NDBC BIDA BALITA (Sept. 11, 2023)

HEADLINES

1   SIMULA ngayong araw, rice retailers sa Kidapawan, susunod na sa price ceiling ng bigas.

2   MGA NUISANCE candidates sa Barangay at SK elections, tatanggalin ng Comelec

3   PAGLAGAY SA Malabang sa police at Army control, kinukunsidera ng Comelec dahil sa indiscriminate firing

4   Hog raisers na apektado ng ASF bibigyan ng mga alagang biik ng Koronadal LGU

5   Pari ng Diocese of Kidapawan, nasa mabuting kalagayan matapos maaaksidente sa Arakan, North Cotabato

6   MARIJUANA PLANTS, nakumpiska ng PNP sa Maguindanao Norte

7   BARMM HEALTH ministry, nagpaalala sa publiko na mag-ingat sa sakit na leptospirosis

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

Local…

Maaaring isailalim sa kontrol ng Commission on Elections ang Malabang, Lanao del Sur sa darating na halalan kasunod ng indiscriminate firing incident sa sa panahon ng paghahain ng certificate of candidacy.

Sinabi ito ni Comelec Chairman George Garcia.

Ayon pa kay Garcia, personal nilang irerekomenda ang paglalagay sa Malabang sa Comelec control matapos ang insidente ng pagpapaputok sa dalawang indibidwal sa Municipal Hall ng Malabang noong Agosto 31 sa gitna ng COC filing.

Sinabi ni Garcia na ang mga suspek ay umano’y nagtatrabaho kay Malabang Mayor Alinader Balindong, na sumuko sa awtoridad at kasalukuyang nakakulong.

Ang dalawa ay kinilala ni PRO-BARMM Regional Director Brig. Gen. Allan Nobleza na sina Mamayog Sidik Gamping at Habiboy Sarip.

Naglabas na rin ang Comelec ng show cause order laban kay Balindong.

Batay sa show cause order, inutusan ang alkalde na humarap sa Comelec Law Department sa darating na Setyembre 20 para ipaliwanag bakit hindi siya dapat kasuhan dahil sa insidente.

-0-

Local…

Nuisance candidates sa barangay  at SK elections aalamin ng Comelec sa South Cotabato

Ipinagpalagay na ng  COMELEC na may kakayahan na mamuno sa kanilang mga lugar ang mga nag-file ng kandidatura sa Barangay at Sangguniang Kabataan Election o BSKE.

Gayunpaman ayon kay South Cotabato Provincial Election Supervisor Atty. Jay Gerada, hindi maiiwasan na may maghain ng reklamo laban sa ilang mga kandidato.

Ito ayon pa kay Gerada ay mariing tututukan ng Comelec.

Paliwanag ni Gerada maaring ituring na nuisance ang isang kandidato kung mapatunayang hindi kwalipikado o pampagulo lang ng Comelec.

Pero nilinaw nito na ang pagdeklara sa isang tao bilang nuisance candidate ay nakadepende pa rin sa law department ng poll body.

Dagdag pa nito ang mga nuisance candidate ay maaring tanggalin sa listahan ng mga official na kandidato o hindi bibilangin ang kanilang boto sa araw mismo ng BSKE.

-0-

Local..

Hog raisers na apektado ng ASF bibigyan ng mga alagaing baboy ng Koronadal LGU

Makatatanggap ng sentinel pigs ang mga hog raiser sa Koronadal na apektado ng African Swine Fever o ASF lalo na ang mga isinailalim sa culling ang kanilang mga alagang baboy.

Ayon kay City Veterinarian Dr. Charlemange Calo, ito ay bilang pagtupad na rin sa kanilang ipinangako noon.

Dagdag pa ni Calo ang mga sentinel pigs ay muling isasailalim sa blood sampling pagkalipas ng 40 araw.

Ito ay upang matiyak na wala na ang ASF at ma-uprade  sa Yellow ang ASF status ng lungsod hanggang sa pinakamataas na green.

Ayon kay Calo dahil sa election period posibleng sisimulan ng LGU ang pamimigay ng sentinel pigs sa Nobyembre.

Dagdag pa ni Calo inaasahan din nila ang mga sentinel pigs mula naman sa Bureau of Animal Industry ng DA.

-0-

Search for Ginoong Turismo 2023 tampok sa Tourism Month Celebration sa South Cotabato

All set na ang mga aktibidad para sa provincial tourism month celebration sa South Cotabato ngayong Setyembre.

Ito ay ayon kay Provincial Tourism Officer Francisco Serbo Jr.

Ayon kay Serbo, tampok sa tourism month celebration sa lalawigan ang Apat sa Taglamig stage play na matutungyan sa activity area ng Mall of Ace Center point sa Setyembre 16 hanggang 17 at 23 hanggang 24.

Habang ang quiz bowl ay gaganapin naman sa event center ng KCC Mall sa Setyembre 21

Lalahukan ito ng 15 mga kolehiyo sa buong lalawigan.

Magiging highlight naman nito ang Search for Ginoong Turismo 2023 sa South Cotabato Gym sa Setyembre 23.

Lalahukan naman ito ng mga pambato ng 11 mga local government unit sa lalawigan.

Ayon pa kay Serbo ang mga project proposal ng mga kandidato na mapipili ay bibigyan ng pondo para mapakinabangan ng kanilang target benefeciaries.

-0-

Local..

Pangugnunahan ng Department of Science and Technolgoy o DOST 12 ang Regional Science and Technology Week celebration sa lalawigan ng Sultan Kudarat sa Setyembre 13 hanggang 15.

Gaganapin ito sa sports complex ng lalawigan sa bayan ng Isulan.

Ito ay ayon kay DOST 12 Regional Director Sammy Malawan.

Ayon kay Malawan tampok sa nasabing aktibidad ang interactive exhibit.

Layon nito ayon kay Malawan na mabigyan ng pagkakataon ang mga bisita na magkaroon ng interaksyon sa mga equipment.

Kabilang dito ayon kay Malawan ang science centrum, planetarium at earthquake simulator.

Dagdag pa ni Malawan matutunghayan ng publiko sa enteractive exhibit ang sampung mga equipment na dadalhin pa mula sa Philippine Science Foundation of Technology sa Kalakhang Maynila.

Ninlinaw din nito na ang  exhibit ay libre sa publiko.

-0-

Local..

Higit sa P4 million na interbensyon ng DA napakinabangan ng Asosasyon ng mga magsasaka sa Alamada Cotabato

Naibigay na ng Regional Agricultural Engineering Division o RAED ng DA 12 ang milyong pisong halaga ng mga proyekto sa tatlong mga asosasyan ng mga magsasaka sa Alamada, Cotabato.

Kabilang sa mga proyektong ito ay ang P3.4 million na dalawang mga tractor.

Pinondohan naman ito ng Rice and High Value Crops Development Program ng ahensya.

Kalakip din sa intervention ng DA 12 ang nursey facility na pinondohan ng P874 million ng Special Area for Agriculture Development o SAAD program.

Layon nito na maisulong ang agricultural mechanization sa rehiyon.

Ang turn over ceremonies ng mga proyekto ay pinangunahan nina RAED Chief Engineer Jocelyn Torres at Alamada Mayor Jesus Sacdalan.

Makikinabang sa nasabing mga proyekto ang mga magsasaka na myembro ng Palib Vegetable Farmers Association, Dado-Alamada Communal Irrigators Association at New Panay Farmers Association.

-0-

Local…

APAT na mga kasapi ng armed lawless group na nag-ooperate sa Maguindanao del Norte ang sumuko habang dala-dala ang kanilang iba’t-ibang uri ng armas sa mga otoridad.

Ayon sa ulat ng militar, unang sumuko ang lider ng armadong grupo na si Alias Bong, sa 57th Infantry Batallion sa pamumuno ni Lt. Col. Guillermo Mabute, Jr. sa kanilang headquarters sa Camp Edwards, Barangay Mirab, Upi, Maguindanao del Norte.

Isinuko rin nito ang kanyang M14 rifle, mga magazine at bala.

Dahil sa kanyang pagsuko ay nahikayat na rin ang iba pa nitong mga kasamahan sa Rempes, Upi at San Jose, South Upi, ng Maguindanao del Norte.

Isinuko ng mga ito ang mga bala ng Cal .30 Light Machine Gun, M1 Carbine rifle, Uzi-type 9mm pistol, mga bala at magazine ng iba’t-ibang uri ng armas.

Si Alias Bong din ang nagturo kung saan nakalibing ang iba’t-ibang uri ng armas sa Sitio Tinandanan, Barangay Rempes ng Upi kamakailan na nahukay ng military

-0-

Local..

MAHIGPIT NA NAGPAALALA ang BARMM Ministry of Health sa publiko matapos masawi ang tatlo katao sa Cotabato City dahil sa sakit na leptospirosis.

Sinabi sa DXMS Radyo Bida ni MOH Deputy Minister Dr. Zul Qarneyn Abas na ang leptospirosis ay isang bacterial disease mula sa Genus Leptospera na pwedeng kapitan ang mga hayop at tao.

Kapag hindi naagapan o nagamot ang Leptospirosis maaari itong magdulot ng pinsala sa Kidney, meningitis ibig sabihin aakyat sa utak, liver failure, respiratory disease at kamatayan.

Ilan sa mga sintomas nito ang pagkakaroon ng mataas na lagnat, pananakit ng ulo, panginginig, pananakit ng kalamnan, pagsusuka, paninilaw ng balat at mata, pamumula ng mata, sakit sa tiyan, pagtatae at rashes.

Nilinaw ni Doc Abas na hindi lang sa ihi ng daga ito nakukuha kundi sa iba pang mga hayop tulad ng baka, kalabaw, baboy, kabayo, pusa, aso, kambing at iba pa.

Payo ni Doc Abas, panatilihing malinis ang kapaligiran lalo na ngayong tag ulan, magsuot ng bota kapag hindi maiwasang lumusong sa baha o iwasan talagang lumusong sa baha.

-0-

Local…

ABOT sa 300 mga puno ng ilegal na marijuana na tinatayang nasa 60,000 ang halaga ang binunot ng PNP sa Sitio Bago Enged, Barangay Bayanga Norte, Matanog, Maguindanao Norte nitong sabado.

Ang marijuana plantation ay pagmamay-ari ng suspek na si Kamaludin Binansio Maradting, 30-taong gulang na residente sa nasabing lugar.

Siya ay naaresto ng PNP at inihahanda ang kaso laban sa kanya, ayon kay Matanog police chief Lt. Renante Dagadas.

Una nito ay nakatanggap ng impormasyon ang PNP hinggil sa plantasyon ng marijuan kaya agad na ikinasa ang operasyon kasama ang PDEA at Marine Battalion Landing Team-2.

Ang mga binunot na marijuana plants ay agad ding sinunog ng PNP habang ang supek ay inaasahang masasampahan na ng kaso ngayong araw.

Kabilang ng marijuana sa ipinagbabawal ng batas tulad ng shabu at cocaine.

-0-

Local…

Higit 40 na mga rice retailers sa North Cotabato, nagsimula ng ipinatupad ang price cap nakaraang linggo - ayon sa DTI

Sa isang linggo na pag-iikot ng Department of Trade and Industry, Department of Agriculture at Local Rice Monitoring team, may mga namonitor ng tumalima sa price ceiling na kautusan ni Pangulong Marcos.

Yan ang ibinunyag ni DTI Provincial Director Ferdinand Cabiles simula ng ipinatupad ang EO039 noong September 05.

Kabuuang, apatnaput apat na mga retailers na ang sumunod at umaasa ang DTI na madadagdagan pa ang bilang na ito.

Sabi ni Cabiles, magiging constant ang gagawing monitoring sa mga tindahan na ito dahil may nakarating na impormasyon na ang iba ay pinapalitan ang presyo kung wala ang monitoring team.

VC VOLUNTARY APPRECIATE EFFORT

Kanyang lamang inaasahan na iwasan ng mga wholesaler at miller na mapagsamantala ngayonv panahon.

Wala pa rin anyang impormasyon kung hanggamg kailan ang ipinatutupad na price cap.

-0-

Local…

Pinulong na ng Local Government Unit sa Kidapawan City ang negosyante upang opisyal na simulan ang pagsunod ng EO 39 simulan ngayong araw.

Sinabi ni Grains Retailer Confederation President Carmelito Bacus, napagkasunduan na dapat ngayong araw tatalima na ang lahat ng rice retailers sa kautusan.

Ang tinutukoy ay ang lahat ng regular at well milled rice na ibenebenta sa merkado publiko.

Kanya namang tiniyak na mayroong sapat na supply para sa lahat ng consumers na tatangkilik.

Bagaman medyo lugi pa rin kung tutuusin dahil sa naunang supply pero sa ngayon may nakuha naman silang mas murang stocks.

Kung mura ang kanilang bili, maliit lang rin anya ang kita ng mga lokal na magsasaka.

-0-

Local…

Pinayuhan ng COMELEC Kidapawan ang mga nakapaghain ng Certificate of Candidacy at tatakbo para sa Barangay at Sangguniang Kababataan Election na iwasan muna ang pagpopost sa social media na halatang pangangampanya.

Ayon kay COMELEC Election Officer Nhor Abdullah, habang wala pang nakascreenshot at nakapagsumbong sa mas mataas na tanggapan ay mabuting edelete nalang muna ito.

Napansin kasi ng opisyal ang hayagang pagpopost sa mga social media accounts ng mga aspirants kasama ang fill out forms mula sa COMELEC pagkatapos noong COC filing.

Maikokonsidera na rin kasi itong pre mature campaigning ng Commission on Election at maaring humantong sa disqualification.

-0-

Local..

PINALALAKAS NG BARMM ang ugnayan nito sa mga local government units upang isulong ang implementation ng mga proyektong pangkaunlaran.

Sa ginanap na 2nd Bangsamoro Economic Development Council (BEDC) sa Zamboanga City, binigyang diin ni BARMM Chief Minister Ebrahim ang kahalagaan ng koordinasyon at pagtutulungan ng regional, provincial at municipal government units sa implementasyon ng mga proyekto.

Ayon kay Ebrahim, ang infrastructure projects ng BARMM ay nagkakahalaga ng P594 billion para sa tatong 2023 hanggang 2028.

-0-

LOCAL…

NAMIMIGAY NG ayuda ang Ministry of Social Services and Development o MSSD BARMM sa mga nabiktima ng tatlong magkakahiwalay na sunog sa rehiyon.

Ang sunog na ito ay naganap sa Coabato City noong Sept. 5 na nakaapekto sa 40 pamilya, sa Lumba Bayabao, Lanao del Sur noong Sept. 6 kung saan dalawang malaking pamilya ang nabiktima at sa Bongao, Tawi-Tawi noong Sept 7 na nakaapekto sa isang libong pamilya.

Ang bawat pamilya ay naktanggap ng 25 kilo ng bigas, essential grocery items, dignity kits, hygiene water kits, at tarpaulin.