NDBC BIDA BALITA (Sept. 7, 2023)

HEADLINES

1   KORONADAL Mayor Ogena, nagalit dahil sa maruming at mabahong palengke 

2   LINEMAN ng COTELCO, patay nang makuryente habang nasa preventive maintenance sa Kidapawan

3   BAHAGI NG North Cotabato, niyanig ng lindol kahapon

4   MATAAS na ani sa pilot areas ng Consolidated Rice farming, inaasahan ng mga magsasaka sa South Cotabato. 5 Mag-asawang guro, sugatam sa panibagong highway accident sa Maguindanao del Norte

6   GOVT EMPLOYEE, huli sa anti-drug operation sa Tampakan, South Cotabato

7   DATING PULIS, naaresto, P7.4-million na halaga ng shabu nakuha sa kanya

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

-0-

Local..

Nasawi on the spot ang isang kandidato sa pagka-kagawad ng Barangay Takepan, makaraang barilin habang bumibili ng gulay sa Purok Central, Barangay Takepan ng nabanggit na bayan kahapon.

Naganap ang pamamaril pasado alas 5 ng hapon.

Kinilala ng PNP ang biktima na si Rhoyden L Flores, 36 na residente ng nabanggit na lugar.

Dalawang kalalakihan na nakasuot ng bonnet at bull cap ang lumapit at agad syang pinagbabaril.

Tuloy pa ang imbestigasyon ng PNP sa kaso, pangalawa sa nakalipas na tatlong araw.

-0-

Local…

RETIRED Cotabato Archbishop Orlando Cardinal Quevedo, OMI, DD, naniniwalang pagkakaisa ng lahat ang solusyon para makamit ang kapayapaan at kaunlaran sa Bangsamoro Region.

Ginawa ng Kardinal ang pahayag sa kanyang pagsasalita sa ginanap na Peoples Conference on Social Cohesion sa Cotabato City.

Dumalo sa pagtitipon ang mga lider ng Simbahang Katoliko, Muslim, Settlers at Non-Moro Indigenous People na ang layunin ay makalikom ng impormasyon at suhestiyon mula sa ibat ibang sektor sa paghahanap ng ganap na kapayapaan.

Si Cardinal Quevedo ay miembro ng BARMM council of leaders bilang Settlers’ representative.

Binigyang diin ni Cardinal Quevido na ang pagkakaisa ang susi para makamit ng rehiyon ang magatal ng inaasam na kapayapaan.

-0-

LOCAL…

SAMANTALA, may panawagan din si BARMM Council of Leader Non-Moro Indigenous People (NMIP) representative at Episcopal Diocese of Southern Philippines Bishop Ernie Moral sa Bangsamoro government kaugnay sa mga hinaing na kinakaharap ng NMIP sa rehiyon.

Inihalimbawa ni Bishop Moral ang naganap na harassment sa mga NMIP communities noong July 2023 sa Biarong at Lamod sa South Upi-Talayan boundaries kung saan umabot sa 579 families o 2,300 na mga indibidwal mula sa 11 sitio ang lumikas.

Aniya, walang kalayaan ang NMIP sa kanilang sariling lupa.  Palagi silang biktima ng karahasan, inaagawan ng lupa at pinapatay ng walang kalaban-laban.

Sinabi niya na kailangan ang permanent solution at hindi band-aid solution sa isyu.  Tunay na kapayapaan ang hangad ng mga NMIP at hindi kailanman ang ilang kilo ng bigas, canned goods at kape.

Takot ang nangingibabaw sa mga NMIP at walang nagsasalita para sa kanila.

-0-

Local…

BINIGYAN NG AYUDA ng Pigcawayan LGU ang 19 na mga miembro ng Badjao at inihatid sila sa Bongo Island sa Parang, Maguindnao del Norte.

Ang bawat Badjao family na naninirahan sa mga lansangan at sa bangketa ng palengke ay tumanggap ng food packs mula sa DSWD.

Ayon kay Municipal Social Welfare and Development Office head Danica Faith Luciano, ang mga Badjao ay namamalimos sa palengke.

Upang mailayo sila sa panganib, lalo na ang mga bata, ipinag-utos ni acting mayor Niel Jake Casi ang pagbibigay ng ayuda at ihatid sila sa kanilang lugar.

-0-

Local…

Department of Agriculture 12, pinayuhan ang mga negosyante na huwag palitan ang classification ng bigas para makaiwas lang sa price cap

Sa pag-iikot ng Department of Agriculture sa mga tindahan sa Kidapawan City, wala na masyadong nakadisplay na regular at well milled rice sa public market.

Ito ay dahil hindi kasali ang ibang special rice sa ipinatupad na price ceiling sa bigas o ang EO 39  ni Pangulong Marcos.

Payo ni DA 12 Division Field Operation head Mike Intao, maging patas at iwasang mapagsamantala o  palitan ang classification ng regular at well milled rice upang makalusot sa inspection.

Dahil anya pa, malalaman at malalaman pa rin ito ng Department of Agriculture.

Ginawa nito ang pahayag kasunod ng unang araw ng pagpapatupad ng EO 39 at hanggang sa monitoring at payo pa lamang dahil batid na wala pa namang Implementing Rules and Regulation.

Dagdag pa niya, everything is abrupt kaya't maging sila ay nahihirapan din sa laman ng EO.

-0-

Local..

Habang wala pang IRR, ginamit na ng Department of Trade and Industry ang pagkakataon na magsagawa ng profiling sa mga rice retailer sa SOCCKSARGEN.

Ayon kay DTI 12 Regional Director Flora Gabunales, ito ay upang malaman kung magkano ang kanilang bili sa naunang supply at magkano ang maaring malugi ng negosyante sa pagpapatupad ng price cap.

Una na kasing ipinag-utos ni Pangulong Marcos na bigyan ng DSWD ang mga apektadong rice retailers.

Maging ang memorandum ng DILG na hinihikaya't ang bawat Local Govt Unit na magbigay rin ng tulong.

Samantala, magpapatuloy ang ginagawang simultaneous monitoring ng DTI, local price monitoring team at Department of Agriculture sa lahat ng retail stores sa Rehiyon.

-0-

Local….

Lineman ng COTELCO, patay nang makuryente habang nagpapatupad ng preventive maintenance sa Kidapawan City

90 PERCENT ng katawan ng 44 anyos na lineman ang sunog matapos makuryente habang may inaayos sa substation ng COTELCO sa Kidapawan City.

Ayon kay Information Officer John Andrew Tabugoc, nakilala ang nasawi na si Almer Camporidondo ng Barangay Del Pilar Magpet, North Cotabato.

Base sa inisyal na imbestigasyon, aksidenteng nasagi ng biktima ang livewire habang ipinatutupad ang preventive measure.

Siya ay dinala pa sa isang ospital sa Davao City pero binawian rin ng buhay.

Iniimbestigahan ngayon kung may hindi nasunod na protocol o precautionary measure nang umakyat ito sa parte ng substation.

Mabuti na lamang hindi nadamay ang isa pang kasamang umakyat at agad na tumulong ang iba pang kasamahan sa lugar para maibaba nang malapatan ng lunas.

Tiniyak naman ng pamunuan ang tulong na ibibigay sa nauliang pamilya ni Camporidondo.

-0-

Local…

Kawani ng gobyerno naaresto sa anti-illegal drug operation ng mga otoridad sa Tampakan, South Coptabato

Arestado sa drug buy-bust operation ng PNP at PDEA ang isang kawani ng gobyerno sa Tampakan, South Cotabato.

Kinilala ng Tampakan PNP ang suspek na si Tony Ureta, 51 anyos at nakatira sa barangay Maltana, Tampakan.

Si Ureta ay inaresto ng mga otoridad sa barangay Poblacion sa nasabing bayan.

Ito ay matapos umanong magbenta ng isang sachet ng suspected shabu na nagkakahalaga ng higit sa P6,000 sa nagkunwaring buyer.

Nakumpiska din ng mga pulis at PDEA agents kag Ureta ang dalawa pang mga sachet ng shabu na nagkakahalaga ng higit sa P10,000.

Nakuha din sa kanya ang P3,000 marked money na ginamit ng mga otoridad sa kanilang drug buy-bust operation.

Inihahanda na ng PNP ang kasong paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act laban sa suspek.

-0-

Local…

Libreng mga gamot ipamimigay sa mga primary healthcare providers sa South Cotabato

Inaabangan na ang pagbibigay ng libreng mga gamot sa mga primary healthcare providers sa South Cotabato.

Ito ay bilang kabahagi ng pagpapatupad ng Konsulta program ng gobyerno sa ilalim ng Universal Health Care.

Ayon kasi kay provincial health officer Dr.Rogelio Aturdido Jr., posibleng sisimulan na ang pamimigay ng maintenance medicine ngayong taon.

Ang mga mabibigyan nito ay ang mga nagparehistro sa mga primary healthcare providers.

Dagdag pa ni Aturdido, pinalalakas ng Konsulta Package ng PhilHealth  ang preventive care.

Ang mga ito ay ang konsultasyon, health risk screening at assessment, 13 mga laboratory test, at 21 na maintenance drugs at medicine.

Ayon pa kay Aturdido inaasahan nila na maipabibigay na sa mga benepisyaryo ang mga maintenance medicine simula ngayong Setyemre.

-0-

Local…

Mataas na ani sa pilot areas ng Consolidated Rice Production and Mechanization Program inaasahan ng grupo ng mga magsasaka sa South Cotabato

Maaring lumagpas pa sa target na walong tonelada  kada ektarya ang maani sa mga sakahan na sakop ng Consolidated Rice Production and Mechanization Program o CRPMP sa South Cotabato.

Ito ay ayon kay Upper valley agriculture cooperative o UVACO Chairman Henry Eslabon.

Kabilang sa pilot sites ng CRPMP ang 210 ektaryang palayan sa Barangay Dajay Surallah na sisimulan nang  anihin na sa Setyembre 15.

Ayon kay Eslabon layon ng CRPMP na maipatupad ang scyhronized farming sa lalawigan at makontrol ang pinsala ng mga peste sa mga palayan.

Dagdag pa ni Eslabon libre din ang farm inputs ng mga magsasaka na kabilang sa CRPMP.

-0-

Rice retailers sa Koronadal handang sumunod sa price ceiling sa bigas

Pabor sa mga consumer ang price ceiling sa bigas na ipinagutos ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr.

Pero ayon sa ilang mga rice retailers sa Koronadal ito ay kanilang namang ikalulugi.

Kaya hiling ng ilan sa mga ito sana ay binigyan muna sila ng palugit dahil nakapag-angkat na sila ng bigas sa mas mataas na presyo.

Gayunpaman ayon sa mga ito wala silang magagawa kungdi sundin ang utos ng pangulo.

Mga mga nagsabi naman na hindi sila apektado ng price ceiling dahil ang bigas na kanilang ibinebenta ay mula din sa kanilang ani.

May  nagpahayag din na sa hirap ng buhay ngayon kailangan na tagalang maibaba ang presyo ng bigas.

-0-

Local..

Mayor Ogena nadismaya sa maruming merkado publiko ng Koronadal

Nagsagawa ng  surprise visit sa merkado publiko ng lungsod si Koronadal Mayor Eliordo Ogena.

Pero ayon kay Ogena siya mismo ay nasorpresa din sa mabahong hangin, kanal na puno ng mga basura at maduming sahig ng merkado publiko.

Ayon pa sa alkalde agad nitong hiniling ang tulong ng Bureau of Fire Protection para sa declogging ng mga kanal sa merkado publiko.

sinabi nito na karamihan sa mga basura na bumara sa kanal ng palengke ay mga cellophane.

Kaya hindi tuloy naitago ng alkalde ang pagkadismaya nito sa mga vendor sa palengke.

Iginiit ni Ogena na katuwang dapat ng lokal na pamahalaan sa pagpapanatili ng kaayusan sa palengke ang mga vendor at store owners.

Hinamon din nito ang market supervisor ng lungsod at maging mga vendor at store owners na ayusin ang problema bago pa man siya magdesisyon na pamahalaan ito.

-0-

Local…

NAKALIGTAS sa pamamaril ang isang sundalo sa Sitio Kamidon, National Highway Brgy. Butilen, Datu Salibo, Maguindanao del Sur pasado alas 8:00 ng umaga kahapon.

Kinilala Datu Salibo town police chief Capt. Ramillo Serame ang biktima na si Private First Class Joey Menguita, nasa hustong gulang, na nakatalaga sa 33rd Infantry Battalion ng militar at residente ng Central Glad, Midsayap, North Cotabato

Ayon sa ulat, minamaneho ng biktima ang kanyang Honda CRF 150 pauwi sanang Midsayap nang pagdating sa Barangay Butilen ay pinagbabaril ito ng riding in tandem suspects.

Tinamaan ang biktima sa kanyang balikat at tiyan.

Narekober sa crime scene ang mga basyo ng 9mm pistol.

Kahit sugatan, nagawa pang makapagmaneho ng biktima hanggang sa nakarating sa pinakamalapit na Army Detachment sa Barangay Magaslong, Datu Piang, Maguindanao Sur.

Siya ay agad na dinala ng kapuwa sundalo sa pagamutan sa Midsayap.

Patuloy pang inaalam ng PNP ng motibo ng pamamaril at kung sino ang may gawa nito.

-0-

Local…

GINAWA NG Bangsamoro Human Rights Commission ang panawagan matapos ang nangyaring harrasment sa katatapos Lang na filing ng COC sa Malabang, Lanao del Sur.

Mariing kinondena ng BHRC ang nangyari dahil bukod sa naging banta ito para harangin ang isang democratic process ay naging mitsa rin ito para pigilian ang karapatan ng sinuman.

Ang mapayapang election ayon sa komisyon ay dapat na ipairal para malayang makapili ang publiko ng kanilang mga gustong ihalal na leader na may mahalagang papel sa nation-building, pagtugon sa isyu ng kahirapan, local development, paghahatid ng mga basic social services at iba pa.

Bilang isang independent human rights institution ng mga Bangsamoro, nagpahayag ng pagkabahala ang BHRC dahil ang nangyari ay may epekto rin umano sa intigridad ng gagawing halalan sa lugar.

Hinimok din ng BHRC ang security forces maging political leaders sa lugar na i-monitor at siguraduhing nabibigyan ng proteksyon ang mga sasabak sa halalan at malayang makapili ang publiko ng karapat-dapat na leader ng kanilang barangay.