NDBC BIDA BALITA (Nov. 29, 2023)

HEADLINES

1   SPECIAL Investigation Group, binuo upang resolbahin ang pagpatay sa Indian national sa Datu Paglas

2   Pagkakaisa ng mga SK officials, tiniyak ng SK Federation President ng South Cotabato 3  COMELEC-North Cotabato, nagpaalala sa mga kumandidato noong BSKE na deadline na ng pagsumete ng SOCE; penalty naghihintay sa mga di tutupad

4   KALIGTASAN ng higit sa 60 paaralan, gusali at tulay sa South Cotabato matapos ang lindol, tiniyak ng provincial engineering office

5   BANGSAMORO WOMEN COMMISSION, nangakong tuloy ang kampanya upang ligtas ang lahat ng mga kababaihan sa BARMM

6.  BUNTIS na patungo sana ng ospital, napaanak sa Kidapawan integrated terminal

-0-

LOCAL…

BINIGYAN NG PAGKILALA ng Bangsamoro Transition Authority ang Konrad Adenauer Stiftung dahil sa contribution nito sa Mindanao at sa Bangsamoro mula pa noong 2001.

Binisita ni Konrad Adenauer country representative Daniela Braun ang BTA kasabay ng pangakong itutuloy nito ang suporta tungo sa pagkamit ng kapayapaan sa rehiyon.

Kasama niya si Atty. Benedicto Bacani ng Institute for Autonomy and Governance at si IAG executive director Jacqueline Fernandez sa pagtungo sa BTA kung saan binigyan si Braun ng BTA resolution na kumikilala sa kontribusyon ng kanyang ahensya sa larangan ng otonomiya, kapayapaan at kaunlaran sa Bangsamoro.

Ang resolution ay ini-akda nina BTA Deputy Speaker Atty. Omar Yasser Sema at Member of the Parliament Engr. Baintan Ampatuan.

-0-

Local…

Kaligtasan ng higit sa 60 istruktura sa South Cotabato matapos ang pagtama ng malakas na lindol tiniyak ng provincial engineering office

Nakapagsagawa ng Rapid Damage Assessment and Needs Analysis o RDANA ang mga architect at engineer ng South Cotabato sa 60 mga istuktura sa lalawigan.

Kasunod ito ng pagtama ng malakas na lindol dalawang lingo na ang nakakaraan.

Kaugnay nito tiniyak ni Provincial Engineer Lloyd Esparagosa na ligtas ang mga inispeksyon nilang mga gusali at istruktura.

Kabilang sa mga ito ang main building ng kapitolyo, session hall ng SP, Office of the provincial agriculturist at PGSO.

Paliwanag pa ni Esparagosa hindi rin  nakaapekto sa integridad ng nasabing mga gusali ang mga bitak na kanilang nakita.

Dagdag pa ni Esparagosa wala ring dapat ipangamba sa kanilang kaligtasan ang mga estudyante sa 21 mga paaralan na kanilang ininspeksyon.

Gayunpaman ayon kay Esparagosa may mga school heads pa rin ng humihiling na isailim din sa RDANA ang kanilang mga eskwelahan. 

-0-

Local…

Mga biktima ng lindol sa Sarangani tinulungan din ng PDRRMO South Cotabato

Nahatiran na ng tulong ng Provincial Disaster Risk Reduction and Management Office o PDRRMO ang mga biktima ng lindol sa Sarangani Province.

Ayon kay PDRRMO OIC Rolly Aquino ang mga bayan ng Glan at Malapatan na labis na naapektuhan ng lindol ay nabigyan nila ng tig 300 sets ng Hygiene kits at Family Food packs.

Tiniyak ni Aquino na handang tumulong ang South Cotabato sa mga sinalanta ng kalamidad sa karatig lugar.

Pero siniguro nito na bago tumulong sa iba, matutulungan muna nila ang mga nilindol ding mga mamamayan sa lalawigan.

Nauna nang nakatanggap ng ayuda mula sa PDRRMO ang mga biktima ng lindol sa Tupi at Polomolok na karamihan ay nasiraan din ng mga bahay.

-0-

28 Dawlah Islamiya members sumuko sa army sa South Cotabato

Iprinisinta ng army kay South Cotabato Governor Reynaldo Tamayo Jr. ang 28 pang mga myembro ng Dawlah Islamiya o DI  na sumuko sa kanila kahapon.

Ang mga ito ay sumuko sa 5th Special Forces Batallion ng Ist Mechanized Brigade ng army kamakailan lang.

Ayon kay Ist Mechanized Brigade Commander Brig. Gen. Andre Santos ang pagsuko ng nasabing mga DI members ay patunay na mas pinili ng mga ito na mamuhay ng matiwasay.

Umaasa naman si Santos na makakahikayat pa ng marami nilang mga kasama ang mga sumukong DI members.

Sinabi naman ni 5th Special Forces Commander Lt. Col. Calyleo Nagac na mabubuwag na ang DI Maguid Faction group sa South Cotabato.

Ayon kay Nagac bumababa na rin kasi ang kanilang bilang.

Tiniyak naman ni Governor Tamayo na makikinabang sa mga serbisyo ng provincial government tulad ng free hospitalization, free education at iba pa ang mga sumukong rebelde.

Ayon kay Provicial Social Welfare Officer Sonia Bautista ang mga dating rebelde ay sasailalim sa sampung araw na de-radicalization at 45 araw na stay-in training  at session sa halfway house ng provincial government.

-0-

Pagkakaisa ng mga SK officials, tiniyak ng SK Federation President ng South Cotabato

Nagkaisa ang mga SK Officials sa South Cotabato na isantabi ang politika at sa halip ay tutukan ang mga programa para sa ikabubuti ng mga kabataan sa lalawigan.

Ito ang sinabi ni ng kauupo pa lang ng SK federation president ng lalawigan at Ex-officio member ng Sanggunian na si Vincent Figuroa.

Ayon pa kay Figuroa tiniyak na ng mga lokal na opisyal sa South Cotabato at maging karatig lugar ang suporta sa kanilang mga programa.

Sinabi nito na sa ngayon ay magsasagawa ng consultative planning ang SK para mailatang ang kanilang mga proyekto.

Sa ngayon ayon kay Figuroa on going pa rin ang transition ng liderato ng SK sa lalawigan.

-0-

Local…

Financial assistance ng DA 12 mapapakinabangan ng higit sa 2,000 mga palay farmers sa Tacurong City

Makatatanggap ng tig P5,000 na financial assistance mula sa DA 12 ang higit sa 1,700 na mga magsasaka ng palay sa Tacurong City, Sultan Kudarat.

Makukuha nila ang ayuda sa pamamagitan ng cash card ng Land Bank of the Philippines.

Nanguna sa pamimigay ng nasabing mga cash card sa mga benepisyaryo si DA 12 Rice Program Unit Head Janeth Fernandez na kumatawan kay OIC Regional Executive Director John Pascual.

Ang nabigyan ng mga cash card ay pawang mga benepisyaryo ng Rice Competitiveness Enhanced Fund-Rice Farmers Financial Assistance o RCEF-RFFA ng DA.

Layon nito na matulungan ang mga palay farmers na  may dalawang ektaryang sakahan pababa.

Ipinunto pa ng DA 12 na ang mga RCEF-RFFA beneficiary ay registered sa Registry System for Basic Sectors in Agriculture o RSBSA ng DA.

Ito ay bilang pagtalima na rin sa Cash Assistance for Filipino Farmers Act of 2021.

-0-

DALAWANG GRUPO ng MILF at MNLF na matagal nang may rido, nagbakbakan sa Radja Buayan, Maguindanao del Sur.

NANGYARI ang bakbakan sa Sitio Sumilalao, Brgy. Sampao.

Sinabi ni Radjah Buayan town police chief Captain Joel Lebrilla na land conflict ang dahilan ng palitan ng putok ng magkabilang panig.

Sangkot sa gulo ang grupo ni Datu Nhot Talipasan, Commander ng MNLF laban sa grupo nina Gunsa Salim, Commander ng MILF 105th MILF Base Command at Jaypee Emran, Battalion Commander ng 105th Base Command ng MILF.

Sinabi ni Lebrilla na unang nagharass ang grupo ng MILF pero dati nang may alitan ang magkalabang grupo.

Natigil naman ang labanan ng dalawang grupo matapos pumagita ang CCCH ng MILF pero hanggang ngayon ay wala pang malinaw na kasunduan ang dalawang mga panig.

Wala namang casualties at nadamay na mga sibilyan sa nasabing putukan.

-0-

Local…

PAGPATAY sa Indian national sa Datu Paglas, kinundina ng PNP; special investigation task group, binuo para bilisan ang imbestigasyon at maresolba ang kaso.

NITONG NAKALIPAS NA WEEKEND, binaril at napatay ng di pa matukoy na suspek ang biktimang Indian National na si Jaspreet Singh sa Barangay Damalusay, Datu Paglas, Maguindanao Del Sur.

Ang biktima na taga Makilala, North Cotabato ay binaril noong linggo habang minamaneho nito ang kaniyang Honda XRM 125.

Naisugod pa sa Buluan District Hospital ang biktima ngunit binawin din ito ng buhay dahil sa tama sa ulo.

Sinabi sa DXMS Radyo Bida ni Datu Paglas police chief Capt. Nurjhasier Sali na hanggang ngayon ay inaalam pa kung sino ang nasa likod ng pamamaril sa biktima.

Ang biktima ay matagal nang dumadaan sa lugar upang maningil ng pautang, ayon kay Sali.

Nakikipag ugnayan din sila sa Buluan PNP dahil noong November 11, isang Indiano rin ang binaril at namatay.

Samantala, bumuo na ng Special Investigation Task Group o SITG para tutukan ang kaso.

-0-

Local..

SUPORTA AT TULONG ng mga mambabatas sa BARMM, hiniling ng Bangsamoro Women Commission upang mapalakas ang pagbibigay proteksyon sa mga kababaihan laban sa pag-aabuso.

ANG kahilingan ay ginawa ni Bangsamoro Women Commissioner Bainon Karon sa kanyang pagsasalita kasabay ng launching ng 18 days campaign to end violence against women.

Sinabi ni Karon na kailangan nila ang suporta ng mga mambabatas upang bigyang pangil ang mga isinusulong nilang mga panukala para sa kapakanan ng kababaihan at kabataan sa rehiyon.

Nanatiling hamon pa rin aniya ngayon ang child early marriage, financial support sa mga weomen abuse preventon programs, social services at protection programs.

Sa kabila nito, unti-unti na aniyang binibigyang halaga ng regional government ang partisipasyon ng kababaihan sa decision making lalo na sa usaping pangkapayapaan.

Ilan sa mga hiling ni Karon para sa agarang aksyon ng Regional Government ay ang pagpasa ng Gender and Development Code, IP Code, Magna Carta for Persons with disability, IDP law, educational at livelihood programs, Womens participation at Veterans bill.

-0-

Local…

APAT NA MGA SUNDALO ng 6th Infantry Division ang pinarangalan at ginawaran ng Gold Cross Medal ng Army division bilang pagkilala sa kanilang katapangan sa pagtupa ng kanilang tungkulin.

Ang awarding na pinangunahan ni 6th ID assistant division commander Brig. Gen. Nasser Lidasan ay ginawa sa Camp Siongco, Datu Odin Sinsuat, Maguindanao del Norte.

Recipient ng gold cross medal sina First Lieutenant DIOMAR PADILLON, SGT. Dexter L Paquita, CORPORAL Darwin Jade Alvarez, and PFC Janry A Viloan.

Habang sina Master Sgt. Sidney Guardiana at Technical Sgt. Allan Espanola ay binigyan ng Long Service Medal.

Ang Gold cross medal ay pang-apat na high military award sa bansa na iginagawad sa mga sundalong nagpakita ng katapangan sa pagprotekta sa bayan at sa bansa.

-0-

Local..

Hanggang kahapon, mayroon pang 15 percent na winning candidates sa North Cotabato ang hindi pa nakapaghain ng Statement of Contributions and Expenditures.

Sinabi ni COMELEC Provincial Election Supervisor Atty. Myla Luna Bayao, mababa ang bilang ng mga nakapaghain ngayon kung ikukumpara noong nakaraang eleksyon lalo na sa non winning candidates na hindi na interesado.

Aminado ang COMELEC na bahagyang technical ang proseso ngayon dahil kailangan pang i-convert sa pdf dahil kailangan pa ang soft copy.

Sa mga winning at non-winning candidates na hindi nakapaghain ay maaring maharap sa reklamo at hindi na makakapagtakbo sa anumang posisyon sa susunod na eleksyon.

Habang may proseso namang dadaan sa DILG sa mga nanalong kandidato

-0-

Local..

Ilang Cotabateños, kanya-kanya ng diskarte sa pagtitipid matapos tumaas nanaman ang presyo ng bigas

It's time to diet and eat healthy foods.

Ito ang kadalasan sa komento ng mga consumers matapos maiulat nanaman ang muling pagtaas ng presyo ng bigas.

Kaya naman dapat kanya-kanyang diskarte na para makatipid ngayong panahon at panatihin ang budget.

Kabilang na ang pagkonsumo at pagluluto ng pagkain araw-araw o maging diskarte nalang sa pagmmit ng mga alternatibong pagkain katulad ng kamote, saging at iba pa.

Mura na at mas mainam pa sa katawan.

-0-

Local…

Higit isang daan na Noche Buena Products, tumaas ang presyo ilang araw bago ang pasko – sabi ng DTI

Nagpalabas na ng price guide para sa mga consumers ang Department of Trade nd Industry o DTI sa North Cotabato.

Ayon kay DTI Provincial Director Ferdinand Cabiles, sa 240-stock keeping unit, 114 dito ang tumaas ang presyo ng hanggang sa 5 pesos per item.

Isa sa mga nakitaan ng mataas na price increase ay ang isang brand ng cheese na kadalasang ginagamit ng mga consumers para sa Noche Buena.

Pero may mga produkto namang bumaba ang presyo na covered ng Suggested Retail Price.

Ngayon din anya, mas marami ng brand ang maaring magpipilian ng consumers na kabilang sa dalawangput-dalawang manufacturers.

-0-

Local…

Buntis, hindi na nakaabot pa ng ospital, napaanak sa Kidapawan City Overland Terminal

Malusog na baby boy ang iniluwal ng isang ginang matapos manganak nang wala sa oras sa Overland Terminal Kidapawan City kahapon ng madaling araw.

Ayon sa uploader ng video na si Arnel Cabamungan, nakasakay ang ginang sa bus na mula Davao City pero bigla umano itong bumababa dahil sumasakit na ang kanyang tiyan.

Sa terminal na inabutan ng panganganak ang naturang indibidwal na early blessing naman kung maituring ng mga staff ng overland.

Kasama din sa nagpa-anak sa ginang ang taga Civil Security Unit o CSU. Matapos manganak ay agad ding isinugod ng mga kawani ng City 911 sa ospital ang ginang at ang sanggol.

Tinawag naman ng mga staff ng terminal ang sanggol na si "Baby Overland".