao Sur, tatlong lang ang nasawi, ayon sa IPHO

2   CARNIVAL sa Cotabato City, pinasara, may-ari pinapaliwanag bakit nag-operate nang walang permit sa city council

3   MGA ELDERS NG Sinsuat clan sa Maguindanao Norte na may rido, umaasang magkakayos din sila 4 SSS South Mindanao Division II, nanawagan sa kanilang mga myembro na magpa-register online

5   RELOCATION site ng LGU nilipatan na ng mga pamilya na apektado ng landslide sa Koronadal

6   SUPPLY NG isda sa Kidapawan Market kulang, presyo mataas dahil daw sa umiiral na fish ban sa GenSan at Zamboanga

7.  LALAKI sa bayan ng Tulunan, patay dahil sa pananaga ng kainuman

-0-

LOCAL…

NAGPAHAYAG NG KALUNGKUTAN si BARMM police regional director Brig. Gen. Allan Nobleza sa sinapit ng isang police officer na miembro ng Maguidanao del Norte Police Mobile Force Company na nasawi sa harap ng bahay ni dating Maguindanao Cong. Ronnie Sinsuat noong Martes ng hapon.

Nakiramay si Nobleza sa pamilya ni Staff Sgt. Zahraman Diocolano na security escort ni Datu Odin Sinsuat town Mayor Lester Sinsuat.

Nabaril ng di pa kinilalang mga suspect si Diocolano habang ginagawa ang rido settlement sa loob ng bahay ni Cong. Sinsuat.

Tiniyak ni Nobleza na handa ang PRO-BARMM na bigyang hustisya ang nasawing police officer.

Nakiisa din siya sa pamilya ng isa pang police na si Staff Sgt. Abdulgafor Untal na pinatay sa Parang, Maguindanao Norte.

-0-

LOCAL…

Ang Maguindanao del Norte Police office, na pinamumuan ni Colonel Sultan Salman Sapal, ay nagpahayag din ng kalungkutan sa pagkamatay ng dalawang police sa Cotabato City at baya ng Parang.

NAKA-HALF mast ngayon ang Philippine flag sa Maguindanao del Norte PPO bilang pagpapakita ng pakikiramay at pagdadalamhati sa pagkasawi ng police escort na si Staff Sgt. Zahraman Diocolano at Staff Sgt. Abdulgapos Untal.

Habang si Untal ay binaril ng nakaalitan nitong sibilyan sa Parang, Maguindanao del Norte gabi ng Martes.

-0-

HINDI nawawalan ng pag-asa si dating Maguindanao Board Member Datu Bimbo Sinsuat na magkakaayos din ang hindi nagkakaunawaang miembro ng kanilang angkan.

Ito ay kasunod nang nangyaring pagbaril at pagpatay sa police escort ni Datu Odin Sinsuat town Mayor Lester  Sinsuat sa harap ng bahay ni dating Maguindanao Rep. Ronnie Sinsuat nitong Martes.

Sa panayam ng DXMS Radyo Bida, sinabi ni Sinsuat na bilang mga elders ng Sinsuat clan, siya at si dating Cong. Ronnie ay nagsikapa na mapagkasundo ang mga kasapi ng clan na may alitan.

Ito ay sina Mayor Lester at pamilya ni dating Barangay Dalican Chairman Jamael Sinsuat. Kaya isinagawa ang pulong upang resolbahin ang di pagkakaunawaan.

Aminado si Sinsuat na dahil sa nagdaang election, nagkaroon ng lamat ang kanilang pamilya dahil iba-ibang political party ang kanilang sinuportahan.

Ipinauubaya na ni Datu Bimbo Sinsuat sa mga otoridad ang pagresolba sa kaso.

-0-

Local…

PINAPAHINTO ng Cotabato City council ang operasyon at pinagpapaliwanag pa ang pamunuan ng Carnival Lite matapos itong mag-operate sa lungsod simula noong Shariff Kabunsuan Festival haggang ngayong January 3, 2024 nang walang permit.

Kahapon lang natanggap ng City Council ang hiling na permit ng Carnival Lite mula sa SP samantalang noon pang December 2023 nagsimula ang kanilang operasyon sa Tantawan Park.

Kaya, napagkaisahan ng City Council na ipasara ang operasyon ng Carnival at kailangan magpaliwanag ang may-ari nito kung bakit delay ang kanilang application ng kanilang permit.

Sinabi ni Vice-Mayor Butch Abu na hindi ito ang unang pagkakataon na hindi man lang nakonsulta ang SP sa operasyon nito.

Karamihan sa mga konsehal ay pumabor na agad ipasara ang operasyon ng Carnival.

-0-

Local..

Cholera ang tumama sa isang komunidad sa Talayan, Maguindanao del Sur na ikinasawi ng tatlo kataong miembro ng isang pamilya at pgka-ospital ng 21 ia pa.

Ito ang paglilinaw ni Maguindanao Sur Integrated provincial health Officer chief Dr. Mohammad Ariff Baguindali sa panayam ng DXMS Radyo Bida.

Tatlo ang kumpirmadong nasawi at 21 ang naospital dahil sa cholera na nagresulta ng diarrhea at dehydration, ayon sa record ng IPHO.

Ang mga nasawi ay miembro ng isang pamilya na nakaranas ng severe dehydration at mula sa Sitio Sinindulan, Barangay Tamar, Talayan, Maguindanao del Sur.

Ayon kay Baguindali, December 25 nang isugod sa ospital ang sampung miyembro ng isang pamilya dahil sa pagsusuka at pananakit ng tiyan. Dalawa ang nasawi kabilang ang isang 2-year-old na bata.

December 27 naman, mula pa rin sa nasabing pamilya, isang 32-year-old na lalaki naman ang binawian ng buhay dahil sa severe dehydration.

Sa 21 dinala sa ospital, lahat ay nasa maayos nang kalagayan.

Tinitingnan din nila ang posibleng pagkalason o poisoning dahil bago ang outbreak, maraming isda sa Talayan River ang namatay.

Sa nasabing ilog kasi hinuhugasan ng mga magsasaka ang mga fertilizer tools. Sa naturang ilog din naghuhugas ng pinggan at iba pang gamit ang mga taga barangay.

Sa ngayon nakatutok ang IPHO Maguindanao del Sur sa pagpapalakas ng sanitation program, proper waste disposal campaign at pagpapanatili ng zero open defecation para maiwasan ang cholera outbreak.

-0-

Local…

SSS South Mindanao Division II hinihikayat ang kanilang mga myembro na magpa-register online

Magparegister online sa Social Security System o SSS.

Ito ang panawagan ni SSS South Mindanao Division II Senior Communications Analyst Noel Nacion sa kanilang mga myembro.

Layon nito ayon kay Nacion na magkaroon ng access at makapag-file ng benepisyo kahit nasa bahay o saan mang may internet ang mga SSS members.

Sa pamamagitan nito ayon kay Nacion ay hindi na rin kailangan pa ng mga SSS members na pumila at maghintay ng matagal sa kanilang  tanggapan.

Tiniyak din ni Nacion ang pagiging user friendly ng kanilang website kahit mahirap para sa iba ang pagpaparegister.

Paalala lamang nito sa mga SSS members huwag sabihin sa iba ang user name at password para ma-secure ang kanilang account.

Ayon kay Nacion sa mga gustong magpa-register online pumunta lang sa sss website na www.sss.gov.ph.

-0-

Local…

Pagsalubong sa bagong taon sa region 12 generally peaceful raw ayon sa PNP

Maitwasay na sinalubong ng mga mamamayan sa region 12 ang bagong taon.

Sa katunayan ayon kay PRO 12 Regional Director Brig. Gen. Jimili Macaraeg, walang naitalang anumang untoward incident ang PNP sa pagpasok ng 2024.

Naniniwala si Macaraeg na ito ay resulta ng ipinatupad na heightened alert status at kahandaan ng pulisiya sa public safety operations at pagresponde sa mga krimen.

Kinumpirma din nito na hanggang ngayon wala pang naitalang insidente ng stray bullet sa SOCCKSARGEN.

Gayunpaman ayon kay Macaraeg nakumpiska pa rin ang PNP ng higit sa P300,000 na halaga ng mga iligal na paputok.

Pinasalamatan din ng nasabing police official ang mga LGU sa pinaigting nilang kampanya kontra firecrackers at aktibong pakikilahok sa mga progrtama ng PNP.

Pinuri din ni Macaraeg ang mga personnel ng PRO 12 dahil sa dedikasyon sa trabaho na ipinakita sa buong Holiday Season.

-0-

Mga sugatan dahil sa fireworks related injuries sa region 12 umabot na sa 74, ayon sa DOH 12

Nadagdagan pa ng 11 ang fireworks related injuries o FWRI sa SOCCKSARGEN kahapon.

Ibig sabihin nito ayon sa DOH 12 ang rehiyon ay mayroon na ngayong 74 FWRI mula ng simulan nila ang monitoring noong Decembber 21,2023.

Ito ayon kay DOH 12 Regional Epidemiology and Surveillance Unit o PESU Head Dr. Dyan Zubelle Parayaw ay 111 percent na mas mataas sa 35 FWRI cases na kanilang naitala sa kaparehong panahon noong nakaraang taon.

Nanatili pa ring may pinakamaraming nasugatan dahil sa paputok ang South Cotabato na umabot na sa 36, sumunod ang Cotabato province na may 17, Sultan Kudarat na may 11, General Santos City na may anim at Sarangani na may apat pa ring FWRI.

Pinakabata naman sa mga sugatan ay 5 anyos at pinakamatanda ay 68 anyos.

Nauna nang sinabi ni South Cotabato Provincial Health Officer Dr. Rogelio Aturdido Jr na maari  pang madagdagan ang bilang ng mga FWRI hanggang sa  huling araw ng kanilang monitoring bukas Enero 5.

-0-

Local…

Relocation site nilipatan na ng mga pamilya na apektado ng landslide sa Koronadal

Nagsimula nang lumipat sa relocation site na inilaan ng lokal na pamahalaan ang may 20 mga pamilya na apektado ng landslide sa Sitio Upper Kadidang Barangay San Jose sa Koronadal.

Ito ay ayon kay Special Project Division Head Beverlyn Pacinabao.

Paliwang pa ni Pacinabao dahil urgent ang mga ipinatayong temporary shelter ay gawa sa light materials.

Ayon kay Pacinabao buhat kasi ng magkaroon ng landslide sa kanilang lugar noong Marso nananatili sa regional evacuation center sa Barangay San Jose ang mga apektadong pamilya.

Pinasalamatan naman ni Pacinabo ang mga private donors ng mga materyales para mapabilis ang pagtatayo ng nasabing projekto.

Ayon pa kay Pacinabo ang ceremonial turn over ng housing project ay posibleng gagawin ngayong

Enero .

-0-

Local..

Prepositioning ng mga relief goods para sa mga biktima ng kalamidad pinaiigting pa ng DSWD 12

Aasahan ng mga mamamayan ang mas mabilis na paghatid ng tulong ng gobyerno sa mga apektado ng kalamidad.

kasunod ito ng paglagda ng DSWD 12 ng kasunduan sa ilan pang mga LGUs sa rehiyon.

Layon nito na makapag-imbak ng relief goods at iba pang pangangailangan sa mga strategic na lugar sa rehiyon.

Ang ceremonial signing ng Relief Prepositioning Agreement ay pinangunahan ni DSWD 12 Regional Director Loreto Cabaya Jr.

Kasama nito sina Isulan Mayor Marites Pallasigue, Tulunan Mayor Reuel Limbungan, Kalamansig Mayor Joaquin Concha, Aleosan Mayor Eduardo Cabaya, Palimbang Mayor Joenime Kapina, Glan Mayor Victor James Yap Sr., Antipas Mayor Cris Cadungon, Columbio Mayor Tundato Mangudadatu at Polomolok Mayor Bernie Palencia.

Ayon kay Cabaya, ang partnership ay magpapaigting pa sa pagsulong ng kapakanan ng mga mamamayan na sinalanta ng mga kalamidad.

-0-

Local..

Kinumpirma ni Fish Vendor Association President Noel Pagayon na may kakulangan na sa supply ng isda sa Kidapawan City Mega Market matapos ang pasko at bagong taon.

Ito ay dahil sa fishing ban sa Zamboanga, na nagsimula noong buwan ng Disyembre katulad ng galonggong, bilong bilong at matamaka sa palengke.

Mga isdang kadalasan ang mga suppliers mula pa sa Zamboanga. Ngayong buwan naman magsisimula na rin ang fish ban sa General Santos City dahil sa pagdiriwang kada buwan ng Enero ng Tuna Festival.

Sa ngayon karamihan sa nakadisplay na paninda sa Mega Market, at Bangus at ilang mga frozen products mula sa Davao City.

Dagdag pa ni Pagayon, posibleng sa susunod na buwan pa, makakabalik sa normal ang supply ng isda sa palengke.