NDBC BIDA BALITA (July 24, 2023)

HEADLINES

1   BABAENG DOKTOR sa Cotabato City, missing mula noong linggo, cellphone niya, cannot be reached.

2   COTABATO City Mayor, nag-alok ng P300,000 cash reward sa makagpatuturo asan si dok

3   PARTNERSHIP ng BARMM at national government sa energy exploration and development, pinagmayabang ni P. Marcos sa kanyang SONA

4   BANTA NG COVID-19, pababa na, pero di dapat magkupiyansa, ayon sa IPHO chief ng South Cotabato

5   PULIS ng Magpet na nambugbog ng kinakasama, tanggal na sa serbisyo

6   VAN DRIVER na taga Kidapawan na suspek sa hit-and-run case sa Tupi na ikinasawi ng tatlo katao, sumuko sa PNP

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

LOCAL…

Doktor sa Cotabato City, posibleng dinukot; LGU nag-alok ng reward money sa makakapagturo sa kinaroroonan ng nawawalang biktima.

Katulad na halaga din na reward para sa impormasyon sa kaso ng pagpatay kay CPA Ezzel Tan.

PALAISIPAN sa mga kaanak ng isang doktora sa Cotabato City ang bigla nitong pagkawala noong Linggo ng umaga.

Si Dra. Marivic Tello, 59-taong gulang ay isang OB-gynecologist at Medical Officer IV sa Cotabato Sanitarium Hospital, at asawa ng retired police general.

Ayon sa impormasyon mula sa kaanak ng nawawalang doktora, nakauwi na ito mula sa pagbisita sa Cotabato Regional and Medical Center pero lumabas para bumilin ng meryenda.  Ito ay sumakay ng payong-payong tricycle.

Si Tello ay maybahay ni retired police Gen. Agustin Tello na nagsilbi bilang provincial police director ng undivided Maguindanao.

Sa ulat ng City PNP, posibleng dinukot ang doktora.

Si Cotabato City Mayor Bruce Matabalao ay nag-alok ng P300,000 cash sa sinumang makapagbibigay ng impormasyon kung nasaan si Dr. Tello.

Nag-alok din siya ng hiwalay na P300,000 cash reward money sa anumang impormasyon na makatulong upang makilala, maaresto at makasuhan ang mga pumatay kay certified public accountant Ezell Tan na kawani ng Popcom-12.

Tiniyak naman ni Mayor Matabalao na mas paiigtingin pa ang mga ipinapatupad na security measures sa lungsod kasunod ng nasabing mga insidente.

-0-

LOCAL…

PINAPURIHAN NI P. Marcos ang nabuong partnership sa pagitan ng national government at ng Bangsamoro Region sa larangan ng enerhiya at exploration ng natural resources sa rehiyon.

Sa kanyang ikalawang state of the nation address, sinabi ng pangulo na inaasahan ang pagdating ng mga local at foreign investors sa bagay na ito.

At umaasa din siya na mabuo ang unified national grid.

Halos tatlong minuto ang ginugul ng pangulo sa kanyang SONA na tinalakay ang usapin ng Mindanao sa kanyang isang oras at 10 minutong speech

Kasabay nito, sinabi ni P. Marcos na tuloy tuloy ang pagbangon ng Marawi City limang taon matapos ang madugong Marawi siege.

Ang bahagi ng SONA ni P. Marcos.

-0-

LOCAL…

"It's too good to be true"

Ang komento ng Ateneo de Davao Professor, Political Analyst Ramon Beleno lll sa programang Primetime Bantayan ngayong umaga sa assessment nito sa State of the Nation Address ng Pangulong Marcos Jr. kahapon.

Marami kasing tumaas ang kilay dahil tila hindi naman nare-realize ang ibang sinabi nito sa kaniyang talumpati tulad ng pagbaba ng presyo ng bilihin at mga problemang kinakaharap ng Department of Agriculture.

Ibinida rin nito ang pagbaba ng infation pero hindi naman naramdaman ng mamamayan.

Saad niya, malayo, hindi konektado sa realidad at masyadong sugar coated ang mga pahayag nito.

Disappointed din ito dahil limitado lang ang 'Mindanao Agenda' at halos naka focus ang SONA nito sa Luzon.

-0-

LOCAL..

NAKATAKDANG MAGPALABAS ng isang presidential proclamation si P. Marcos upang makumpleto ang reintegration process ng MILF at MILF former combatants bilang suporta sa Mindanao peace process.

Bahagi pa rin ito ng ikalawang State of the nation Address ni P. Marcos kahapon.

Nauna rito, hiniling ng ilang miembro ng Bangsamoro Parliament na magpalabas si P. Marcos ng panibagong presidential proclamation upang mabigyan ng general pardon ang mga kasapi ng MILF na nagbalik loob na sa pamahalaan at sakop ng decommissioning.

-0-

LOCAL…

Abot sa 154 na apektadong pamilya ang nasa Pigcawayan Gymnasium ngayon dahil sa matinding baha na tumama sa tatlo o higit pang mga barangay.

Kasunod ito ng magdamag na buhos ng ulan noong linggo ng gabi hanggnag lunes ng umaga.

Ang mga bakwit ay mula sa mga barangay ng Poblacion 1, Poblacion 2, Poblacion 3, North Manuangan, Bulucaon, at Tubon.

Personal namang binisita nina Acting Municipal Mayor Niel Jake Casi at ni Acting Vice-Mayor Shadria Tejada, at ng iba pang mga kawani ng lokal na pamahalaan ng Pigcawayan, ang mga apektadong pamilya.

-0-

LOCAL…

NGAYONG ARAW, gagawin ni ni Cotabato City Mayor Bruce Magtabalao ang kanyang state of the city address sa Peoples Palace o city hall.

Magsisimula ito alas 9:30 ng umaga.

Inaasahang bibigyang diin ni Matabalao ang mga nagawa ng kanyang adminsitrasyon sa nakalipas na higit isang taon at ang mga plano nito para sa lungsod.

-0-

LOCAL…

SIBILYAN ng muli, matapos ma-dismiss sa hanay ng PNP ang kontrobersyal na si Corporal Louie Jay Lumancas na nakataaga sa Magpet, North Cotabato at residente din ng nasabing lugar.

Nag-viral sa social media si Lumancas nang makunan ng video habang binubogbog at tinutukan ng baril ang liven partner niya sa Kidapawan noong April.

Matinding selos ang ugat ng pangyayari.

Si Lumabas ay napatunayang guilty sa administrative case kayat may basehan ang PNP-12 na siya ay sibakin sa trabaho.

Ayon kay PRO-12 spokesperson Major Rissa Harnaez, si Lumancas ay isinailalim sa masusing imbestigasyon at background check na isinagawa ng Internal Affairs Service ng PNP-12 bago siya sinibak.

Maliban dito ay nag AWOL din umano ang dating police bago pa man lumabas ang desisyon laban dito.

Samantala, patuloy namang gumugulong ang kasong kriminal na isinampa ng biktima laban sa kaniya.

Sa ngayon ay sumailalim pa rin sa WiTness Protection Program ng DOJ ang complaintant habang nililitis ang kaso nito.

-0-

KUSANG sumuko sa Kidapawan City PNP ang driver ng L300 van na naka hit-and-run ng motorsiklo na ikinasawi ng tatay, anak at biyanan sa national highway Barangay Palian, Tupi, South Cotabato kamakalawa.

Kinilala ang sumuko na si Elton Mark Amora, 34 taong gulang na taga Kidapawan City.

Tila nakonsensya si Amora sa pangyayari lalo pa at kasama niya ang kanyang anak nang aksidenteng mabangga ang sinusundang motorsiklo.

Ayon kay Tupi town deputy chief Captain Ramil Sisi, lumabas sa kanilang imbestigasyhon na alam ni Amora na nabangga niya ang mga biktima.

Pero, pero hindi daw nito inasahang mamamatay ang tatlo. Takot din siya na baka kuyugin sila ng mga tao sa lugar kaya tumakas ito.

Nang mabalitaan niyang nasawi ang mga biktima ay nagdesisyon na itong sumuko sa awtoridad.

Mahaharap sa kasong Reckless Imprudence resulting Multiple Homicide ang suspect.

-0-

KAHIT paman kinondina ng Caritas Philippines ang kalapastangang paggaya sa umano'y "expression of art" ng drag queen na si Pura Luca Vega sa imahe ng poong Nazareno at pag remix ng kantang 'Ama Namin,” handa pa ring magpatawad ang simbahan.

Ito ang binigyang diin ni Kidapawan Bishop Joseph Colin Bagaoro na pangulo din ng Caritas Philippines. Aniya anuman ang pagkakamali ng isang tao hindi dapat itong ikondina. Lahat ay may pagkakataon na mabigyan ng pagpapatawad.

Isang criminal act aniya ang paglabag sa Religious sensitivity, pero hindi na aniya kailanganng humantong sa kaso. Ang mahalga, merong public apology, nagsisi at magpakita ng pagbabago si Vega.

Para kay Bishop Bagaforo, di maituturing na "blasphemous" ang ginawa ni Vega.  Pero, nasaktan aniya ang simbahan dahil kinailangan pang gamitin ang sagradong elemento ng Kristiyanismo.

Inakala ng marami na okay lang ang ginawa ni Vega pero ayon kay Bagaforo, ito ay isang malaking pagkakamali.

Umaasa siya na sana ay aral itos a lahat. Mahalaga na igalang ang religious images, prayer at maging sensitive sa bagay na ito dahil ito ay sagrado. 

-0-

LOCAL…

MULI na namang nakapagtala ng panibagong insidente ng pamamaril ang bayan ng Pikit, North Cotabato matapos ang ilang Linggo.

Patay ang 32 taong gulang na si Datuali Samadalan alias “Tuali” na taga Kabasalan, Pikit matapos na siya ay barilin sa Lower Ladtingan.

Minamaneho ni Samadalan ang motorsiklo nito patungong Barnagay Ginatilan nang siya ay barilin at agad namatay. Tumakas agad ang suspect.

Samantala, patay na nang matagpuan ang 20 taong gulang na lalaki sa Brgy Bulit, Datu Montawal, Maguindanao Del Sur kamakalawa.

May marka ng lubid sa leeg si Edgar Dimanalao na taga ng Brgy. Kayaga, Kabacan, North Cotabato.

Ayon kay Datu Montawal Town Chief Major Michael Ameril posibleng pinatay bago itinapon sa lugar ang biktima.

Asphyxia o kawalan ng oxygen ang dahilan ng kaniyang kamatayan dahil sa tali sa leeg.

-0-

Local..

ANG SANAY MASAYANG pagdiriwang ng birthday ng isang pamilya ay naging trahedya nang datnan nila ang kanilang bahay na natupok na ng apoy.

Ito ay nangyari sa Brgy. Sarayan, Matalam, North Cotabato at dalawang bahay ang natupok.

Ang pamilya Songcayawon ay nagutngo sa isang swimming resort upang ipagdiwang ang birthday ng kanilang ina.

Sinabi ni Ricky Songcayawon sa DXND Radyo Bida na brownout sa kanilang lugar nang silay umalis.  Abo na lang nang kanilang datnan ang tahanan at wala silang nailigtas na anumang mahalagang gamit.

Higot P100,000 ang halaga ng kasiraang dulot ng sunog.

Nalungkot din si Ricky nang malaman na ang kapitbahay ay nag FB live pa sa halip na tumulong magsugpo ang apoy o tumawag ng bomber.

Sa mga may kakayahang tumulong o mabigay ng tulong, ang pamilyang Songcayawon ay naghihintay.  Sila ay pansamantalang nakitira sa kaanak.

-0-

Local..

Dead on arrival sa ospital ang isang senior citizen matapos sumalpok ang motor nito sa kasalubong na motor sa Tupi, South Cotabato.

Kinilala ng Tupi PNP na pinamumunuan ni Pol. Major JS Pedrosa ang biktima na si Jerry Palarca, 64 anyos walang trabaho.

Lumabas sa imbistigasyon ng mga pulis na naka-head on collision ng motor ng biktima ang kasalubong ding motor na minamaneho ng 17 anyos na estudyante.

Ito ay habang nagmamaneho sa provincial road sa barangay Cebuano, Tupi.

Ang biktimang si Palarca ay nagtamo ng matinding sugat sa ulo na naging sanhi ng kanyang dagliang pagkasawi.

Habang ang driver ng kasalubong nitong motor at angkas na isa ring 17 na estudyante na sugatan din ay ini-refer sa South Cotabato Provincial Hospital sa Koroadal.

Ang nagsalpukang mga motor ay ikinustodya na ng Tupi PNP.

Ito ay habang nagpapatuloy pa ang kanlang imbestigasyon sa naganap na vehicular crash.

-0-

Health Officer ng South Cotabato ipinayo pa rin ang pagamit ng face mask matapos tanggalin ni PBBM ang “public health emergency” sa bansa

Gumamit pa rin ng face mask hangga’t maari kahit ito ay optional na sa ngayon lalo na kung nasa ospital at mga enclosed at matataong lugar .

Ito ang payo sa mga mamamayan ni South Cotabato Provincial Health Officer Dr. Rogelio Aturdido Jr.

Ayon kay Aturdido naririyan pa rin kasi ang COVID-19 kahit na kokonti na lang ang mga tinatamaan nito.

Pinayuhan din nito ang may comorbidities lalo na ang mga senior citizens na magpa-booster shots.

Ipinunto ni Aturdido na maliban sa COVID-19 kailangan ding magingat ang publiko dahil sa banta ng mga sakit na maaring kumalat sa pamamagitan ng hangin.

Sinabi ito ni Aturdido matapos tanggalin ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. ang “public health emergency” sa COVID-19buong bansa.

Alinsunod ito sa Proclamation 297 na ipinapalabas noong July 27.

Pinasalamatan din nito ang lahat ng tumulong sa pakikipaglaban ng lalawigan sa COVID-19.

-0-

Local…

Politicial Instructor ng NPA na inabandona ng mga kasama matapos masugatan sa engkwentro tinulungan ng Army sa Sultan Kudarat province

Nagpapagling pa ang sugatang kasapi ng NPA matapos tulungan at dalhin sa ospital ng army sa lalawigan ng Sultan Kudarat.

Kinilala ni 37th IB Commander Lt. Col. John Paul Baldomar ang babaeng NPA na si alias Charklyn,20 anyos.

Si alias Charklyn ay Political Instructor ng Platoon Beijing, Sub Regional Committee Daguma, Far South Mindanao Region ng NPA.

Ayon kay Baldomar ang nasabing NPA member na inabandona ng mga tumakas na kasama ay na-rescue ng army sa kagubatan ng Kalamansig.

Ito ay matapos masugatan nang maka-engwentro ang mga sundalo sa Barangay Hinalaan sa nasabing bayan noong Hulyo 9.

Ayon pa sa nasabing army official iniwan ng mga kasama ni alias Charklyn dahil pabigat lang daw at wala na itong pakinabang sa kanila.

Binigyan diin naman ni 603rd Brigade Commander Brig. Gen. Michael Santos na handang tumulong ang army sa mga sugatang rebelde.

Ito ay bilang pagkilala na rin sa kanilang karaptang pantao at pagtalima sa International Humanitarian Law.

Habang nananawagan naman si Joint Task Force Central at 6ID Commander Major Gen. Alex Rillera sa mga kasapi ng teroristang grupo na sumuko na para sa katiwasayan at para muling makasama ang kanilang mga pamilya.

-0-

Local..

Barangay Health Worker ng Koronadal magiging pambato ng region 12 sa Rafael M. Salas Kaunlarang Pantao Awards

Mayroon nang pambato sa Rafael M. Salas Kaunlarang Pantao Awards ang region 12.

Siya ay ang 64 anyos na si Rosalinda Rosete ng Koronadal.

Si Rosete na Barangay Population Coordinator ng Caloocan ay nauna nang ideklarang regional winner ng commission on population and development.

Ayon kay City Population Officer Janet Demonteverde, si Rosete ay nanilbihan bilang BPC sa nakalipas na 17 taon.

Dagdag pa ni Demonterve pinatuyan ni Rosete ang katatagan at dedikasyon nito sa trabaho noong kasagsagan ng COVID-19 pandemic.

Ito ay sa pamamagitan aktibong pakikilahok sa mga inisyatibo ng city population office sa kanilang barangay.

Si Rosete ay itinalaga din ni Mayor Eliordo Ogena bilang kasalukuyang Presidente ng Barangay Health Workers Association o BHW ng Koronadal.

Layon ng Rafael M. Salas Kaunlarang Pantao Awards na kilalanin ang mga natataning population workers o volunteers sa pagpapatupad ng mga programa ng pamahalaan sa responsible parenthood at family planning, adolescent health at population development.

-0-

Local..

Construction worker at fish port laborer inaresto sa drug-bust operation ng mga pulis sa Esperanza, Sultan Kudarat at Gensan

Kakasuhan ng PNP ng paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act ang construction worker na kanilang inaresto sa Esperanza, Sultan Kudarat.

Kinilala ni Esperanza Chief of Police Major Alexander De Pedro ang suspek na si alyas “Ian” nakatira sa Barangay Dansuli sa karatig bayan ng Isulan.

Ang nasabing drug suspek ay nakorner ng mga pulis sa Barangay Poblacion, Esperanza.

Ito ay matapos magbenta umano ng isang sachet ng suspected shabu sa pulis na nagkunwaring buyer.

Nakumpiska pa ng mga pulis kay alyas “Ian” ang dalawang mga sachet ng suspected shabu na nagkakahalaga ng higit sa P13,000.

Samantala, inaresto din sa drug-bust operation ng mga pulis ang isang fishport laborer sa Barangay Tambler, General Santos City.

Kinilala ni Gensan City Police Director Col. Jomar Alexis Yap ang suspek na si alyas “Jayson”  taga Barangay Calumpang sa Gensan.

Nakumpiska ng mga pulis sa suspek ang higit sa P30,000 na halaga ng umanoy shabu at P500 marked money na ginamit sa kanilang drug buy-bust operation.

-0-

Local…

KASABAY NG state of the nation address ni P. Marcos kahapon, nagtipon-tipon ang mga anak ng MILF members sa Cotabato Ctiy plaza para isigaw at igiit sa gobyerno na sundin at ipatupad ang mga nakasaad sa nilagdaang  GPH-MILF Peace Agreement.

Dala nila ang mga plakatds na nananawagan din sa security forces ng bans ana itigil ang pagpaslang sa mga dating MILF members na target ng operasyon ng pamahalaan, tulad ng nangyari sa Datu Paglas, Maguindanao del Sur.

Bukod dito, hiniling din nila kay Pang. Marcos Jr. at sa kongreso na magtalaga na ng myembro ng Inter-Governmental Relations Body para mapabilis ang amnesty program.

Sa kanyang pagsasalita, mariing kinundina ni Taras Moctar Jr na anak ng isa sa mga dating MILF combatants ang mag kaso ng pagpatay sa mga dati nilang kasamahan na kinasuhan ng ibat ibang krimen.

Kanila ding hiniling na ibalik ang third party International Monitoring Team para sa epektibong pagpapatupad ng ceasefire agreement.\

-0-

Local..

SIMULA KAHAPON AY SUSPENDIDO NA SI Tamontaka 1 Barangay Chairman Jhamran Pangilan ng Cotabato City makaraang lagdaan ni Mayor Bruce Matabalao ang resolusyon ng Sangguniang Panglungsod na nagsuspende sa kanya dahil sa kasong adminstratibo.

Maalalang inireklamo ng SK Chairman sa city council members si Pangilan dahil sa SK fund na hindi ni-release. Sa pahayag ng kapitan, ginamit daw kasi ng SK chair ang pondo sa pagbili ng motor at sa kanyang kasal.

Sa kanyang complaint affidavit, sinabi ni SK Chairman Mohammad Zacaria, na noon pang 2018 hindi na binibigay ni chairman ang SK fund.

Pero ang lahat ng sagot ni chairman ay walang basehan sa mata ng mga kasapi ng city council kayat nagdesisyon ito na suspendehin muna si chairman habang ginagawa ang imbestigasyon sa kasong administratibo.

Kinasuhan din si Chairman Pangilan ng mga barangay kagawad dahil palaging absent si kapitan sa session, di pagpalabas ng kanilang monthly honorarium.

Dahil suspended si chairman, ang No. 1 barangay kagawad ang uupong acting chairman.