NDBC BIDA BALITA (Feb. 26, 2024)

HEADLINES

1   APAT patay sa magkahiwalay na highway accident sa North Cotabato at Maguindanao Norte

2   ISA PATAY, marami nagkasakit ng dengue sa Koronadal ngayong Pebrero, ayon sa city health office

3   SA KIDAPAWAN, bilang ng mga nagkakasakit ng dengue, dumarami din

4   VETERINARY officer, nagpayo sa pet owners paano makaiwas sa heat stroke ang kanilang alaga

5   MAKIPAG-UGNAYAN sa mga police, payo ng PNP sa mga bolantero o mobile vendors na pumapasok sa Maguindanao del Sur

6   BAGONG Pilipinas Serbisyo Fair, ginawa sa Sultan Kudarat, serbisyo caravan ginawa ng mga ahensya ng pamahalaan

7   BOMBERO na naaksidente sa motor sa Maguindanao del Norte, sumakabilang buhay na

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

Local…

Dengue fever ikinasawi ng isang bata sa Koronadal ngayong Pebrero, ayon sa city health office

Nakapagtala ng 81 dengue case sang city health office ng Koronadal mula Enero hanggang Pebrero 17, 2024.

Ito ayon kay City Health Officer Dr. Vincent Ende ay mas mataas sa 24 na dengue cases sa lungsod sa kaparehong panahon noong 2023.

Ang nakababahala pa ayon kay Ende nasawi rin sanhi sa dengue ang siyam na taong gulang na estudyante sa Barangay Carpenter Hill.

Ayon kay Ende nagkapagsagawa na ng misting at information drive sa eswelahan ng biktima ang city health office.

Sinabi rin nito na pinakamaraming kaso ng dengue sa lungsod ay naitala sa mga Barangay ng Zone IV na may 13 dengue cases, Topland na may 11 at General Paulino Santos na may 9.

Pinakamarami naman sa mga nagkasakit nito ay nasa 10 hanggang 19 anyos.

Paalala pa ni Ende sa publiko pinakabisang paraan pa rin para mapuksa ang mga lamok na nagdadala ng dengue ang pagpapanatili ng malinis na kapaligiran.

Pinayuhan rin nito ang mga may sintomas ng dengue tulad ng lagnat na agad na magpakonsulta sa pinakamalapit na health facility para maagapan.

-0-

Local…

SA COTABATO CITY, dalawa na ang nasawi dahil sa dengue sa Cotabato Regional and Medical Center ngayong taon.

Sa pinakahuling report ng CRMC, sinabi nito na nakapagtala sila ng 100 dengue cases mula January 1 at dalawa na ang namatay habang apat pa ang nanatili sa pagamutan.

Sa 100 dengue cases, 46 na mga pasyente ang mula Cotabato City, 46 sa dalawang probinsya ng Maguindanao, pito mula North Cotabato, dalawa sa Lanao del Sur at dalawa din sa Sultan Kudarat province.

-0-

Local…

Apat patay sa magkakahiwalay na aksidente sa North Cotabato at Maguindanao del Norte nitong weekend

UNANG nasawi nitong Sabado ang isang lalaki dahil sa salpukan ng motorsiklo at D4D Van sa bahagi ng Tapayan, Sultan Mastura, Maguindanao del Norte.

Ayon sa Sultan Mastura Police, minamaneho ng 17 anyos na si Michael Dakasla ang motor nito nang nakasalpukan ang pampasaherong van.

Pagsapit ng gabi ng Sabado, patay rin nang mabundol ng motorsiklo ang isang lalaki na kinilalang si Rey Velasco sa national highway ng Barangay Bual, Midsayap, North Cotabato.

Naisugod pa siya sa pagamutan ngunit agad binawian ng buhay.

-0-

Local…

SA KAUGNAY NA ULAT, sa Libungan, North Cotabato, dalawa ang nasawi habang isa ang sugatan matapos na salpukin ng Suzuki raider 150 motorcycle ang sinundan na ricycle sa Barangay Sinawingan.

 Ang mga nasawi ay sina Genevieve Villela, 42 anyos, taga Barangay Balogo, Pigcawayan, at ang drag racer motorcyclist na si John Lloyd Calawigan mula sa bayan ng Aleosan.

Base sa imbestigasyon ng Libungan PNP, parehong binabaybay ng Suzuki Raider 150 at tricycle ang national highway ng Barangay Sinawingan, Libungan.

Dahil sa bilis ng Raider 150, nabangga nito ang tricyle na sinasakyan ng mag-asawa.

Parehong nagtamo ng malubhang sugat sina Genevieve at Calawigan dahilan ng kanilang agarang kamatayan habang kritikal naman ang kondisyon ni Florante.

-0-

Local…

Tacurong LGU nanawagan sa publiko na magdonate ng oral hygiene kits para sa mga bata

Inilunsad ng lokal na pamahalaan ang “TATAPon Oral Health Kag Nutrition” sa Tacurong City, Sultan Kudarat.

Layon nito na mapalakas ang pagpapatupad ng oral hygiene sa mga day care children, kindergarted at elementary pupils.

Ito ay sa pamamagitan ng pag-donate lalo na ng mga oral hygiente kits.

Nanawagan ang Tacurong LGU sa pamumuno ni Mayor Joseph George Lechonsito lalo na sa mga traveler na i-donate ang mga toothbrush, toothpaste, sabon, at fingernail clippers sa mga tinutuluyang hotel at iba pang accommodation facilities.

Pwede rin ayon sa LGU na i-donate ng publiko ang kanilang ekstrang items sa mga tahanan o bumili ng mga ido—donate na item.

Payo ng LGU sa mga donor tiyakin na ang mga ibibigay na items ay hindi pa nagagamit, ilagay ang mga ito sa resealable plastic bag, ilista ang pangalan sa donation logbook sa reception area ng city hall, at ilagay ang mga donation sa designated box sa City Hall Lobby.

Ayon pa sa Tacurong LGU ang ido-donate na mga oral hygiene kits ay magkakaroon ng positibong impact sa buhay ng mga bata.

-0-

Local…

Dengue fever ikinasawi ng isang bata sa Koronadal ngayong Pebrero, ayon sa city health office

Nakapagtala ng 81 dengue case sang city health office ng Koronadal mula Enero hanggang Pebrero 17, 2024.

Ito ayon kay City Health Officer Dr. Vincent Ende ay mas mataas sa 24 na dengue cases sa lungsod sa kaparehong panahon noong 2023.

Ang nakababahala pa ayon kay Ende nasawi rin sanhi sa dengue ang siyam na taong gulang na estudyante sa Barangay Carpenter Hill.

Ayon kay Ende nagkapagsagawa na ng misting at information drive sa eswelahan ng biktima ang city health office.

Sinabi rin nito na pinakamaraming kaso ng dengue sa lungsod ay naitala sa mga Barangay ng Zone IV na may 13 dengue cases, Topland na may 11 at General Paulino Santos na may 9.

Pinakamarami naman sa mga nagkasakit nito ay nasa 10 hanggang 19 anyos.

aalala pa ni Ende sa publiko pinakabisang paraan pa rin para mapuksa ang mga lamok na nagdadala ng dengue ang pagpapanatili ng malinis na kapaligiran.

Pinayuhan rin nito ang mga may sintomas ng dengue tulad ng lagnat na agad na magpakonsulta sa pinakamalapit na health facility para maagapan.

-0-

Local…

South Cotabato Dental Association may payo sa mga magulang ngayong oral health awareness month

Bantayan at ingatan ang milk teeth o temproraryong mga ngipin ng mga anak.

Ito ang payo sa mga magulang ni South Cotabato Philippine Dental Association President Dr. Jose Ledda.

Paliwanag ni Ledda kapag nabayaan madaling masira  sa ang milk teeth at kailangan kaagad na bunutin.

Ito ayon pa kay Ledda ay maaring maging sahi ng hindi maayos na pagtubo o pagkasungki ng permanent teeth.

Kaya ayon kay Ledda bilang kabahagi ng Oral Health Awareness Month Celebration ngayong Pebrero isinailaim sa libreng dental check upA ng South Cotabato Dental Association ang ilang mga bata sa lalawigan.

Ito ayon pa kay Ledda ay napakinabangan ng higit sa 900 na mga kindergarten pupils na nabigyan din nila ng fluoride varnish treatment.

-0-

Local…

Veterinary Office may payo sa sa mga taga South Cotabato para  makaiwas sa sakit ang mga alagang hayop ngayong tagtuyo’t

Tiyakin na may access sa malinis na tubig ang mga alagang  hayop para makaiwas sa heat stress o  heat stroke ngayong tumitindi na ang epekto ng El Niño Phenomenon.

Ito ang payo sa mga mamamayan ni South Cotabato Provincial Veterinary Office OIC Dr. Byron Dela Cruz.

Ayon pa kay Dela Cruz, mahalaga sa mga hayop na magkaroon ng maaliwas na kulungan o nakatali sa ilalim ng mga puno.

Dagdag pa nito ang mga  hayop na katuwang sa bukid tulad mga kalabaw ay dapat mabigyan ng supplement o bitamina at mabakunahan para tumibay ang kanilang immune system.

Ang mga bakuna at gamot ayon pa kay Dela Cruz ay pwedeng makuha sa provincial veterinary office o sa mga office of the municipal agriculturist.

Ayon ay Dela Cruz mas prone kasi sa respiratory problems nang mga large animals tuwing tagtuyo’t.

-0-

Local…

Rice Processing Center ng DA mapapakibangan ng asosasyon ng mga magsasaka sa Makilala, Cotabato

Magkakaroon ng Rice Processing Center III ang bayan ng Makilala, North Cotabato.

Nanguna sa ground-breaking ng nasabing P50 million na state-of-the art facility si DA 12 Regional Executive Director John Pascual.

Isinagawa ito kasabay ng 56th Annual General Assembly ng Budasan Communal Irrigators Association sa barangay Bulacanon na makikinabang din sa proyekto.

Ang nasabing farmers association ay  siya namang mamamahala sa operation ng nasabing pasilidad.

Ang mga magsasaka sa nasabing barangay at karatig lugar ay tuturuan din ng DA ng makabagong mga teknolohiya sa pagsasaka.

Layon nito na mapataas ang kanilang income sa pamamagitan ng pagbawas ng post-harvest losses at pag-produce ng high quality na well-milled rice.

BINABALOT pa rin ng takot ang mga residente ng Brgy. Paldong, Sultan sa Barongis, Maguindanao del Sur dahil sa bakbakan ng mga miyembro ng Moro Islamic Liberation Front o MILF na pawang mga kasapi ng 105th Base Command.

Sa panayam ng Radyo Bida kay Sultan sa Barongis town chief Lt. Alfred Gregory, SINABI niya na nitong Sabado nagkasagupa ang nasabing grupo sa hindi malamang dahilan.

Nagmistulang ghost village naman ang nasabing barangay dahil takot na lumabas ang mga sibiliyan sa pangambang matatamaan sila ng mga ligaw na bala.

Sinabi ni Gregory na balik normal na ang sitwasyon ngayon sa lugar matapos pumagitna ang MILF-Coordinating Committee on the Cessation of Hostilities o CCCH.

Samantala, ayon sa isang residente ng Brgy. Paldong na nakaugnay ng Radyo Bida, tila napabayaan aniya sila ng lokal na pamahalaan dahil sa kawalan ng aksyon.

Kinumpirma rin nito na dalawa ang nasawi habang dalawa rin ang sugatan.

Sinabi nito na ang nagkasagupa ay mga tauhan umano ng mga magkatunggaling politiko sa bayan.

0-

Local..

Cotabato City LGU, magbibigay ng cash reward sa sinumang makapagbibigay ng impormasyon tungo sa ikadarakip ng mga snatcher at mga sangkot sa ibat ibang krimen sa lungsod.

ANG REWARD MONEY ay ibibigay ni City Mayor Bruce Matabalao sa sinumang makapagbibigay ng impormasyon tungo sa ikadarakip ng mga snatcher at hold-upper sa lungsod.

Sa kanyang facebook post, sinabi ni Matabalao na kadalasan sa mga nabibiktima ay mga estudyante na sakay ng mga pampublikong sasakyan.

May pabuya rin sa sinumang mag-report ng mga taong sangkot sa anumang krimen sa lungsod, lalao na ang mga sangkot sa pamamaril.

Siniguro naman ng PNP na hindi ibubunyag ang pagkakakilanlan ng sinumang makakapagbigay ng impromasyon.

Hiningi rin gn alkalde ang kooperasyon ng publiko para mapanatili ang maayos na peace and order ng lungsod.

Ang pagbibigay ng pabuya ay isa lang sa hakbang ng City Government para tugunan ang serye ng nakawan na ikinabahala ng marami, lalo na ng mga estudyante.

-0-

Local…

MGA BOLANTERO o mga naglalako ng kanilang ibat ibang paninda sa mga liblib na barangay ng Maguidnanao del Sur, pinayuhan na makipag-coordinate muna sa PNP bago pumasok sa barangay.

Payo ito ng PNP sa mga mobile traders o mga bolantero na naglalako ang kanilang paninda sa mga liblib na lugar ng lalawigan kasunod ng hold-up at pag-baril sa mag-amang negosyante sa Mamasapano, Maguindanao del Sur

Mapayapa naman ang Maguindanao del Sur pero mahalaga pa rin na makipag-ugnayan sa PNP ang mga naglalako ng paninda sa malalayong lugar ng lalawigan, ayon kay Police Provincial Director Colonel Roel Sermese

Nitong nakaraang lingo, hinoldap ang mag-amang nagtitinda ng kaper sa Barangay Libutan, Mamasapano.

Patay ang anak habang patuloy na nagpapagaling ang ama. Sila ay taga Tacurong City.

Ayon kay Sermese, hindi mai-iwasan na maghinala ang mga tao kung may mga bagong mukha pero hindi pa rin aniya ito sapat na dahilan upang pumatay ng tao.

Ina-alam ng PNP kung may kinalaman ang mga teroristang grupong Dawlah at BIFF sa pangyayari..

-0-

Local..

BOMBERO na nasangkot sa vehicular crash sa Sultan Kudarat, Maguindanao del Sur, pumanaw na.

BUMUHOS ang pagdadalamhati ng mga kaanak, kaklase at kaibigan ni Fire Officer 2 Jam Scander Andoy na nasawi nitong weekend habang inoobserbahan sa pagamutan sa Cotabato City.

Si Andoy na taga Tapayan, Sultan Mastura ay naaksidente sa bahagi ng Sultan Kudarat, Maguindanao del Norte habang minamaneho nito ang kaniyang motorsiklo tatlong linggo na ang nakararaan.

Dahil dito, nagpaabot ng pakikiramay ang BFP Cotabato City kung saan nakatalaga si Andoy.

Bilang pagpapakita ng paggalang at pagkilala sa mga naging kontribusyon ni FO2 Andoy, nagsagawa ng water gun salute ang kaniyang mga kasama.

Dasal din nila na malalagpasan ng pamilya ang masakit na pagsubok.

Si FO2 Andoy ay masayahin at mabait ayon sa kaniyang mga naging kaklase.

Nagpaalala naman si Sultan Kudarat Police Chief Lt. Col. Esmael Madin sa mga motorista na mag-ingat sa pagmamaneho.

Aniya, dapat ay iwasan ang mga naka-motor ang magbilis na pagpapatakbo ng kanilang mga sasakyan.

-0-

Local…

Posibleng nag-overheat na electric fan, iniimbestigahan ng BFP na maaring dahilan ng pagkasunog ng bahay sa Kidapawan City

Razed to the ground ang bahay ni Mercy Cantoai nang nasunog habang dumalo sa live band ang mag-pamilya sa kanilang barangay pasado alas 12:00 ng madaling araw nitong sabado sa Gayola, Kidapawan City.

Ayon kay Fire Officer 2 Cesar Templa, umabot sa 600 thousand pesos ang inisyal na naitalang danyos sa natupok na konkretong bahay.

Pero under investigation pa kung ang dahilan ay  ang nag-overheat umano na electric fan at kung saan mismo nagsimula ang apoy bago pa lumaki.

Samantala, may ulat rin na may isang senior citizen na natutulog sa loob nang mangyari ang sunog na pwersahang sinira ng sugatan na isa pang miyembro nang pwersahang sinira ang bintana  upang siya ay maisalba.

Ligtas naman ang lahat ng miyembro ng pamilya pero naubos ang lahat ng gamit nito.

-0-

Local…

Miyembro ng transplanter at harvester sa Mlang, North Cotabato, unti-unting humina dahil sa mechanization program ng pamahalaan

Matapos lumitaw ng farm mechanization dahil sa rice tarification law, maraming miyembro ng Mlang United Transplanter and Harvester Organization ang nawalan na ng panghanap-buhay.

Karamihan kasi sa mga magsasaka ay pinili nalang ang makinarya na mas mapadali lalo na ang pag-ani ng palay.

Ayon kay LGU information officer Hernard Dapudong, ito na ngayon ang reyalidad sa industriya na ilang taon na ring dinadaing ng maraming magsasaka sa Lugar.

Manual pa naman anya ang pagtatanim at gagamit nalang ng makinarya sa pagharvest maliban nalang kung pinadapa ng malakas na hangin o baha ang pananim.

-0-

Local…

Nanlaban at namatay na motornapper sa Kidapawan City, sangkot rin sa ibat-ibang kaso sa iba pang lugar - ayon sa PNP

Pinapalaliman pa ngayon ng PNP kung may inaanibang grupo ang robbery hold-up suspect na nanuetralisa sa follow-up operation ng mga pulis sa Kidapawan City.

Sinabi ni Kidapawan PNP Chief Police Lt. Col Dominador Palgan Jr., ang suspect na si Winston Alamada ay sangkot rin sa kaparehong kaso at maging sa illegal drugs sa Pigcawayan, North Cotabato, Cotabato City at ibang lugar sa Maguindanao.

Siya ay nacorner ng PNP dahil sa agarang pagsumbong ng biktima na isang kagawad na pinarada lang ang motorsiklo sa tapat ng tindahan.

Nakulong na rin anya noon ang suspect pero nakalaya rin.

Sa ngayon, inaalam pa ng mga police kung totoong taga Kidapawan City ang suspect dahil sa walang kapamilya nito ang lumitaw.

-0-

Local..

ABOT SA P1.2 BILLION na halaga ng mga programa at financial assistance ang kaloob ng national government sa Sultan Kudarat kasabay ng ika-12 Bagong Pilipinas Serbisyo Fair sa Isulan kahapon.

Tinatayang nasa 150,000 beneficiaries ang makatanggap ng serbisyo ng pamahalaan sa dalawang araw na serbisyo caravan.

Ayon kay House Speaker Martin Romualdez, mahigit 300 mga serbisyo at programa ng 55 ibat ibang ahensya ng pamahalaan ang inilatag.

Nasa P200 million naman ang cash assistance na ibibigay sa mga mahihirap na mga mamamayan.

Tampok kahapon ang Kadiwa ng Pangulo, Passport on Wheels at LTO driver’s license registration.

-0-

Local…

SA KAUGNAY NA ULAT, abot sa 250 land titles ang naipamahagi ng DENR Region 12 sa mga beneficiary nito kasabay ng Bagong Pilipinas Serbisyo Fair sa Isulan.

Ang pamamahagi ay pinangunahan ni Special Assistant to the President Antonio Lagdameo Jr, House Speaker Romualdez at DENR-12 Regional Executive Director Atty. Felix Alicer.

Namigay din ang DENR-12 ng 2,500 seedlings sa samahan ng mga magsasaka.