NDBC BIDA BALITA (Feb. 29, 2024)

HEADLINES

1   SUSPECT sa pagpatay kay dating Cotabato City security chief na si ret. Colonel Balquin, naaresto ng CIDG

2   SA PRES. ROXAS, North Cotabato, dahil sa away sa lupa, mag-ina tinaga; suspect lasing na kaanak

3   BARMM parliamentary districting bill, inaprubahan na ng Parliament, agad nilagdaan bilang batas ng chief minister

4   PNP South Cotabato pinag-iingat ang publiko sa modus na paglalagay ng glue o pandikit sa ATM machines para makapanloko

5   U-TURN SLOT sa Koronadal concrete barriers, ipinaliwanag ng city LGU

6   BARMM Chief Minister Ebrahim, naniniwalang magtatagumpay ang rehiyon matapos kwestiyunin sa Supreme Court ang constitutionality ng local governance code. 

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

Local…

NASA KULUNGAN NA NGAYON ANG isa sa mga suspek na bumaril at nakapatay kay Retired Police Col. Rolen Balquin matapos na siya ay maaresto ng pinagsamang tropa ng CIDG, PNP at AFP sa Cotabato City.

Si Balquin ay chief security officer in dating Cotabato City Mayor Cynthia Guiani-Sayadi.

Sinabi ni CIDG BARMM chief Lt. Col Ariel Huesca na naaresto ang suspect na si Orlan Ayunan, 31 taong gulang alas 6 kagabi sa Purok Lugay-Lugay, Barangay Bagua 1, Cotabato City.

Si Ayunan ay nagpakilalang miembro ng BPAT.

Pinangunahan ng CIDG BARMM ang operasyon katuwang ang 1st Marine Brigade, Police Station 4, Cotabato City Police Station at iba pang law enforcement units.

Nakuha rin sa kanya ang isang caliber 45 pistol, magazine at mga bala.

Maliban kay Ayunan, kabilang sa mga akusado ay sina Misuari Mando alyas Warry, Salem Edu at Berting Abdullah, na lahat nahaharap sa kasong murder at frustrated murder.

Si Balquin ay dadalo sana sa isang ribbon cutting ceremony noong March 19, 2022 sa Mother Barangay Rosary Heights, Cotabato City nang barilin ng mga suspek.

Sugatan din sa pamamaril ang kanyang driver na si Master Sgt. Ariel Gutang.

-0-

LOCAL…

ISANG RETIRED POLICE officer ang binaril at napatay ng di pa nakikilalang mga suspect sa Barangay Poblacion, Datu Piang, Maguindanao del Sur kagabi.

Naganap ang pamamaril sa kalsada na nasa harap ng Notre Dame of Dulawan.

SA report ng Maguindanao PNP, ang biktima ay kararating lang sa lugar sakay ng motorsiklo.  Pagbaba niya ay lumapit ang isang lalaking armado ng cal. 45 pistol at siyay pinaputukan sa ulo.

Ang biktima na hindi kinilala sa report ay namatay on the spot.

Inaalam pa ng Datu Piang PNP ang motibo ng pamamaril.

-0-

LOCAL…

NANINIWALA ang pamunuan ng Bangsamoro government na magtatagumpay ang Bangsamoro Local Government Code na kinuwestiyon ng tatlong governor sa Supreme Court.

Bilang reaksyon sa isinampang petition upang ideklara ang local governance code na unconstitutional, sinabi ni BARMM Chief Minister Ahod Balawag Ebrahim na kayang ipagtanggol ng BARMM ang hamon na ito sa batas.

Kasabay nito, sinabi ni Ebrahim na karapatan ng sinuman, kabilang ang mga lider sa probinsya, na kwestiyunin ang isang batas dahil nasa demokratikong pamahalaan ang regional government.

Patunay din aniya ang pag-kuwestiyon na malaya at buhay na buhay ang demokrasya sa bansa, lalo na sa BARMM.

Sinabi ni Chief Minister Ebrahim na ipaglalaban nila ang legalidad ng batas subalit handa silang tanggapin anuman ang magiging desisyon ng katas-taasang hukuman.

Sa kabila ng petition, sinabi ng chief minister na handa ang regional government na makipagtulungan sa mga petitioners para sa kapakanan ng mga mamamayan at ng Bagnsamoro homeland.

Unanng sinabi nina Maguidanao Sur Gov. Mariam Mangudadatu, Lanao Sur Gov. Mamintal Adiong at Sulu Gov. Abdusakur Tan na unconstitutional ang batas.

-0-

Local…

INAPROBAHAN kagabi ni BARMM Chief Minister Ahod Balawag Ebrahim ang Parliamentary Districts Act of 2024 o ang pagkakaroon ng 32 single member parliamentary districts sa BARMM.

Ito nilagdaan ni CM Ebrahim at Bangsamoro Transition Authority Speaker Pangalian Balindong at nagging ganap na Bangsamoro Autonomy Act (BAA) No. 58.

Ang panukala na isang urgent bill ay pumasa sa third and final reading kahapon ng hapon.

Ang parliamentary districts kinabibilangan ng tatlo Basilan, pito sa in Sulu, tatlo sa Tawi-Tawi, apat sa Maguindanado del Sur, apat sa Maguindanao del Norte, walo sa Lanao del Sur, dalawa sa Cotabato City at isa sa Special Geographic Area.

Marami ang nagpanukalang dagdagan ng isa district upang dumami ang representasyon sa parliament subalit di ito naisakatuparan.

-0-

Local…

Mga usaping pangseguridad, tinalakay ng United Nations Department of Safety and Security at Maguindanao del Norte Police

BUMISITA kahapon sa Maguindanao del Norte Police Provincial Office sa Old Capitol, Barangay Simuay, Sultan Kudarat ang mga kinatawan ng United Nations Department of Safety and Security o UNDDS.

Pinangunahan ito ni UNDDS Office Manila Deputy Security Adviser Ms. Marcela Dumitrascu kasama sina Area Security Adviser for Mindanao Rezaul Bari Chowdhury, at Mr. Joseph Erson Reason ng Field Security Associate for Mindanao.

Ang UNDDS ay isang departamento ng United Nations na layuning magbigay ng maayos na suporta upang ipatupad ang usaping pang-seguridad at pagkapayaaan.

Sa nasabing pagpupulong, iprinisenta ni Maguindanao del Norte Police Provincial Director Colonel Sultan Salman Sapal ang mga security updates sa lalawigan.

Kabilang na rito ang kanilang mga pamamaraan upang masugpo at malabanan ang mga kriminalidad.

-0-

Local..

Ordinansang bigyan ng cash incentive ang mga mananalong atleta mula Cotabato City, ihinain sa Sanggunian

SAKALING aprubahan ng Cotabato City Council ang panukala ay tatanggap ng cash incentives at pagkilala mula sa City Government ang mga atleta ng lungsod na magwawagi sa anumang local, regional, national at international sports events.

Sa panukalang ordinansa, hanggang P60,000 ang ibibigay na insentibo sa mga mananalo sa regional level habang hanggang P75,000 naman ang mananalo sa National at International level.

Nilalayon din nito na mahikayat pa ang mga manlalaro mula sa lungsod na pagbutihin pa ang performance sa anumang sports event.

Napaloob din sa panukala ang pagtatayo ng sports complex na magagamit sa ensayo ng mga atleta para lalo pang mahubog ang kani-kanilang mga kakayahan.

Gagamitin din ito sa anumang sports event sa lungsod dahil hiniling ni City Mayor Bruce Matabalo na sa Cotabato City ulit gagawin ang BARMMAA Meet ngayong taon.

Bukod sa Sports, bibigyan din ng pagkilala at incentive ang mga mananalo sa anumang academic and arts contest.

-0-

Local…

Abo nalang ng kanilang bahay nang abutan ng pamilyang galing sa trabaho matapos itong masunog sa Barangay Nueva Bida, Mlang North Cotabato.

Ayon kay Chairman Leo Lagandao, ang bahay ay pag-aari ni Anie Subsuban na nasa trabaho noon nang mangyari ang sunog habang nasa paaralan naman ang kanyang anak.

Ang bahay ay malayo rin sa mga kapitbahay kung kaya't walang agad na nakakita sa insidente na posibleng may maisalba pa.

Ubos ang lahat ng gamit ng pamilya dahil naabo ang bahay na gawa sa light materials kaya't mabilis na tinupok ng apoy.

Pansamnatalang nakikituloy ang pamilya sa kanilang kaanak. Habang sila ay nanawagan ng tulong upang makapagsimula muli sa buhay

Isa sa mga nakikitang dahilan ay ang naiwang apoy sa sinunog na basura na sinabayan ng malakas na hangin.

-0-

Local…

Napaso na kahapon ang ibinigay na ultimatum ni Kidapawan City Mayor Paolo Evangelista laban sa dalawang mga suspect na nanakit sa sinakyang tricyle driver.

Pero ayon sa Alkalde, inihahanda na ang kasong attempted homicide o murder sa mga identified suspects.

Nilibre na ito ng LGU maging ang CT scan at iba pang gamot.

Kahapon, bumisita ang magulang ng mga suspect at sinabing ngayong araw susuko ang mga ito na agad tumakas matapos ang insidente.

Pero bilang mga magulang, tiniyak na hindi itotolerate ang mga anak na nagkasala at dapat harapin ang kasong kinasasangkutan.

-0-

Local…

ALL is set na ang LGU Mlang na siyang magiging host ng ika 48th Provincial meet 2024 ng Cotabato Division.

Simula kahapon at ngayong araw, sinalubong ang mga delegado, guro at iba pang technical working personnel ng Athletic Meet na simula ngayong araw.

Alas 7:00 ngayong umaga ang parade at iba pang inihandang aktibidad sa araw na ito.

Ngayong taon, napili ang bayan ng Mlang na magiging host ng palarong panlalawigan kung saan kaliwa't kanan rin ang kanilang ginawang paghahanda.

Naglagay ang MDRRMO ng medic tents sa ibat-ibang playing venues para sa anumang posibleng emehensiya.

Para din sa kaligtasan ng lahat, unang sinuri ng Municipal Engineer ang integridad ng municipal stadium kahapon.

Aashang pagpapakitang gilas ang lahat ngva kalahok mula pa sa ibat-ibang distrito sa lalawigan ng Cotabato sa palarong panlalawigan 2024 hanggang Marso 3.

-0-

Local..

LTO-12 nagtayo ng may extension office na sa Esperanza, Sultan Kudarat

Tumatanggap na ng mga kliyente ang kabubukas pa lang na extension office ng Land Transportation Office o LTO sa Esperanza, Sultan Kudarat.

Ayon kay LTO 12 Regional Director Melharrieh Tomawis ito ay malaking kaginhawaan sa mga motorista sa lugar.

Maaring iproseso ng mga mamamayan sa LTO Esperanza extension office ang renewal ng mga motor vehicle, driver’s license application at renewal, at maging law enforcement at traffic adjudication services.

Ipinunto pa ni Tomawis na ito ay bilang pagtalima na rin sa mandato ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. na mas mailapit ang serbisyo ng gobyerno sa mga mamamayan.

Ang LTO Esperanza ay panglabinwalo nang field office ng ahensya sa region 12.

Kalakaip dito ang kanilang mga district offices, licensing, driver’s license renewal, at mobile offices.

-0-

Local…

Monitoring ng illegal structures sa Sarangani Bay palalakasin ng Protected Management Board ng Sarangani Bay Protected Seascape

Hihigpitan pa ng Protected Management Board o PAMB ng Sarangani Bay Protected Seascape o SBPS ang pagpapaputpad ng mga polisiya sa mga illegal structures sa nasabing protected seascape.

Ito ay bilang pagsunod na rin sa rekomendasyon ng Conflict Resolution and Law Enforcement Technical Working Committee o CRLE-TWC.

Ayon kay DENR 12 Enforcement Division Chief at CRLE Chair Atty. Florencio Amago Jr., matagal na nilang kinakampanya ang pagsunod sa mga panuntunan ng mga establisemento sa mga baybayin ng Sarangani Bay.

Kaya ayon pa kay Amago, panahon na para panagutin at pagmultahin ang mga law violator.

Magsasagawa ng crackdown sa mga establismento na may mga istuktura na walang permit o proper clearance sa mga baybayin ng Sarangani ang PAMB-SBPS.

Ang SBPS Protected Area Management Office o PAMO ay nakapagbigay ng 131 na show cause orders o notices of violation sa mga may-ari ng illegal structures sa Sarangani Bay.

Ang mga violator ay maaring pagmultahin ng mula isa hanggang limang milyong piso o makulong ng isa hanggang anim na taon.

Maari ring mapatawan ang mga ito ng P50,000 na administrative fine.

Ang mga ito ayon pa pa kay SBPS Protected Area Superintendent Cirilo Lagnason Jr, ay hindi dapat balewalain ng mga developer.

-0-

Local…

PNP South Cotabato pinagiingat ang publiko sa modus na paglalagay ng glue sa ATM machines para makapanloko

Magingat sa mga hihingan tulong para hindi maloko.

Ito ang payo ng PNP sa mga mamamayan ng South Cotabato.

Ayon kasi kay South Cotabato PNP Spokesperson Major Ramil Aruelo, maari gayahin ng mga masasamang loob sa lalawigan ang ginawa ng isang Glue Lady para makapanloko.

Dagdag pa ni Aruelo modus operandi kasi nito na mag-alok ng tulong lalo na sa mga senior citizens na hindi alam mag-withdraw sa Automated Teller Machine o ATM.

Ayon kay Aruelo kapag nakuha na ang pin ng bibiktimahin lalagyan umano ng suspek ng glue ang ilang key button sa ATM cards para palabasin na hindi ito gumagana.

Pagkaalis ng biktima para mag-inquire sa bangko kukunin na ng suspek ang laman ng ATM na hindi nalalaman ng may-ari.

Sinabi ni Aruelo na si Glue lady ay nahuli na sa Iloilo city pero nakalabas ito matapos makapagyansa sa kasong theft.

-0-

Local…

South Cotabato Museum bukas na ulit makalipas ang ilang taon pagsasara nito

Tampok sa culimination ng National Arts Month Celebration ang pagbukas muli ng South Cotabato Community Museum o SCCM.

Matatagpuan ito sa ikatlong palapag ng South Cotabato Gym sa Koronadal.

Bago binuksan isinagawa muna ang demsu o Tboli ritual na pinangunahan ng mga  mamamayang Tboli mula sa Lake Sebu kasama ang mga staff ng Arts, Culture, Tourism and Museum Unit o ACTMU ng lalawigan.

Naging curator naman ng SCCM si South Cotabato Visual Artist President Danny Doce.

Makikita sa permanent section ng SCCM ang artifacts, archival objects at iba pa.

Habang tampok naman sa Feature o Temporary Sections nito ang buwanang showcase ng mga bayan sa lalawigan at Visual Arts Exhibit.

Ayon naman kay ACTMU Chief Senior Tourism Officer Argie Asaria, bibigyan nila ng tig P20,000 na pondo ang bawat LGU sa lalawigan.

Ito ay para maipakita rin sa museum at maipaalam sa publiko ang mayaman nilang mga kultura.

-0-

Local…

Hinaing ng publiko sa U-turn slots sa national highway na may concrete barrier  tinutugunan na ng Koronadal  LGU

Pwedeng maglagay ng dagdag na U-turn slots sa national highway ang lokal na pamahalaan ng Koronadal.

Ito ang nilinaw sa question hour ng SP ni Engineer Abdul Raffy Guiling ng Planning and Design Division ng DPWH 12.

Gayunpaman ayon kay Guiling kailangan munang tukuyin ng LGU ang mga idadadag na U-turn slots at isangguni sa DPWH bago amyendahan ang route plan ordinance ng lungsod.

Sinabi naman ni City Councilor Mark Lapidez na kailangang ng LGU makipag ugnayan sa DPWH para matiyak na masunod ang mga  panuntunan ng ahensya sa paglalagay ng dagdag na mga U-turn slots.

Binigyan diin naman ni City Engineer Ruel Tianchon na may barrier man o wala bawal pa rin ang crossing o passing sa bahagi ng national highway na may double solid yellow lines.

Matatandaan ang mahabang interval ng intersection sa Gensan Drive na nilagyan ng concrete barrier ay idinadaing ng mga motorista sa Koronadal.