NDBC BIDA BALITA (Aug. 28, 2023)

HEADLINES

1   COMELEC South Cotabato, bukas ngayong araw para sa filing ng COC kahit national holiday

2   ARMY sa Maguindanao Sur, nakadeploy na ang tropa para sa filing of COC ngayon

3   COMELEC BARMM, all set sa filing ng COC ngayon, security personnel ready na

4   DepEd Kidapawan, all set na din sa pagsisimula ng klase bukas

5   PRESYO NG BIGAS sa Region 12, bababa sa susunod na mga araw dahil tig=ani na, ayon sa DA 12.

6   Penalty condonation inaalok ng SSS sa kanilang mga myembro na hindi nakabayad ng loan sa South Cotabato

7   Milyong halaga, natupok ng apoy sa sunog na naganap sa Makilala, North Cotabato

Mga tauhan ng Philippine Marines nagpapatupad ng election gun ban sa boundary ng Cotabato City at Maguindanao Norte. (DXMS photo)

Aerial photo sa ibaba, ang nasunog na bahagi ng commercial district ng Makilala, North Cotabato. (shared photo from Millama DJ)

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

LOCAL…

TINIYAK NG COMELEC BARMM na may sapat na tropa ng pamahalaan at PNP para pangasiwaan ang pagsisimula ng filing of certificates of candidacy ngayong araw.

Ayon kay Comelec BARMM regional director Atty. Ray Sumalipao, ang mga tanggapan ng election officer sa mga bayan ay merong sapat na security forces upang pigilan ang anumang kaguluhan o bangayan ng mga kandidato.

Binigyang diin ni Sumalipao na tanging sa mga Comelec municipal offices lang maaring mag-file ng COC ang mga kandidato sa barangay at SK elections.

-0-

Local…

DAHIL MALABONG mapagbigyan ang kahilingan ng PNP na maipagpaliban ang barangay at SK elections sa BARMM, sinabi ng PNP na tuloy ang kanilang paghahanda at pagpapatupad ng security plan.

Bukod sa security obligations, sinabi ni BARMM Police Regional Director Brig. Gen. Allan Nobleza na pinaghahandaan din ng PNP ngayon ang training ng mga police bilang miembro ng special board election inspectors.

Ayon kay Nobleza, may 300 mga police kada probinsya ang sasailalim sa training on poll duties upang magsilbing alternate election officers sa mga voting precint na ang mga guro ay aayaw o di pwede magsilbi dahil kaanak ng mga kandidato.

Abot sa 96 sa 119 na mga bayan sa BARMM ang itinuturing ng PNP na areas of concern ngayong barangay at SK elections.

Mula Enero hanggang ngayon, naitala ng PRO-BARMM ang mahigit 350 kaso ng shooting kung saan 21 ay mga government at barangay officials ang biktima.

-0-

ISANG COMPANY NG MILITAR ang itatalaga ng 601st Brigade ng 6th ID sa bawat bayan na kanilang nasasakupan partikular na sa mga election offices para sa filing ng COC na magsisimula ngayong araw.

Sa panayam ng DXMS kay 601st Brigade Commander Brig. General Oriel Pangcog, sinabi niya na ito ay para maiwasan na magpang-abot ang mga supporters kaugnay sa nangyaring palitan putok sa barangay Kiladap, Talitay Maguindanao del Norte.

Nagpang-abot umano ang mga supporters ng kasalukuyang chairman at ang makakalaban sa eleksyon.

Kahapon, pumagitna na rin ang Maguindanao del Norte Provincial Police Office at LGU Talitay para mapag-ayos ang dalawang grupo.

Inirekomenda rin ni Pangcog sa mga election officer na gawan ng scheduling ang COC filing para hindi magpang-abot ulit ang mga supporters sa paghahain ng COC.

Dagdag ni Pangcog, bukod sa presenya ng sundalo ay magpapakalat din ng armored assets ang militar para masigurong mapayapa ang at walang manggugulo sa isang linggong COC filing.

-0-

Barangay at SK election candidates pwede pa ring magsumite ng COC ngayong araw kahit holiday, ayon sa Comelec South Cotabato

Bukas ang mga tanggapan ng Comelec sa lalawigan para tumanggap ng certificate of candidacy o COC ngayong araw Agosto 28 kahit na holiday.

Ito ay ayon kay South Cotabato Election Supervisor Atty. Jay Gerada.

Tiniyak din ni Gerada na ang unang araw ng filing ng COC ay kanila ring pinaghandaan.

Dagdag pa nito pwede pang pag file ng COC ang mga kandidato sa Barangay at Sanggunniang Kabataan Election  o BSKE hanggang  alas singko ng hapon sa Setyembre 2.

Ayon kay Gerada ang lalawigan ay mayroon ngayong higit sa 640,000 na regular voters at 255,000 na SK voters.

Paala ni Gerada sa mga botante mahalaga ang eleksyon sa barangay bilang pinakamaliit na unit ng lipunan na hindi aniya maaring balewalain ng mga botante.

-0-

LOCAL…

Lalaking nagpakilalang kasapi ng MILF Task Force Ittihad, naaresto sa checkpoint habang may dalang Granada.

NAHULI ang suspek sa police checkpoint ng Brgy. Zapakan, Rajah Buayan, Maguindanao del Sur pasado alas 11:00 ng umaga kahapon.

Kinilala ni Radjah Buayan police chief Capt. Joel Lebrilla ang nahuli na si Sanny M. Milog, 38-taong gulang na taga Sitio Musa, Barangay Zapakan ng nasabing bayan.

Sinabi ni Lebrilla na abala sa paglagagay ng signages ang PNP para sa nalalapit na local elections sa checkpoint nang mapadaan ang suspek sakay ng Bajaj motorcycle at hinanapan ito ng driver’s license.

Pero imbes na lisensya ay nakita ng mga pulis sa loob ng dala-dala nitong belt-bag ang isang hand grenade.

Ayon kay Lebrilla, nagpakilala ang nahuli na kasapi siya ng Task Force Ittihad ng MILF, isang hindi armadong unit na tumutulong sa pag-resolba ng mga awayan ng kasapi ng MILF sa lalawigan.

Pero inaalam pa kung konektado ito sa ibang lawless armed group.

-0-

Local..

Penalty condonation inaalok ng SSS South Mindanao II sa kanilang mga myembro na hindi nakabayad ng loan

Pakinabangan ang penalty condonation program ng SSS.

Ito ang panawagan ni SSS South Mindanao II Regional Comunications Officer Noel Nacion sa mga SSS members na may hindi nabayarang loan.

Paliwanag pa ni Nacion sa ilalim ng nasabing programa maaring matanggal o mabawasan ang penalty kahit na sa mga matagal nang unpaid loans.

Posible din ayon kay Nacion na mabawasan ang loan para mabayaran.

Dagdag pa ni Nacion maari ring bayaran ng kanilang mga myembro ang loan ng buo o installment.

Sinabi din nito na ang SSS member ay maari ring makapag-loan uli dalawang taon makalipas bayaran ang kanilang loan.

-0-

Local..

Recovery ng mga dating lulong sa iligal na droga tinututukan ng Koronadal LGU

Isinailalim ng City Anti-Drug Abuse Council o CADAC sa aftercare sessions ang 43 mga Recovering Drug Dependents o RDD sa Koronadal.

Itinuro sa mga RDD ang mga triggers na dapat iwasan para hindi na bumalik sa masamang bisyo.

Ang mga ito ay ang trauma,pagkabagot at labis na tiwala sa sarili.

Payo naman ni City Legal Office Legislative and Community Affairs Head Atty. Myra Lawi-an sa mga RDD, para maiwasan ang triggers matulog ng sapat, kumain ng masustansyang pagkain, magehersisyo at higit sa lahat humingi ng gabay sa Panginoon.

Ang pagsasagawa ng holistic aftercare sessions sa mga RDD ay isa sa mga prayoridad ng Koronadal LGU.

Layon nito na matiyak ang tuloy-tuloy na pagbabagong buhay ng mga minsa’y nalulong sa iligal na droga.

-0-

Local…

Umento sa sahod matatanggap ng mga Job order employees ng Koronadal LGU

Hiniling ng Sangguniang Panglungsod kay Mayor Eliordo Ogena na dagdagan ang sahod ng mga job order o J.O. na mga kawani ng lokal na pamahalaan ng Koronadal.

Ito ay sa pamamagitan ng resolusyon na iniakda ni Councilor Ellen Grace Subere Albios na kanilang inaprubahan.

Ayon kay Albios layon nito na kilalanin ang mga kontribusyon ng mga JO employees sa workforce ng LGU.

Inirekomenda ng Local Finance Committee ang arawang P20 na umento sa sahod ng mga JO na kwani ng lokal na pamahalaan.

Ibig sabihin nito sila ay makatatanggap ng tig P520 na salary increase kada buwan simula sa Oktubre.

Ang city government ng Koronadal ay may 1,566 JO na mga kawani.

-0-

Local…

Naniniwala si DA 12 Rice Program Coordinator Ray Embajador na bababa rin ang presyo ng bigas sa SOCCKSARGEN.

Paliwanag ni Embajador nagsimula na rin kasi ang panahon ng anihan sa ilang mga lugar sa rehiyon.

Kabilang sa mga ito ayon kay Embajador ang mga bayan ng Mlang at Tulunan sa North Cotabato, Esperanza sa Sultan Kudarat at Norala sa South Cotabato.

Ipinunto pa ni Embajador na ang presyohan ng dry palay ngayon sa region 12 ay nasa P21 hanggang P22 pesos per kilogram.

Kaya dapat ayon kay Embahador  nasa P42 hanggang P44 per kilogram lang ang presyo ng bigas sa rehiyon.

Ito ayon kay Embahador ay malayo sa average price ngayon  na P48 hanggang P51 pesos.

Paliwanag pa nito nagkaroon kasi ng domino effect sa rehiyon ang mataas na presyo ng bigas  ngayon sa Luzon.

-0-

Local…

Sa panahon ng emergency at kalamidad nalang maaring magpalabas ng stock ang National Food Authority.

Yan ang sabi ni NFA Branch Manager Engineer Richard Baldin matapos na ring naghahanap na ng mas murang bigas ang maraming consumers.

Ito na kasi ang bagong mandato ng NFA simula pa noong 2019.

Bilang tulong anya sa mga magsasaka at patuloy na mahikayat ang mga local farmer na magbenta ng palay sa kanila, mayroon ngayong PALLGU program kung saan ang ibat’ibang LGU ay nagbibigay ng dagdag per kilo.

Binibili ng NFA ang palay ng 19 pesos per kilo clean and dry, sa LGU, 2 pesos dagdag habang 2 pesos rin mula sa Provincial Government na may kabuuang 23 pesos per kilo.

Bumibili rin wet palay at nakadepende sa moisture content ng palay.

Inihayag ng opisyal na walang dapat ikabahala dapat sapat ang buffer stock ng NFA at lahat ay local na produkto.

-0-

Local…

Pina-igting pa ngayon ng 90th Infantry Battalion ng Philippine Army ang balik baril program o kampanya laban sa loose firearms sa lahat ng kanilang area of operation.

Ito ang sinabi ni Civil Military Operation Officer Captain Michael Eugenio bilang bahagi ng paghahanda sa darating na Barangay at Sangguniang Kababataan Election.

Bukod dito ang pagsasagawa ng community visitation lalo na sa mga posibleng maikonsiderang areas of concern at may history ng election related incidents sa nakaraang eleksyon.

Inihayag naman ni Captain Eugenio na nakakatanggap ng tulong pinansyal ang mga nagsuko ng kanilang armas.

Ang pera ay magagamit bilang panimula sa kanilang buhay pero magpapatuloy naman anya monitoring sa kanila.

-0-

Local…

Isang araw bago ang pasukan, umaasa ang Department of Education Kidapawan City Division na maaabot ang 100 percent target sa enrolment rate.

Pero handang-handa na para bukas ang mga guro, non-teaching personnel at maging mga mag-aaral sa unang araw ng pasukan.

Sinabi ni Schools Division Superintendent Dr. Natibidad Ocon, hindi na anya ito bago dahil karaniwan ng may nagpapa enrol sa first day of

of school.

Sa Kidapawan City, upang maihanda ang mga estudyante at guro nagpatupad ng mock class ang isa sa pinakamalaking paaralan sa lungsod nakaraang linggo.

-0-

Local…

Tinatayang abot sa 2 Million pesos ang iniwang danyos sa nasunog na mga bahay at establisyemento sa perimeter area ng Public Market sa Makilala, North Cotabato pasa alas 4:00 ng madaling araw.

Sa ulat ng Bureau of Fire Protection-Makilala, kabilang sa mga nasunog ay ang labindalawang magkadikit na business establishment at pitong mga bahay at isa pang motorsiklo.

Agad na inapula ng BFP at tumulong na rin ang BFP-Kidapawan City upang hindi na kumalat pa sa mga kalapit na mga establisyemento.

Sa panayam ngayong umaga kay Fire Officer 3 Kymrj Cuz, ang sunog ay nagmula sa bahay ni Elena Salang particular na sa kusina nito.

Umabot sa second alarm ang apoy at naideklarang fire out pasado alas 7:00 na ng umaga.

Kinaumagahan, kanya-kanyang hakot ng mga maari pang mapakinabangan na bagay mula sa nasunog ang mga residendente na ilang taon din nilang naipundar.

Sa ngayon, hindi pa batid kung ano ang pinagmulan ng apoy.

-0-

LOCAL…

Patay ang isang sampung taong gulang na estudyante  matapos na malunod habang naliligo sa Libungan River sa Barangay Camansi, Alamada, North Cotabato nitong weekend.

Kinilala ng mga tauhan ng Alamada municipal disaster risk reduction and management office ang biktima na si Adriane Areque na taga Barangay Balike, Midsayap.

Dalawang oras ding nagsagawa ng search and retrieval operation ang Alamada at Libungan MDRRM, BFP at PNP bago natagpuan ang katawan ng biktima.

Dinala pa sa ospital ang biktima pero idineklara itong dead on arrival ng mga doktor.

-0-

Local..

MGA OPISYAL ng Brunei Darussalam, Indonesia, Malaysia, Philippines East ASEAN Growth Area o BIMP EAGA bumisita sa Maguindanao del Norte kasama ang mga negosyante.

Ang grupo ay pinangunahan ni Sabah Malaysia Special Envoy Tan Sri Pandikar Amin Haji Muli na unang dumalaw sa Polloc Free Port sa Parang, Maguindanao del Norte.

Kasama niya ang 68 na mga delegado nito mula sa Malaysia.

Layon ng pagbisita na palakasin ang turismo, investment at ekonomiya ng Bangsamoro Region.

Sa naging talumpati ni Parang Mayor Cahar Ibay, ipinagmamalaki nito ang potensyal at kagandahan ng Iranun towns na binubuo ng mga bayan ng Buldon, Matanog, Barira, Sultan Mastura at Parang.

Aniya, magiging malawak at u-unlad ang kalakalan, turismo, pamumuhunan hindi lamang ng Iranun towns kundi buong BARMM region at Malaysia.

Pagkalipas ng ilang oras ay agad naman nilang tinungo ang bayan ng Matanog.

Tema ng activity ay "Opportunities Towards Empowering Minority Communities".

Tatagal sa lalawigan ang mga delegado ng apat na araw.

-0-

FOR BALITA EXPRESS (LOCAL)

• Opisina ni Maguindanao del Norte Rep. Sittie Shahara Dimple Mastura, MSSD-BARMM at DSWD 12, namigay ng P10,000 educational assistance sa 900 college students ng lalawigan
• ISULAN Mayor Maritess Pallasigue, balik trabaho na noong Aug. 26 matapos ang kanyang 60 preventive suspension. Dumalo siya sa mga aktibidad ng 10th Hamungaya Festival at 66th Founding Anniversary ng Isulan
• NASA 16 na mga eye patients ang isinailalim sa cataract surgery ni BARMM Member of Parliament Dr. Kadil Sinolinding Jr.  Ang mga pasyente ay lahat mula sa Carmen, North Cotabato.
• Tatlong mga barangay sa Pikit, North Cotabato na ngayon ay bahagi na ng Special Geographic Area ng BARMM ang nakatanggap ng barangay hall project mula sa MILG.  Ito ay ang mga barangay Bulol, Pamalian at Gli-Gli.
• Election gun ban, mahigpit na ipatutupad ng PNP-BARMM sa rehiyon, ayon kay BARMM police director Brig. Gen. Allan Nobleza. Mga lalabag, tiyak mapaparusahan
• Bakbakan ng naglalabang angkan sa Malabang, Lanao del Sur nitong weekend, humupa; dagdag na mga police at sundalo itinalaga sa highway