NDBC BIDA BALITA (July 4, 2023)

HEADLINES

1   KIAMBA, niyanig ng Magnitude 4.8 na lindol; pagyanig naramdaman hanggang South Cotabato at Sultan Kudarat

2   AFP at PNP sa BARMM, nagpulong para maghanda sa nalalapit na barangay at SK elections.

3   ISLAMIC religious leader na si Sheik Abuhuraira Udasan, nailibing na; pagpanaw niya may malaking epekto sa Islam sa BARMM

4   ENERGY DRINKS, dapat iwasan dahil ito ay mapanganib sa kalusugan, ayon sa NNC-12

5   Sim registration, malaking tulong sa pagbawas ng cybercrime related incidents ngayon, ayon sa NTC 12

6   TENSYON, namuo sa munisipyo ng Isulan dahil sa isyu ng sinuspendeng alkalde.

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

Local..

SINIMULAN NA NG AFP AT PNP ang paghahanda para matiyak na ang gagawing Barangay at SK elections sa Oktubre ay mapayapa sa Bangsamoro Region.

Ang joint peace and security meeting ay ginanap sa headquarters ng PNP sa Camp SK Pendatun, Parang, Maguindanao del Norte.

Nangako ang military at police officials na gagawin nila ang lahat upang maayos ang pagdaraos ng halalan.

Inamin nila na meron pa ring banta sa seguridad dahil may mga bandidong grupo pa sa rehiyon. Pero sa pangkalahatan ay kontrolado ng gobyerno ang lahat kung seguridad ang pag-uusapan.

Dumalo sa pulong sina BARMM police regional director Brig. Gen. Allan Nobleza, 6th Infantry Division commander Maj. Gen. Alex Rillera at lahat ng military at PNP units sa autonomous region.

Kanilang tiniyak na dapat ay malaya ang mga botante na pumili ng kanilang gustong ihalal nang walang pagbabanta o pananakot sa kanila.

-0-

LOCAL…

HEART failure at prostate PROBLEM ang dahilan ng pagkamatay ni Bangsamoro Grand Mufti Sheik Abuhuraira Udasan.

Siya ay 81 taong gulang.

Sinabi sa Radyo Bida ni Bangsamoro Jurist o Deputy Mufti Abdulrauf Guialani na si Sheik Udasan, executive director ng Bangasmoro Darul Ifta ay binawian ng buhay sa kanyang tahanan pasado alas 5 kahapon ng umaga.

Sinabi ni Guialani na bago pumanaw ang Grand Mufti ay halos dalawang buwan din itong nakaratay.

Kinilala naman ng Bangsamoro Darul Ifta, ang Islamic advisory council ng BARMM, ang mga mahahalagang papel ni Udasan sa pagsulong ng relihiyong Islam.

Kabilang na rito pagiging pinakamataas na Islamic adviser at highest religious leader na sinusundan ng maraming muslim religious community sa loob at labas ng BARMM.

Ang Bangsamoro Government ng nagpapaabot din ng pakikiramay at kinilala ang pakikibaka ni Udasan upang protektahan ang mga Bangsamoro.

Malaki rin ang naging kontribusyon ni Udasan sa pagsusulong ng peace process sa BARMM bilang adviser ng MILF Central Committee.

-0-

Local…

SI Sheik Udasan ay inilibing din pasado alas dose ng tanghali kahapon sa Barangay Kalanganan, Cotabato City.

Di pa batid kung sino ang ipapalit sa kanya bilang executive director ng Darul Ifta o Islamic House of Opinion.

Bilang grand mufti, si Udasan ay nagpapalabas ng interpretasyon sa Islamic religious laws para sa kaalaman ng bawat mananampalatayang Islam. 

Siya rin ang nagpapalabas ng fatwa o Islamic ruling sa ibat ibang isyu na may kinalaman sa Islam.

Bilang pagkilala sa kanyang kontribusyon sa Islam at sa Mindanao peace process, ang bandila ng Pilipinas at ng BARMM ay naka halfmast sa harap ng Peoples Palace o Cotabato City Hall.

Naka-halfmast din ng Phil. Flag at BARMM flag sa harap ng executive building ng autonomous region bilang pagbigay galang sa pumanaw na grand mufti.

Nagpahayag din ng kalungkutan si Bangsamoro Transition Authority Speaker Pangalian Balindong.  Aniya si Sheik Udasan ay nagsilbing spiritual leader at adviser ng BARMM.

-0-

LOCAL…

TULOY TULOY ANG PAMAMAHAGI NG relief goods ng Bangsamoro READi para sa mga mamamayan na apektado ng baha sa bayan ng Taraka, Lanao del Sur.

Abot sa 350 pamilya sa 10 barangay ng bayan ang naapektuhan ng flashfloods at baha dulot ng umiiral na ITCZ sa Mindanao nitong nakalipas na mga linggo.

Tuloy din ang relief operation sa ibat ibang bayan ng Maguindanao del Sur at del Norte na apektado ng pagtaas ng tubig sa Liguasan marsh.

Ang buong Maguindanao del Sur ay isinailalim na sa state of calamity matapos na 12 bayan ang lubog sa baha at nakaapekto sa mahigit 44,000 families o 223,000 katao.

-0-

LOCAL..

NIYANIG KAHAPON NG MAGNITUDE 4.8 na lindol ang Kiamba, Sarangani na ayon sa Phivolcs ay tectonic in origin o dulot ng paggalawa ng lupa sa ilalim ng dagat.

Natukoy ang pagyanig na naganap alas 6:20 ng hapon may 26 na kilometro sa kanluran ng Kiamba.

Ayon sa Phivolcs, naramdaman ang Intensity 5 sa Kiamba, Intensity 3 sa Maitum, Tupi at Tboli; Intensity 2 sa Gen. Santos City, Alabel, Malungon at Maasim habang Intensity 1 sa Koronadal, Polomolok, Tampakan, Malapatan at Kalamansig.

Walang iniulat na nasaktan o nasira sa naturang pagyanig.

-0-

Local..

INILUNSAD NG PRO-BAR ang kick off ceremony ng ika-28th Police Community Relations PCR month sa kampo nito sa Parang, Maguindanao.

Guest of honor at speaker si Maguindanao del Norte Gov. Abduraof Macacua kung saan kanyang pinasalamatan at pinuri ang mga police sa kanilang sakripisyo upang matiyak na ligtas ang lalawigan at rehiyon  sa masasamang elemento.

Ang programang ito ay bahagi pa rin ng mandato ng PNP na maghatid ng serbisyo sa ibat-ibang sulok ng pamayanan.

Nangako si Macacua na susuportahan ng provincial government ang mga programa ng PNP na ang pinakalayunin ay panatilihin na ligtas ang mga mamamayan.

Kasabay nito ay ginawaran ng medalya ang iba't ibang PNP personnel dahil sa kanilang mahahalagang kontribusyon.

Dumalo din si Parang Mayor Cahar Ibay at iba pang mga katuwan ng PNP mula sa civilian sector.

Tema ng PCR month ay: Serbisyong Nagkakaisa para sa Ligtas at Maunlad na Pamayanan.

-0-

Local…

PNP, wala pang natutukoy na pagkakilanlan at motibo sa pagpatay sa motorista sa Arakan North Cotabato

Mas malalim pa na imbestigasyon at koordinasyon sa pamilya ang ginagawa ng PNP upang matukoy ang motibo at kung sino ang suspect sa pamamaril sa Barangay Malibatuan, Arakan.

Sinabi ni Arakan deputy police chief Captain Rean Saulda na baguhan lang ang biktimang si si Jhon Mark Lumnad na taga Malungon, Sarangani. Nakitira lang ito sa kaibigan sa Arakan.

Batay sa impormasyon, ang mga suspect ay dalawa na nakasuot ng facemask ang gunman at nakahelmet ang driver.

Patuloy pa ngayon ang paghahanap sa mga responsable sa krimen.

Tiniyak din ng police official na maibibigay ang hustisya basta't makipagtulungan lang ang pamilya.

-0-

Local…

“Lahat ng sweetened drinks, kapag sobra ay nakakasama”.

Yan ang paalala ni National Nutrition Council Regional Nutrition Coordinator Retsebeth Laquihon.

Ginawa NIYA ang pahayag matapos masawi ang menor de edad sa bayan ng Magpet dahil sa umano’y sobrang pag-inom ng energy drinks.

Ayon kay Laquihon, ang energy drinks kasi ay may added ingredients, food coloring, high sugar content at iba na magiging dahilan ng kidney problem.

Ang kampanya ng NNC ngayon ay ang pag-inom ng natural fresh fruits and vegetables upang makaiwas sa pagiging obese.

-0-

Local

Sim registration, malaking tulong sa unti-unting pagkawala ng cybercrime related incidents ngayon – ayon sa NTC 12

Sa July 25 na ang deadline, hindi na magbibigay pa ng palugit ang National Telecommunication matapos ang tatlong buwan extension.

Sinabi ni NTC Regional Director Engineer Froilan Jamias, massive anya ang information campaign dahil problema pa rin ang “maniana habit” ng bawat Pinoy na kung bukas ang deadline, bukas na rin magpaparehistro.

Oras na matapos na ang palugit, ang inyong sim ay ma deactivate ibig sabihin walang outgoing texts and call pero may incoming.

Samantala, unti-unti naman ngayong bumababa ang cybercrime related incidents sa pamamagitan ng spam message at iba pang scam texts.

-0-

Local…

Donasyon ang ibinibigay at hindi sapilitang paniningil.

Ito ang binigyang linaw ng mga residenteng nakapanayam ng RADYO BIDA sa Purok 4, Barangay Del Carmen, Cotabato kung saan inaakusahan silang naniningil ng toll fee sa mga motorista na dumadaan sa alternate route na nasa isang pribadong lote.

Nasira ang detour bridge sa gilid ng ginagawang tulay dahil sa malakas na ulan at baha nitong nakalipas na linggo.

Dahil diyan, may ginawang detour ang mga mamamayan na dadaan sa private lot upang makatawid sa ilog.  Sa pagtawid sa ilog, may mga residente na tumutulong sa pagkarga ng motorsiklo at iba pang kargamento kaya tinatanggap nila ang donasyon.

Nakalikom na daw ng higit P20,000 pesos na donasyon ang may-ari ng lupa na ginastos naman para maaos ang bahagi ng dinadaanang lote/

-0-

Local..

Drug suspect na may shabu at armas sa bahay inaresto ng mga pulis sa Tboli, South Cotabato

Kulong ang isang drug suspect matapos makumpiska ng mga pulis sa bahay nito ang mga iligal na droga at armas.

Kinilala ni PRO 12 Regional Director Brig. General Jimili Macaraeg ang suspek na si alyas “Dugong” nasa hustong gulang, may asawa at nakatira sa Sitio Sapangan, Barangay Lemsnolon, Tboli, South Cotabato.

Ayon kay Macaraeg isinagawa ng mga pulis ang search warrant operation sa bahay ng suspek kahapon ng madaling araw.

Nakumpiska ng mga ito ang may 4.9 gramo ng umanoy shabu na nagkakahalaga ng higit sa P33,000, paltik na 20 Gauge Pistol at dalawang mga bala nito.

Ayon kay Macaraeg ang pagkakaaresto kay alyas “Dugong” ay resulta ng pinalakas na kampanya kontra iligal na droga ng mga pulis.

Ang suspek ay kinasuhan na ng mga pulis ng paglabag sa Comprehensive Dangerous Drugs Act at Illegal Possession of Firearms.

-0-

Local

Nagtapos sa dalawang araw na Spirtiual Conference ng OWWA 12 ang 74 bago nilang mga iskolar.

Layon nito na masuportahan ang holistic development ng mga OWWA scholars para mas maihanda pa sa personal at professional na tagumpay pagdating ng araw.

Ito ay ayon kay OWWA 12 Regional Director Marilou Sumalinog.

Ipinunto pa ni Sumalinog na mahalaga na maisailalim sa mga kapaki-pakinabang na seminar maliban sa mga nakasanayan sa kanilang mga eskwelahan ang kanilang mga scholar.

Ayon naman kay OWWA 12 Program ang Services Division Chief Christelyn Caceres sa panahon ngayon na nangingibaw ang makabagong teknolohiya kailangan din ng kanilang mga scholar na magkaroon ng break.

Tema ng 2023 Scholars’ Conference ng OWWA 12 ang “Take A Break : A Spiritual Journey Towards Understanding Life.”

Katuwang ng OWWA sa pagtaguyod nito ang Our Lady of Perpetual Help Seminary ng Marbel Diocese.

-0-

Local..

May dalawang mayor ngayon ang bayan ng Isulan, Sultan Kudarat.

Kasunod ito ng pagreport kahapon sa Municipal Hall ni Mayor Maritess Pallasigue sa kabila ng 60-day suspension na ipinataw sa kanya ni Governor Datu Pax Ali Mangudadatu.

Si Pallasigue ay sinalubong din ng kanyang mga supporter sa municipall hall.

Depensa ng kampo ni Pallasigue nabigyan sila ng certification ng office of the President na on-appeal pa ang suspension order laban sa kanya.

Si Pallasigue ay sinampahan ng tatlong administrative cases ng konseho ng Isulan.

Ayon naman kay Vice Mayor Arnold Armada na nanumpa bilang OIC Mayor noong nakaraang lingo sinunod lang nito ang utos ni Governor Mangudadatu.

Dagdag pa ni Armada, hinihintay pa nito ang desisyon ng office of the president at maging ni Governor Mangudadatu sa apela ng kampo ni Pallasigue.

Umaasa din si Armada na may pumagitna na ahensya ng gobyerno lalo na ng DILG para maresolba ang nasabing isyu.

Sa kabila ng stand-off mahinahon namang nagusap sina Pallasigue at Armada at nagkasundo na manatili lang muna sa municipal hall.

-0-

Local..

Magsasagawa ng validation para sa posibleng bagong mga 4Ps benefeciaries ang DSWD 12 sa Agosto.

Saklaw nito ang higit sa 98,000 na mga pamilya base naman sa datus na ibinaba ng DSWD Central Office sa pamamagitan ng National Household Targeting System na mas kilala sa tawag na Listahan.

Ayon kay 4Ps Systems Coordinator Ma. Catherine Ladrillono, layon nito na matiyak na pinakamahihirap na pamilya ang makikinabang sa health at educational subsidy na nakapaloob sa nasabing programa.

Inaasahan nila ayon kay Ladrillono na matatapos ang validation at bago magtapos ang 2023.

Pinakarami na higit sa 28,000 na mahihirap na pamilya na isasailalim sa validation ay nasa Cotabato province, sinundan ng Sultan Kudarat na may 20,000, South Cotabato na may 19,000; Sarangani na may 17,000 at General Santos City na may higit sa 12,000.

Ayon naman kay  4Ps Division Chief Naira Balindog sinimulan na nila ang pagpasakil ng mga listahan ng potential na benepisyaryo sa mga local government units sa tulong ng kanilang mga Municipal o City links.

-0-

Local..

Patay sa pananaksak ang isang laborer sa Tampakan, South Cotabato.

Kinilala ng Tampakan PNP ang biktima na si Mendrado Nuevo, 49 anyos at nakatira sa Barangay Tablu sa nasabing bayan na pinangyarihan din ng krimen.

Itinuturo  namang suspek sa krimen ang nakainuman ni Nuevo na si Jicres Baclay, 32 anyos isa ring farm laborer na nakatira sa nasabing barangay.

Matapos ang krimen si Baclay ay sumuko sa detachment ng Ist South Cotabato Provincial Mobile Force Company sa Barangay Palian sa karatig bayan ng Tupi.

Sinabi nito sa mga pulis na nagawa nito ang krimen matapos hamunin  ng makailang beses ng biktima.

Ang biktimang si Nuevo ay naabutan ng mga pulis na nakahandusay at wala ng buhay sanhi ng natamong multiple stab wounds.

-0-

Local…

SINIMULAN NA ANG BIYAHE NG Rool on/Roll off na mula Lamitan City sa Basilan patungong Polloc Port sa Parang, Maguindanao del Norte.

Ang passenger rates ay P750 para sa economy, P1,000 para sa aircon, 20 percent discount sa senior citizen, govt employees, AFP, PNP, Coast Guard, Bureau of Fire personnel. 

30 percent discout sa mga estudyante.

Pwede rin magsakay ng 10-wheeler truck, kotse, van at motorsiklo sa Ro-Ro barge

-0-

Local…

SA HALIP NA magbuo ng mga bagong barangay, iginiit ng mga barangay officials ng Datu Odin Sinsuat, Maguindanao del Norte na gawin na lang na siyudad ang bayan.

Dalawang barangay ang balak na itatag sa ilalim ng panukala na ngayon ay naiharap sa Bangamoro Transition Authority.

Kahapon, nagpulong ang mga barangay kapitan at iginiit nila na hindi makabubuti sa kanilang bayan ang panukalang hatiin ang Datu Odin Sinsuat.

Mas susuportahan pa anila ang panukalang gawing siyudad ang Datu Odin, kung meron man.

Ang suspek naman na si Baclay ay ikinustodya na ng Tampakan PNP.