NDBC BIDA BALITA (Oct 13, 2023)

HEADLINES

1   PAARALAN sa Pikit, North Cotabato, pinasabugan

2   DASAL NI COTABATO CITY MAYOR Matabalao, ang manaanalo sa eleksyon ay tunay at karapat-dapat

3   COMMON poster areas sa Koronadal, nakatakdang ihayag ng Comelec, bago yan bawal pa ang propaganda materials

4.  BILANG NG MGA GURO na magsisilbi sa election sa Cotabato City, kulang ng mahigit 270

5   BIGAS NA made in South Cotabato, nakatakdang ilunsad sa pamilihan

6   PASS THROUGH ordinance ng mga LGU sa South Cotabato, tigil muna, ayon kay Gov. Tamayo

7   FACE MASK kailangang gamitin ng guro at mag-aaral sa mga paaralang may mataas na flu-like na sakit, ayon sa DepEd. 

8   FACT FINDING TEAM, nabuo na ng BARMM education ministry para siyasatin ang isyu ng teachers’ item for sale

SA ATING PAMBUNGAD NA BALITA…

Local…

HINILING NG ISANG GRUPO ng mga obispo sa Central Mindanao sa Malacanang na ideklarang illegal ang extension ng Financial or Technical Assistance Agreement o FTAA ng Tampakan copper gold project.

Ipinarating din sa DENR ang naturang petition.

Ayon sa mga obispo, inaprobahan ng Mines and Geoscience Bureau ang FTAA extension ng Sagittarius Mines noong 2020. 

Anila, ang bagay na ito ay hindi na jurisdiction ng MGB kayat illegal ang kanilang ginawa.

Sinabi ng mga obispo na ang Tampakan mining operation ay merong malaking environmental impact sa South Cotabato, Sultan Kudarat, Davao del Sur, North Cotabato at maging sa BARMM.

Ang petition ay nilagdaan nina Marbel Bishop Cerilo Casicas, Cotabato Archbishop Angelito Lampon; Kidapawan Bishop Jose Colin Bagaforo, at Digos Bishop Guillermo Afable.

Ang kapaligiran sa kanilang nasasakupan ay maapektuhan kapag nagsimula na ang mining operation.

Wala pang pahayag ang DENR sa bagay na ito.

NARITO ANG MGA BALITANG MAY KAUGNAYAN SA BARANGAY AT SK ELECTIONS.

Local…

PINANGUNAHAN KAHAPON ni Maguindanao del Sur police director Colonel Roel Sermese ang walk for unity and peace at paglagda ng mga kandidato ng Pledge of Commitment para sa mapayapang barangay election sa lalawigan.

Katuwang ng PNP sa progamang ito ang military, Commission on Elections at iba pagn stakeholders para sa mapayapang halalan.

Sinabi niya na layunin nitong maging mapayapa, tahimik, may kredibilidad at walang kaguluhan sa halalan.

Kasama ang Comelec at military, tiniyak ni Sermese na pupwede ang isang tahimik at maayos na eleksyon sa lahat ng mga barangay bayan na sakop ng lalawigan.

May ilang barangay sa Maghuindanao Sur ang nasa kategorya na hot spot areas at dito nakasentro ang security plan ng PNP, ayon kay Sermese.

-0-

Local..

MGA GURO na magsisilbi bilang electoral board members sa Cotabato City 37 barangays, kulang ng halos 280, ayon sa Comelec.

Sa pulong ng Cotabato City Inter-Agency Task Force Kutawato at Comelec hinggil sa paghahanda para sa darating na halalan, sinabi ni Comelec officer Atty. Pai Paglala Manduyog na maaring madagdagan pa ang kakulangan ng mga guro.

Sinabi ni Manduyog na maraming mga guro ang merong reservations at pag-aalinlangan na magsilbi dahil sa isyu ng seguridad at kanilang kaligtasan.

Kapag di pwede ang mga guro, mga police na sinamay sa election duties ang maaring pumalit sa kanila.

-0-

LOCAL…

NASAWI ANG ISANG mataas na opisyal ng New Peoples Army sa pakikipagsagupa nito sa tropa ng 37th Infantry Battalion sa Barangay Obial, Kalamansig, Sultan Kudarat.

Kinilala ni 37th IB commander Lt. Colonel John Paul Baldomar ang nasawi na si Rey Mason Zamborano, commander ng isang malaking unit ng NPA.

Naaresto rin ang isang nagngangalang Jonas Cabantug na sinasabing kasama ni Zambrano. Si Zambrano ay may kasong murder, robbery, frustrated murder at iba pa.

Nakuha ang isang M14 rifle, cal. 45  pistol at mga bala mula sa kanya.

-0-

Local..

South Cotabato Rice ilulunsad sa merkado

Iniutos na ni South Cotabato Governor Reynaldo Tamayo Jr. ang pagtatag ng isang Technical Working Group bilang paghahanda sa paglunsad ng South Cotabato rice sa merkado.

Ito ay ayon kay provincial economic and investment promotions Center head Tyrone John Villanueva.

Ayon pa kay Villanueva ang pagpapakilala sa South Cotabato rice variety ay mahalaga para tuluyan nang maging self-sufficient sa bigas ang lalawigan.

Naniniwala din si Villanueva na mapapaganda din nito ang kalidad ng ng local rice.

Mababawasan din nito ayon kay Villanueva ang pagiging dependent ng lalawigan sa bigas mula sa ibang lalawigan  at makahikayat din ng mas marami pang mga investor.

Ito bilang kabahagi din ng pagpapatupad ng Rice Consolidated program ng lalawigan.

-0-

Local…

Pagbawal ni PBBM sa pass trough-fees hindi wala raw epekto sa South Cotbato, ayon kay Gov.Tamayo

Hindi makaapekto sa  South ang pagbabawal ng pass through-fees sa mga national highways.

Sinabi ito ni  Governor Reynaldo Tamayo Jr. matapos ipagutos ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. sa mga lokal na pamahalaan na huwag  maningil sa mga sasakyan na bumibyahe ng mga produkto mula sa mga sakahan.

Paliwanag ni Tamayo layon nito na mapababa ang presyo ng mga produkto at maiwasan ang pagkaantala ng delivery ng mga serbisyo.

Sinabi ni Tamayo na bilang Presidente ng Liga ng mga Gobernador sa bansa, nagkasundo naman ang kanilang mga myembro na ipagbawal na ang pass-through fees na madalas nangyayari sa Luzon.

-0-

Local..

Comelec Koronadal pinaalalahanan ang mga kandidato sa Barangay at SK Election sa pagamit ng mga campaign materials

Gamitin lang ang mga streamers sa mga public rally.

Ito ang paalala ni Koronadal Election Officer Atty. Meleiah Usman-Loong sa mga kandidato sa Barangay and Sangguniang Kabataan Elections o BSKE.

Ibig sabihin nito ayon kay Loong, kailangan ding tanggalin ng mga kandidato ang ikinabit na streamers pagkatapos ng rally.

Paalala pa ni Loong sa mga kandidato, sundin ang tamang sukat ng mga election materials.

Dagdag pa nito, mahigpit ding ipinagbabawal sa mga kandidato ang pamimigay ng mga pamaymay, T-shirt o anumang bagay na may halaga.

Nilinaw din ni Loong na naka-depende na sa mga kandidato kung nais nilang magsagawa ng public rally.

Ang mahalaga ayon pa kay Loong ay nabigyan ang mga ito ng patas na pagkakataon na maipakilala ang kanilang mga sarili.

Pinagiiingat din ni Loong ang mga BSKE candidates sa pagsagawa ng mga kapehan.

-0-

Local..

Recovering drug dependents at iba pa makikinabang sa P1.5 million na livelihood assistance ng DOLE 12

Nanguna sa pagturn over sa higit P1.5 million na tseke kay Tantangan Mayor Timee Joy Gonzales si DOLE 12 Regional Director Joel Gonzales.

Ayon kay Gonzales, ang nasabing pondo ay mapapakinabangan ng 82 mga benepisyaryo ng DOLE Integated Livelihood Program o DILP.

Kabilang sa mga ito ang mga recovering drug dependents, self-employed, at low minimum wage earners sa Tantangan.

Ang mga ito ay mabibigyan ng puhunan para makapagpatayo ng munting kabuhayan.

Ayon naman sa DOLE ang pondo ay gagamitin ng mga benepisyaryo sa pagpapatayo ng karenderia, dress shop, car wash services at iba pa.

Ang DOLE 12 ay mamigay din ng higit sa P351,000 na livelihood kits sa Kidapawan at higit sa P19,000 na pondo para sa kanilang livelihood program sa Kabacan, Cotabato.

Nakinabang din sa TUPAD program ng ahensya ang higit sa 300 mga benepisyaryo sa Bangsamoro Communities ng Tupi, South Cotabato

-0-

Local…

Hog raisers sa Tboli, South Cotabato na apektado ng ASF nabigyan ng P10 million grant ng DA 12

Nakinabang sa P10 million grant ng DA 12 ang mga myembro ng Highland Agripreneur Integrated Farmers Association sa Tboli, South Cotabato.

Ayon sa DA 12 na pinamumunuan ni OIC Regional Executive Director John Pascual, layon nito na mapataas ang produksyon ng mga hog raiser na apektado ng African Swine Fever o ASF at makabawi din ang hog industry sa buong rehiyon.

Ito ay bilang pagpapatupad din sa Integrated National Swine Production Initiatives for Recovery Expansion o INSPIRE program ng DA.

Layon nito na maparami muli ang hog population, makapagtayo ng swine farms and facilities at mapadali ang access ng mga hog raiser sa insurance at credit services ng pamahalaan.

-0-

Local…

MAAGANG paghahanda sa 2025 midterm election at 2028 Presidential election ang nakikitang dahilan bakit mainit ang debate sa isyu ng budget sa kongreso.

Ito ang nakikita ni Ateneo de Davao University political analyst Professor Ramon Beleno lll sa panayam ng Radyo BIDA.

Aniya, mahalaga ang pondo para sa susunod na taon dahil nakikita nilang "electioneering year" o panahon na ito ng pangangampanya ng mga pulitiko para sa 2025 midterm election.

Sinabi ni Beleno na mahalagang ma-project ng isang pulitiko o nagbabalak na kumandidato sa darating na national elections na may sapat siyang pondo.

Dahil may malaking pondo, visible siya sa project implementation at mapabango ang pangalan sa publiko.

Sa pagtaya ni Beleno, posibleng nariyan pa rin ang intelligence fund ng ilang ahensya ng gobyerno pero iba na ang tawag dito.

Inihalimbawa niya ang pork barrel ng mga kongresista noon na naging PDAF at CDF na.

-0-

Local…

Sinagot ni HPG North Cotabato Assistant Team Leader Master Sergeant Norman Susas ang batikos sa social media kaugnay sa pasyenteng pinara at pina-impound pa ang motorsiklo dahil sa nakitaan ng paglabag sa operasyon sa Kidapawan City.

Anya, totoo na hindi pinalagpas ang driver at motorsiklo na sinakyan ng dialysis patient pero ipinahatid naman dritso sa ospital ang pasyente.

Ang driver ay walang lisenya, walang dala na OR/CR na malinaw na paglabag sa batikos trapiko.

Nilinaw niyang hindi ang driver o pasyente mismo ang

Ipinaliwanag rin niyang hindi basta-basta pinapa-release ang nahaharang sa operasyon dahil isasailalim pa sa pagsusuri lalo na kung sangkot sa anumang krimen.

-0-

Local…

Hindi totoo na required pero highly encourage sa mga mag-aaral na mag-suot ng facemask.

Yan ang nilinaw ni Dr. Exequiel Dimaano, na siyang Medical officer ng DepEd Kidapawan Division sa harap ito ng tumataas nanaman na kaso ng mga mag-aaral na nagkakasakit.

Particular na dito ang respiratory illness, ubo sipon na may kasamang lagnat.

Base rin sa datus, umabot na sa 3, 136 o katumbas ng 7.9 percent na mga mag-aaral sa lungsod ang nagkasakit simula lang noong September 25 to September 29.

Dahil dito, nagpalabas ng memorandum ang DepEd na nagsasabing pinapahintulutan ang mga school heads na mag-impose ng short term mandatory facemask sa bawat paaralan.

-0-

Ginulantang ng pagsabog ang mga residente malapit sa likurang bahagi ng Kolambog Elementary School sa Pikit, North Cotabato kahapon.

Walang nasugatan sa insidente pero nagdulot ito ng takot at nakitang tama ng pagsabog sa paaralan.

Nangyari ito malapit sa bahay ni Barangay Kapitan Sarah Lumenda at sa naturang paaralan.

Walang nadamay na mga mag-aaral dahil madaling araw nangyari.

Sabi ng Barangay Official, mapayapa at matiwasay naman ang kanilang lugar kung saan nabigla na lamang sila sa nangyari at narinig na pagsabog.

Sa ngayon, nag iimbestiga pa ang mga pulis kung sino ang responsable at kung ano ang motibo sa pagpapasabog.