NDBC BIDA BALITA (Jan. 4, 2020)

NEWSCAST

JANUARY 04, 2020 (SAT)
7:00 AM

HEADLINES:

1. MGA ESTUDYANTE sa mga pampublikong paaralan sa South-Central Mindanao, balik-eskwela na sa Lunes.

2. PNP, may paalala sa publiko kasunod ng serye ng vehicular crashes sa Kidapawan City

3. PAGHINA ng mga aktibidad ng CPP-NPA-NDF, ipinaliwanag ng PNP 12.

4. PNP, mangangailangan pa umano ng 17 libong mga pulis ngayong taon.

ANG DETALYE SUSUNOD...

BALIK ESKWELA na sa Lunes, January 6, ang mga estudyante sa lahat ng mga pampublikong paaralan sa Region 12 at Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao o BARMM matapos ang mahabang holiday break.

Sa Cotabato City, sinabi ni City Schools Division Superintendent Concepcion Balawag na base sa School Calendar para sa 2019-2020 ng Department of Education, kailangan ng makapagsimula ng klase ang mga public school para makumpleto ang required 203 school days.

Samantala, ayon kay Balawag, ipinauubaya naman ng Department of Education sa pamunuan ng mga pribadong eskwelahan ang petsa o schedule ng pagbabalik sa klase ng kanilang mga mag-aaral ngayong taon.

Nabatid na kapag nasunod ang school calendar ng DepEd para sa school year 2019-2020, magtatapos ang klase sa darating na April 3, 2020.

-0-

TUMATANGGAP na ng aplikasyon para sa renewal ng mga business license and permit ang Cotabato City LGU.

Nabatid na kamakalawa, January 2 nang magsimulang tumanggap ng renewal application ang City LGU hanggang January 20.

Giit ng lokal na pamahalaan ng lungsod, hindi na nila palalawigin pa ang itinakdang petsa para sa paghahain ng application for business license and permit renewal.

Kaya ang sinumang negosyante na hindi makaka-abot sa deadline ay papatawan na ng 25 percent na surcharge bilang penalty.

Napag-alaman na ilan sa mga hinihinging requirement ng City LGU sa mga negosyante ay ang pagkakaroon ng CCTV, Sanitary Permit at pagsunod sa Plastic Ordinance.

Sa taya ng City LGU, aabot sa higit walong libong business establishments ang magrerenew ng business license habang nasa halos dalawang libong mga negosyante naman ang magrerenew ng kanilang business permit sa City Arcade at Mega Market.

Pinayuhan naman ng City LGU ang mga business owner na asikasuhin na ang kanilang renewal ng maaga para makaiwas sa abala.

-0-

UMAABOT sa 164 cybercrime cases ang naitala ng Regional Anti-Cybercrime Unit 12 noong 2019.

Sinabi ni Regional Anti-Cybercrime Unit 12 Assistant Director Police Major Leo Dofiles na nangunguna sa mga naturang kaso ang online libel, kasunod ang illegal access sa mga online account at identity theft.

Ayon kay Dofiles, base sa kanilang record, nasa 33 cases ang kanilang naitalang kaso ng illegal access.

27 sa mga kasong ito ang naresolba na habang ang patuloy pang ini-imbestigahan ang iba pa.

Kaya naman pinag-iingat ni Dofiles ang publiko sa mga online security threat na maaaring magresulta sa pagka-kumpromiso ng kanilang mga private data.

Payo naman ng opisyal sa publiko, ugaliin ang regular na pagpapalit ng password at gamitin ang mga security feature ng mga online app para maprotektahan ang mga online account.

-0-

HIHILINGIN umano sa korte ng mga kaanak ng biktima sa Maguindanao massacre na doblehin ang halaga ng damage claims o danyos na hihingin sa mga convicted criminal dahil masyado umano itong maliit.

Nasa 350 thousand hanggang 23.5 million pesos lamang kasi ang ipinabibigay na danyos sa mga biktima, sa inilabas na special court’s decision noong Disyembre.

Giit ni Atty. Harry Roque, ang kinatawan ng 18 sa 58 na mga biktima, dapat madoble ang damage claims na ibinigay, unang-una, dahil mas mahalaga umano ang buhay at hindi naman din umano ito makukuha kaagad habang nag-aapela pa rin ang mga akusado.

Nabatid na kailangan pang pagtibayin ng Korte Suprema ang desisyon ng Quezon City court na posibleng magtagal ng 24 na buwan, kung aapela pa ang mga akusado, bago makukuha ng danyos ang mga kaanak ng mga biktima batay sa pahayag ni Senior Deputy State Prosecutor Richard Anthony Fadullon.

Kamakalawa ay naghain ng motion for reconsideration ang tatlong mga miyembro ng Ampatuan clan na pawang napatawan ng guilty verdict.

Ang akusadong si Zaldy Ampatuan naman ay inilipat sa infirmary clinic ng New Bilibid Prison dahil sa karamdaman, na hindi na rin aniya kinontra ng mga pamilya ng biktima, basta wala lang sa labas ng pambansang piitan.

-0-

Bilang ng mga nasugatan dahil sa paputok sa pagsalubong ng bagong taon sa North Cotabato, abot na sa 18 ka tao- ayon sa IPHO

Pumalo na sa 18 ang bilang ng mga nasugatan dahil sa paputok sa pagsalubong sa bagong taon sa North Cotabato.

Sa tala ng Cotabato Integrated Provincial Health Office, nangunguna sa pinakamaraming naputukan ang Kidapawan City na may siyam na mga biktima.

Sinundan ito ng mga bayan ng Mlang at Tulunan na may tig-tatatlong mga biktima, habang tig iisa naman sa mga bayan ng Aleosan, Midsayap at Pikit.

Isang 12-taong gulang na batang lalaki sa bayan ng Tulunan ang kailangan putuln ng daliri dahil sa matindi ang tama ng paputok.

Ayon kay Dr. Eva Rabaya, Integrated Provincial Health Officer, kabilang sa mga paputok na nakadale sa mga biktima ang kwites, whistle bomb at piccolo.

Pinakabatang nabiktima ng paputok ang isang apat na taong gulang na bata habang nasa edad 20 naman ang pinakamatanda.

Isang lalaki naman ang tinamaan din ng stray bullet sa bayan ng Pikit kasagsagan ng pagsalubong sa bagong taon.

Ayon sa IPHO, maaaring madaragdagan pa ang nasabing bilang dahil nagpapatuloy ang consolidation ng mga reports mula sa labinpitong mga bayan at isang lungsod ng Cotabato.

-0-

Mga tricycle driver na hindi sumusunod sa batas trapiko sa Kidapawan City, maaring patawan ng penalidad

Maaring patawan ng penalidad ang mga Tricycle driver at operators na pasaway at hindi sumusunod sa batas trapiko sa Kidapawan City. Ito ang sinabi ni TMU Head Rey Manar sa Radyo- BIDA kahapon.

Ginawa ng opisyal ang pahayag kaugnay sa mga reklamong natatanggap ng himpilan hinggil sa mga tricycle driver na hindi nagbibigay ng tamang sukli at mapili ng mga pasahero.

Anya ang bawat paglabag sa batas ng trapiko ay may kaakibat na penalidad. Kung tatlong beses nang inireklamo ang isang driver sa tanggapan ng TMU ay irerekomenda ng board sa City Tricycle Franchising and Regulatory Board na tanggalan o maaring hindi na e-rerenew pa ang kanyang prangkisa.

Kadalasan sa mga reklamo ng commuters sa lungsod ay hindi pagbibigay ng tamang sukli at hindi maayos na paghahatid ng mga pasahero. Sinabi ni Manar na marami na ang napatawag at nasampulan na mga tricycle drivers sa lungsod dahil sa mga reklamo ng pasahero.

-0-

Congressman sa North Cotabato isinusulong ang Department of OFW at iba pang mga ahensiya

Sa pormal na pagsara ng 18th Congress sa kalagitnaan ng Disyembre ng nagdaang taon, ilang mga batas ang naipasa ng mga senador at kongresista sa senado at house of representatives. Ito ang ibinahagi ni 2nd District Representative Congressman Rudy Caoagdan sa Radyo Bida.

Isa naman sa batas na isinulong ni Caoagdan sa kongreso ay ang Department of OFW na planong ilalagay sa 2nd District ng probinsya. Sinabi nito na naisulong na ito sa first reading at aasahan magiging ganap na batas ngayong Enero.

Malaki tulong aniya ito lalo na sa mga pinoy Overseas Workers na taga North Cotabato upang hindi na nila kailangang pumunta pa sa mga malalayong lugar gaya ng Cagayan de Oro City o General Santos City para lamang magproseso ng kanilang mga dokumento.

Magiging daan din aniya ito upang madaling matulungan ang mga nangangailang overseas workers lalo na ang mga may matinding problemang nararanasan sa ibang bansa.

Sa kabilang dako, matapos ang naranasang lindol sa probinsya kung saan partikular na lubhang natamaan ng Segundo distrito, pabor si Caoagdan sa itatatag na Department of Disaster Resilience.

Ang Department of Disaster Resilience ay siyang magiging lead agency ng disaster risk reduction, disaster preparedness and response, rehabilitation and recovery.

Sa madaling sabi ito ay higher version ng National Disaster Risk Reduction and Management Council o NDRRMC, na kung matatandaan, isa rin sa isinusulong ni Senate Majority Leader Juan Miguel Zubiri matapos ang kanyang pagbisita sa lalawigan kasagsagan ng lindol.

-0-

PNP, nagpaalala sa publiko na magdoble ingat sa daan matapos maitala ang sunod- sunod na vehicular crash sa Kidapawan City

Muling nagpa-alala ang PNP sa North Cotabato lalo na sa mga motorista na mag doble ingat sa daan matapos maitala ang sunod- sunod na vehicular crash sa Highway ng Kidapawan City.

Pinakahuli dito ang pampasaherong bus na nahulog sa bangin sa Kilometer 110, Barangay Amas Kidapawan City alas 4:00 kahapon ng madaling araw.

Ayon sa ulat ng PNP, 26 ang sakay ng bus kung saan ang iba ay nagtamo ng minor injuries habang ang dalawa ay inilipat sa Davao City.

Sinasabing alas 2:00 pa ng madaling araw umalis ang sasakyan sa Davao City na minamaneho ni Jaypee Jose, 36 anyos, Marber Bansalan Davao Del Sur at ang kanyang konduktor na si Yasser Abe, 49 years ng Poblacion, Pikit, Cotabato habang ang mga pasahero ay karamisan taga Cotabato at Maguindanao.

Ayon kay Kidapawan City PNP Chief Police Lt Col. Ramel Hojilla, sinabi anya ng na nagmalfunction umano ang brake nito dahilan kung bakit nawalan siya ng kontrol sa manebela hanggang sa bumaliktad ito sa bangin.

Patuloy pang nagpapagamot ang mga sugatan pasahero sa Cotabato Provincial Hospital sa Amas, Kidapawan City habang nasa kustudiya nan g City PNP ang naturang drayber.

Bandang alas 12:00 naman ng tanghali kahapon nang mabangga ng isnag tricycle ang motorsiklo na lulan ng mag-asawang senior Citizen sa tapat ng Our Lady Mediatrix of all Grace Cathedral, Kidapawan. Sa ulat, ligtas naman ang mag-asawa maging ang drayber ng tricycle. 

-0-

Mahigit 9,000 na mga establisemento inaasahan ng Gensan LGU na kukuha o mag-renew ng business permit sa binuksan nang One-stop-shop sa nasabing lungsod.

Pinaigting ng lokal na pamahalaan ang kanilang business permits and licensing system upang maabot ang mahigit siyam na libong mga establisemento na makinabang sa kanilang one-stop-shop. Ito ay ayon kay Gensan Business Permit and Licensing Division o BPLD Head Geraldine Zamora.

Ayon kay Zamora layon ng one-stop-shop na mapabilis ang proseso ng renewal at application ng business permit tuwing Enero.

Ito ay sa pamamagitan ng paglalagay sa iisang lugar ng mga sangay ng lokal na pamahalaan at ahensya ng gobyerno na kailangan sa business permit application at renewal.

Ayon kay Zamora naglaan din sila ng espasyo para sa dalawamput anim na mga barangay sa Gensan na obligado na mabigay ng clearance sa mga nasasakupang establisemento.

Ang one-stop-shop sa Gensan ay matatagpuan sa kanilang Investment Center Building. Magtatagal naman ito hanggang sa January 20.

Ayon kay Zamora para sa mas mabilis na pakikipag-transaksyon namigay na sila ng form para sa application at renewal ng business permits noong Disyembre.

Ang One-stop-shop ng Gensan LGU ay nakapag-release ng mahigit 11 thousand na mga business permit noong nakaraang taon.

-0-

DSWD 12 nakiramay at tutulong din sa mga kaanak ng OFW sa Norala, South Cotabato na napatay umanong kanyang employer sa bansang Kuwait

Nagpaabot ng pakikiramay sa mga kaanak ni Jeanelyn Villavande ang Department of Social Welfare and Development o DSWD region 12 Si Villavande ng Norala, South Cotabato ang ay isang OFW na napatay umano ng kanyang babaeng employer sa Kuwait nong December 30.

Ang babaeng suspek at mister nito ay naaresto ng mga otoridad sa nasabing bansa. Sa pamamagitan ng isang pahayag tiniyak ni DSWD 12 Regional Director Cezario Joel Espejo ang tulong ng gobyerno sa naulila ni Villavende. Ayon kay Espejo ginagawa ng gobyerno ang lahat para matulungan ang mga kaanak ng OFW sa panahon ng krisis.

Dinadag din ni Espejo na maging ang DSWD ay nakahandang tumulong sa mga naulila ng napatay OFW. Ayon kay Espejo tutungo sa Barangay Tinago, Norala, South Cotabato ang mga field workers ng DSWD.

Ito ay upang magsagawa ng assessment, psychological intervention at mamigay ng iba pang tulong sa mga kaanak ni Villavende. Matatandaan na ang biente sais anyos na si Villavende ay tumungo sa Kuwait para magtrabaho bilang domestic helper, Hulyo noong nakaraang taon.

Nalaman ng mga kaanak nito ang kanyang pagkasawi sa pamamagitan ng tawag ng isang abogado ng Department of Foreign Affairs o DFA sa Kuwait noong December 31.

Ayon naman sa Tiyahin at Stepmother ni Jeanelyn na si Nelly Padernal hindi pa nila tiyak kung kelan maiuuwi sa kanilang lugar sa Norala, South Cotabato ang mga labi ng nasaing OFW.3

-0-

PDRRMO South Cotabato nagbigay ng tulong sa mga nilindol na mamamayan sa Davao Del Sur

Bumuhos ang tulong ng mga mamamayan ng South Cotabato sa mga apektado ng lindol noong December 15 Padada at Matanao, Davao Del Sur.

Sa katunayan ayon kay Provincial Disaster Risk Reduction and Management Office Operation and Warning Chief Rolly Doanne Aquino dalawang beses na silang nakapaghatid ng tulong sa nasabing mga lugar. Ito ay sa pamamagitan ng mga relief goods at iba pang pangunahing pangangailangan na ibinigay ng mga taga South Cotabato sa PDRRMO.

Ayon kay Aquino, ang mga bottled water, canned goods, bigas at tsinelas na kanilang nalikom ay tinanggap mismo nina Padada Mayor Pedro Caminero Jr, at Matanao Mayor Vincent Fernandez. Ipinahayag ni Aquino na tutukan naman ng PDRMMO sa ikatlong bugso na paghahatid nila ng food packs at iba pang pangangailangan ang mga barangay sa Davao Del Sur na labis na naapektuhan ng lindol.

-0-

Paghina umano ng mga aktibidad ng CPP-NPA-NDF, ipinaliwanag ng Regional Director ng PNP 12

Malapit nang matapos ang insurgency sa region 12 dahil umano sa paghina ng Communist Party of the Philippines-New People’s Army-National Democratic Front o CPP-NPA-NDF. Ito ay ayon kay PNP 12 Regional Director Brig. Gen. Alfred Corpuz.

Ayon kay Corpuz nararamdaman na umano ng CPP-NPA-NDF ang pressure ng mga operasyon laban sa kanila ng militar at PNP. Bukod dito

Ayon kay Corpuz nakikita na rin ng nasabing grupo ang maayos na pamamahala ng mga local government units sa SOCCKSARGEN. Sinabi ni Corpuz na bagamat may namomonitor pa rin silang mga aktibidad ng CPP-NPA-NDF sa North Cotabato sa pangkalahatan malaki ang nabawas sa region 12.

Patunay dito ayon kay Corpuz ang pagdami ng mga sumukong NPA member na karamihan ay dala pa ang kanilang mga armas. Sinabi ni Corpuz na malaking tulong din sa pagbabalik loob ng mga NPA member sa pamahalaan ang “whole of the nation approach” ng Duterte Administration. Layon nito na maisulong ang pangmatagalang kapayapaan.

Malaking bagay din sa pagsuko ng mga rebelde ayon kay Corpuz ang pagtatag ng pamahalaan ng national task force para wakasan ang mahigit limang dekada nang local communist armed conflict. Umaasa din si Corpuz na ng magandang resulta sa isinusulong na peace initiative ng pamahalaan sa CPP-NPA-NDF.

-0-

Provincial Health Officer ng South Cotabato ipinaliwanag ang patuloy na monitoring sa firecracker related injury kahit tapos na ang Bagong Taon

Sa kabila ng pagbaba ng firecracker related injury base sa kanilang pinakahuling tala, tuloy pa rin ang monitoring para dito ng IPHO o Integrated Provincial Health Office ng South Cotabato.

Ipinahayag ito ni South Cotabato Provincial Health Officer Dr. Rogelio Aturdido Jr. Layon nito ayon kay Aturdido na mabantayan din ang mga pasyente laban sa tetanus matapos matamaan o masugatan ng mga paputok.

Paliwanag ni Aturdido, may posibilidad kasi na may mga biktima pa ng mga firecracker sa pagsalubong sa Bagong Taon na hindi dumulog sa mga ospital.

Kaugnay nito, nanawagan si Aturdido sa mga nasugatan sanhi ng paggamit ng mga firecracker at iba pang pyrotechnic devices na pumunta sa mga ospital. Ito ay upang magamot at makaiwas sa tetanus.

Ayon kay Aturdido magtatagal pa ang monitoring ng IPHO sa mga firecracker related injury sa South Cotabato sa bukas January 5.

-0-

NATIONAL NEWS………………….

Mangangailangan pa ng 17 libong mga bagong pulis ang PNP ngayong taon.

Ayon sa PNP, babae man o lalaki na edad 21 hanggang 30 at nasa maayos na pangangatawan ay maaring maging pulis.

Ito ay makaraang aprubahan ng National Police Commission at ng Department of Budget and Management ang pag-hire ng dagdag na mga pulis para mapunan ang kakulangan sa ilalim ng Recruitment Program ng PNP.

Maaring makakuha ng dagdag na detalye hinggil sa mga application requirement sa www.regularcy2019.pnp-dprm.com

Sa iba pang balita, sa Lunes na, January 6, nakatakdang lagdaan ni Pangulong Duterte ang 4.1 trillion pesos na proposed national budget ngayong taon.

Kinumpirma ito ni Presidential Legislative Liaison Office Sec. Adelino Sitoy pero walang detalye kung mayroong mga vetoed provision sa panukalang pondo.

Aniya, tapos na ang Department of Budget and Management at Office of the President sa pagrepaso sa budget.

Una ng sinabi ni Pre­sidential Spokesperson Salvador Panelo na posibleng muling i-veto ng Pangulo ang mga unconstitutional provision sa 2020 national budget.