NDBC BIDA BALITA (Jan. 10, 2024)

HEADLINES

1   Civic military parade at drum line competition tampok sa pagsisimula ng 24th Hinugyaw Festival sa Koronadal

2   Police visibility, mahigpit na security measures, ipinatutupad ng PNP sa pagsisimula ng Koronadal founding anniversary activities

3   DOH 12, naalarma sa higit 100 percent na pagtaas ng firecracker related injury sa Soccksargen

4   MAG-INANG NEGOSYANTE sa Pikit, patay sa pamamaril; mga biktima abala sa kanilang karenderya nang paputukan

5   LALAKING LASING SA Alamada, nag-agaw ng baril ng pulis, sugatan nang aksidenteng pumutok ang armas

6   AWAY PAMILYA O RIDO sa Cotabato City at BARMM Special Geographic Area, naresolba; magkatunggaling pamilya, nagyakapan na

7   LALAKING bigtime drug pusher, naaresto ng Koroandal PNP, higit P1 million na halaga ng shabu, nakumpiska

8   P6.8 MILLION na halaga ng shabu, nakumpiska ng PDEA, Marines, Army at PNP sa Maguindanao del Norte, pero suspect nakatakas

-0-

LOCAL..

SA KABILA NG PAGSISIKAP ng pamahalaang bayan o pang lalawigan na matuldukan ang serye ng mga pamamaril sa Pikit, North Cotabato, may buhay pa rin na nalalagas.

At pinakahuli sa mga biktima ay ang mag-inang may-ari ng karenderya sa Poblacion.

Dead on the spot ang senior citizen habang naisugod pa sa pagamutan ang 47-anyos na anak nito matapos barilin ng di pa tukoy na mga suspect sa Barangay Poblacion, Pikit, Cotabato kahapon ng tanghali.

Nakilala ang nasawi na sina Betty Lu at Jonard Lu na kapwa taga Notre Dame Drive.

Batay sa imbestigasyon, bigla na lamang nilapitan ng mga suspect ang mga biktima sa loob ng kanilang karenderia na tumama sa ibat-ibang parte ng kanilang katawan.

Gamit ng mga suspect ang caliber 45 pistol habang tumakas patungo sa Barangay Inug-ug, Pikit, Cotabato.

Patuloy pa ang imbestigasyon sa motibo ng krimen at kung sino ang may gawa nito, ayon kay Maj. John Arvin Cambang, Pikit town police chief.

-0-

Local…

Samantala, patay rin ang 36-anyos na lalaki sa magkahiwalay na shooting incident sa Barangay Taguranao, Matalam ala 1:00 ng madaling araw.

Si John Reymond Janco Decarizo, 36 years old may live in partner.

Kumatok pa anya ang suspect sa bahay ng biktima at nang buksan dito na niya pinaputok ang armas.

Sa dibdib tinamaan ang biktima na dahilan ng kanyang pagkamatay.

Blangko pa ang mga pulis sa motibo ng mga pamamaril sa North Cotabato kahapon.

-0-

Local..

ISANG KANDULI o pasasalamat ang ginawa para sa pagkakasundo at rido settlement ng tatlong malalaking pamilya mula Bongo Island sa Parang, Maguindanao del Norte.

Ang Grand kanduli ay inihanda at pinangasiwaan ni Cotabato City Mayor Bruce Matabalao para sa pamilyang Birual, Macaumbang at Pulindao.

Pinapurihan ni Matabalao ang desisyon ng magkatunggaling pamilya na kalimutan ang nakaraan at mag-move on na para sa kanilang mga kababayan.

Forgive and move forward.  Ito naman ang hamon ni Cotabato City police director Colonel Querubin Manalang Jr sa dati ay magkaaway at ngayon ay magkaibigan nang mga pamilya.

Ayon kay Matabalao, ang pagpapatawad at pagkakaisa ay siyang susi sa isang mas maunlad at mapayapang kinabukasan para sa lahat.

KAHAPON, inayos din ni Mayor Matabalao ang hidwaan sa pagitan nina incumbent barangay Kapitan Akmad Urak ng Barangay Tamontaka 1 at dating Barangay Kapitan Jhamran Pangilan.

-0-

Local…

TINIYAK NI Bangsamoro Chief Minister Ahod Balawag Ebrahim na tuloy tuloy ang operation ng regional government ngayong taon matapos niyang aprubahan ang 2024 regional budget.

Ito ay ang Bangsamoro Autonomy Act (BAA) No. 56 o mas kilala bilang “An Act Appropriating Funds for the Operation of the Bangsamoro Government from January 1 to December 31, 2024, and for Other Purposes.”

Ang budget ngayong taon ng BARMM ay P98.5 billion.

Tiniyak ni Ebrahim na sa pamamagitan ng pondo na ito ay maiaangat ang buhay ng mga ordinaryong Bangsamoro sa pamamagitan ng isinusulong na moral governance.

-0-

Local…

NAKUMPISKA NG MGA TAUHAN ng PDEA-BARMM, kasama ang tropa ng Philippine Marines, 601st Mechanized Battalion at Maguindanao Norte police office ang P6.8 million na halaga ng shabu sa Barangay Tapayan, Sultan Mastura, Maguindanao Norte kahapon.

Pero, nakatakas ang suspected drug peddler na kinilala ng PDEA-BARMM na Alias Dhats.

Sinabi ni PDEA-BARMM Regional Director Gil Cesario Castro na napansin ng target suspect na ka-transaksyon niya ay mga otoridad, agad itong tumakbo sa mga bahay sa naturang lugar.

Pinaputukan pa nito ang mga tauhan ng PDEA, PNP at Marines bago tuluyang nakatakas.

Nakuha sa operation ang 20 sachets ng shabu na nagkakahalaga ng P6.8 million.

Ganun pa man, ayon kay Castro, inihahanda pa rin ang kasong paglabag sa RA 9165 laban kay Dhats.

Noong nakaraang Biernes lang, nakakumpiska ang PDEA ng P4 million na halaga ng shabu mula sa isang police ng Maguidnanao del Norte at isang babae sa buy bust operation sa Quezon Avenue, Cotabato City.

-0-

Mga bakwit noong 2019 earthquake sa Makilala, North Cotabato, patuloy ang panawagan ng tulong at pabahay para sa kanila

Maglilimang taon ng nanatili sa evacuation center, tent at pinagtatagpi na mga tarpaulin ang mga biktima ng lindol noong 2019 sa Barangay Batasan, Makilala, North Cotabato.

Sinabi ni Barangay Kagawad Arman Cebuan, karamihan sa mga residente ngayon sa evacuation center ay may sakit at halos wala ng makain.

Sila ay umaasa pa rin hanggang sa ngayon ng pangako mula sa pamahalaan dahil matagal ng nagtitiis sa mainit at malamig na panahon.

Dagdag problema pa na karamihan sa kanila ay walang maayos na higaan at sa lupa lang natutulog at tanging banig ang sapin sa likod.

Maraming bata rin at matatanda ang may sakit ubo,sipon at trangkaso ngayon, at nagkakahawaan dahil sa masikip at dikit dikit ang kanilang mga tirahan.

Tanging hiling nila sa pagpasok ng bagong taon ay ang katuparan ng pangakong makakalipat na sila at magkaroon ng maayos na matitirhan.

-0-

SA GITNA ng mainit na panahon ay nag-iinit din ang debosyon sa Poong Nazareno ng mga nakiisa sa translacion sa Kidapawan City kahapon.

Ang ilan sa mga deboto ay dumayo pa sa Kidapawan para lang sa kanilang panata. May iba na galing pa ng Cotabato City, South Cotabato, Davao del Sur at Caraga Region.

Bago ang traslacion ay isang banal na misa ang ginawa sa Our Lady Mediatrix Cathedral.

Ayon sa ilang deboto, malaking milagro na ang nakaligtas sila sa nagdaang pandemic at iba pang sakuna.

Ito na ang ikalawang piyesta ng Black Nazarene sa Kidapawan City simula nang  itatag ang Nuestro Padre Jesus Nazareno, Kidapawan City Chapter na siyang nanguna sa pag-organisa ng traslacion sa lungsod.

Sa kabuuan, natapos ng mapayapa ang traslacion sa Kidapawan City.

-0-

DOH 12, naalarma sa higit 100 percent na pagtaas ng firecracker related injury sa Soccksargen ngayong 2024

Simula pa noong 2018, tumataas ang kaso ng firecracker related injuries sa Rehiyon dose base sa ulat ng Department of Health.

Kahit pa kasi sa education campaign at iwas paputok na kampanya ng DOH ay may mga nagkumpiyansa pa rin at gumagamit ng mga ipinagbabawal na uri ng putok.

Ayon kay DOH Fire cracker Related Incident Focal Person Kathleen Gecosala, batay sa datus simula pasko hanggang sa pagsalubong ng bagong taon, pumangalawa ang probinsya sa may pinakamaraming kaso.

Isa dito ang kailangan putulan ng daliri dahil sa komplikasyon at siya ay nagpaputok nang lasing.

Ang ulat ay ikinalarma ng Department of Health dahil marami ring mga menor de edad ang nabibiktima, kaya't payo sa mga magulang dapat bantayan at iwasang gumamit ng paputok ang mga anak.

Bukod kasi sa panganib na dala nito ay maaring may epekto ang nalanghap na pulbura sa kalusugan ng indibidwal.

-0-

Kidapawan City Health Office, nakapagtala ng halos isanglibu na Influeza like Illness nakaraang taon – mas mataas kumpara sa mga nakaraang taon

166 percent ang itinaas ng kaso ng Influenza flu like illness sa Kidapawan City, kung ihahambing ang datus sa nakaraang taon.

Ayon kay City Pediatrician Dr. Martin Evangelista, nakakaalarma ito dahil mas mataas ito sa threshold level at mas domoble pa ang datus.

Karanihan anya sa mga tinamaan ay mga Kabataan edad 0-10-years old na mayroong 286 at iba pa na mahihina ang immune system.

-0-

Local…

INAASAHAN bago magtapos ang taong kasalukuyan ay isasagawa ang soft opening ng KCC Mall of Cotabato.

Grocery section ng KCC mall ang unang bubuksan ayon sa mga opisyal at kinatawan ng mall na nagkaroon ng courtesy visit sa tanggapan ni Cotabato City Mayor Bruce Matabalao.

Sa 2026 naman ay inaasahang bubuksan na din ang pinakamalaking hotel sa Cotabato City na matatagpuan sa gilid ng KCC Mall of Cotabato.

Ang pagbubukas ng mall ay inaasahang magpapalakas sa ekonomiya ng lungsod at ng kalapit mga bayan at lalawigan.

Ito ay matatagpuan sa Barangay Rosary Heights 2 at katabi lang ng Immaculate Concepcion Cathedral compound.

-0-

Local..

Seguridad para sa ligtas na Foundation Anniversary at Hinugyaw Festival hinigpitan ng Koronadal PNP

Bawal ang mga deadly weapon sa mga venue ng 84th Foundation Anniversary at Hinugyaw Festival ng Koronadal.

Ito ang paalala ni Koronadal Chief of Police Lt. Col. Amor Mio Somine sa mga mamamayan.

Pinayuhan din ni Somine ang publiko na para makaiwas sa abala huwag nang magdala ng backpack o malalaking bag dahil ang mga ito ay mariing suriin ng mga pulis.

Ito ayon pa kay Somine ay bilang paghihigpit na rin ng seguridad sa selebrasyon.

Ayon kay Somine, hanggang ngayon kasi ay naririyan pa rin ang mga pagbabanta sa katiwasayan ng Mindanao at kalakip dito ang Koronadal.

Babala pa nito sa mga mapilit na mamamayan maaring kukumpiskahin ng PNP ang dalang mga kontrabando at makasuhan ang mga ito.

Sinabi rin ni Somine para matiyak nag seguridad ng publiko pinalakas din ng PNP sa lungsod ang kanilang Oplan-Layang layang, checkpoint operation at Oplan Sita.

-0-

Local…

Civic military parade at drum line competiton tampok sa pagsisimula ng 24th Hinugyaw Festival sa Koronadal, special non-working day idineklara ng Malakanyang sa lungsod ngayong araw

Pormal na sisimulan ang 84th Founding Anniversary at 24th Hinugyaw Festival ng Koronadal sa pamamagitan ng Civic-military parade alas kwatro mamamayang hapon.

Tampok din dito ang drum line competition na lalahukan ng iba’t ibang mga eskwelahan sa lungsod.

Magtatapos naman ang parada sa South Cotabato Sports Complex kung saan gaganapin ang Anniversary Program.

Ito ay ayon kay City Tourism and Cultural Affairs Officer Elric Batilaran

Kaugnay nito pinayuhan naman ng lokal na pamahalaan na pinamumunuan ni Mayor Eliordo Ogena ang publiko na planuhin ang kanilang mga lakad.

Ito ay dahil sa nakaambang pagsara sa ilang mga pangunahing kalye ng lungsod.

Para mabigyan  ng pagkakataon ang mga mamamayan ng lungsod na makisaya sa  selebrasyon, ideneklara ng Malakanyang na Special non-working day sa Koronadal ang January 10.

Ibig sabihin nito walang pasok sa mga eskwelahan pati na sa mga pampubliko at pribadong mga opisina sa lungsod ngayong araw.

-0-

Higit sa P1.8 million na assistance ng DOLE mapapakinangan ng tourism service workers sa Kalamansig, Sultan Kudarat

Nai-turn over na ng DOLE 12 sa Barangay Local Government Unit ng Hinalaan sa Kalamansig, Sulatan Kudarat ang higit sa P1.8 million na halaga ng tseke.

Ayon kay DOLE 12 Information Officer Charles Bataga ang nasabing pondo ay mapapakinabangan ng 150 na mga benepisyaryo mula sa tatlong accredited workers association ng ahensya.

Ang mga ito ay ang Paril Pumboat Association, Hinalaan Integrated Coffee Farmers Association, at Balot Coral Beach Women’s Association..

Ang mga ito ay pawang mga benepisyaryo ng Service Quality Improvement Program o SQIP ng DOLE na magbibigay ng tourism services para ma-promote ang turismo sa lugar.

Kabilang sa mga ito ang Pumb boat services, Kayaking at Snorkling.

Ayon kay Bataga ito  ay convergence project din ng DOT at Kalamansig LGU na tumulong sa pag-profile ng mga benepisyaryo.

-0-

Local…

Pitong priority areas tututukan sa palalakasin na health promotion ng DOH 12 ngayong 2024

Mahalaga ang sapat na kaalaman para sa pagkakaroon ng malusog na pangangatawan.

Kaya ayon kay DOH 12 Health Education and Promotion  Officer Arjohn Gangoso, mas papalakasin pa nila  ang health promotion ngayong 2024.

Ito ay sa pamamagitan ng pagsasagawa ng iba’t ibang mga aktibidad na nakatuon dito.

Dagdag pa ni Gangoso, mas tuturuan nila ang mga mamamayan sa tamang pangangalaga ng kalusugan.

Ayon kay Gangoso, tututukan ng health promotion activities ng DOH 12 ang pitong mga priority areas na maging gabay ng publiko tungo sa malusog na pangangatawan.

Ang mga ito ay ang diet and exercise, environmental health, vaccination, substance use, mental health, sexual and reproductive health, safety at inclusivity.

Ipinunto pa ni Gangoso na base sa pagaaral ng mga eksperto 80 percent ng health problems ay nasosolusyunan sa pamamagitan ng health promotion.

-0-

Local…

High value target na may higit P1 million na illegal drugs inaresto ng PNP sa Koronadal

Kulong ang drug suspect na si Ritchie Baban, 42 anyos, na naaresto ng mga pulis sa Koronadal.

Ang high value individual na drug personality ay nakorner sa drug buy-bust operation ng PNP sa Barangay Zone IV kahapon ng tanghali, makalipas ang  ilang buwang pagmamanman.

Sinabi ito ni Koronadal Chief of Police Lt. Col. Amor Mio Somine.

Dagdag pa ni Somine nakumpiska  ng mga police sa suspek ang limang mga sachet ng suspected shabu na nagkakahalaga ng higit sa P1 million.

Ayon pa sa nasabing police official ang nahuling pusher na user din ay may boarding house sa Koronadal.

Siya ay isinasailalim sa profiling ng PNP at kakasuhan ng paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act.

Paalala ni Somine sa publiko sa halip na maging drug pusher o user maghanap na lang ng maayos na trabaho para mabuhay ng marangal  ang pamilya.

-0-

Local…

AKSIDENTENG pumutok ang baril ng pulis na inagaw ng lasing na lalaki sa Purok 3, Barangay Bao, Alamada, North Cotabato.

Kinilala ni Alamada town police chief Major Bernard Abarquez ang nabaril sa pangalang alyas "Don-don", nasa hustong gulang, na taga Purok 7, Brgy. Kitacubong, Alamada.

Ayon kay Abarquez, rumesponde si Police Staff Sgt. Muamar Kusain Guro, 39-anyos na kasapi ng Alamada municipal police station, sa reklamo na may nagwawalang lasing sa Barangay Bao.

Pero imbes na sumunod sa hiling ni Sgt. Guro na tumahimik at maging mahinahon, ay inagaw nito ang service firearm ng pulis na aksidenteng pumutok.

Sa tiyan tinamaan si Dondon na ngayon ay ginagamot sa Alamada district hospital.

Siya ay nakatakdang sampahan ng kasong paglabag sa Art. 151 ng Revised Penal Code o Resistance and Disobedience to a Person in Authority.

-0-

Local…

NANAWAGAN ANG Department of Education sa mga otoridad sa Isulan, Sultan Kudarat na agad resolbahin ang tangkang pagpatay kay DepEd supervisor Eric Balancio.

Sa isang pajhayag, sinabi ng DepEd na mahigpit nitong kinukundina ang pamamaril kay Balancio at sa misis nito habang nasa tapat ng Isulan Central School noonog lunes ng hapon.

Hiling ng DepEd na dapat ay may maparusahan sa mga krimen na ginagawa laban sa mga education officials upang huwag pamarisan.

Giit nito na ang mga guro at DepEd personnel ay nagsusulong ng kapayapaan sa mga komunidad na kanilang pinagsisilbihan.  Kailan man ay hindi sila instrument o sumusuporta sa anumang ideolohiya na labag sa batas.

-0-

Local…

PATAY ANG isang naka-motorsiklo matapos na maaksidente kaninang madaling araw sa kahabaan ng national highway sa Barangay Lanao, Kidapawan City.

Dead on arrival sa pagamutan si Kurt Jurgen Von Daguing Lumbao, na taga Barangay Paco matapos ang aksidente alas 3:30 ng madaling araw habang dala ang Yamaha Mio 110 motorcycle.

Sumalpok ang motorsiklo kasalubong na cargo truck na nag-overtake sa sinusundang sasakyan.

Ang cargo truck ay minamaneho ni John Mark Tacbobo Baculio, na taga Barangay Burnay, Gitagum, Misamis Oriental.

-0-

Local..

NATULDUKAN na ang tatlong taong sigalot sa pagitan ng pamilyang Bacana, Dimaagil at Masdal sa Barangay Nabundas, Datu Montawal Maguindanao Del Sur.

Naging posible ito sa pangunguna ng Peace Security and Reconciliation Office o PSRO na ginagap sa Cotabato City.

Sinabi ni PSRO Excecutive Director at AHJAG Chair Anwar Alamada, na grupo ng Bacana laban sa pamilya Dimaagil at Masdal ang matagumpay na napag-ayos.

Ayon kay Alamada, nag-ugat hidwaan ng mga ito dahil lamang sa panghuhuli ng isda.

Ang mga ganitong rido settlement ay base sa kautusan ni BARMM Chief Minister Ahod Enrahim na matuldukan at mapagkasundo ang lahat ng grupo o pamilya na sangkot sa rido o hindi pagkakaunawaan sa rehiyon.

Pinasalamatan ni Alamada ang mga pamilya dahil sa kanilang pagtalima at pagsunod sa kanilang hiling na magkasundo ang mga ito.

Pareho namang nangako ang bawat panig na hindi na muling magkakaroon ng sigalot sa pagitan nila.

Sumaksi sa rido settlement sina MILF CCCH Buth Malang, PSRO at CCCH Member Abu Saima Husain, BIAF G-3 Operation at iba pa.