NDBC BIDA BALITA (Dec. 5, 2022)

NEWSCAST

HEADLINE

1   KAANAK ng tatlong binatilyo na napatay sa police operation sa Lambayong, Sultan Kudarat, humingi ng hustisya

2   LAMBAYONG PNP, nanindigan na legitimate police operation ang nangyari at nanlaban ang mga nasawi 

3   ISA PANG KASO NG PAMAMARIL, naganap sa Pikit public market linggo ng umaga

4   BARMM health minister, nanawagan sa Bangsamoro na makiisa sa anti-COVID Bakunahang Bayan simula ngayon 

5   PRESYO ng bigas sa North Cotabato, tataas pa daw ngayong Christmas season

6   PRESYO ng sibuyas Bombay sa Koronadal tumaas pa, kauting supply daw ang dahilan 

7   SOUTH Cotabato provincial hospital extension building ipatatayo na, ayon kay Gov. Tamayo 

LOCAL..

Humiling ng isang malalimang imbestigasyon ang police na tatay ng isa sa tatlong nasawing binatilyo sa police law enforcement operation sa Lambayong, Sultan Kudarat.

Nais ni Patrolman Horton Ansa Sr ng PNP Shariff Saydona Mustapha, Maguindanao del Sur, ama ng napatay na si Horton Ansa Jr, na maimbestigahan ni PRO-12 Regional Director Brig. Gen. Jimili Macaraeg at ni PNP Director Gen. Rodolfo Azurin ang pangyayari.

Sa panayam ng DXMS Radyo Bida kay Patrolman Ansa, sinabi nito na hindi kapani-paniwala ang pahayag ng PNP Lambayong na may baril ang kanyang anak at nanlaban.

Masakit aniya na ang kanyang panganay na anak na nag-aaral ng criminology at gustong maging police ay mamatay sa kamay ng kanyang kapuwa police.

Aniya, nag-aral ng Arabic ang kanyang anak kayat mahirap paniwalaan na may baril ito.

Idinagdag ni Patrolman Ansa na nakausap na niya si Lambayong police chief Major Jenahmeel Toñacao.

-0-

MAHIGPIT NA KINONDENA ng Bangsamoro Human Rights Commission o BHRC ang nangyaring pagpatay sa tatlong mga teenagers sa Lambayong, Sultan Kudarat nitong nakaaang Biernes.

Sa isang pahayag, sinabi ng BHRC na mandato nila na protektahan at pangalagaan ang karapatan ng bawat Bangsamoro sa loob at labas ng BARMM.

Kaugnay nito, nananawagan ang BHRC sa mga kinauukulan na agad magsagawa ng patas na imbestigasyon hinggil sa nangyaring pamamaril.

Tiniyak din ng komisyon na walang nalalabag sa karapatan ng bawat kabataang Bangsamoro kahit paman sa pagpapatupad ng batas.

Nakikiramay ang BHRC sa naulilang pamilya ng tatlong mga nasawi kasabay ng panawagan na mabigyan ito ng hustisya.

Samantala, nag alok ng libreng legal services si Atty. Ronald Torres na ngayon ay chairman ng Bangsamoro Business Council.

Unang iginiit ni Lambayong police chief Major Jenahmeel Toñacao na nanlaban ang mga biktima na nakunan ng caliber .45 pistol at shabu habang sila ay tinutugis sa Barangay Didtaras ala una ng madaling araw.

-0-

local..

NAGING EMOTIONAL ang kapatid ng isa sa mga tatlong binata na nasawi sa Brgy. Didtaras, Lambayong, Sultan Kudarat noong Huwebes, Disyembre 1.

Sa Facebook video post ni Sahabudin Ali, kaniyang ibinunyag na hindi marunong gumamit ng armas o manakit ang kaniyang kapatid na si Samanudin.

Takot rin umano sa mga pulis si Samanudin, kaya bakit pa raw binaril ng malapitan ang kaniyang kapatid at mga kasamahan nito.

Dagdag ni Ali na may katigasan ng ulo ang kapatid niya ngunit hindi ito marunong magpaputok ng baril o magdala ng granada.

Dumepensa naman si Lambayong PNP chief of police Maj. Jehnameel Toñacao at sinabing naiintindihan niya ang nararamdaman ng mga kaanak ng mga nasawi.

Ngunit kailangan nilang sundin ang kanilang mandato upang maprotektahan ang kaniyang mga pulis matapos umanong pinaputokan sila ng mga binata.

Dagdag nito na sangkot rin umano ang mga suspek sa mga gang sa kanilang paaralan kung saan inireklamo sila dahil sa pambabato at pananakit.

Apela nito sa mga mamamayan na huwag umiwas sa checkpoint kung wala namang tinatago.

-0-

May kakulangan sa suplay ng sibuyas sa Koronadal City.

Ito ang sinabi sa Radyo Bida ni Koronadal City Public Market Supervisor Pastor Junard Manansala.

Ayon kay Manansala, naglalaro sa 300 hanggang sa 320 pesos ang presyo ng sibuyas sa lungsod.

Nagmula pa aniya sa Manila ang suplay ng produkto.

Ayon naman kay alyas Renato isang vendor, nagsisimula na silang magbaba ng presyo kung saan nasa 290 na ang pinakamura, mula sa dating 310 pesos.

Dagdag nito na kung darating na ang mga sibuyas na na-import ay magmumura na ang halaga nito.

Sa ngayon ay kinukuha nila ang kanilang mga produkto mula sa General Santos City.

-0-

Local…

Dreamweavers Parol ng South Cotabato jail, panalo sa national parol-making competition.

Namukudtangi sa 72 mga entry mula sa iba’t ibang panig ng bansa ang parol na gawa ng mga inmate sa South Cotabato Provincial Jail at BJMP-Koronadal.

Ito ay matapos tanghaling Best Parol sa nationwide parol-making competition na “Isang Bituin, Isang Mithiin”.

Ito ay programa ng Office of the Social Secretary na pinamumunuan ni Secretary Bianca Zobel at Department of the Interior and Local Government.

Ang Dreamweavers Parol ng lalawigan na gawa sa Tnalak at Tabih fabric ng mga Tboli at Blaan ay denesinyo ng local fashion designer na si Ivan Raborar.

Nanguna sa awarding ceremony sa Malacanang Palace grounds noong Sabado si Pangulong Ferdinand Marcos Jr.

-0-

ANIM LANG ANG BAGONG KASO NG COVID 19 infections ang naitala sa Region 12 kahapon.

Ayon ito sa report ng Dept of Health 12.

Mula sa South Cotabato at Gen. Santos City ang mga bagong nahawaan habang zero new case sa Kidapawan, Tacurong, North Cotabato, Sultan Kudarat at Sarangani.

May 11 katao naman ang gumaling at walang namatay.

-0-

NAGKAROON NG closed-door meeting sa Davao City sina Senator Robin Padilla, MENRE Minister Akmad Brahim, Bangsamoro Director General Atty. Badr Salendab.

Kasama rin sina Ministry of the Indigenous Peoples Affairs o MIPA Minister Melanio Ulama at Commissioner Archie Abuaya ng Bangsamoro Human Rights Commission (BHRC).

Isa sa mga tinalakay ang sinapit ng mga katutubong teduray sa Mt. Minandar, Sitio Tinabon, Barangay Kusiong, Datu Odin Sinsuat, Maguindanao noong October 28 dahil sa Bagyong Paeng.

Nagkaroon ng presentation sina Minister Brahim at BDG Salendab kung ano ang dapat gawin ng MENRE upang hindi na maulit muli ang kahahalintulad na scenario.

Katulad na lamang ng ginawang Geohazard Assessment, Mines and Geosciences Services (MGS) at reforestation plan na pinangunahan ng Forest Management Services (FMS).

Nagpakita ng suporta si Senator Padilla sa geohazard assessment at greening program bilang isa sa mga daan upang mapabilang ang BARMM sa National Greening Program o NGP ng DENR.

-0-

Gagawin ang ground breaking ceremony sa ipatatayong extension ng South Cotabato Provincial Hospital sa ProTech Center Disyembre a nuebe.

Kaya ayon kay Governor Reynaldo Tamayo Jr, inaasahan nito na masisimulan din ang konstruksyon ng nasabing proyekto ngayong buwan.

Ayon sa gobernador kapag naging operational na ang extension building maaring umabot na sa limang daan ang bed capacity ng provincial hospital.

Ito ayon kay Tamayo ay mas mataas sa kasalukuyan nitong 200 bed capacity.

Ang 400 million pesos na pondo para sa pagpapatayo ng nasabing pasilidad ay mula naman sa national government.

Sa ngayon ay ongoing na ang clearing operation sa protect center na pagtatayuan ng nasabing extension building

-0-

Handa ang contractor na i-adjust ang interval time ng dalawang mga bagong traffic lights sa lungsod.

Ito ipinahayag ni Koronadal City Traffic Office Head Joy Placer.

Kaugnay ito sa reklamo ng mga motorista na masyadong matagal ang interval sa mga traffic lights sa Alunan Avenue at Barangay Sto. Niño.

Ayon kay Placer hindi pa nai-turn over ng contractor sa city government ang nasabing mga traffic lights.

Dagdag na ni Placer ang mga traffic lights ay nasa pamamahala ng City Engineering Office na nakikipag-ugnayan na rin sa kanilang contractor.

-0-

Isinailalim ng Agricultural Training Institute o ATI 12 ng DA sa Retooling Training on Corn Production Technology ang mga Agricultural Extension Workers o AEW sa Region 12 at Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao o BARMM.

Ang dalawang araw na training ay isinagawa sa ATI Regional Training Center sa Tantangan, South Cotabato.

Sampung sa 20 mga nag-training na AEWs ay mula sa Lanao Del Sur, lima sa Maguindanao, at lima din sa Region 12.

Ang training ay pinangasiwaan ni Corn Program Point Person and Development Management Officer Alma Camales at Technical Staff Bren Magbanua at Aurish Calawenm.

-0-

Bukod sa mataas na demand dahil sa post-harvest o katatapos lang na ani, nakadagdag pa sa mga dahilan kung bakit inaasahan ang pagtaas ng presyo ng bigas sa mga susunod na linggo ay ang pag-aangkat ng iba pang lugar sa Cotabato Province.

Ito ang kinumpirma ni Grains Retailers' Confederation Regional and Provincial President Carmelito Bacus sa panayam ng Radyo BIDA kung saan sinabi nito na direktang nagaangkat ang mga taga Cebu, Bohol, Leyte at iba pang lugar sa Visayas sa lalawigan.

Ito rin ang epekto ng short production sa ibang lugar dahil sa maraming dahilan tulad ng epekto ng bagyo at panay na pagulan.

Dahilan para asahan ng tataas ang presyo ng bigas bawat Linggo ngayong buwan.

Aniya sa local rice ay posibleng aabot ng 5-10 pesos ang iaakyat depende sa takbo ng stocks at demand nito habang sa imported rice ay aasahan ang 25-50 pesos sa bawat sako ang itataas nito.

Humingi naman ng pangunawa si Bacus sa mga konsumedores na posibleng maaapektuhan  ngayong holiday season.

-0-

Isang buhay nanaman ang naidagdag sa talaan ng Pikit PNP na biktima ng panibagong insidente ng pamamaril sa bayan kaninang alas 09:20 ng umaga, December 04, 2022 partikular sa Poblacion, Pikit.

Kinilala ang napatay na 22 years old na construction worker na isang Omar Abedin Ayao alias Jahabudin, single na residente ng Brgy. Manaulanan, Pikit Cotabato (SGA BARRM).   

Sa impormasyon mula sa ilang kakilala ng biktima, mamamanhikan na sana ito sa kaniyang girlfriend pero napatay ito sa pamamaril.

Batay sa ulat ng Pikit PNP, minamaneho ni Jahabudin ng kaniyang Suzuki raider sa kahabaan ng National Highway sa nasabing bayan ng biglang nilapitan ito ng mga hindi pa kilalang mga suspek at dito na tinambangan at pinagbabaril.

Sa ulo at kanang bente tinamaan ang biktima ng bala ng caliber .45 na ginamit ng mga salarin sa pamamaril base sa narekober na basyo ng bala sa crime scene.

Matapos isagawa ang krimen ay agad na kumparipas sa direksyon ng Brgy. Talitay, Pikit, Cotabato ang suspek.

Naisugod pa sa bahay pagamutan si Jahabudin pero idineklara itong dead on arrival.

Blangko pa sa ngayon ang PNP sa motibo ng mga suspek sa pamamaril, nagpapatuloy ang kanilang imbestigasyon.

-0-

Kalaboso ang dalawang rape suspect sa ikinasang magkahiwalay na pagsisilbi ng warrant of arrest sa Kidapawan City, Cotabato kamakailan.

Una na dito ang Top 1 most wanted sa provincial level na 35 years old na si Jenibert Campo Maguimpa, binata na residente ng Sitio Lapan, Barangay Perez, Kidapawan City.

Si Maguimpa ay nahaharap sa 10 kaso ng rape na nahuli sa Matalam Street, Barangay Poblacion, Kidapawan City.

Habang matagumpay ring naaresto ang magsasaka na isang Rene Boy Mantungo Suan, 48 anyos, may asawa, na residente ng Purok 1, Brgy Katipunan ng nasabing lungsod na Top 3 Most Wanted Person ng Kidapawan PNP sa kasong statutory rape.

-0-

“A Public Office is a Public Trust”

Pero kung mapapatunayan mang may paglabag ay hindi sasantohin at palalampasin.

Ito ang banta ni PLTCOL Benito Rotia na siyang Deputy for Operations at Acting Information Officer ng Cotabato Police Provincial Office sa Hepe ng Kidapawan PNP hinggil sa pagtakas ng isang Person Deprived of Liberty o preso habang ito’y nasa quarantine facility matapos makatulog umano ang police na bantay nito.

Sa kabila nito siniguro naman ni PLTCOL Rotia na dadaan sa due process ang kanilang imbestigasyon sa Kidapawan PNP at isa na dito ang pag summon sa Chief of Police na si PLTCOL Peter Pinalgan Jr. para magpaliwanag sa insidente, kung saan sa una nilang paguusap ay itinanggi umano ito ng hepe.

Samantala, mabigat na kaparusahan naman ang kanilang posibleng kakaharapin kung tinangka mang itago ang naturang pangyayari.

Dinagdag naman ni Rotia na isasama nila sa kanilang ebidensya ang mga impormasyon, dokumento at video na nakalap ng Radyo BIDA na posibleng basehan nila sa kanilang imbestigasyon.

Ang nakatakas na si Alias Choi ay suspek sa panggagahasa sa 5 years old na anak ng kaniyang kinakasama at pag molestiya sa 14 years old na kapatid nito.

-0-

Tumaas ang kilay at tila hindi yata nagustohan ng ilang North Cotabatenos ang isinusulong ng ilang mga senador na i-legalize ang paggamit ng iligal na droga o ang pag decriminalize sa mga gumagamit nito.

May pagdadalawang isip naman sa ngayon si Senator Bato dela Rosa sa kaniyang unang ipinanukala, hindi pa rin naiwasan ng ilang mga taga North Cotabato na madismaya sa isa sa mga nanguna sa programa ng Duterte Administration na Tokhang at War on Drugs.

Anila, sa lahat ng senador sa kaniya pa talaga nanggaling ang suhestyong ito, na dahil lamang sa congestion o pagsisikip sa mga selda sa dami ng nahuhuli na drug suspek ay ito na ang kaniyang naging solusyon.

Hindi naman partikular na tinukoy ng mambabatas kung Cannabis lang ang ide-decriminalize nito, kaya para sa nakakarami nangangahulugan lang na lahat ng ipinagbabawal na droga ang sinusulong na i-decriminalize ang paggamit nito para ma decongest ang mga kulungan.

Ayon naman sa ilang nakapanayam ng Radyo Bida may iilang pumabor na i-decriminalize ang Cannabis bilang gamot, basta i-regulate lang ang paggamit nito.

Suportado naman ni Senator Robinhood ang panukala na iminungkahi pang subukan kahit isang taon kung epektibo ba.

Pero para sa karamihan ng mga taga North Cotabato it’s a big “No”