NDBC BIDA BALITA (March 6, 2024)

HEADLINES

1   DTI 12 may panawagan sa mga MSMEs bilang paghahanda sa pagpapatupad ng One Town, One Product Philippines Program

2   ELECTRICAL ignition, pangunahing sanhi raw ng sunog sa Koronadal, ayon sa BFP

3   SA KIDAPAWAN, walang kakulangan ng supply ng tubig sa kabila ng umiiral na El Nino, ayon sa water district

4   SANGGUNIANG PANGLUNGSOD ng Cotabato, nababahala sa tila nagiging normal na lang ang mga kaso ng pamamaril sa lungsod.

5   BIFF patay, tatay niya na sub-leader, naaresto sa Maguindanao del Sur

6   COMELEC, AFP at PNP officials, nagpulong upang matiyak na maayos ang plebisito sa BARMM special geographic area sa April.

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

-0-

TINIYAK NG COMELEC, ARMY at PNP ang seguridad ng lahat kaugnay ng nakatakdang plebesito sa Special Geographic Area ng BARMM sa North Cotabato.

Sa April 13 gagawin ang plebesito hinggil sa walong batas na nagtatag ng mga bagong bayan na bubu-uin ng 63 barangays mula sa pitong bayan ng North Cotabato.

Pinulong ni Comelec Chair Erwin George Garcia at Comelec Commissioner Aimee Ferolino sina 6th Infantry Division commander Maj. Gen. Alex Rillera, BARMM police regional director Brig. Gen. Allan Nobleza, Soccsksargen police director Brig. Gen. Jimili Macaraeg  at iba pang mga police, military at Comelec officials.

Ang command conference ay ginawa sa PRO-12 headquarters sa Tambler, Gen. Santos City at dinaluhan din ni Western Mindanao Command chief Lt. Gen. William Gonzales.

Tatanungin sa plebisito ang mahigit 100,000 registered voters ng SGA kung okay sa kanila ang pagbubuo ng walong bayan ng Pahamuddin, Kadayangan, Nabalawag, Old Kaabakan, Kapalawan, Malidegao, Tugunan, at Ligawasan.

-0-

NASAWI ang isang kasapi ng Bangsamoro Islamic Freedom Fighters Karialan Faction habang arestado naman ang ama nitong sub-leader ng grupo sa ikinasang military operations ng 33rd Infantry Battalion sa Mamasapano, Maguindanao del Sur.

Kinilala ni 33IB Commander Lt. Col. Udgie Villan ang nasawi na si Mohamad Nanding habang nadakip naman ang ama nitong si Mah Nanding alyas Marox.

Batay sa ulat, ala-1:30 ng madaling araw nitong Linggo nang makasagupa ng militar ang nasa limang bilang ng mga BIFF sa Brgy Pidsandawan, Radjah Buayan, Maguindanao del Sur.

Ayon kay Villan, agad na umatras ang mga BIFF dahilan para madakip ang kanilang sub-leader at nang magsagawa ng clearing operations ay natagpuan ang bangkay ni Nanding.

Narekober naman ng army ang isang Rifle 5.56mm M653; mga bala na 5.56mm at 9mm; mga magasin; Tactical Knife; US Military uniform; mga cellphones; Binocular; Bandolier at mga personal na gamit.

Samantala, kulong naman sa Radjah Buayan PNP ang ama nitong si Marox matapos napag-alamang isa ito sa tinaguriang Regional Most Wanted Person dahil sa kasong Multiple Attempted Murder at Destructive Arson.

Ang suspek, ayon kay Radjah Buayan PNP Chief Captain Joel Lebrilla, ay sangkot sa Datu Piang Siege noong Dec. 2020 at bomb attack sa mga kasapi ng 40th Infantry Battalion ng militar noong 2017.

-0-

MGA babaeng police officers ng BARMM, pinarangalan.

KASABAY ito ng Kick-Off Ceremony para sa 2024 National Women's Month Celebration na pinangunahan ni PRO BAR DRDA Colonel James Gulmatico.

Naging guest of honor and speaker naman si Atty. Mona Diragen ng Ministry of Indigenous People's Affair o MIPA.

Ginanap ang seremonya sa PRO BAR Grandstand, Camp BGen Salipada K Pendatun, Parang, Maguindanao del Norte.

Sa nasabing programa, pinarangalan ang mga PNP PRO BAR Juanas na may maayos at tapat na serbisyo.

Medalya ng KASANAYAN ang tinanggap ni Capt. Elenita Piang habang Medalya ng UGNAYANG PAMPULISYA ang iginawad kanila Major Katherine Paydoen, LT Nancy Doclisen, Master Sgt Sitti Vilma Hassan, Staff Sgt Juhayra Arato, Corporals Era Amor C Matalam, Sandra Valmoria at Amiera Balt, Patrolwoman Murada Bantarasa, Baimen Disoma, Nurjia Salahuddin, Honeylyn Ortega, at Non Uniformed Personnel o NUP Netalie Adlaon.

Tampok din sa programa ang search for the PRO BARs Living Barbie Doll kung saan sinalihan ito ng mga babaeng police sa BARMM.

Bawat kalahok ay nagbihis ng barbie attire.

Tinanghal na PRO BARs Living Barbie Doll si Patrolwoman Lee Athena Semini.

Ang actress at stand up comedian na si Giselle Sanchez ang isa sa mga naging celebrity guest.

Tema ng okasyon ay “We for gender equality and inclusive society,” kung saan tampok ang mga napagtagumpayan ng mga kababaihan sa kabila ng hamon sa buhay.

-0-

HINAMON NG dalawang konsehal ng Cotabato City na palalimin ang imbestigasyon at gawan ng paraan upang matigil ang mga kaso ng pamamaril sa lungsod.

Ginawa ito ng mga kasapi ng city council kasunod ng pagpatay kay CDRRM operations head Jose Raymond Marquez.

Sina Councilors Gabby Usman at Florante Formento ay naghain ng resolusyon upang kundinahin ang pamamaril kay Marquez at pag-hamon sa PNP na tuldukan ang mga karahasan sa lungsod.

Sinabi ni Usman, na tila nagiging normal nalang na laman ng balita sa mga radyo at facebook ang mga kaso ng pamamaril sa lungsod. Karamihan din aniya sa mga kasong ito ay hindi pa nareresolba

Nananatiling tanong din aniya ngayon ay kung maibibigay pa ang hustisya kasabay ng panawagang pahusayin ang kakayahan ng mga law enfocement unit sa pagtugon sa hamong ito.

Si Councilor Formento naman ay nagsabing malaking kawalan si Marquez sa lungsod ng Cotabato.

Bukod sa Cotabato City PNP, narito pa ang Army civil military operations battalion at Philippine Marines. Sa kabila nito, may mga kaso pa din ng pamamaril.

-0-

DTI 12 may panawagan sa mga MSMEs bilang paghahanda sa pagpapatupad ng One Town, One Product Philippines Program

Dumulog sa pinakamalapit na negosyo center o provincial o regional office ng DTI.

Ito ang panawagan sa mga nasa micro, small, and medium enterprises o MSMEs ni DTI 12 MSME Development Division Chief Robert Ofrecio.

Layon nito ayon pa kay Ofrecio na matulungan ang mga MSMEs na mapaganda pa ang kalidad ng kanilang mga produkto at matulungan sa marketing ng mga ito.

Ayon pa kay Ofrecio inaasahan kasi nila  ang full implementation ng One Town, One Product Philippines Program o OTOP Law bago magtapos ang taon.

Layon ng nasabing batas na mapaigting pa ang pagbibigay ng pinansyal na tulong at capacity building sa mga nasa MSMEs sector.

Ipinunto rin ni Ofrecio na mahalaga sa paguland ng MSMEs ang pagtangkilik ng publiko sa mga lokal na produkto.

-0-

Electrical ignition pangunahing sanhi raw ng sunog sa Koronadal, ayon sa BFP

Kinumpirma ni BFP Koronadal Acting Fire Marshall Senior Inspector Lindon Narvaza na madalas na naging sanhi ng sunog sa lungsod ang electrical ignition.

Kaya ayon kay Narvaza malaking hamon ngayon sa BFP ang pagsawata sa illegal tapping of wires.

Problema din ayon kay Narvaza ang  pagpapa-install ng electrical wiring  ng ilang mga mamamayan sa hindi mga lisensyadong electrician.

Ayon kay Narvaza, bago mabigyan ng fire safety clearance, tinitiyak ng BFP na maayos ang electrical connection ng mga iniinspeksyon nilang esatblismento.

Layon nito na maiwasan ang sunog lalo na ngayong Fire Prevention Month.

Ipinunto pa ni Narvaza na inoobliga rin ng Fire Safety Code ang mga establismento na magkaroon ng fire extinguisher.

Sinabi rin ni Narvaza na  ang BFP Koronadal ay nakapagtala ng 69 fire cases noong 2023.

Ito aniya ay mas marami sa 52 na fire incidents sa lungsod noong 2022.

-0-

Carnapping cases sa SOCCKSARGEN manageable pa rin ayon sa HPG 12

Nakapagtala ng anim na kaso ng carnapping ang Highway Patrol Group o HPG region 12.

Ang mga ito ayon pa kay HPG 12 Chief Pol. Col. Christine Tan ay kasalukuyan pang iniimbestigahan ng HPG katuwang ang local police.

Sinabi ni Tan na lahat na mga ninakaw sa rehiyon ay pawang mga motorsiklo.

Ibig sabihin nito ayon pa kay Tan, nanatiling manageable ang mga kaso ng carnapping sa region 12.

Gayunpaman ayon pa nasabing police official tuloy pa rin ang mahigpit anti-carnapping at anti-robbery campaign ng PNP sa rehiyon.

Dagdag pa nito, di tulad sa ibang mga rehiyon wala ring nabiktima ng “rent-tangay” sa SOCCKSARGEN.

Pinaalahanan din ni Tan ang publiko na para sa ligtas na byahe gumamit ng helmet at sumunod sa mga batas trapiko.

-0-

Lake Sebu top tourist destination pa rin sa South Cotabato sa pagpasok ng 2024, ayon sa provincial tourism office

Nakapagtala ng higit sa 175,000 na tourist arrivals ang South Cotabato sa buwan ng Enero ngayong 2024.

Higit sa 153,000 sa mga ito ay same day tourist at higit 21,000 naman ang overnight guest.

Ito ay ayon kay Arts Culture Tourism and Museum Unit o ACTMU Statistician Richie Matunding.

Ayon kay Matunding nangunguna pa ring tourist destination sa lalawigan ang Lake Sebu na binisita ng higit sa 74,000 na mga turista.

Kilala ang Lake Sebu sa zipline nito.

Tinawag din itong Summer capital ng lalawigan.

Pumangalawa naman sa Lake sebu ang Banga na may higit 23,000 tourist arrival; Tampakan na may 22,000; at Koronadal na may higit sa 15,000.

Dagdag pa ni Matunding  dumating din sa lalawigan ang 141 na mga foreign visitors sa unang buwan ng kasalukuyang taon.

-0-

Pagpapatuloy ng serbisyo at proyekto ng NFA sa kabila ng suspensyon sa higit 100 nilang mga opisyal at kawani, tiniyak ng DA Secretary

Pansamantala munang pamumunuan ni DA Secretary Franciso Tiu Laurel ang National Food Authority o NFA.

Layon nito ayon kay Laurel na maiwasan ang pagkaantala ng mga serbisyo at proyekto ng nasabing ahensya.

Kasunod ito ng preventive suspension order ng Office of the Ombudsman sa 139 na mga opisyal at empleyado ng NFA na sangkot umano sa kontrobersyal na bentahan ng NFA rice.

Hiniling din ni Luarel sa mga kawani ng NFA na ipagpapatuloy lang ang regular na trabaho.

Ipinunto pa nito na patuloy na nakikipag-ugnayan ang DA sa Ombudsman sa isinasagawang imbestigasyon.

Ang DA ay bumuo na rin ng special panel ng internal investigators na magiimbestiga rin sa inaakusahang mga NFA official.

Ayon pa kay Laurel mariin nitong kinokondena at hindi palalampasin ang anumang uri ng korapsyon.

Dagdag pa nito, kaisa siya ng Ombudsman sa layon na alamin ang katotohanan at maparusahan ang dapat maparusahan.

-0-

LIMAMPUNG PAMILYA na kabilang sa indigent sector sa Pigcawayan cluster ng BARMM Special geographic Area ang may mga tahanan na ngayon na matatawag nilang talagang sa kanila.

Ito ay matapos i-turn over ng Ministry of Human Settlement and Development ang 50 mga bahay na kanilang ipinatayo sa Barangay Simsiman, Pigcawayan.

Dumalo sa turnover program si BARMM Senior Minister Abunawas Maslamama, Minister Atty. Hamid Aminoddin Barra at MHSD director general Esmael Ebrahim.

-0-

Magulang ng mga menor de edad na sangkot sa ibat-ibang krimen sa Kidapawan City dapat panagutin sabi ng konsehal

Kapansin-pansin ang datus ng mga kabataan o menor de edad na nasasangkot sa mga krimen katulad ng pagnanakaw sa Kidapawan City.

Kung kaya't, pagkatapos mahuli may posibilidad na sila ay mapapalaya pa rin. Mapapabilang na ito sa datus ng PNP na case unsolved.

Sinabi ni Councilor Judge Francis Palmones, dapat may interbensyon ng Social Welfare and Development Office sa mga kabataang napapariwa.

May pananagutan rin anya ang mga magulang o guardian ng nasabing mga indibidwal, kung kaya't kanyang payo sa PNP ipatawag ang mga magulang.

Hindi na kailangan pang magpasa ng resolusyon dahil ito naman ang sinasabi ng batas.

-0-

BAGSAK presyo ng bigas sa Region 12, hindi totoo, ayon sa rice retailers sa North Cotabato.

Hindi naman bumaba ang presyo bigas sa public market ng mga rice retailers sa Kidapawan City. Ito ang nilinaw ni Grains Retailers Confederation o GRECON President Carmelito Bacus.

Una kasing sinabi ng Department of Agriculture na may bahagyang pagbaba sa presyo ng local rice sa lungsod.

Sa sinabing 44 pesos bawat kilo, anya impossible ang presyo dahil ang capital palang nasa 48-49 pesos per kilo na.

Samantala, aminado naman siya na sa ngayon ay posibleng magiging stable ang presyo pero hindi pa anya bababa.

-0-

Nasa normal pa ang produksyon ng tubig sa lahat ng consesioners sa Kidapawan City.

Ayon kay Metro Kidapawan Water District Division Manager Engineer Jun Señisa, sa kabila ng mataas na demand ngayon dahil sa mainit na panahon dulot ng nararanasang El Niño Phenomenon, manageable pa naman ang supply ng tubig.

Pero pahayag ng ilang mga mamamayan, bakit may ilang parte ang nawawalan ng supply. Iba naman anya ang dahilan katulad ng leakages pero mayroon naman 24/7 na nakatoka para sa pagresponde.

Kung magpapatuloy pa ang tag-init hanggang sa ilang buwan at may kakulangan sa supply, naghahanda naman ang pamunuan ng ibat-ibang mitigasyon. 

-0-

Iniimbestigahan na ng mga pulis kung sino ang responsable sa pag-iwan ng pampasabog malapit sa plantasyon sa Barangay Bual, Tulunan, North Cotabato.

Ayon sa PNP, ang nakakita ay empleyado at residente ng nasabing Barangay ala 1:30 ng hapon kahapon. Agad silang nagsumbong sa pinakamalapit na checkpoint na may pulis upang maimbestigahan at hindi makapaminsala.

Sa pagsiyasat ng mga imbestigador at ng Cotabato Police Provincial Office Explosive Ordnance Disposal and Canine Unit (CPPO EODCU) team napag-alaman na isang unexploded explosive ang natagpuan sa lugar. Ito kasi ay natagpuan dalawang daang metros ang layo mula sa detachment CAA.

Nasa kustudiya na ngayon ng CPPO EODCU team sa Cotabato Provincial Explosive Ordnance Disposal at Canine Unit Kidpawan City ang UXO. NDBC BIDA BALITA