NDBC BIDA BALITA (Feb. 17, 2023)

HEADLINES

1   TILA DI MATIGIL, TATLO pang kaso ng pamamaril, naganap na naman sa Pikit, North Cotabato, isa sa mga sugatan ay 16 year old na estudyante

2   DILG Sec. Abalos, nag-utos sa PNP na gumawa ng paraan para matigil ang karahasan sa Pikit, ang bayang Marikit

3   KASO NG PATAYAN SA PIKIT, politically motivated daw sabi ng misis ni mayor

4   MALAKING INVESTMENTS sa BARMM, indikasyon na maayos ang pamamalakad ng mga lider sa rehiyon, ayon sa isang Ateneo policy researcher

5   LGU-TULUNAN, maghihigpit sa traffic rules implementation kasunod ng ilang aksidente ng mga sasakyan sa bayan

6   Programa ng PopCom at DSWD para sa mga mahihirap na  batang ina unang ipatutupad sa Koronadal City

7   Mindanao Development Authority, tinututukan ang pagpapabuti sa imahe ng Mindanao

8   SA KORONADAL, biyahe ng modernized public utility hinarang ng habal-habal drivers kasi wala na daw silang kita

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

ANO NA ANG NANGYAYARI sa bayan ng Pikit? Ito ang tanong ng maraming mga mamamamayan ng bayan at bakit parang hindi matigil tigil ang mga kaso ng pamamaril.

Matapos mapatay ang isang 13-year-old na bata noong Valentines Day, may sumunod pang insidente ng pamamaril.

Kahapon….

DALAWANG lalaki, kabilang ang 16-years na estudyante, panibagong biktima ng pamamaril sa Pikit.

Dalawang magkasunod na pamamaril ang naitala nanaman sa Pikit, North Cotabato isang oras lang ang pagitan kahapon.

Unang binaril si Lopez Guima ng Barangay Barongis sa Pikit, North Cotabato.

Sa imbestigasyon, lumalabas na bumili lang ang biktima ng semento at pauwi na sana ng kanyang tahanan nang tambangan ng suspect na nakamotorsiklo, ang isa sa mga suspect.

Samantala, ala 1:00 naman ng hapon sa kaparehong araw binaril naman ang 16-anyos na estudyante habang nagbabantay lang ng tindahan sa Barangay Fort Pikit, Cotabato.

Sa imbestistigasyon rin, ang mga suspect ay nakasuot ng green shirt at agad tumakas matapos ang krimen.

Kapuwa sugatan at nagpapagaling na ang dalawang mga biktima.

Samantala, may ipinapakalat ngayong CCTV footage ang otoridad sa mga posibleng responsible sa mga pamamaril kahapon.

Habang inaantay pa ang malinis na mukha ng mga ito at hiniling ang kooperasyon at huwag ng antayin na maulit pa.

Hinikayat ang lahat na makipagtulungan sa ating mga otoridad kung sinuman ang may alam o impormasyon sa pagkakakilanlan ng mga salaring ito.

Pabuya mula sa Lokal na Pamahalaan ng Bayan ng Pikit ay nakalaan.

-0-

INATASAN NI DILG SEC. Benjamin Abalos ang PNP na kilalanin, arestuhin at kasuhan ang mga taong nasa likod ng pagpatay kay Fahad Guiamalon, ang 13 taon gulang na bata sa Pikit, North Cotabato noong nakaraang Martes.

Personal na inatasan ni Abalos si PNP chief Gen. Rodolfo Azurin Jr na pangunahan ang imbestigasyon sa pagpatay kay Guiamalon sa serye ng patayan sa Pikit.

Halos manlumo si Abalos nang malaman na ang biktima ay 13 taong gulang na isang inosente.

Hindi aniya siya titigil hanggang hindi nagkakaroon ng hustisya ang mga naging biktima at kanilang mga pamilya.

Walang puwang ang mga mamamatay-tao sa administrasyon ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. lalo na ang kumikitil ng buhay ng mga bata, ayon kay Abalos.

-0-0

NAGPAHAYAG NG PAGKABAHALA ANG United National Childrens Fund o UNICEF sa naganap na pagpatay sa 13 taong gulang na high school student sa Pikit.

Giit nito, dapat protektahan ang mga kabataan sa lahat ng pagkakataon.

Sa isang pahayag, sinabi ni UNICEF Philippines Deputy Representative Behzad Noubary ang ganito: “We need to end violence. Children are zones of peace.”

Idinagdag ni Noubary na ang pamahalaan ay may legal at moral obligation upang i-promote, protektahan at pangalagaan ang karapatang pantao ng bawat bata.

-0-

PNP, nagpasinungaling na may kinalaman sila sa mga insidente ng pamamaril sa Pikit tulad ng ipinapakalat ng ilan sa social media

Nalungkot ang pamunuan ng Pikit PNP sa mga batikos at pang-aakusa ng ng ilang indibidwal sa social media na umano’y sila ang responsable sa shooting incident sa mga menor de edad sa bayan nakaraang araw.

Ito ay sa kabila ng kanilang pagsisikap ng bawat force multipliers na mapanatiling matiwasay ang lugar laban sa anumang banta sa seguridad.

Maari kasing mawalan ng kumpiyansa ang publiko at mawalang bahala ang trabaho nilang magbantay at pagsisikap na panatilihin ang kaayusan.

Ang kanyang tanong? Ano ang layunin ng netizen para sirain ang PNP.

Ang kanya namang hiling na iwasan ang spekulasyon na makakapagdulot ng panic sa publiko.

-0-

KUNG ANG misis ng mayor ng Pikit ang pakikinggan, ang serye ng pamamaril sa bayan ay paninira sa administrasyon ni Mayor Sumulong Sultan.

Ayon kay dating board member Dulia Sultan, ito ay hindi away ng Kristiyano at Muslim.

Sa pulong ni Mayor Sultan at mga barangay kapitan, napagkasunduan na palakasin ang mga checkpoint, ilunsad ang kapkap bakal at pagsamahin ang mga police mula sa hanay ng Kristiyano at Muslim para iwas kampihan o biases.

Pinuna din ni Kapitan Dulia Sultan ang pagiging pabaya ng ilang mga PNP at Army personnel dahil abala sila sa kanilang gadget o cellphone sa halip na magmasid sa paligid.

Aniya, may binaril ilang metro lang ang layo sa police checkpoint pero nakalusot pa rin ng mga suspect at nakatakas.

Sa buong Region 12, Pikit ang may pinakamaraming tauhan ng Army at PNP na abot sa halos 400.

-0-

ARMY 90th Infantry Battalion, kinondena na rin ang pamamaril sa mga menor de edad sa Pikit

“Dapat panagutin na sa baya ang may-sala”.

Maging ang Philippine Army ng 90th Infantry Battalion ay nabahala na rin sa naitalang kaso ng pamamaril sa bayan ng Pikit kung saan ang mga menor de edad ang damay at pinatay.

Nagpa-abot rin ng pakikipagsimpatiya si LT Col ROWEL GAVILANES Commanding Officer sa pamilyang naulila na dulot ng marahas na insidenteng pamamaril.

Kasabay nito, umapela siya sa lahat ng mga taga Pikit na may alam sa pangyayari na tumulong upang agad na mabigyang penalidad ang mga responsible sa krimen.

Nasawi ang batang si Fahad Guiamalon matapos na barilin habang naglalakad sa gilid ng irrigation canal pauwi sa bahay noong tanghali ng Martes. 

Ang hiling din ng military na maging mapagmatyag at handang tumulong sa PNP na mahadlangan ang anumang karahasan.

-0-

NGAYONG ARAW AY ipinagdiriwang ng DXMS 882 AM Radyo Bida ng Notre Dame Broadcasting Corporation o NDBC ang ika-66 na foundation anniversary nito.

Bilang bahagi ng selebrasyon ay handog ng DXMS ang libreng medical at pediatric consultation, libreng gamot, free antirabies vaccination, anti-parasitic at deworming sa mga aso’t pusa, free legal consultation, mobile civil registry services, libreng gupit sa mga lalaki at sim card registration assistance para sa mga Cotabateños at mga mamamayan ng BARMM.

Gaganapin ito ngayong umaga hanggang alas dose ng tanghali sa Oblate Media Center, na nasa kanto ng Sinsuat Avenue at Quezon Avenue sa Cotabato City.

Ito ay bahagi ng pasasalamat ng DXMS sa mga tagapakinig nito kasabay ng pangakong itutuloy ng DXMS Radyo Bida ang paghahatid ng tama, makabuluhan at totoong balita at impormasyon na kailangan ng mga mamamayan.

Maraming pagsubog at hamon na ang dinaanan ng DXMS subalit nananatili ang serbisyo nito sa tao na isinusulong ng Oblates mula noon hanggang ngayon.

Itinayo ng mga pioneer Oblate missionaries, sa pangunguna ni Bishop George Dion, OMI ang DXMS noong February 17, 1957 at ito ay naging kauna-unahang Catholic Radio Station sa buong Pilipinas.

-0-

DAHIL SA MALAKAS NA HANGIN, bumagsak ang isang malaking puno sa Sampaloc, San Vicente Street, Purok Orchids, Barangay Bagua 3, Cotabato City kagabi.

Nagtulong tulong ang Cotabato City disaster office at BARMM-READi upang maalis ang puno na bumagsak sa dalawang bahay.

Na-trap ang tatlo katao, kabilang ang isang minor, pero sila ay nailigtas din matapos ang clearing operation.

-0-

MAY BAGO NANG MOBILE CLINIC ang Datu Odin Sinsuat, Maguindanao del Norte na tutugon sa pangangailangan sa kalusugan ng mga mamamayan sa malalayong barangay.

Mismong si Mayor Datu Lester Sinsuat ang nag-turnover ng LGU funded mobile clinic kay Datu Odin municipal health officer Dr. Anwar Nur.

Simula sa susunod na buwan, ang mobile clinic na merong makabagong kagamitan ay iikot sa mga barangay para maghatid ng serbisyong pangkalusugan.

Datu Odin lang ang meron nito sa buong lalawigan.

-0-

“Lalagyan na ng ngipin ang batas”

Ito ang tiniyak ni Tulunan Mayor Pip Limbungan sa mga mamamayan matapos maitala ang disgrasya kung saan dalawa ang namatay at tatlo pa ang sugatan.

Nabatid kasi ng alkalde na menor de edad ang siyang nagmaneho ng motorsiklo na sangkot sa vehicular crash.

Una, bawal ang sobra na sakay ng motorsiklo at bawal na bawal na magmaneho ang mga menor de edad lalo na sa National Highway.

Kaya naman, aasahan ng mga mamamayan ang mahigpit na pagpapatupad ng batas at ang mga pulis ang magbabantay dito upang maiwasan na ang kahalintulad na insidente.

Magkakaroon na rin ng deputized traffic office sa bawat Barangay.

Samantala, kanya namang tiniyak ang tulong para sa mga pamilya at umaapela pa ng dagdag na tulong ang himpilan ng NDBC para sa pamilyang Carlos.

Napag-usapan rin ng dalawang iba pang sasakyan na sangkot dito.

-0-

Labis na nagdadalamhati ang kaanak ng Limang kasapi ng pamilyang Carlos ng Maybula, Tulunan, Cotabato matapos masangkot sa karumaldumal na vehicular crash sa Bual sa nasabing bayan kamakailan.

Humagulhol na humarap sa Radyo BIDA si Daniel Sabalila, habang inaalala ang kaniyang mag-inang nasawi sa aksidente.

Maliban dito, patuloy ding nagpapagaling ang anak nitong 3 month old baby na nabali ang mga binti at mga bayaw nitong mga menor de edad na kasalukuyang kritikal din sa ospital.

Samantala, ayon naman kay Jasmin Carlos, nanay ni Julie May at nang dalawang menor de edad na naaksidente, pahirapan ang kanilang sitwasyon dahil nahahati aniya ang kanilang atensyon sa burol at pagpapalibing sa mag-inang Julie May at Nathaniel, habang patuloy din ang paghahanap nila ng tulong para sa pagpapagamot ng tatlo pang kaanak nilang nasa ospital.

Patuloy ang panawagan ng pamilya Carlos, lalo pa't higit kalahating milyon ang kailangan ng pamilya para sa operasyon ng 15 yaers old na si Junmark na kasalukuyang comatose sa ICU ng Cotabato Regional and Medical Center

Sa mga nais tumulong mangyari lamang makipag ugnayan sa Radyo BIDA.

-0-

Good governance o maayos na pamamalakad ng mga leader, isa sa susi upang lalong lumago ang ekonomiya sa BARMM.

SINABI ITO ni Ateneo Policy Center Senior Research Fellow Atty. Michael Yusingco sa panayam ng Alerto Bangsamoro program sa DXMS Radyo Bida kahapon.

Aniya, kung maganda ang pamamalakad ng leader ng isang lugar, malamang ay maraming investment ang papasok at gaganda ang ekonomiya.

Bukod diyan, nabanggit din ni Atty. Yusingco na dapat tutukan din ang suplay ng kuryente, infrastructure at peace and security issues.

Sinabi naman ni Bangsamoro Business Council Atty. Ronald Dimacisil-Torres na malaki ang maitutulong ng information drive sa promosyon ng mga magagandang kaganapan sa BARMM.

Ayon kay Atty. Torres, napakaraming potential products, turismo, at serbisyo na maaring maihandog ang BARMM subalit hindi ito nabibigyan ng pansin dahil sa mas binibigyan ng highlights ang mga negatibong balita.

Bagamat bumaba sa 54% ang investment sa BARMM, naniniwala si Atty. Torres na marami pang negosyante ang maglalagak ng kanilang mga negosyo.

-0-

Ginawaran ng medalya ng pagkilala ni PNP BARMM Director B/Gen John Guyguyon si Staff Sergeant Albert Magdayao, ang pulis na binawian ng buhay matapos ang nangyaring ambush hapon nitong nakaraang linggo sa Barangay Uban-Uban, Picong, Lanao del Sur.

Personal na binista ni Guyguyon ang lamay ni Magdayao para igawad ang parangal at makiramay sa pamilya nito. Bukod dito, nagbigay din ng financial support ang PNP sa pamilya niya.

Kung matatandaan, pauwi na sina Magdayao kasama ang 2nd Provincial Mobile Force Company, Picong PNP at 2nd Marine Landing Team matapos ang pursuit operation sa isang kaso ng carnapping nang maganap ang pananambang.

Bukod kay Magdayao, ginawaran din ng medalya ng sugatang magiting si PCpl Marohom na na nagpapagaling ngayon sa Amai Pakpak Medical Center sa Marawi City.

Mariin namang kinondena ng PNP ang nangyari at sinigurong mabibigyan ng hustisya ang sinapit ng mga pulis.

-0-

Programa ng PopCom at DSWD para sa mga mahihirap na  batang ina unang ipatutupad sa Koronadal City

Ipatutupad kaagad ng lokal na pamahalaan ang Social Protection Program for Adolescent Mothers and the Children o SPPAMC kapag nai-downoad na ng national government  sa city government ng Koronadal ang pondo para dito.

Tiniyak ito ni City Councior Ellen Grace Subere Albios na siya ring Chairman ng Committee on Women and Children ng konseho.

Ayon kay Albios unang makikinabang sa nasabing programa ang 50 mga mahihirap na ina sa Koronadal.

Ang mga ito ay makatatanggap ng tig P500 kada buwan sa loob ng anim na buwan.

Ayon kay  Albios hinihiling din nila sa DSWD na magbigay ng kabuhayan sa mga  mabigyan ng pinansyal na tulong.

Umaasa naman si Albios na ang SPPAMC na unang ipatutupad sa Koronadal ay maging halimbawa at susundin din ng iba pang mga LGU sa region 12.

Ang SPPAMC ay isang social protective intervention program na binuo ng Commission on Population and Development o PopCom at DSWD.

Layon nito na matulungan ang mga 18 years old and below na mga ina.

Ayon kay Albios 200 sa 460 teenage girls sa Koronadal noong 2021 and naging batang ina.

-0-

Makikilala dapat ang Mindanao sa mga magagandang imahe nito at hindi sa mga kaguluhan at awayan sa politika na naipapakita sa mga balita.

Ipinunto ito ni Mindanao Development Authority o MinDa South Central Mindanao area management office Chief Gerardo Reynaldo.

Ayon kay Reynaldo kapag sinabi kasi na Mindanao magulo at negatibo agad ang iniisip ng ibang tao.

Kaya ayon kay Reynaldo tinututukan ngayon ng MinDa ang pagpapatupad ng mga programa at proyekto na magbibigay ng mas positibong imahe sa Mindanao.

Sinabi nito na may mga kabutihan pa rin sa bawat conflict o hidwaan at ito ang nais nilang pagtuunan ng pansin.

Dagdag pa nito dapat na maikintal sa isip ng mga mamamayan na  matiwasay ang Mindanao para na rin sa paglago ng tourism industry nito.

Ayon pa kay Reynaldo prayoridad nila na mabago ang pananaw sa Mindanao hindi lamang ng mga mamamayan sa Luzon at Visayas kungdi pati na rin ng mga banyagang  mamumuhunan at overseas development assistance.

-0-

Inamin ng grupo ng mga habal habal driver ang pagharang nila sa isang modernized  public utility jeep sa Barangay San Isidro sa Koronadal.

Ayon sa mga ito kinukwestiyon kasi nila ang pagdaan ng nasabing jeep sa inner road ng barangay na labas na umano sa kanilang ruta

Giit ng mga habal-habal driver dahil dito nabawasan ng malaki  ang kanilang kita.

Ipinalinawag naman ni Metrofleet operation manager Jonhrey Marfil na lumihis sila temporary ng ruta dahil hindi pa tapos ang pagsemento ng daan sa dapat nilang ruta sa Barangay San Isidro.

Ito ayon kay Marfil ay hingingan nila ng permiso kay  Koronadal Mayor Eliordo Ogena.

Hiling naman ni Marfil sa mga habal-habal driver na  iparating ng mga ito ang kanilang mga hinaging sa lokal na pamahalaan na nagtala ng route plan sa mga modernized .

Matapos magharap sa barangay kasama ang mga taga-traffic section nagkaayos din ang dalawang panig.

-0-

Nanguna sa pamimigay ng cash card sa mahigit pitong daang mahihirap na benepisyaryo ng Unconditional Cash Transfer o UCT Program sa Lake Sebu, South Cotabato si DSWD 12 UCT Program Project Development Officer Amenoden Baniaga.

Tiniyak din ni Baniaga na  tanging mga eligible o karapat dapat lang na pamilya sa nasabing lugar ang makatatangap ng subsidy.

Layon ng UCT na matulungan ang mga pamilyang labis ang kahirapan.

Ito ay sa pamamagitan ng pagbibigay sa kanila ng conditional cash transfer.

Ayon kasi sa ahensya unang napuruhan ng pagtaas ng presyo ng mga pangunahing mga bilihin at pangangailangan na epekto ng TRAIN Law ang mga pinakamahihirap na sektor.

Dagdag naman ni Baniaga bawat UCT beneficiary ay makatatanggap ng tig 3,600 pesos na cash subsidy at 2,000 pesos naman sa Targeted Cash Transfer.

-0-

Nagsagawa ng simultaneous activities  laban sa teenage pregnancies, maagang pagpapakasal, karahasahan at pangaabuso sa mga kababaihan at kabataan ang provincial population office ng South Cotabato sa liblib na barangay ng Upper Sepaka sa bayan ng Surallah.

Ang Upper Sepaka ay pangalawa sa labinsiyam na mga barangay sa Surallah na may pinakamaraming 16 na teenage birth cases.

Kabilang sa mga  isinagawa ng provincial population office sa lugar ang Adolesecent Health and Development Film Viewing para sa 40 mga grades 11 and 12 students.

Nakilahok din sa Usapang Pwedi Pa for family planning ang mga ama at kababaihang nasa reproductive ages.

Walo sa mga kababaihang ito ay inirefer para sa service provision.

Dumalo din sa Usapang batang Ina and Batang ama ang ilang mga buntis na kabataan sa nasabing barangay.

Ayon kay Upper Sepaka Barangay Chairman Edon Ambas, matagal nang problema sa kanilang lugar ang maagang pagbubuntis.

Dagdag pa nito, tila hindi nakikita ng mga kabataan sa Upper Sepaka ang malaking responsibilidad ng pagiging isang magulang.

Kaya ayon kay Ambas mahalaga ang pagtutulungan ng mga ahensya ng gobyerno at barangay local government sa kampanya kontra teengage pregnancy.

Katuwang ng population office sa simultaneous activities ang local rural health unit ng Surallah.