NDBC BIDA BALITA (Nov. 19, 2020)

NEWSCAST

HEADLINES:

1.   Suspect sa Ed Dizon murder sa Kidapawan, nagsalita, hirap na daw siya at nagpatulong kay P. Duterte.

2.  Isang taga Libungan, North Cotabato, nasawi dahil sa COVID-19; bilang ng mga nagkakasakit, bumaba ayon sa otoridad

3.  50 mag-sing-irog, naka masak habang kinakasal sa North Cotabato

4.  DENR-South Cotabato nagpaliwanag bakit inindorso Waste to Energy Project na ipatatatayo sa lalawigan

5. Musician at estudyante, huli sa anti=drug operation sa Kidapawan City

6.  Clearing operations sa mga illegal structures sa Cotabato City, umarangkada na.

-0-

Local………………..

Dalawa pang mga pasyente ang nasawi dahil sa Covid 19 sa Region 12 batay sa talaan ng Department of Health-12 kagabi.

Binawian ng buhay ang isang 55 anyos na babae na taga Libungan, North Cotabato, dahil sa Critical Pneumonia at Covid-19.

Isang 80 taong gulang na lalaki din na taga Cotabato City ang nasawi dahil sa cardiogenic shock secondary to acute coronary syndrome at COVID-19.

Dahil diyan abot na sa 120 ang Covid related deaths sa Soccsksargen.

Sinabi ng DOH na may 42 pasyente ang mga gumaling na mula sa sakit, mas mataas ito kaysa sa 29 na bagong kaso ng infections na naitala kahapon.

Sa 42 gumaling, 15 ang mula sa General Santos City, 14 sa South Cotabato, 9 sa Cotabato City at 4 sa North Cotabato.

Ang total number of recovered patients ay abot na sa 2,799.

Sa 29 na bagong kaso naman, 17 ang mula sa General Santos City, 6 Cotabato City, 4 South Cotabato at 2 North Cotabato.

Dahil dito, umakyat na sa 3,557 ang confirmed cases ng nakakahawang sakit sa Region 12.

-0-

Local………………..

Nakapagtala ang Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao o BARMM ng 5.9 percent economic growth rate, ayon sa ulat ng 2019 Philippine Statistics Authority.

Dahil diyan, No. 2 na ang BARMM sa buong Mindanao. Una na may magandang kalagayang pang-ekononomiya ay ang Davao City.

Ayon sa PSA, ang bansa ay nakapagtala ng 6 percent economic growth.

-0-

Local…

MAKAKARANAS NG LOW WATE PRESSURE o talagang walang tubig ang ilang service areas ng Metro Cotabato Water District.

Sa isang pahayag, sinabi ng MCWD na ang apektadong mga lugar ay kinabibilangan ng Sultan Kudarat, Maguindanao,

Downtown area ng Cotabato City, Supermarket,

Notre Dame Avenue at College area, Lugay-Lugay,

Bagua 1, Bagua Mother, Kalanganan Mother-Bucana,

Campo Muslim, Datu Siang/Tukananes, Poblacion 7, RS Buan St./Purok Datu Kaka, Poblacion 1.

Magsisimula ang low pressure or no water at all alas 3 ngayong hapon at tatagal hanggang alas 2 ng medaling araw bukas, Nov. 20.

Ito ay dahil sa gagawing preventive maintenance activities at paglilinis ng clarifier tank ng Bulk Water Treatment Plant sa Barangay Macaguiling, Sultan Kudarat, Maguindanao.

Sisikapin ng MCWD na mapadali ang nasabing paglilinis.

Kaugnay nito, pinapayuhan ng MCWD ang lahat ng water consumer na mag-ipon na ng tubig ngayong umaga.

-0-

Local………………..

PINASINAYAAN KAHAPON ng Ministry of Health sa Bangsamoro Region in Muslim Mindanao ang bagong gawa na operating at delivery building at 15-bed capacity medical ward sa Datu Odin Sinsuat, Maguindanao.

Bahagi ito ng Health Facility Enhancement Program (HFEP) ng MOH-BARMM, ayon kay acting health minister Dr. Amirel Usman.

Kasama ni Dr. Usman sa mga nanguna sa inauguration sina OIC Chief of hospital Dr. Elizabeth Samama and Maguindanao Provincial Health officer Mohammad Ariff Baguindali.

Kasabay nito, nagbigay din ang MOH ng 30 transport boxes para sa Covid-19 specimen and 39 boxes of maternity kits sa IPHO-Maguindanao.

-0-

Local…

ABOT sa halos 50 illegal structures ang sinira ng Public Safety Office sa pagpapatuloy ng implementasyon sa road clearing operations sa Cotabato City.

Sinabi ni Public Safety Officer Rolen Balquin na maliban sa mga iligal na istruktura, nakapag-impound din sila ng mga sasakyan na nakaparada sa mga no parking area sa downtown at uptown area sa lungsod.

Ayon kay Balquin, seryoso si Mayor Cynthia Guiani Sayadi na ipatupad ang nabanggit na kautusan ng Department of Interior and Local Government na bawiin mula sa publiko ang government property na matagal na panahong pinakinabangan ng ilang mga pribadong indibidwal.

Nagbigay na din ng dalawang linggong palugit ang LGU sa mga pasaway na residente na muling nagtayo ng extension at umukopa sa lugar na dapat ay para sa publiko.

-0-

local...

ILULUNSAD ngayung araw ang MAFAR Local Exchange and Network of Goods in any Kind of Emergency (MAFARLENGKE) sa pamamagitan ng Agribusiness and Marketing Assistance Division (AMAD) ng Ministry of Agriculture, Fisheries and Agrarian Reform (MAFAR)-BARMM.

Kabilang sa mga mabibili ay ang mga mura, sariwa at matitibay na agricultural products tulad ng processed fruits, gulay at fishery products pati na handicrafts sa Bangsamoro Government Center (BGC) dito sa Cotabato city.

Dahil dito, magkakaroon na ng "market day" tuwing Huwebes sa loob ng Bangsamoro regional government center sa Cotabato City.

Maituturing din itong alternatibong pamilihan para sa mga consyumer dahil sa mura na at matibay pa ang mga gawang lokal na produkto.

Kahalintulad ito ng Mindanao Development Authority o MinDA Tienda na ginagawa sa Maynila at sa Baguio City kung saan tampok ang mga prutas at agricultural productgs mula Mindanao.

-0-

LOCAL...

Mabibigyan ng insentibo sa pagbabayad ng Business Taxes at Real Property Taxes ang dalawang mga establishemento sa Kidapawan City na pasok sa mga probisyon ng City Revenue Ordinance.

Ito ay ang TJ-EE Realty at ang Kuya Rey’s Food House na matatapug’an lamang sa lungsod.

Binibigyan ng insentibo ng City Government ang mga business establishments na maagap sa pagbabayd ng buwis at nasusunod ang mga itinatakda ng City Revenue Ordinance gaya ng saktong bilang ng mga empleyado, nagsasagawa ng Green Activities tulad ng paggamit ng renewable energy gaya ng solar, wind, at ba pa; at sumusunod sa tamang waste management at sanitation.

Mabibigyan ng dalawang taon na Tax Holiday ang TJ-EE Realty ng Barangay Sudapin mula January 2021 hanggang December 2022.

Tatlong taon namang mabibigyan ng Tax Holiday mula January 2021 hanggang December 2023 ang Kuya Rey’s Food House na matatagpuan sa Quirino Drive ng Poblacion Kidapawan. Pumasa sa Investment Incentive Application ang mga nabanggit ayon na rin sa pamunuan ng Kidapawan City Trade and Investment Board kung saan ay inaprubahan nila ang pagbibigay insentibo noong October 26, 2020.

-0-

LOCAL...

Nagpalabas ng kanyang pahayag sa pamamagitan ng video clip si Dante Tabusares alyas Bong Encarnation na siyang itinuturong mastermind sa pagpatay kay Brigada Anchor Eduardo Dizon noong nakaraang taon.

Base sa video, nanawagan si Encarnation sa pangulo hinggil sa umano’y inhustisya hinggil sa pagdidiin sa kanya at direktang paratang na wala namang anyang basehan. Paratang din nito kay Presidential task force on media security Undersecretary Joel Eygco na nangunguna pa anya sa pagpapalaganap ng fake news at sinasabing pinipersonal na siya.

Ang tinig ni Dante Tabusares alyas Bong Encarnation. Sa hiwalay naman na panayam ng Radyo BIDA kay PTFOMS undersecretary Joel Eygco, nagdadrama at scripted lamang anya ang lahat ng sinasabi ni Encarnation para makakuha ng simpatiya.

Totoo din anya ang ulat na umanib na ito sa grupong New People’s Army batay na rin sa ulat ng military sa baba. Anya, ginagawa lamang niya ang kanyang trabaho at kung hinamon pa niya ito na kung wala siyang kasalanan at hindi guilty ay harapin niya ang kaso. 

-0-

LOCAL...

Tinupok ng apoy ang buong bahay sa Purok 2 Barangay Dungguan Mlang, North Cotabato pasado alas 2:00 ng madaling araw kahapon.

Batay sa ulat ng Mlang Bureau of Fire and Protection, nagtamo ng lapnos at patuloy na nagpapagaling sa pagamutana ngayon ang may-ari ng bahay na si Gandalia Ibad, isang senior citizen.

Sa report, kasama ng senior citizen na natutulog sa bahay ang kanyang apo nang masgising sila na nasusunog na ang kanilang bahay.

Agad namang nagtulungan ang kanyang mga kapitbahay para maapula ang apoy pero mabilis na kumalat ang apoy dahil sa gawa sa light materials ang bahay. Sa ngayon ay nagpapagaling na sa isang ospital sa bayan ng M'lang ang senior citizen. Bukod sa suot na damit ay wala na itong naisalba pang gamit.

Base naman sa taya ng BFP- Mlang, humigit sa 50,000 pesos na halaga ng ari-arian ang danyos ng sunog kung saan nagpapatuloy pa ang ginagawang imbestigasyon sa kung ano ang sanhi ng sunog.

-0-

LOCAL..

Facemask-wedding sa halos 50 pares, tampok sa founding anniversary celebration sa Tulunan, Cotabato

Nagpalitan ng “I DO” ang nasa 49 magpares sa isinagawang Kasalan ng Bayan kahapon sa Tulunan, North Cotabato na isa sa mga tampok na aktibidad sa pagdiriwang ng ika-59 na taong pagkakatatag ng bayan. Pinangunahan ni Tulunan Mayor Pip Limbungan ang nasabing seremonya na taunang isinasagawa ng local government unit upang maging legal ang pagsasama ng mga hindi pa nakakasal.

Pinakamatandang kasali sa nasabing seremonya kahapon ay isang 52-anyos na babaeng PWD na ikinasal sa isang 44-anyos na lalaki, na mahigit dekada na ring nagsama bago naging legal na mag-asawa. Sa nasabing aktibidad, siniguro naman ng lokal na pamahalaan na nasunod ang minimum health protocol.

Samantala, viral din sa social media ang mag-asawang Ma. Angelica Pulido Magluyan at Carlo Magluyan matapos makunan ng larawan ng isang netizen habang sakay ng tricycle. Agaw-pansin kasi ang kanilang kakaibang dekorasyon.

Imbes kasi na mga bulaklak at wedding car, tricycle na pinalibutan ng indigenous materials ang naging desinyo ng mag-asawa. Agaw-atensiyon din sa mga mata ng netizen ang puno ng saging na may nakakabit pang dalawang puso na tila sumisimbolo rin sa dalawang pusong nagmamahalan tulad ng mag-asawang Magluyan.

Ika nga sa isang sikat na kataga: Bahala’g saging, basta labing.

-0-

LOCAL...

Bumaba sa tatlumput anim ang bilang ng active cases sa North Cotabato makaraang tuluyan ng gumaling sa sakit ang apat na mga pasyente batay sa pinakahuling ulat ng Dpeartment of Health Soccksargen Region.

Sa naturang bilang, dalawa mula sa Kidapawan City, tig-isa isa mula sa Carmen at Pigcawayan. Samantala, dalawa naman ang naiulat na panibagong kaso ng sakit kagabi. Ang ika 275th cases ay 68 anyos na senior citizen na may history of exposure sa isang confirmed positive case habang ang ika 276th case naman ay 28 anyos na lalaki mula sa Pigcawayan.

Ang pasyente ay may travel history mula sa Maguindanao Province at Cotabato City. Nasa stable naman daw ang kalagayan ng mga pasyente.

Naiulat din kahapon g DOH ang ika labindalawang COVID-19 related death. Siya ay 55 anyos na babae mula sa bayan ng Libungan at binawian ng buhay nitong November 15. 

-0-

LOCAL...

Tugon sa paghahanap ng sustainable na pamamaraan sa pagtatapon ng mga basura sa South Cotabato ang ipatatayo ditong West to Energy Project.

Ito ang binigyan diin ni Provincial Environment and Management Officer Seigfred Flaviano. Ayon kay Flaviano, sa ngayon kasi ay malaki ang nagagastos ng mga local government unit sa South Cotabato sa collection ng kanilang mga basura na dumadami kada taon. Bukod dito ayon kay Flaviano, malapit na ring mapuno ang sanitary landfill ng lalawigan sa bayan ng Surallah.

Sinabi ni Flaviano na kapag naging operational na ang nasabing pasilidad magbibigay ito ng dagdag na kita sa provincial government at trabaho sa mga mamamayan nito. Ipatatayo ang 2.5 billion pesos na proyekto na mag-co-convert sa mga basura sa enerhiya at organic fertilizer sa anim na ektaryang lupain ng provincial government sa Barangay Tinongcop, Tantangan.

Tiwala naman si Flaviano na dahil para naman sa ikabubuti ng lalawigan ang nasabing proyekto, ito ay kakatigan ng Sangguniang Panlalawigan. 

Ito ang ipinahayag ni Flaviano matapos lumagda ng memorandum of understanding para sa West to Energy project ang provincial government na pinamumunuan ni Governor Reynaldo Tamayo Jr. at mga kinatawan ng American-based company na AgriPower Incorporated at Greenlife Technology Corporation.

-0-

LOCAL...

Nag-community service ang 4,400 na mga mamamayan sa General Santos City bilang parusa dahil sa paglabag sa community quarantine measures sa General Santos City sa nakalipas na isang lingo. Ipinahayag ito ni Gensan Acting City Police Director Colonel Gilbert Tuzon.

Ayon kay Tuzon, 1,667 sa mga pinarusahan ay nahuling walang suot na face mask sa labas ng kanilang mga tahanan at pampublikong lugar. Habang 1,612 naman ang walang suot na face shield, 844 ang hindi sumunod sa physical distancing at 220 naman ang walang quick response o QR-coded quarantine pass.

Dinagdag din nito na kasama sa mga nag-community service ang 1,054 katao na lumabag sa “no back ride policy.”

Ayon kay Tuzon, tuloy pa rin ang maigting na kampanya ng mga otoridad para sumunod sa quarantine protocols ang mga mamamayan sa Gensan.

Matatandaan na ang konseho ng Gensan ay nagpasa ng ordinansa na umoobliga sa mga mamamayan na magsuot ng face mask, face shield at sumunod sa physical distancing lalo na sa mga pampublikong lugar.

Ayon naman kay Gensan PNP Spokesperson Major Rexor Jake Canoy, karamihan sa mga violator ay pinili na mag-community service sa halip na magbayad ng mula dalawang libo hanggang tatlong libong pisong multa.

-0-

Dog impounding facility na una sa South Cotabato binuksan na sa bayan ng Surallah

Mayroon nang mapaglalagyan ng mga asong gala ang mga mamamayan sa Surallah, South Cotabato. Kasunod ito ng pagbukas ng dog impounding facility ng lalawigan sa nasabing bayan.

Ayon kay Provincial Veterinarian Dr. Flora Bigot ang 1.8 million pesos na pondo para sa pagpapatayo ng nasabing pasilidad ay mula sa pamahalaang panlalawigan. Sasagutin naman ng lokal na pamahalaan ng Surallah ang operational cost nito.

Pero nilinaw ni Bigot na laan lamang sa mga ligaw na aso sa Surallah ang nasabing dog impounding facility.

Paliwanag ni Bigot limitado lamang kasi sa hanggang limampung aso ang kapasidad nito. Sinabi ni Bigot na ang mga aso sa pasilidad na hindi makukuha ng may ari o walang mag- adopt ay isasailalim sa euthanasia o mercy killing. Ayon kay Bigot ang mga mayari na mag-claim ng kanilang aso ay may babayaran din sa dog impounding facility.

Layon ng pagtatayo ng pasilidad na maibsan ang mga asong gala na kalimitan ay naging sanhi ng dog bites at mga aksidente sa daan. Ipinaliwanag din ni Bigot na maituturing na gala at pwedeng dalhin sa impounding facility ang isang aso kung ito ay nasa labas ng perimeter ng may ari, walang tali at kasamang mayari.

-0-

LOCAL..

Dala ng animnaput tatlong mga meymbro ng militia ng bayan at New Peoples Army o NPA supporters mula sa lalawigan ng Sultan Kudarat sa kanilang pagsuko ang iba’t ibang kalibre ng armas at mga bala. Ipinahayag ito ni Philippine Army Western Mindanao Commander Lieutenant General Corleto Vinluan Jr.

Ayon kay Vinluan tatlumpu sa mga sumuko ay myembro ng Underground Mass Organization o UMGO ng Communit Party of the Philippines-New Peoples’ Army o CPP-NPA.

Sumuko din ang labindlawang mga myembro ng Pambansang Katipunan ng Magbubukid o PKM, labinisang mga myembro ng Malayang Kilusan ng Bagong Kababaihan o MAKIBAKA, at sampung mga kasapi ng Kabataang Makabayan o KM. Ang mga ito ay pawang mula sa barangay Midtungok, Senator Ninoy Aquino, Sultan Kudarat.

Kaugnay nito, ipinahayag ni Joint Task Force Central Commander Major General Juvymax Uy, na ang mga sumuko ay kanilang i-enroll sa Enhanced Comprehensive Local Integration Program o E-clip ng pamahalaan.

Ang mga benepisaryo ng E-clip ay makatatanggap ng tig 21 thousand pesos na cash assistance, at tig 15 thousand pesos na Firearms Remuneration at Immediate Assistance. Dinagdag din ni Uy na may nakalaan ding tulong para sa mga surrenderer ang iba’t ibang ahensya ng pamahalaan.

-0-

LOCAL...

Magsagawa ng earthquake drill at huwag nang hintayin pa ang fourth quarter na pagsagawa nito. Ito ang panawagan sa publiko ni Office of the Civil Defense 12 Information Officer Jorie Mae Balmediano.

Kasunod ito ng pagpaliban sa simultaneious quarterly earthquake drill noong nakaraang linggo dahil sa pananalasa sa bansa ng Bagyong Ulysses. Ayon kay Balmediano, maliban sa mga opisina pwede ring magsagawa ng earthquake drill ang kahit sino sa mga bahay kahit anong oras.

Layon nito ayon kay Balmediano na maituro sa mga mamamayan kung papaano paghandaan ang lindol.

Binigyan diin ni Balmediano na mahalaga ang earthquake drill dahil walang nakakaalam kung kelan darating ang lindol tulad nang nangyari sa mga lalawigan ng Surigao at karatig lugar kamakailan lang.

0-

TIMRA

NARITO ang mga balitang mula sa Tingog Mindanao Radio Alliance o TIMRA hatid ng MX3 CAPSULE AND TEA na ipinamamahagi ng DMI Medical Supplies.

HINILING NI ZAMBOANGA CITY Mayor Maria Isabelle Climaco-Salazar sa lahat ng mga fraternities sa buong lungsod na itigil ang hazing at sundin ang Anti-Hazing Act.

Ginawa ni Salazar ang panawagan kasunod ng pagkasawi ng isang senior high school student dahil sa hazing.

Sagot ng mga magulang ng mga bata dapat kasuhan ang mga opisyal at kasapi ng Tau Gamma Phi frat sa halip na magmakaawa na sundin at igalang ang batas.

-0-

SA CAGAYAN DE ORO CITY, nakumpiska ng city veterinary office ang 544 packs of pork chicharon, pork and Japanese siomai na pinaniniwalaang nagmulasa lugar kung saan may mataas na kaso ng African Swine Fever. Nabtid na imported ang raw materials pero subalit ito ay mula sa Davao City, lugar kung saan may mataas na kaso ng ASF.

-0-

SA DAVAO DE ORO, nagpositibo sa Covid-19 ang isang town mayor at 10 niyang mga kasamahan sa munisipyo ng Laak. Hindi pa malinaw saan nakuha ni Laak town Mayor Antonio Libuangan ang virus pero ang 10 kawai ng city council ay nahawa sa isang DWPH worker na naunang nagpositibo sa Covid.

-0-

SA DAVAO CITY, nagdulot ng matinding traffic sa Matina at Toril ang paglagay ng mga police ng kabaong sa gitna ng kalsada na may karatolang nagsasabi na: “Stay at home or stay inside.” Sagot ng netizen in Cebuano: hilassss kaayo ang mga police, over acting ra, samok samok ra, imbes makauli ta og sayo tungod sa curfew dili na hinuon, gaya gaya man na sa Manila, og sa balita pa bahaw na nga style…

-0-

SA ILIGAN CITY, kinumpirma ng Dept of Agriculture na meron nang African Swine Fever infection sa lungsod. Ang ASF ay nakumpirma sa isang baboy Barangay Pugaan, Iligan City.

SUMAINYO ang mga balitang mula sa Tingog Mindanao Radio Alliance o TIMRA hatid ng MX3 CAPSULE AND TEA na ipinamamahagi ng DMI Medical Supplies.