NDBC BIDA BALITA (Nov. 24, 2023)

HEADLINES

1   P. MARCOS, bumisita sa GenSan at namigay ng ayuda sa mga biktima ng lindol

2   TEACHER at live-in partner, kapuwa patay sa Banisilan ambush

3   WALO katao naaresto kaugnay ng pagkamatay ng barangay kagawad at BPAT member sa Midsayap, North Cotabato; 14 na mga armas nakuha sa kanila

4   MGA MAMAMAYAN sa BARMM, hinikayat ng PNP na makipagtulugan upang labanan ang violence against women and children.

5   ISA PATAY sa pagsabog sa Datu Salibo, Maguindanao Sur

6   Andal “Datu Unsay” Ampatuan Jr, guilty sa kasong graft na ipinalabas ng Sandiganbayan

7   EXTORTION attempt sa police recruitment program ng PNP sa BARMM, kinundina, sangkot na police ini-imbestigahan na

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

Local…

BINISITA KAHAPON ni P. Ferdinand Marcos Jr ang Gen. Santos City at Sarangani province halos isang linggo matapos ang magnitude 6.8 na lindol na ikinasawi ng 9 katao.

Pinangunahan din niya ang situation briefing kasama si defense Sec. Gilbert Teodoro, Social Welfare Sec. Rex Gatchalian at public works Sec. Manuel Bonoan.

Namigay rin ng ayuda si P. Marcos kasama si dating Sen. Manny Pacquiao sa mga nabiktima ng pagyanig.

Kasabay nito, inatasan ng pangulo ang mga ahensya ng pamahalaan tulad ng DSWD, DOH at DPWH na ituloy ang relief operations at rehabilitation efforts.

Bago pa man dumating ang pangulo ay nakaranas ng magnitude 4.8 na lindol na aftershock ng Nov. 17 earthquake.

Hinamon niya ang publiko sa Sarangani at GenSan na manatiling alerto at mapagbantay sa mga aftershocks.

-0-

Local…

Pangulong Marcos nagpaliwanag kung bakit hindi pa masimulan ang repair sa mga istruktura na sinira ng lindol

Hindi pa maaring simulan ang rehabilitasyon ng mga istruktura na sinira ng lindol sa General Santos City at Sarangani.

Ayon kasi kay Pangulong Ferdinand Marcos Jr. hanggang ngayon kasi ay may nararansang pa ring mga after shocks.

Ipinunto nito na  walang forecast sa lindol kaya hindi alam kung ano pa ang mangyayari.

Maliban dito ayon kay Pangulong Marcos nagpapatuloy pa rin ang assessment sa kasiraang dulot ng lindol.

Gayunpaman ayon sa pangulo, ibibigay ng pamahalaan ang lahat ng tulong na kailangan ang mga biktima.

Dagdag pa nito a prayoridad na maayos kaagad ang malimit ginagamit na pantalan sa bayan ng Glan.

Si Pangulong Marcos ay dumating kahapon sa General Santos City para pangunahan ang pamimigay ng tulong sa mga biktima ng lindol.

Kabilang sa mga ito ang higit sa dalawang daang mga pamilya sa Gensan at Sarangani na nawalan ng tirahan na nabigyan ng cash assistance na mula P5,000 hanggang P10,000.

Habang ang higit sa 2,000 mga tricycle drivers at myembro ng mga transport group sa Gensan na pinerwisyo din ng lindol ay nabigyan naman  ng tig P20,000.

Ang mga benepisyaryo ay nakatanggap din ng family food packs mula sa pangulo.

-0-

LOCAL..

ISA ANG INIULAT NA NASAWI sa naganap na pagsabog ng improvised bomb sa Barangay Penditen, Datu Salibo, Maguindanao del Sur.

Iniulat ng Datu Salibo PNP na pinamumunuan ni Capt. Ramillo Sermese na naganap angpagsabog halos alas 10 ng umaga na ikinasawi ni Tatuna Pigi, magsasaka na taga Barangay Pandi, Datu Salibo.

Naganap ang pagsabog habang naghahanda si Pigi para magtungo sa kanyang sakahan.  Sa pagsabog, naputol ang kanyang binti at kalaunan ay pumanaw din, ayon sa PNP./

-0-

LOCAL…

NAARESTO NG PINAGSANIB na pwersa ng PNP at AFP ang walo katao na hinihinalang may kinalaman sa pagpatay sa isang barangay kagawad at BPAT member sa Midsayap, North Cotabato.

Sila ay nahuli sa ikinasang joint police at military operations alas 4 ng hapon sa Barangay Kudarangan, Midsayap na sakop na ngayon ng Special Geographic Area ng BARMM.

Kahapon ng madaling araw, nakasagupa ng grupo ni Tho Puyo Singh, 73-anyos, Barangay Kagawad ng nasabing barangay at Bayao Mohamad Uka, 58-anyos, BPAT member. Sila parehong MNLF members na nasawi sa labanan.

Sinabi ni Midsayap town police chief Lt. Col John Miridel Calinga na pinaputukan ng mga naaresto ang tropa ng pamahalaan kahapon ng hapon.

Kabilang sa nakumpiska ng PNP at 34th Infantry Battalion ang 14 na long firearms na lahat hindi lisensyado.

-0-

Local..

MAHIGPIT NA KINUNDINA NI BARMM Police Regional Director Brig. Gen. Allan Nobleza ang napaulat na tangkang extortion sa police recruitment process sa Camp Salipada K Pendatun, Parang, Maguindanao del Norte.

Nauna rito, sinabi ni Nobleza na ang tangkang panunuhol ng aplikante upang makapasok sa hanay ng PNP ay naganap sa labas ng recruitment process.

Isang police na hindi kasama sa recruitment program ang umanoy nagtangkang mangotong kapalit ng pagpasok ng isang police-applicant kahit bagsak siya sa physical at written examination.

Ito ay ini-imbestigahan na at tiniyak ni Nobleza sa publiko na nananatiling malinis ang recruitment program ng PNP sa Bangsamoro region.

-0-

LOCAL…

OFW help desk ilalagay ng OWWA sa mga LGU ng South Cotabato at Sultan Kudarat

Magkakaroon na ng OFW Help Desk ang mga local government units o LGU sa South Cotabato at Sultan Kudarat province.

Kasunod ito ng kasunduan na nilagdaan sa pagitan ng Overseas Workers Welfare Administration o OWWA at mga LGU Officials sa nasabing mga lalawigan.

Ang help desks ay nasa supervision naman ng Department of Migrant Workers o DMW.

Ito ay bilang pagsunod na rin sa Migrant Workers Act.

Layon ng MOA signing na paigtingin pa ang pagtutulungan sa pagitan ng OWWA at iba pang ahensya para mas  maipalaganap pa ang tamang proseso sa paghahanap ng trabaho sa ibang bansa.

Ang MOA signing sa Koronadal ay sinaksihan din ni OWWA Deputy Administrator Emma Sinclair.

Hinikayat naman ni Sinclair ang mga LGU na patuloy na paigtingin ang pakikipatulungan sa ahensya para mas maisulong pa ang kapakanan ng mga OFW.

-0-

DSWD 12 tinututukan din ang mental at psychological na kalagayan ng mga biktima ng lindol sa rehiyon

Nagsagawa ng debriefing ang mga social workers ng DSWD 12 sa 80 mga personnel ng Golden State College sa General Santos City.

Ang mga ito ay labis na-trauma kasunod ng pagtama ng malakas na lindol sa lungsod noong Byernes.

Binigyan diin ni DSWD 12 Disaster Response Management Division Chief Naira Aratuc na hindi lamang pagkain ang kailangan ng mga biktima ng sakuna.

Ayon pa kay Aratuc prayoridad din nila ang mental at psychological na kalagayan ng mga biktima ng 6.8 magnitude na lindol na tumama sa SOCCKSARGEN.

Sinabi din nito na layon ng Critical Incident and Stress Debriefing o CISD ng DSWD na mabawasan ang traumatic impact ng mga kalamidad sa mga mamamayan.

Paliwanag pa nito ,sa pamamagitan ng CISD ay natutulungan DIN ang mga biktima na mabawi agad sa epekto ng mga kalamidad.

-0-

Businessman na may dalang shabu inaresto ng PDEA sa Koronadal

Balik kulungan ang isang drug personality matapos maaresto muli ng PDEA sa Koronadal.

Kinilala ni PDEA 12 Spokesperson Kath Abad ang suspek na si Jessie Boy Juares, businessman, 49 anyos taga Barangay Sto. Niño, Koronadal.

Siya ayon pa kay Abad ay inaresto nang magsagawa ng drug buy-bust operation ang mga PDEA agents sa Barangay New Pangasinan sa lungsod.

Ayon kay Abad, nakuha ng mga kasapi ng PDEA sa suspek ang walong mga sachet ng suspected shabu na nagkakahalaga ng higit sa P47,000.

Kinumpirma ni Abad na si Juares ay minsan na ring naaresto at nakulong noon dahil sa iligal na droga.

Dagdag pa ni Abad  ang nasabing suspek ay supplier umano ng iligal na droga sa mga bayan ng Banga, Surallah, Sto. Niño at karatig lugar.

Ito ang dahilan ayon kay Abad kung bakit siya nalakip sa regional target drug personality ng PDEA.

-0-

Local…

KASABAY NG IKA-14 NA TAONG anibersaryo ng Ampatuan massacre kahapon, hinatulan ng Sandiganbayan si Andal “Datu Unsay” Ampatuan Jr na guilty sa kasong corruption.

Napatunayan ng anti-graft court na sangkot sa anomalya si Datu Unsay noong 2008. Ito ay ang anomalous procurement at ghost delivery ng petroleum products para sa infrastructure project ng bayan na ipinangalan sa kanya.

Inatasan din ng Sandigan si Datu Unsay na bayaran ang provincial govenrment ng halagang P44 million.

Si Datu Unsay, mga kapatid na sina Zaldy at Anwar Jr ay nahatulan ng habang buhay na pagkabilanggo kaugnay ng pagkamatay ng 58 katao noong Nov. 23, 2009.  Tatlumpot dalawa sa mga nasawi ay mga mamamahayag.

-0-

Local

Rido ang posibleng dahilan ng pagsabog ng IED sa loob ng kampo ng MILF sa Aleosan, North Cotabato.

Itinanim mismo sa kampo ng 118 base command ng MILF sa Purok 8, Barangay Bagolibas, Aleosan, North Cotabato ang hindi pa matukoy na pampasabog na nagresulta sa pagkasugat ng limang kasapi nito bago magtanghali kanina.

Kinilala ni Aleosan PNP town Chief Major Jennefer Amotan ang mga sugatang biktima na sina Abdul Baser Mamintal, Nor Minandang, Moslimen Diya Usop, Hasan Kalano, at Ronald Arellano na mga kasapi ng MILF 118 base command sa ilalim ni Commander Ansari.

Ayon kay Amotan, kakarating lang ng mga biktima sa kanilang kampo matapos ang nangyaring settlement sa Barangay Hall ng Bagolibas sa pagitan ng 105th Base command ng MILF.

Habang naghahanda ng pananghalian ang mga biktima ay bigla nalang may sumabog dahilan para tamaan ang lima sa ibat-ibang bahagi ng kanilang katawan na agad dinala sa Aleosan District Hospital.

Nakikipagtulungan naman ang MILF sa police investigation.

-0-

MGA TAGA BARMM, hinamon na magreport sa PNP kung may alam silang mga kaso ng VAWC sa kanilang lugar.

ITO ANG kahilingan ni PNP Women and Children Protection Center Chief Police Brigadier General Portia Manalad sa panayam sa kanya ng Aksyon-Alerto Program sa DXMS Radyo Bida.

Ayon kay Manalad, bilang dati siyang director ng Cotabato City, nakita niya na maganda ang mga programa sa lungsod pagdating sa pagbibigay ng proteksyon sa mga kababaihan at mga bata laban sa diskriminasyon at paglabag sa kanilang mga karapatan.

Sinabi ni Manalad na malaki ang tulong ng mga elders sa BARMM upang maaksyunan ang problemang ito.

Kabilang sa mga karahasan laban sa mga kababaihan ay ang pananakit ng asawa, pangagahasa, sapilitang pagpapakasal sa mga menor de edad, emotional abuse at iba pa.

Ipinaliwanag ni Manalad na ang VAWC o violence against women and children ay isang public crime, ibig sabihin, kahit sino ay pwedeng magreklamo laban sa akusado.

-0-

Local…

Pamilya ng menor na aksidenteng binaril ng pulis sa Kidapawan City, kumpirmadong hindi na magsasampa ng kaso sa suspect na kaanak lang rin – sabi ng PNP

Naghain na ng affidavit of resistance sa pagsampa ng kaso ang pamilya ni alyas Yuki, menor de edad na binaril ng tiyuhing pulis sa Barangay Birada, Kidapawan City.

Ito ang kinumpirma kahapon ni CPPO Public Information Officer Police Captain April Rose Soria.

Ibig sabihin, hindi na magsasampa pa ng criminal case ang kaanak laban sa suspect na kapamilya lang rin nila.

Pero hindi naman anya, iaatras ng Provincial Internal Affairs Services ang pagsampa ng admin case laban sa kanilang kabaro na nagkasala dahil kailangan pa rin niyang managot sa batas dahil menor de edad ang kanyang napatay.

May karapatan pa naman anya na magsampa ng kaso ang local PNP- Kidapawan ng indiscriminate firing o magiging nominal complainant ng kaso.

-0-

Local...

Hindi pa pinayuhang bumalik sa kani-kanilang tahanan ang inilakas na pitongput walong pamilya na apektado ng pagbaha sa Tulunan, North Cotabato.

Sa impormasyon ni MDRRM Head Engineer Ernie Diaz, sila ay mga pamilyang nakatira sa catch basin barangays at malapit sa liguasan marsh.

Sa forced evacuation, pansamantalang nanatili ang pamilya sa covered court ng Barangay.

Ngayong nakakaranas pa ng pag-ulan, Hindi pa pinayuhang bumalik ang apektadong mga pamilya.

Nagpa abot naman ng paunang tulong ang LGU  katulad ng pagkain at gamit pantulog ng mga ito.

-0-

Local...

Public school teacher at live in partner nito patay sa pamamaril sa Banisilan, North Cotabato

NORTH COTABATO - May anggulo ng sinusundan ang mga pulis sa pagpatay sa guro at mister nito na patungo sana sa paaralan nang barilin habang sakay ng tricycle sa Banisilan, North Cotabato.

Sa impormasyon ni PNP Chief Police Major Elexon Bona, sa ngayon hindi pa maisapubliko upang hindi makompromiso ang ginagawang imbestigasyon.

Pero kanyang sinabi na maaring personal grudge ang dahilan ng pagpatay at ang dalawa ang target sa pamamaril.

Ang mga biktima ay sina Juanito Fuertes Romaquera, 56-anyos, at ang guro 43-anyos na si Angelie Cañete Jamito ay nagtamo ng matitinding tama ng bala na siyang sanhi ng kanilang pagkamatay.

Ang babaeng guro ay faculty member ng Pantar Elementary School sa Banisilan at wala namang record sa posibleng banta sa buhay ang mga biktima bago ang shooting incident.

Wala rin mga CCTV na posibleng nahagip Ang suspect na makakatulong sa pagresolba ng kaso.

Kaya't hinihikaya't ng police official ang posibleng mga nakakita na makipagtulungan sa mga pulis.

-0-

Local...

Nakaladkad ng ilang metro ng pick up ang motorsiklo sakay ang nasawing senior citizen sa Barangay Batasan, Makilala, North Cotabato kahapon ng umaga.

Ang nasawi na si Roberto Amoy, 60 anyos ay backrider ng motorsiklo habang sugatan naman ang driver na si Dexter Panggilan.

Sa panayam kay Makilala town Chief of Police Lt Col Britz Sales, parehong binabaybay ng dalawang sasakyan ang daan pero bigla nalang binangga at nakaladkad pa ng ilang metro ng pick up na minamaneho ni Alyas Art ang motorsiklo ng mag-Lolo.

Malubhang sugat ang tinamo ng dalawa dahilan ng pagkamatay ng senior citizen at sugatan ang apo.

Ikinustudiya na ng PNP ang driver at isinailalim na sa interogasyon.

Posibleng reckless imprudence resulting to homicide ang kakaharapin ng suspect.