NDBC BIDA BALITA (Feb. 18, 2020)

NEWSCAST

7:00 AM

HEADLINES:

1. PAGSASAILALIM ng Cotabato city sa Bangsamoro region, ipinagpaliban; lungsod, mananatili umano sa region 12.

2. NORTH COTABATO PROVINCIAL GOVERNMENT, naglaan ng 22 million pesos na pondo para sa dagdag na honorarium ng mga Barangay worker sa lalawigan.

3. Tacurong City LGU, magpapatayo ng Dialysis Center sa lungsod.

4. Simbahang Katolika, pinag-aaralan ang pagpapatupad ng “non-contact” Ash Wednesday dahil sa banta ng COVID-19

ANG DETALYE NG MGA BALITA

MANANATILI munang nasa ilalim ng region 12 ang Cotabato City.

Ito ang sinabi ni city mayor Cynthia Guiani matapos siyang makipagpulong kay P. Duterte kasama ang ilang mga matataas na opisyal ng Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao o BARMM.

Nagdesisyon umano ang pangulo na ipagpaliban ang turnover ng Cotabato city sa BARMM matapos na ilahad ng alkalde ang ilang mga suliranin ng LGU.

Nagsumite na rin ng position letter sa pangulo ang Cotabato City LGU para mapag-aralan nito ang sitwasyon ng lungsod sakaling mapasailalim sa BARMM.

Giit ni mayor Guiani, hindi pa handa ang BARMM at marami pa itong dapat unahin at ayusin kabilang na ang pagbuo ng mahahalagang batas para matiyak ang maayos na transisyon.

Nabatid na bukod sa City LGU, nasa ilalim pa rin ng Region 12 ang City PNP at City Schools Division.

Sa panig naman ng BARMM government, sinabi ni BARMM Interim Chief Minister Ahod Murad Ebrahim na rerespetuhin nila ang naging desisyon ng pangulo.

-0-

Pawang mga non-commissioned officers umano ng PNP 12 ang tatlong mga pulis na ipinatawag sa Camp Crame matapos na mapabilang sa narcolist ni P. Duterte.

Gayunman, hindi muna pinangalanan ni PNP 12 Director Police Brig. Gen. Alfred Corpus ang mga ito habang nagpapatuloy ang imbestigasyon ay dinidinig ang paliwanag ng mga ito sa PNP national headquarters.

Sinabi pa ni Corpus na iba pa ito sa tatlong PNP personnel na nasibak na sa serbisyo matapos masangkot sa cockfighting.

Kaugnay nito ay umaasa naman ang opisyal na magsilbi itong babala sa mga pulis na iwasang masangkot sa mga iligal na gawain at laging maging tapat sa kanilang tungkulin.

-0-

DUGUANG isugod sa ospital ang isang lalaki matapos itong mabangga ng motorsiklo sa national highway na sakop ng Barangay Bagoenged, Datu Odin Sinsuat, Maguindanao.

Nakilala ang biktima na si JUSTINE NAGALION, 28 anyos, single, residente rin ng bayan.

Pasado alas nuebe ng umaga kahapon habang tumatawid sa kalsada si NAGALION nang di sinasadyang mabundol ito ng motorsiklo na minamaneho ni JHON ELMER JACINTO.

Tumilapon ang biktima at tumama sa sementadong kalsada sanhi para magkaroon ng mga sugat at pasa sa katawan.

SAMANTALA, sugatan din at halos walang malay nang dalhin sa pagamutan si ZAINUDIN KAMAD, 33 anyos matapos na bumangga naman ang kanyang minamanehong motorsiklo sa isang multicab pasado alas nuebe ng umaga kahapon sa Governor Gutierrez Avenue, Cotabato City.

Ayon sa driver ng multicab na si TATREX BITO, napansin umano nito ang isang motorsiklong mabilis ang takbo ngunit hindi niya inaasahang babangga ito sa kaliwang bahagi ng kanyang sasakyan.

Tumama ang katawan ng biktima sa sasakyan at bumagsak pa sa kongkretong kalsada dahilan para magtamo ito ng mga sugat sa iba’t ibang parte ng kanyang katawan.

-0-

PATULOY PANG inaalam ng Bureau of Fire Protection o BFP kung ano ang dahilan ng sunog sa bahagi ng Caños Subdivision, Purok Onse, Barangay Poblacion, Tacurong city.

Sinabi ni Tacurong City disaster risk reduction management officer Rodrigo Jamorabon na sumiklab ang naturang sunog pasado ala una ng hapon kahapon kung saan nilamon ng apoy ang mga bahay na pag-aari nina Vergie Evangelista, Roden Jundoc at Lucia Jundoc.

Mabilis na nilamon ng apoy ang apat na mga bahay dahil gawa lamang ang mga ito sa light materials.

Dagdag pa ni Jamorabon, agad namang nagbayanihan ang mga residente sa lugar para maapula ang apoy at di na kumalat pa sa mga katabing bahay bago pa dumating ang mga bombero.

Samantala, nagpaabot na ng tulong ang Tacurong City LGU sa mga nasunugan.

-0-

PINAGHAHANDAAN NA ng Bangsamoro Autonomous regional government ang unang anibesaryo nito kung saan iba’t ibang mga aktibidad ang isasagawa mula March 23 hanggang 29.

Sa ginanap na 3rd Bangsamoro Government Cabinet Meeting kahapon, sinasabing ilan sa mga aktibidad sa anniversary celebration ng BARMM ay ang sports competition, cultural presentations, Qur'an Reading at iba’t ibang exhibits gamit ang recycled materials.

Nagpaplano rin umano ang Bangsamoro Government na gumawa ng caravan para ipaalam sa mga malalayong lugar ng rehiyon ang mga aktibidad sa nalalapit na selebrasyon.

Ang 1st BARMM Foundation Anniversary ay pangungunahan ni Executive Secretary Abdulraof Macacua, bilang chairman; vice-chair naman nito si BTA Secretary-General Raby Angkal.

Muling magpupulong ang BARMM cabinet sa February 25 para pag usapan ang mga detalye ng mga gagawing aktibidad.

-0-

Kidapawan City Veterinary Office, mas naghigpit ng quarantine checkpoint upang hindi makapasok ang mga baboy na positibo sa ASF

Nagdagdag na ng kanilang tauhan ang Kidapawan City Veterinary Office bilang pakikipagtulungan sa Makilala LGU upang masigurong hindi makapasok sa bayan at lungsod ang mga baboy na positibo sa African Swine Fever o ASF maging sa posibleng pagkalat nito.

Sa panayam kay City Veterinarian Dr. Eugene Gornez, particular na lalagyan ng checkpoint ay sa boundary ng Makilala-Bansalan Davao Del Sur na posibleng daanan papasok sa lungsod.

Sinusuri at dini-dis-infect ang mga sasakyan ng mga otoridad sa posibleng pagpasok ng ASF mula sa mga kargang buhay na baboy at maging mga meat products.

Kapag walang maipakitang pertinenteng dokumento ang nagkarga ng buhay na baboy ay pababalikin ito sa lugar na pinanggalingan o di kaya ay kukumpiskahin ang mga karne maging mga produkto. Matatandaang nagkaroon na ng ASF infestation sa ilang mga bayan ng Davao Occidental na pinangangambahang makapasok sa lungsod kapag hindi napigilan.

Kaugnay nito, tinatayang aabot sa mahigit animnapung milyong piso ang malulugi sa Kidapawan City kung sakaling pumasok dito ang ASF. Aniya, kapag hindi napigilan ang ASF, lahat ng mga baboy may sakit man o wala na nasa loob ng isang kilometro mula sa pinanggalingan ng ASF ay kinakailangang patayin upang mapigilan ang pagkalat nito.

-0-

Mahigit 100 na mga college student, nakatanggap ng financial assistance mula sa Sangguniang Kabataan sa Kidapawan City

Nakatanggap ang 120 na college students ng tulong pinansyal mula sa Sangguniang Kabataan na taga Barangay Poblacion, Kidapawan City. Ayon kay SK federation President Councilor Cenntina Taynan, ito ay bahagi ng kanilang programa na SK Peace Mission Advocacy sa ilalim ng mandato ng SK Reform Act of 2015.

Sinabi ni Taynan, layon ng programa na makatulong sa mga mag-aaral sa kanilang mga bayarin sa paaralan tulad ng mga school projects, boarding house fee at iba pa.

Iton ay upang matulungan din ang mga mag-aaral na mga poor but deserving college students na nakatanggap ng 5, 000 pesos cash at ang pondo naman ay mula sa 10 percent na budget ng SK poblacion fund.

Umaasa si Taynan na sa pamamagitan ng nasabing programa, mas lalo pa silang maging masigasig sa kanilang pag- aaral.

Dumaan din anya sa ibat-ibang mga rekomendasyon mula sa Purok youth officers ang mga benepisyaryo bago napili ng mga SK officials. Ito ay second batch na ng pamamahagi dahil ang 103 unang batch ay naimapahagi na noong 2019.

-0-

Barangay Kagawad patay matapos na barilin sa harap ng Barangay hall sa Kidapawan City

Patay ang isang 49 anyos na isang Barangay Kagawad matapos na pagbabarilin ng riding in tandem suspect sa Purok 1, Barangay Nuangan, Kidapawan City.

Sa panayam ng Radyo BIDA kay Kidapawan City PNP Chief Police Lt. Col Ramel Hojilla, nakilala ang nasawing biktima na si Nasrulah Manibpel at kagawad ng nasabing Barangay.

Sa isinagawang imbestigasyon ng mga pulis, lumalabas na pasado alas 11:00 ng umaga kahapon nang lapitan at barilin ang Barangay Kagawad na tumama sa kanyang tiyan.

Dagdag pa nito, inabangan anya ng mga suspek na lumabas ang biktima na pauwi na sana ng kanilang bahay. Isa din ang personal grudge sa mga tinitingnang anggulo ng City PNP sa pagbaril sa kanya.

Samantala, alas 3:00 ng hapon kahapon ay inilibing na ang biktima batay na rin sa tradisyung islam habang hustisya pa rin ang sigaw ng mga kaanak, kaibigan at kakilala ng barangay kagawad. VC- HOJILLA Si City PNP Chief Police Lt Col Ramel Hojilla.

-0-

Bilang ng mga namatay sa isang evacuation center sa Kidapawan City, pumalo na sa pito

Abot na sa pito katao ang binawian ng buhay sa evacuation center ng barangay Ilomavis, Kidapawan City simula nang tumama ang lindol nitong nagdaang taon. Sa record ng barangay, pinakamatanda sa namatay ay nasa edad 60pataas habang pinaka-bata rito ay nasa dos-anyos pa lamang.

Base listahan na inilabas ng barangay, kinilala ang mga namatay na sina Modesto Bayawan, Bernabe Damali, Junior Laman, Jun Laman, parehong nasa 60-anyos pataas, Reyame Madiandang, nasa katorse anyos, Aya Ocosan at Brix Mallari parehong nasa dos-anyos.

Naitala ang nasabing bilang, mula nang tumama ang lindol at napilitang lumipat ang mga residenteng nasa high risk areas ng nasabing barangay sa temporary shelter na gawa sa laminated sacks.

Ayon sa mga barangay health workers sa lugar, ang mga binawian ng buhay umano ay dati ng may sakit at lumala lamang ito habang nananatili sa evacuation center.

Dagdag din sa ulat ng mga BHW sa lugar, sa ngayon ay tuloy-tuloy aniya ang monitoring city health office sa mga residenteng bakwit upang hindi na lumala ang sakit ng mga iilan sa mga ito. Nabatid kasi na nangungunang sakit ang naitala roon simula nitong Enero, ay ubo, sipon at LBM. Pangunahing rason pa rin ng ubo’t sipon sa parehong mga bata’t matatanda ay dahil sa init ng panahon tuwing umaga habang sobrang lamig naman tuwing gabi hanggang madaling araw.

-0-

22 Million pesos, inilaang pondo ng Provincial Government para sa dagdag na honorarium ng mga Barangay workers sa North Cotabato

Nakatanggap na ng dagdag na 200 pesos ang libu-libong mga Barangay workers bilang kanilang honorarium mula sa taunang budget ng Provincial Government sa North Cotabato. Kabilang sa mga nakatanggap ay ang mga Barangay Health Workers, Barangay Nutrition Scholar at Day care Workers mula sa ibat-ibang barangay ng probinsya.

Pinangunahan mismo ni Board member Philbert Malaluan ang distribusyon na siyang may hawak ng committee on health and sanitation ng Sangguniang Panlalawigan. Kung dati ay limang daan piso ang matatanggap bilang honorarium kada buwan ng mga Barangay Workers ngayon ay nasa 700 pesos na kada buwan na.

Dagdag pa rito ang cash incentives na 10thousand pesos para sa naka-10 years in service, 15k para sa 15yesrs, 20k para sa 20years, 25k para sa 25 at 30k para sa naka-30 years na sa serbisyo.

Ito ay bilang pasasalamat na rin sa mga Barangay Workers bilang mga modern hero dahil sa sakripisyong kanilang ginawa para sa kanilang mga nasasakupan lalo na sa usaping pangkalusugan. NDBC BIDA BALITA

-0-

Checkpoints para sa maigting na monitoring ng COVID-19 iniligay ng provincial health office sa mga pangunahing daan sa Sarangani

Naglagay ng mga checkpoints ang provincial health office sa mga entry points ng Sarangani sa mga bayan ng Alabel at Maitum.

Ayon kay Sarangani Provincial Health Officer Dr. Arvin Alejandro ito ay sa pakikipagtulungan nila sa provincial police office at transport group na Sarangani Transport Alliance for Reform and True Development o Started.

Ipinahayag ni Alejandro na tinitingnan ng mga health personnel at mga pulis ang identification cards o passport ng mga motorist at pasahero.

Layon nito ayon kay Alejandro na mapabilis ang pagtukoy sa mga mamamayang may travel history sa mga bansang positibo sa coronavirus disease 2019 o COVID-19 at posibleng nagtataglay ng nasabing karamdaman.

Kaugnay nito,umaapela naman si Alejandro sa mga mamamayan lalong lalo na ang mga nangaling sa ibang bansa na makipagtulungan sa kanilang mga checkpoint.

Dinagdag din nito na naglagay din ng assistance desk sa mga terminal para tumutok sa COVID-19 ang Sarangani Provincial Police Office.

Ayon kay Alejandro, inustusan din ng Started ang kanilang mga driver at myembro na imonitor sa mga terminal ang mga pasahero na maaring naggaling sa ibang bansa. Dinagdag din ni Alejandro hiniling nila ang tulong ng mahigit isang libong mga barangay health workers sa Sarangani.

Ito ay upang mapaigting ang kanilang monitoring sa COVID-19 sa mga barangay.

-0-

Pagbabawal ng mga tricycle sa national highway bilang pagtalima sa national modernization law sinosoloyonan pa ng lokal na pamahalaan ng Koronadal City

Aminado si Koronadal City Mayor Eliordo Ogena na mahirap ipatupad ang national modernization law partikular na ang pagbabawal ng mga tricycle sa mga national highway. Kaya ayon sa alkalde tatlong mga proposal ang isinusulong nitong ngayon.

Una rito ang pagbibigay ng prankisa sa mahigit apatnalibong mga colorum na tricyle sa Koronadal at hatiin ang mga araw ng pamamasada ng lahat ng tricycle sa syudad. Sa pamamagitan nito ayon kay Ogena ay ma-decongest ang mga pangunahing daan sa Koronadal.

Ayon kay Ogena ang mga tricycle driver naman na hindi naka-iskedyul na bumiyahe ay dapat na mabigyan ng alternatibong kabuhayan ng LGU.

Ikalawa ayon kay Ogena ay pwedeng tulungan ng LGU ang mga tricycle drivers at operator na magtatatag ng kooperatiba Ito ay upang makapag-loan ng four-wheeled vehicle na ipamamasada ng hindi na umaasa pa sa mga kapitalista.

Ikatlo ayon kay Ogena maaring payagan lamang na makapagbyahe ang mga tricycle driver sa Koronadal sa kanilang mga barangay. Ayon kay Ogena, ito ay kanilang pagaaralan para mailakip sa binubuo ngayong transport plan ng Koronadal City. 

-0-

Dog impounding facility ng South Cotabato Provincial government bubuksan na sa bayan ng Surallah

Magkakaroon na ng dog impounding facility ang lalawigan ng South Cotabato. Ang nasabing pasilidad na matatagpuan sa bayan ng Surallah ay bubuksan kasabay ng rabies month celebration sa susunod na buwan. Kinumpirma ito ni South Cotabato Provincial Veterinarian Dr. Flora Bigot.

Ayon kay Bigot mangunguna sa paghuli ng mga asong gala na ilalagay sa nasabing pasilidad ang lokal na pamahalaan ng Surallah. Habang aakuin naman ng provincial government ang mga gastusin sa operasyon nito. Ang nasabing dog impounding facility ay nagkakahalaga ng mahigit 1.5 million pesos. Layon nito na maibasan kung di man tuluyang masawata ang problema sa rabies sa lalawigan.

Nabatid na isa katao na ang nasawi dahil sa rabies sa South Cotabato ngayong 2019.

-0-

Task force para sa environmental protection binuo ng DENR at lokal na pamahalaan sa Kiamba, Sarangani Magkakaroon na ng Multi-Sectoral Environmental Environmental Task Force ang bayan ng Kiamba sa Sarangani Province.

Kasunod ito ng paglagda ng kasunduan ng lokal na pamahalaan ng Kiamba at Department of Environment and Natural Resources o DENR.

Layon ng nasabing task force na pagsamahin ang mga ahensya ng pamahalaan at civil society organization sa pagpapatigil ng environmental violations na sanhi ng pagkasira ng kalikasan at epekto nito sa climate change. Ito ay ayon kay Kiamba Municipal Environment and Natural Resources Officer Ali Hadjinasser.

Ayon kay Hadjinasser tungkulin ng multi-sectoral task force na tiyaking ligtas sa baha, tsunami,lindol at iba pang kalamidad ang coastal town ng Kiamba.

Ininuutos din ng kasunduan ang mariing pagpapatupad ng Expanded National Integrated Protected Areas System o ENIPAS Act of 2018. Maaring ilakip dito bilang protected area ang Mount Busa na samasakop sa Kiamba at karatig bayan ng Maitum at Maasim.

Ang Mt.Busa ay tahanan din ng nanganganib nang mawala na Philippine Eagle. Ang Multi-sectoral Task Force ay pamumunuan naman ng DENR region 12.

Ayon kay Hadjinnaser ito ay bilang pagtalima na rin sa utos ni DENR Secretary Roy Cimatu.

-0-

Dialysis Center ipatatayo ng lokal na pamahalaan sa Tacurong City,Sultan Kudarat

Magkakaroon na ng Public Dialysis Center ang Tacurong City, Sultan Kudarat.

Ipatatayo ang tatlong palapag na gusali sa Roxas Avenue Tacurong na una sa nasabing lungsod. Magkakaroon ito ng siyam na dialysis rooms, x-ray rooms, laboratory at iba pang pasilidad. Nanguna sa pagpapasaniya sa proyekto si Tacurong Mayor Angelo Montilla.

Ayon kay Montilla magiging libre ang dialysis center sa mga mamamayan ng Tacurong na myembro ng Philhealth.

Ipinahayag ni Montilla na siya ring chairman ng local health board ng Tacurong na mahalaga ang dialysis center sa lumulubong populasyon ng Tacurong. Dinagdag ng alkalde na hindi ligtas ang mga mamamayan ng Tacurong sa dumadaming mga nagpapa-dialysis.

Kaya ayon kay Montilla dapat ay magkaroon kahit isa man lang pampublikong dialysis center ang kanilang lugar. Bagamat ito ay ipatatayo para sa mga mamamayan ng Tacurong hinihintay pa ng lokal na pamahalaan ang mga panuntunan sa Universal Health Care Law. Inaasahan naman ang agarang pagsisimula ng konstruksyon ng dialysis center na may inisyal na pondo na pitong milyong piso.

-0-

NATIONAL NEWS………………….

PINAG AARALAN NA ng Simbahang Katolika ang pagpapatupad ng “non-contact Ash Wednesday” dahil sa banta ng COVID-19

Sinabi ni Catholic Bishops’ Conference of the Philippines o CBCP Vice President at Caloocan Bishop Pablo Virgilio David na tuloy pa rin ang pagdaraos ng Ash Wednesday masses sa February 26 pero maaring may pagbabago.

Sa halip aniya na ipapahid ang abo sa noo ay maaring ibudbud na lang ang abo ulo ng mga mananampalataya.

Inirekomenda rin ni David sa mga simbahan na iwasan na muna ang paglalagay ng holy water sa bukana ng mga simbahan.

Sa iba pang balita, naglabas ng panibagong direktiba ang Department of the Interior and Local Government o DILG kaugnay ng muling pagsasagawa ng clearing operations sa bansa.

Binigyan ni DILG Secretary Eduardo Año ang mga local government unit at barangay ng karagdagang 75 araw para muling linisin ang mga lansangan sa kani-kanilang mga lugar.

Kailangang magsumite ng monthly compliance report ang bawat barangay sa kagawaran para matiyak na masusunod ang bagong kautusan ni Año.